Dagur - 24.03.1990, Side 4

4 - DAGUR - Laugardagur 24. mars 1990
Kvikmyndasíðan
Jón Hjaltason
Hollywoodstjórar
syngja heraum lofgjörð
Það skýtur svolítið skökku við,
nú á tímum þýðu og afvopnunar
þjóðanna, að í Hollywood hafa
menn sjaldnar verið spenntari
fyrir vopnaskaksmyndum, þar
sem bandarískir hermenn eru í
aðalhlutverki, en einmitt nú.
Sjóliðar eru látnir fást við sjó-
ræningja á Suður-Kínahafi, flot-
inn reynir að koma í veg fyrir að
óvinveittir Arabar sprengi kjarn-
orkusprengju og bandarískir fót-
gönguliðar gera sitt besta til að
mola álþjóðlegan eiturlyfjahring.
Þannig er þráðurinn spunninn í
þremur Hollywood-hermyndum,
Fly By, Navy SEAL og Wings of
the Apache, sem eru að fæðast
um þessar mundir. Enn má nefna
þrjár myndir í sama dúr, Flight of
the Intruder, Air America og
The Hunt for Red Oktober, sem
varpa allar heldur vinalegri birtu
yfir bandaríska herinn. Að vísu
er sú síðasttalda, sem er þegar
komin á markaðinn, ekki síður
óður til gæsku sovéskra en
bandarískra. Sean Connery leik-
ur þar skipstjóra sovéska kjarn-
orkukafbátsins Rauða októbers
sem er svo tæknilega fullkominn
að hann teflir hinu vopnaða ógn-
arjafnvægi í hættu. Connery er
sannfærður um að eina ráðið til
að koma í veg fyrir þriðju heims-
styrjöldina sé að afhenda bátinn
yfir til bandarískra - og það er
einmitt það sem hann ætlar að
gera.
Eins og sjá má er kveikjan að
The Hunt for Red Oktober til
orðinn fyrir daga Gorbachevs,
glasnosts og perestroiku. Það
sem er þó athyglisverðast við
þessa kvikmyndaupptalningu hér
að framan er skyndilegur áhugi
Hollywood fyrir hernum. Fyrir
svo sem 15 árum hefði það þótt
óhugsandi að nota kvikmyndirn-
ar til að varpa frægðarljóma á
bandaríska herinn. En í dag eru
aðrir tímar. Thom Mount, fram-
leiðandi Bull Durham og Tequila
Sunrise segir um þetta: „Ég lít á
þessar bíómyndir sem eins konar
öryggisloka eða öryggisvissu. Ég
held að flestir Bandaríkjamenn
álíti Bandaríkin vanmáttug á
alþjóðavettvangi. Þessar kvik-
myndir vinna á móti vanmáttar-
tilfinningunni, þær smita frá sér
sigrinum sem við virðumst ekki
geta náð í daglega lífinu.“
Hugarfarsbreytingin varð öll-
um augljós þegar Paramount
ákvað að veðja á Top Gun, róm-
antíska sögu um orrustuflug-
menn flotans. Fólkið hreifst með
og Top Gun varð ábatasamasta
kvikmyndin 1986. Hollywood-
stjórarnir byrjuðu strax að gæla
við að gera fleiri kvikmyndir í
þessum dúr og herforingjarnir í
Pentagon voru þegar með á nót-
unum. Fram til þessa höfðu þeir
ekki verið sérlega viðmótsþýðir
við kvikmyndagerðarmenn. Don
Simpson, framleiðandi Top Gun,
man tímana tvenna. Þegar hann
vann að An Officer and a Gentle-
men harðneitaði herinn að
aðstoða hann en þegar hann kom
til þeirra öðru sinni, nú með Top
Gun, var komið annað hljóð í
strokkinn og Simpson fékk alla
þá aðstoð er hann bað um. Að
vísu varð Paramount að punga út
með um það bil 60 milljónir
íslenskra króna fyrir aðstoðina
en herforingjarnir reyndu aldrei
að fá söguþræðinum breytt.
í raun og veru eru Pentagon-
menn ákaflega hlynntir þeirri
stefnu sem Hollywood hefur tek-
ið á seinustu árum. Þess vegna
eru þeir hættir að stimpast á móti
eins og þeir gerðu með An Offic-
er and a Gentleman. Leikstjór-
inn Sidney Furie (The Boys in
Company C, Iron Eagle) segir
það engum vandkvæðum bundið
orðið að fá stuðning Pentagon,
svo fremi að kvikmyndin gefi
þægilega mynd af hernum. „En
ef þeim fellur ekki eitthvað,
hversu lítið sem það er, þá er eins
gott að gleyma öllu saman. Ég
hef ætíð látið að vilja þeirra um
breytingar á efnisþræði enda allt-
af staðið í þeirri trú að annars
yrði ég að leita út fyrir landamær-
in til að kvikmynda og útvega
mér tæki og tól. Enda tel ég það
alveg útilokað að herinn hefði
nokkru sinni hjálpað til við gerð
Platoon, Apocalypse Now eða
The Deer HunterC
Framleiðandinn Mace Neu-
feld, sem fékk alla þá aðstoð frá
bandaríska hernum er hann vildi
við gerð Red Oktober og Flight
of the Intruder, viðurkennir að
þræða verði ákaflega mjótt ein-
stigi þegar unnið sé með banda-
rískum hernaðaryfirvöldum. Það
skemmdi heldur ekki fyrir segir
hann að bækurnar, sem báðar
myndirnar eru byggðar á, eru
gefnar út af Naval Institute Press.
Tim McCanlies, en hann skrif-
aði FlyByex fjallar um flugmenn
í bandaríska flotanum, segir að:
„Til þess að fá tækin leigð verður
að skrifa undir samning þar sem
maður skuldbindur sig til að
kasta engri rýrð á bandaríska
sjóliða.“
Það er auðheyrt á þeim báð-
um, Neufeld og Simpson, að
skemmtigildi bíómynda þeirra er
þeim efst í huga. Simpson gengur
þó skrefi lengra og segist kæra sig
kollóttan um það hvort myndir
hans leiði til fjölgunar sjálfboða-
liða í bandaríska hernum eða
100% fækkunar. Það sem skipti
máli sé að verða sér úti um hern-
aðartækin, flugvélar, skip og
byssur; að öðrum kosti verði
myndin óraunveruleg og fölsk í
augum bíófara.
Dálkahöfundur tímaritsins
American film hefur bent á að
enginn virðist veita því nokkra
athygli hvað þessar stríðsmyndir
virðast vera að undirstrika, nefni-
lega það að það sé kominn tími
til að bandaríski herinn sýni
klærnar.
Pentagon studdi með ráðum og dáð gerð Top Gun. Paramount fékk það
sem beðið var um, afganginn sáu Tom Cruise og Kelly McGillis um.
Kvikmvndir í
burðarlíðnum
NOSTROMO
Leikstjórinn David Lean hefur
lengi gælt við að gera kvikmynd
eftir þessari sögu Josephs Con-
rad er fjallar um græðgi og völd
í afskekktu samfélagi. Georges
Carafas og Liam Neeson eru í
aöalhutvcrkum.
48 HRS. II
Nick Nolte og Eddie Murphy
fara hér aftur á stjá. Ekki veit
ég hvort þeir eru ennþá hand-
járnaðir saman en útkoma
myndarinnar er áætluð í sumar.
Walter Hill leikstýrir og Para-
mount borgar.
CLASS ACTION
Gene Hackman leikur lögfræð-
ing af gamla skölanum er mætir
tækífærissinnanum dóttur sinni,
Mary Elizabeth Mastrantonio,
fyrir rétti en þau hafa þar sinn
hvorn málstaðinn aö verja.
Leikstjóri Michael Apted. 20th
Century Fox.
EYE OF
DESTRUCTION
Vísindamaðurinn Renee Sout-
endijk og skyttán Gregory Hin-
es taka höndum saman að
stöðva lífshættulegt gervi-
menni. Leikstjóri Duncan
Gibbins. Orion.
AWAKENINGS
Robert De Niro vaknar upp eft-
ir að hafa legið í dái í 30 ár.
Helsta haldreipi hans er læknir-
inn sem Robin Williams leikur.
Penny Marshall leikstýrir. Col-
umbia.

Sidney Furie bendir á að það hefði varla orðið neinn leikur fyrir Oliver
Stone að fá leikmuni hjá bandarískum hernaðaryfirvöldum í kvikmyndina
Platoon.
Enn stinga klám-
hundar upp kollinum
Það á svo sannarlega ekki af
siðprúðu konunum í Reykjavík
að ganga. Nú þegar þær eru rétt
nýlega búnar að brjóta lagabók-
stafinn um klámmyndasýningar,
auðvitað í þeim eina tilgangi að
koma í veg fyrir frekari sýningar
á kynlífsmyndum, berast þær
fréttir yfir hafið að búið sé að
kvikmynda bók Huberts Selby,
Last Exit from Brooklyn. Þegar
bókin kom út á sínum tíma
(1964) þótti sumum hún fáránleg
og Time kallaði hana klámbók.
Með lýsingum á samförum götu-
gæja og kynskiptinga, nauðgun-
um og vændi karla og kvenna í
Brooklyn á 6. áratuginum, hafði
Selby tekist að hneyksla borgar-
ana svo um munaði. Ekki datt
nokkrum manni í hug þá að gera
kvikmynd eftir bók hans eða að
það yrði yfirleitt nokkru sinni
gert.
Jennifer Juson Leigh.
Ekki voru þó allir á sama máli
um smekkleysi Last Exit, þeirra á
meðal var þýski undramaðurinn
og kvikmyndaframleiðandinn
Bernd Eichinger sem staðið hef-
ur að gerð ekki ómerkari mynda
en Das Boot, The Name of the
Roses og The Neverending
Story. Segja má að kvikmyndun
Last Exit hafi verið langtíma-
verkefni hjá honum undanfarin
ár. En til að gera langa sögu
stutta réði Eichinger Desmond
nokkurn Nakono til að skrifa
kvikmyndahandrit upp úr bók-
inni, Uli Edel til að leikstýra og
Jennifer Jason Leigh og Ricki
Lake til að taka að sér aðalhlut-
verkin. Auk þessa tókst honum
einhvern veginn að safna 25 millj-
ónum dollara til að byggja sann-
færandi leiksvið.
Nú þegar eru sýningar hafnar
á Last Exit to Brooklyn í Þýska-
landi og Bretlandi og sýningar
á henni hefjast í næsta mánuði
í Bandaríkjunum. Hvenær hún
kemur til íslands er enn á huldu.