Þjóðviljinn - 14.11.1936, Blaðsíða 4
þJÓÐVILIINN
Álafossdeilan.
BIiiiii* rannyernlegn eig-
endnr »Álafoss« ern
bankarnlr og ríkið
sfs Níy/ö l?)io ss
3. Gamla r^io a.
Sýnir í kvöld kl. 9 amerísku
ie.ynilögreglujnyndina »Dul-
skeytim. Aðalhlutverkið leikur
Williami TowelL
Veðurútlit í dag.
Hvöss suðvestan átt með skúr-
um eðai éljujn.
Næturvörður.
í Laugavegs apóteki og Ing-
ólfs apóteki.
Næturlæknir.
Kristinn Björnsson, Stýri-
mannastíg' 7, sími 4604.
Utvarpið í dag.
20.00 Fréttir. 20.30 Leikrit:
»Tvær konur«, eftir Pereyval
Wil,de (Soffía Guðlaugsdóttir).
21.05 Otvarpstríóið: Tríó nr. 2, í
B-dúr, eftir Mo::art. 21.30 Ot-
varpshljómsveitin leikur gömul
danslög. (til kl. 24).
Skipafregnir.
Gullfoss kom til Siglufjarðar
kl. 4 í gær. Brúarfoss er í Eng-
landi. Selfoss fór frá Siglufirði
í fyrradag áleiðis til Grimsby.
Lagarfoiss er á leið til Aust-
fjiarðai frá útlöndum.1 Dettifoss
var á Vopnafirði í gær. Goða-
foss er í| Reykjavík.
Útvarpshlustendur
hafa kvartað yfir því, að á
sunnudögum skuli aldrei vera.
fluttar nýjustui erlendar fréttir,
heldur einungis samtíningur úr
gömlum sænskum blöðum. —
Eysteinn Jónsson
fjármálaráðherra var þrítug-
ur í gær. Hófdu flokksmenn
hans hóf mikið að Hótel Borg í
tilefni af því. Er Eysteinn tví-
mælalaust einn af efnilegustu.
stjórnmálaleiðtogum landsins.
Ný framleiðsla
Verbúðareykhúsið hefir nú á
boðstólum1 gómsætt nýmeti. Það
er beinlaus síld í »majonnese«,
sem smakkast prýðisvel.
Kaffikvöld
verður haldið að Skjaldbreið
annað kvöld kl. 9. Er það
kvennasella Kommúnistaflokks-
ins, sem gengst fyrir því, til að
styðja dagblað flokksins. Verð-
uir þar ýmisl,egt til skemtunar,
bögglanppboð o. fl.
Kvöldskemtun
halda sjúklingarnir á Vífils-
stöðum í kvöld kl. 10 í K. R.-hús-
inu. Allur ágóði rennur til
starfsemi sjúklinganna.
Karlakór verkamanna.
heldur aðalfund sinn á morg-
un kl. 2 á venjulegum stað.
Gullbrúðkaup
áttuj í gær hjónin Barði
Barðason skipstjóri og Ingi-
björg Þorleifsdóttir Siglufirði.
Sigurjón á ekkert
hve lengi á hann
smiðjuna til að
I sambandi við Alafossdeil-
una, sem nú hefir staðið yfir í
12 daga, hefir mikið verið tal-
að um hina raunverujegu eig-
endur Álafossverksmiðjunnar,
því það er ölluim vitanlegt, að
Sigurjón á ekkert í henni. Hér í
blaðinu hafa komið frami kröfur
um, að almenningur fengi að
vita hverjir hinir raunverulegu
eigendur Álafoss væruj.
Eftir þeim upplýsingum, sem
Þjóðviljinn hefir aflað sér í
þessu máli, þá mun Álafoss-
verksmiðjan að mestu, leyti, vera,
eign almennings, því skuldir
verksmiðjunnar við það opin-
bera eru. það miklar, að eignir
verksmiðjunnar ‘ munu engan-
veginn, hrökkva fyrir skuldum.
Álafossverksmiðjan er samskon-
ar fyrirtæki og Kveldúlfur, sem
með aðstoð bankanna og fjár-
málaklíku íhaldsins, heiir snúið
út lán hjá því opinbera, bönkum
og öðrum stofnunum, án þess
lánin væru trygð neina að mjög
iitlu leytá.
SiMðar
Öiir,
hangikjöt
og nýtt nautakjöt.
Kjöt & Fiskur
Símar: 3828 — 4764.
Bón
85 aura dósin
allar tegundir
Verslunin „Brekka"
Bergstáðastræti 35
og IVjálsgötu 40
Sími 2148
í „Álafos8Í“, — en
að fá að nota verk-
kúga verkalýðinn?
Þannig fékk Siguirjón árið
1920 100 þús: króna l,án úr Við-
lagasjóði. Lán þetta flekaði Sig-
urjón út með samþykki Alþingis,
og var lánið trygt með veði í
verksmiðjunnL Af þessu láni
mun Sigurjón, ekki hafa greitt
vextii eða afborganir, að neinu
ráði, og síðustu 6 árin hefir
hann, hvorki greitt vexti né af-
borganir. Samtímis því, sem Sig-
uirjón, hefir svikist urn að
standa við skuldbindingar sínar
gagnvart Viðlagasjóði, hefir
veðhæfni verksmiðjunnar tví-
mælalaust rýrnað mjög mikið,
vegna viðhaldsleysis á veðinu.
Fasteignamat Álafossjarðarinn-
ar og allra mannvirkja, var sam-
kvæmt síðasta fasteignamati
samtals 87,600 kr. Það er því
mjög vafasamt að Viðlagasjóður
fái nokkurntíma eyri af þessu
fé. Au.k þess leikur sterkur
grunur á ,því, að Sigurjón hafi
fengið rekstrarlán í bönkunum.
öllum ætti því að vera það
ljóst, að Álaofssverksmiðjan, er
Dagsbrún
Framliald af 1. síðu.
Rakti hann nokkuð hin helstu
mál, þingsins., En ræða hans sn,er-
ist þó aðallega um starfsskrá Al-
þýðusambandsins, skýrði hann
hina einstöku liði starfskrárinn-
ar og sýndi réttilega fram á
nauðsyn þess, fyrir verkalýðinn,
að hún yrði framkvæmd, en
hinsvegar varði hann afstöðu
þingsins um afneitun á allri
samvinnu við kommúnista, og
með hinrm ven,iu!,eiU rö..semd-
um um að Kommús-aflokkurinn
væri einræðisflokkur, sem
stjórnað væri frá einræðislandi,
Sovétríkjunum.
Næstur talaði Þorsteinn Pét-
ui’sson, og ítrekaði fyrri yfirlýs-
ingar Kommúnista um að þeir
væru algjörlega samþykkir
stairfskránni, og sýndi jafn-
framt fram á það, að eina trygg-
ingin fyrir því að hún yrði fram-
kvæmd væri sameiginleg bar-
átta allra vinstri flokkanna í
landinu, Jafnframt því, sem
hann sýndi fram á það, með tal-
andi staðreyndum, innanlands
og utan, að Kommúnistaflokk-
arnir í hverju Jandá væru hinir
djörfustu og fórnfúsustu verj-
endnr lýðræðisins, og að Sovét-
ríkin, sem Héðinn kallaði ein-
ræðisríki, væru nú sterkasta
alls ekki eign Sigurjóns, heldujr
almennings í landinuj, og að það
verður því aði gera kröfu til
þess að ríkisstjórnin geri þegar
í stað ráðstafanir til þess að
rannsaka fjármál og rekstur
stoðin og besta tryggingin, fyrir
lýðræðinu í heiminum og bar-
áttunni gegn fasismanum.
Ennfremur töluðu fyrir sam-
fylkingu þeir Árni Ágústsson,
Eðvarð Sigurðsson, Karl Guð-
mundsson og l.oftur Þorsteins-
son. Að endingu. talnði ölafur
Friðriksson gegn, samfylkingu
eins og Vanalega.
Að loknum umræðum, var’ til-
laga Héðins, ásamt viðaukatil-
lögum f rá Þ. P. og Guðmundi ö.
Guðmundssyni, bornar undir at-
kvæði og samþyktar með öllum
greiddum atkvæðum giegn innan,
við 10 atkv.
Tillögurnar voru svohljóðandi:
Tillaga Héðins:
»Verkamannafél. Dagsbrún
lýsir ánægju sinni yfir rök-
studdri starfsskrá þeirri, er
samþykt var á nýafstöðnu
þingi Alþýðusambands Is-
lands og heitir fylsta stuðn-
ingi: framkvæmdar henn-
ar.
Viðbót kommúnista. (Þ. P.):
Samtímis álítur fundurinn,
að samvinna Aljiýðusam-
bandsins, K.. F. I. og Fram-
sóknarflokksins sé óhjá-
kvæmilegt skilyrði til að
hindra sókn afturhaldsins og
hrinda starfsskránni í fram-
kvæmd og skorar því á stjórn
AJþýðusambandsins að vinna
að því að sljkt samstarf kom-
ist á«.
Viðbót Guðm. Ö. Guðrn.:
Ennfremur skorar Verka-
mannafélagið Dagsbrún á all-
ar vinnandi stéttir þjóðfélags-
ins að sameinast í órjúfandi
fjlkingu til stuðnings Alþýðu-
sambandi Islands í baráttu
j>ess fyrir útrýmjngu atvinnu-
leysisins og fyrir framkvæmd.
starfsskrár Alþýðusambands-
ins.
Undir þessum lið dagskrár-
innar var einnig samþykt með
samhljóða atkvæðum svohljóð-
andi tillaga, um vinnulöggjöfina,
þar sem Dagsbrún enn einu
sinni lýsir sig andvíga allri lög-
gjöf er skerði samtakar og at-
hafnafrelsi verklýðsféjaganna:
»VerkamannaféIagið Dags-
brún þakkar fulltrúum sínum
á Alþýðusambandsþingi, fyrir
framkomu þeirra í vinnulög-
gjafarmálinu, enda stendur
félagið fast við sínar fyrri
sýnir í kvöld kl. 9. frönsku
kvikmyndina »Svört augu«. Að-
alleikendur eru Simone Simon,
hin fræga leikkona, og Harry
Baru.
Álafossverksnúðjunnar og jafn-
framt að binda enda á alt fram-
ferði Sigurjóns gagnvart verka-
fðlki »sínu«, og að rekstur verk-
smiðjunnar hefjist þegar í stað.
Almenningur mun. ekki jxáa
það. lengur, að Sigurjóni haldist
uppi, aðí brjóta, allar skuldbind-
ingar sínar við hið opinbera og
verkalýðinn.
Álaíbssverksmiðjan er eign al-
mennings í landinu og verði ekki
gagngerð breyting á stjórn
verksmiðjiunnar, verður tafar-
laust að reka Sigurjón burtu frá
Álafossi.
samþyktir og lýsir sig andvígt
vinniiilögjöf, sem skerðir á
nokkurn hátt sjálfstæði eða
athafnafrelsi verklýðsfélaga«.
Þá var einnig samþykt eftir-
farandi tillaga, til mótmæla
þvingunarvinn,u. bæjarstjórnar-
íhaldsins:
»Fundurinn samþykkir að
kjósa 5 manna, nefnd til, að at-
huga fyrirkomulag vinnu,
þeirrar, sem, bæjarstjóm, hef-
ir sett á stofn fyrir styrkþega
bæjarins. Nefndin athugi í
samráði við menn þá, er í
þessari vinnu eru, hvað hægt
væri að gera til bóta á fyrir-
komulagi vinnunnar og skili
áliti fyrir næsta félagsfundi«.
Kosningu hlutu í nefndina:
Skafti Einarsson, Símon
Bjarnason, Hálfdán Bjarnason,
Guðjón B. Baldvinsson, Kristín-
us ArndaL
Ennfremur var samþykt til-
laga, um að víta framferði for-
setans á A1 jiýðusamban dsþing-
inu, um að útiloka ritara félags-
ins, Arna Ágústsson, frá að sitja
þingiö, sem áheyrandi.
Að síðustu, gaf formaður at-
vinnuleysisnefndarinnar, Frið-
leifur Friðriksson, skýrsju og
lagði fram tillögur frá nefnd-
inni, sem fela í sér áskorun á
bæjarstjórnina um að f jölga þeg-
ar í stað í atvinnubótavinnunni
upp í 400 manns, jafnframt því
að mótmæla skerðingu, vinnu-
tímans í vinnunni, sem þýðir
sama og að fækka í henni um
39 menn, og að síðustu að skora.
á bæjarstjórnina að, hlutast til
um að togararnir yrðu þegar í
stað látnir fara á veiðar. Voru
allar þessar tillögur samþyktar
í einu hljóðL
Dagsbrún hefir staðfest fylgi
sitt við starfsskrá Alþýðusam-
bandsþingsins. Stærsta verklýðs-
félag landsins, fyrsta félagið,
sem ræðir ákvarðanir Alþýðu-
sambandsþingsins, hefjr lýst sig
fylgjandi starfeskánni, en Dags-
brún hefir jafnframt lýst því
yfir, að fél,agið telji samfylkingu
Alþýðuflokksins, Kommúnista-
flokksins og Framsóknarflokks-
ins skilyrði fyrir því, að hægt
verði að framkvæma þessa
starfsskrá. Mun þessi afstaða
Dag-sbrúnar verða táknandi
fordæmi fyrir öll verkalýðsfélpg
landsins.