Þjóðviljinn - 22.11.1936, Blaðsíða 2

Sunnudaginn 22. nóv. 1936.
ÞJOÐVILJINN
Islenska útvarpid
er nú að byrja á útvarpshljóm-
leikum, Slíkir hljótmleikar hafa.
tíðkast tengi erlendis.
Hér birtast myndir af nokkr-
um þeirra listamanna, sem koma
frarn í danska útvaripinu í vetur:
Nokkrar lansavísur
Winna Winfried
Mér líð'ur ekki Ula
og ekki heldur vel
þvi æfin er á þrotum
og eklci gull i skel.
Eg hefi ei auðinn elskað
og aldrei til þess fann;
ég er i ætt við sominn
en ekki hinn ríka mann.
1 fyrstu. röð frá vinstri:
Brailowsky, píanósnillingur,
Cyril Smith, píajnóleikari og
Nathan Miistein fiðluleikari.
1 miðröðinni:
Darius Mulhaud, píanóleikari;
prófessor Emanuel Feuermann,
cellóleikari; Lauritz Melchior ó-
perusöngvari.
1 neðstu röð:
Joseph Szigeti, fiðluleikan,
Erna Berger, óperusöngkona,
Robert Casadesus píanóleikari.
Tll lítils mælst
Islands mæta. þjóðin þér
þakkir bæri að votta,
ef þú gætir gefið mér
gálga. og snærisspotta.
Lífsreynslan
Af langri reynslu lært ég þetta
heft
Að láta drottinn ráða, þegar ég
sef.
En þegar ég vaki, þá vil ég
sjálfur ráða,
og þykist geta ráðið fyrir báða.
Kæra l'oldin
Kæra foldin jcend við snjó, —
hvað ég feginn yrði
mætti holdið hvíla í ró
heima. í Eyjafirði.
Svar við! spurningu
Ég kom til kirkju, maður minn.
mitt til að hressa sálarskinn.
Einn lýgur þessu, öðru hinn,
en öllu blessaður presturinn,
Framhald á h. síðu.
þotið á Helsingjaeyri«. Winna
Winfried, er dönsk kvikmynda-
leikkona. Þessi franska, kvik-
mynd er tekin eftir hinni frægu
sögu eftir Jack London, er á
dönsku heitir »Rundt Kap
Horn«
Lífið í Sovétrikjunum er orðið fjörugt og skemtilegt
Margir ímynda sér að lífið í
Sovétríkjanna sé þurt og leið-
inlegt, alt þrungið »pólitík«, lífls-
fjör og ánægja. þekkist varla.
»Enginn sést þar brosa«, segir
»Morgunblaðið« um Moskva!
En sannleikurinn er þveröf-
ugur við þetta. Hvergi í veröld-
inni er virkileg, sönn og fógur
lífsnautn á hcerra stigi en í
þessu landi, þar sem atvinnu-
leysinu er útrýmt og þunga
I áhyggjunnar og kvíðans fyrir
morgundeginum varpað af
mönnum.
Myndirnar héi
sýna: önnur í-
þróttastúlkur að
skemta sér, hin
dans heima hjá
verkmanm.

HELSIÍIPIÐ eftir B. Traven 10
rík'ið eigi sök á þessu. Það tekur börnin frá mæðr-
unnm og kastar þeim á altari hjáguða sinna, Það
er ríkið, sem beitir sömu aðferðum og böðullinn. Alt,
sem sendiherrann sagði, hafði hann lært eins og páfa-
gaukur. Líklega hefir hann orðið að læra það til þess
að fá sendiherrastöðuna. Hann, hafði sva,r á reið-
um höndum við öllu, sem ég sagði, svo að ég varð
þegar orðlaus. En þegar hann spurði:
— Eruð þér hungraður og hafið þér fengið nokk-
uð að borða., Þá vakmaði maðurinn skyndilega í hon-
um, Þá var hann ekki lengur þjónn ríkisins.
Það er eitthvað mannlegt við að vera svangur. En
hitt er óeðlilegt að týna skilríkjum sínuro. Þar í ligg-
ur munurinn. Þetta er orsökin til þess, að mennirnir
eru altaf að fjarlægjast hina frumstæðu mannúð og
að verða meira og meira steyptir í sama forminu.
Meðan. maðurinn hefir nóg að starfa þarf ekkert
að óttast um framtíð hans.
VL
Þrír dagar eru ekki æfinlega jafnlangir. Þeir geta
verið bæði stuttir og langir. Hinu hefði ég aldrei
trúað, að þrír dagar gætu nú verið jafn stuttir og
þeir voru meðan ég hafði nóg að éta og gat sofið
í rúmi á næturnar. Þegar ég ætlaði að setjast að
miðdegisverði í fyrsta skipti veitti ég því fyrst eftir-
tekt að þessir þrír dagar voru Ijðnir. En jafnvel þó
að peningamir hefðu enst mér tíu sinnum lengur
þá hafði ég aldrei leitað aftur á náðir sendjherrans.
Átti ég einu sinni enn að fara. að hlusta á páfagauks-
þulur hans? Eg átti ekki von á öðru úr þeirri átt.
Hann gat ekki útvegað mér skipsrúm. Hvað þýddi
mér að hlusta á þvætting hans? Verið gat að hann
gæfi mér ávísun á sjómannahæli í nokkra daga. Svo
var ekki að efa, að hann mundi láta eitthvað fylgja
með þeirri gjöf, sem gerði mér ómögulegt að renna
sjíkum gjafamat niður.
En það sem reið baggamuninn var það, að ég vildi
ekki gleyma þeirri vinsemd, sem sendiherrann hafði
sýnt mér við fyrstu heimsóknina, þegar hann spurði,
hvernig mér liði. En auðvitað kemur hann með ein-
hverjar siðferðisprédikanrir ef ég lít inn til hans aft-
ur. Hann væri svo, sem vás með að fara að segja
mér, að nú yrði ég að útvega mér skipsrúm og mætti
ekki koma framar fyrir sín augu. Hann mundi barma
sér yfir átroðningi og rekja raunir sínar endalaust,
um að allskonar óreiðumenn væru að éta hann út
á gaddinn. Nei, fyr skal ég deyjai, en að leita á náðir
sendiherrans.
ó, þú elskulega skraddarasál. En hvað ég get ver-
ið humgraðuír. Þvj verður ekki með orðum lýst. Ég
var orðinn dauðþreyttur að sofa í húsasundum og
hreysum. Ég; gat aldrei sofið væran blund fyrir lög-
regluþjónum, sem voru að lýsa upp húsasundin og
hreysin með vasaljósum. Ég varð í sífellu að vera.
á verði til þess að vera nógu snemma viðbúinn þeg-
ar þeir kæmu og forða mér. Ef þeir hefðu fundið
mig hefði ég verið dæmdur í hegningarvinnu.
I höfninni var ekkert skip, sem þurfti manna við.
I Hoijandi er fult af atvinn.ulausum sjómönnum, sem
sitja um hvert liandtak, er til fellur. Ekkert þýðir
heldur að leita sér atvinnu í verksmiðjunumi eða nokk-
urri annari vinnu. Jafnvel þó að vinna.væri á boð-
stólum þá fengi ég hana ekki.
— Hafið þér skilríki?
— Okkur þykir leiðinlegt að geta ekki ráðið fraim
úr vandræðum yðar, ein þér eruð útlendingur.
Gegn hverjum eru, • þessum vegabréfum og land-
göngujeyfum stefnt? Gegn verkamönnunum. Gegn
hverjum er stfefnt lagabálkunnm um innflutningsleyfi
í Ameríku? Gegn verkamönnunum. Hverjir hafa veitt
stjórnum þessara landa fylgi sitt til þess að setja lög,
sem afnema al,t frelsi manna. Lög, sem banna, þeim
að vera, þar sem þeir vilja og neyða þá til þess að
kúldrast á þröngum bletti, hvað mikið sem þá langar
til þess að yfirgefa hann.
Þegar maðurinn er orðinn. nógu soltinn, og nóg^.
þreyttur, þá hættir hann að gera mun á sinni tómu
peningapyngjui og pyngju þeirra, sem hafa alsnægtir.
Ef til viJJ tökum við ekki misgrip á þeim en, við hugs-
um ósjálfrátt til hennar.
Maður og kona stóðu fyrir framan búðardyr þeg-
ar ég fór þar framhjá. Konan sagði:
— Sjáðu Fibby, er þetta ekki fallegt handveski,
veruiega fallegt.
Fibby tautaði eitthvað, sem alveg eins gat verið ó-
vingjarnlegt nöldUir. Ef tii vili var Jionum skapi næst
að segja konunni að þegja.
Konan hélt áfram, Nei, hvað þau eru falleg, fyrir-
taks hoilensk handavinna.
.— Það er líklega rétt, sagði Fibby, þurlega, ósvik-