Þjóðviljinn - 22.01.1937, Blaðsíða 3

Föstudaginn 22. jan. 1937.
ÞJOÐVILJINN
þJÓOVILJINN
Málgag-n Kominúnistuflokfes
íslands.
Ritstjóri: Einar Olgeirsson.
Ritstjórn: Bergstaðastræti 27,
sími 2270.
Afgreiðsla og anglýsiugaskrlfsV
Laugaveg 38, sími 2184.
Kemur út alla daga, nema
mánudaga.
Áskriftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,00
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25
f lausasölu 10 aura eintakið.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, sími 4200.
Hvernig á að vernda
vinnufriðinn?
Þegar Hermann Jónasson for-
sætísráðherra birti þjóðinni nýj-
ársboðskap sinn í útvarpinu í
fyrra var einn liðurinn í þeim
boðskap krafa, umi vinnuiöggjöf.
Síðan hefir’ Jónas frá Hriíiu
hamrað lát-laust á þessari kröfu,
og ekki sparað neinar blekking-
ar máli sínui til framdráttar.
Nýja dagblaðið hefir einkum
síðustu mánuóina. lofsungið há-
stöfum ágæti vinnulöggjafar.
Aiþýðublaðið þegir um, þetta
mál, og öll forusta þess virðist
vera m jög hikandi, enda þó að
Alþýðuflokkurinn hafi samþykt
á síðasta Aiþýðusambandsþingi
að gera ekkert í málinu, án sam-
þykkis verklýðsfélaganna., En atr
burðir síðustu daga, í Dagsbrún
og fl.eiri alþýðufélögum eru síst
til, þess. að vekja vonir rnanna
um örugga forustu Héðins og
hans nóta þegar á hólminn kem-
nr*
Enginn efar, að hér sé um
mikilvægt mál að ræða. Trygg-
ing vinnufriðarins er og verður
ætíð eitt mikilvægasta viðfangs-
efni þjóðarinnar, og okkur
kommúnistum er það fyllilega
ljóst, að hér er mikið verkefni
fyrjr höndum. En hinsvegar er
okkur Ijóst, að nú er verið að
leiða þetta mál út á glapstigu.
Lausnin er ekki fólgin í því að
svipta verkalýðinn frumstæð-
asta rétti sínum. Ef ofbeldis-
kenningar Jónasar kæmu
nokkru sinni til framkvæmda
þá gerðu; þær ekkert annað en
að helia. olíu á eldinn og auka
þá hættu, seini ætíð vofir yfir
vinnufriðnumí.
Nei, kúgun og ofbeldi, hefir
aldrei orðið til þess að tryggja.
frið í neinu máli til langframa.
Islenskur verkalýður er vonandi
svo þroskaður ,að hann láti ekki
ræna sig helgasta rétti sínum, af
öhlutvöndum forsvarsmönnum
auðvaldsins og atvinnurekend-
anna.i
Aðeins samvirk átök allra
vinstri flokkanna, samkomulag
þeirra á milli um framkvæmd á
sameiginlegum hagsmunamálurn
verhammma, bœnda og smáút-
vegsmanna, geta ráðið þessu
máli til fars.adla lykta, þamiig
að verkalýðurinn geti unað við.
Alt hik og uindanhald í áttina
til íhaldsins og atvinnurekend-
anna, er aðeins til þess að stofna
vinnufriðinum í voða, auk þess
sem það gefur íhaldinu kærkom-
ið færi á að þrengja kosti verka-
lýðsins. Og einu má enginn lýð-
ræðissinni gleyma: ÖU skerðmg
Hvcr vill bera ábyrgdma
á því að einræðislögin í Dagsbrún
verði samþykt?
1 m
Úrslitin geta oltiö á einu atkvæði. Notið síðasta daginn
til að gera skyldu ykkar! — Fjölmennið á aðalfundinn á
sunnudaginn.
Margir góðir og gamlir, næst-
um farlama Dagsbrúnarmenn,
hafa brotist niður á skrifstofu í
ófærð og, illviðrum tif ao kjósa.
Þeir hafa heyrt að nú fari fram
atkvæðagreiðsla, sem varði líf
og framtíð félag,s þeirra sem
margir þeirra hafa fórnað
starfskröftumi yngri áranna,
og tengt við ahar sínar björt-
ttstu framtíðarvonir. — Að vísu
hefir gerst sá harmleikur — að
sumir þeirrai hafa greitt atkvæði
með lagabreytingunum, sem ætl-
að er að leggja hið hjartfólgna
félag þeirra í rústir. — Þeir
hafa. gert- það í grunleysi sinu
Héðinn Valdimarsson heldur
enn áfram ofsóknum sínum gegn
þeim mönnum innan Alþýðu-
flokksins, sem ekki vilja skilyrð-
islaust; beygja sig undir ofríki
hans í hverju málL
Á fundi í Jafnaðarmannafé-
la,gi Islands í fyrrakvöld bar
Jón Axel Pótursson, sem er einn
af auðsveipustui verkfærum Héð-
ins, fram tillögu um að reka
Pétur G, Guðmundsson úr félag-
inu,
Fundarmenn kröfðust þess að
skrifleg atkvæðagreiðsla færi
fram um tillögu Jóns, en það var
felt.
Síðan bar formaður tillöguna
undir atkvæði, og var hún sam-
þykt með 38 atkv, gegn 7,
15—20 manns sátu, hjá. I félag-
in,u erui 130 manns. — Hér end-
urtekur sig sama sagan og 1 full-
trúairáðin,u„. að mikill minnihluti
félagsmanna beitir einstakliinga
innan flokksins hinu svæsnasta
einræði, aðeins til þess að þókn-
ast hinium móðursjúka einræðis-
postula Héðni Valdimarssyni.
Pétur G, Guðmundsson er einn
af stofnendum félagsins, og hef-
ur gegnt margþættum trúnaðar-
störfum innan þess, verið í stjórn
þess nokkrum sinnum, og nú var
Pétur ritari félagsins og í út-
gáfustjórn tímaritsins »Nýtt
la,nd«.
Það verður ekki véfengt að
innan Alþýðuflokksins ríkir nú
mikill áhugi og baráttuvilji, en
honum er því miður ekki beint
til þess að' efla, flokkinn og verk-
lýðshreyfinguna, heldur þvert á
á frelsi og réttindum verklýðs-
hreyfingarinnax er spor í áttina
til, fasismans. Það mættu þeir
Jónas frá Hriflu og jafnvel Héð-
inn athuga í næði.
og hrekkleysi; — þeim hefir
verið sagt, af forustumönnun-
urn, sem þeir treysta, að hér
væri á ferðinni hið »fullkomn-
asta lýðræði«. — Menn, sem
ekki hafa þekt annað en. heiðar-
leik í lífi sínu — hvernig getur
þá dreymt um að menn, sem
trúað hefir verið fyrir fjöreggi
verklýðshreyfingarinnar séu að
leika slíkan skollaleik, sem nú er
leikinn í Dagsbrún, með kær-
ustu æskuhugsíjónir þeirra?
En þessir menn hafa ekki tal-
ið eftir: sér að gegna félags-
skyldu sinni — og slíkum mönn-
um ber virðing.
móti til þess að sundra hinum
póljtísku samtökum Alþýðufl.
og verklýðsisamtökunum.
Þeir menn, innan Alþýðufl.,
sem fylgja Héðni að þéssum ó-
.happayerkum, virðast vera gjör-
sneiddir alfri ábyrgx5artilfinn-
ingu og skilningslausir á nauð-
syn þess, að verkalýðurinn sam-
einist til baráttu gegn íhal,di og
fasisma, fyrir verndun samtaka
sinna.
Á fundi félagsins 29. des. s. 1.
var samþykt með 44 atkvæðum
gegn 11, að skora á Búnaðarfé-
l,ag Islands, að taka, að sér fram-
kvæmd hinna nýju jarðræktar-
laga.
Einnig var samþykt með sömu
atkvæðatölu að skora á næsta
Alþingi, að breyta nýju jarð-
ræktarlögunum, bæði 6. og 7.
grein.
Á fundinum fóru fram all-
snarpar umræður á milli hægri
og vinstri samfylkinganna, þar
sem íihaldsmenn, fasistar og
bændaflokksmenn: stóðu, sarnan
til árása, gegn samstiltum kröft-
um Framsóknarmanna, komm-
únista og jafnaðarmanna, er
sneru vörn sinni fy.ri,r nýju jarð-
ræktarlögunum strax upp í
gagnsókn á .hendur hægi öflun-
um, með þeirn glæsilega. sigri, er
að fnaman getur: Samfylking
vinstri flokkanna sigraði með
80% atkvæða gegn 20% aftur-
haldsins.
Hv'ersu skammarlegt og á-
byrgðarlaust er það þá ekki af
ungum mönnum, sem VITA að
líf og framtíð Dagsbrwnar er
í veði —og sem vita að' úrslitin
geta oltið á einu atkvœði, að
telja eftir sér það ómak að faro,
niðnr á skrifstofu og gegna fé-
lagsskyldu sinni?
Hver viljl bera ábyrgðina á
því að kasta á glæ þeim arfi,
sem feður okkar hafa skapað
með fórnfúsu æfistarfi og eftir-
látið okkur til varðveislu?
Hver vill bera ábyrgðina á
því að einræðislögin nái lpgleg-
nm meirihluta, vegna þess eins
að liann sveikst undan þeirri
skyldu að koma niður á skrif-
stofu til að kjósa.
Nú eru síðustu forvöð.
Alt getur oltið á þvi að
mæta á aðalfundinum
Það þarf V3 atkvæða, samkv.
lögum til að fá samþyktar laga-
breytingar í Dagsbrún. En þó
að einræðistillögurnar verði
feldar, dugar ekki að sofna á
verðinum. — Við erum nú orðn-
ir svo vanir því að Héðinn
traðki ÖU lög og reglur undir
fótum, að við öltu má búast á
aðaifundinum, ef hann og verk-
færi haxns, hafa þar meirihluta-
aðstöðu. Þessvegna riður engu
síður á að fjölménna á aðalfund-
inn á sunnudaginn.
Samf'ijlking vinstri aflanna er
ósigrandi kraftur.
Eskifjarðarmálið
Framhald af 1. síðu.
skólans að fengnum' nýjum upp-
lýsingum talið það sennilegt að
liðnir hafi verið 14 dagar frá
dauða þegar líkið fanst og það
hafi all,an tímann legið í vatni.
Lögreglan óskar ekki að gefa
opinberar upplýsingar um aðra
þætti máls þessa að svo stöddu,
en það hefir nú verið sent dóms-
málaráðuneytinu til fyrirsagn-
ar«.
Allur almenningur hefir fylgt
þessu, máli eftir með hinni mestu
athygli, og væntir þess að Eski-
fjarðarhjónin verði ekki látin
sleppa við refsingu fyrir með-
ferð sína á Halldóru, enda þó að
þau kunni að vera sakl,aus af
dauða hennar.
Meðal vissra manntegunda
víða um heim er það mjög tíðk-
að að skifta um nöfn til þess að
breiða yfir óknytti sína. —
Þannig fór og Héðni eftir síð-
asta óhappaverk lians í Jafnað-
armannafélagi Islands. Hann
skifti um nafn á félaginu, því
nú heitir það Jafnaðarmannafé-
lag Reykjavíkur. — Er þetta
óvenjulega nœrgœtnislegt af
Héðrd gagnvart þeim mömium,
sem ekki vilja> vera bendlaðir
við þetta afreksverk hans.
Enn ný íkveikja í
Vestmannaey jum
Síðastliðna nótt var gerð til-
r.a.un til þess að kveikja í vél-
bátnum Gunnari Hámundarsyni
Ve. 271, sem lá við bryggju í
Vestmannaeyjum. Ikveikj an
hafði verið lítilfjörleg og. höfðu
aðeins brui»nið tvö borð í véla-
rúmi bátsins. Hafði verið kveikt
þar í bátnum;, en eldurinn slokn-
að af sjálfu sér. Ikveikja. þessi
er sú þriðja, sem reynd hefir
verið í þessum bát.
Rannsókn hefir leitt í Ijós, að
eigamdi bátsins hefir ekki getað
framið íkveikjur þessar og þyk-
ir hann varla hafa getað verið
við þær riðinn, þar eð ekki er
sjáanlegt annað en, að hann
hefði beðið mikið tjón ef bátur-
inn, hefði fairist, Ekki er vitað
hver valdur er að íkvekjunni.
Málið er í rannsókn. (FÚ).
Bæjarstjórnarfund-
urinn
Framliald af 1. siðu.
Einar Olgeirsson, tók því næst
til máls á móti lánsbeiðninni,
I félagi þessu væru aðallega
efnamenn og það væri meira, en
einkennilegt, ef bæjarstjórn
færi að taka, þessa ábyrgð á sig,
eftir að hafa, áður skorið niður
aukna,r fjárveitingar til barna-
leikvalla oig íþróttai. Væri eitt-
hvað nær að koma, upp leikvöll,-
um fyrir börnin, sem, ekkert
hefðu nema, götuna,, en að fara
að styrkja heldri manna klúbb
þennan.
Tóku allir fulltrúar vinstri
flokka.nna, nema Stefán Jóhann,
í sama streng,.. Báru 3 Alþýðu-
flokksfulltrúar fram tillögu um
að ráðstafanir yrðu gerðar til að
koma upp nýjum barnaleikvöll-
um og ábyrgð bæjarins heitin
þeimi félpgum:, sem vildu koma
upp leikvöllum og íþrófttavöllum.
Svo fóru leikar að tillaga borg-
arstjóra um að veita ábyrgðina
v\a\r feid með 7 atkv. gegn 6. Og
tillaga Alþýðuflokksins samþykt
með 7 atkv. gegn 6. Eru það
sjaldgæf mál,alok í bæjarstjórn
Reykjavíkur og stöfuðu af því
að nokkrir bæjarfulltrúar Sjálf-
stæðisflokksins sátu hjá og einn
greiddi atkvæði með vinstri
flokkunum; og; móti borgarstjóra.
Hið hamslausa ofsóknaræði
Héðins heldur áfram
Pétur G. Guðmundsson rekinn úr Jafnaðar-
mannafélagi íslands.
Samfylking vinstri flokkanna á Húsavík
sigrar í landbúnaðarmálunum.
Ihaldsmenn, bændaflokksmenn og fasistar sameinast
í kröfum sínum gegn jarðræktarlögunum.