Þjóðviljinn - 08.04.1937, Blaðsíða 3

Fimtudaginn 8. apríl 1937.
PJOÐVII. JINN
Þióoviljinn
Mfilgagn KommflnistnflokkF
fslands.
Bitstjðri: Einar Olgeirsson.
Bitstjðrn: Bergstaðastræti 27,
sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrffst
Laugaveg 38, sími 21S4.
Kemur flt alla áaga, nema
mánudaga.
Askrlftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr. 2,0(
Annarsstaðar á landinu kr. 1,25
f lausasölu 10 aura eintakið.
Prentsmiðja Jóns Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, simi 4200.
Til þess ad bjarga
sj áv ar út veginum
verður að bjarga smá-
útvegsmönnum úr
klóm hringaima.
Og jafnframt því að
endurnýja flotann og
byggja verksmiðjur á
landi.
Alþýðuflokkurinn flytur nú
mörg- frumvörp um viðreisn sj á,v-
arútvegsins1, sem margt er
merkilegti í og tekið verður til
nánari ro.eðferðar í næstu blÖð-
um.
En það er tvent, sem menn
altaf verða að mutia að er skil-
yrði fyrir því að sjávarútvegur-
inn á Isiandi rétti við, (ekki
síður en nýbyggingar á, landi og
endurnýjun flotans), og það
er að létt sé af sjávarútveginwn
liinum þunga skatti, sem hann
nú geldur til olíuhringa, salt
hringa, kolahrings, veiðarfæra-
kaupmanna, — og síð'ast eriekki
síst bankanna.
Það hefir verið svo lengst af á
Islandi að verslunarauðvaldið —
hringarnir og heild.sala.rnir í
Reykjavík, — hefir haft örugg-
astan, gróða aí' öllum þáttum ís-
lenska auðvaldsins, meðan auð-
magnið í framleiðslunni hefir
ýmist tapað eða grætt — og þó
einkum tapað Uipp á síðkastið.
En þó útgerðarmenn hafi tap-
að, þá hefir þó íslenska auð-
mannastéttin sem heild stór-
grcett. Það sýna best skýrslurnr
ar frá tapárinu 1934, þegar út-
gerðarmenn gefa upp tap, er
nemi alt að 2 miljónum, þá
grceðir verslunarauðvcddið að
eigin uppgjöf um 5 miljónir.
Það er því það ófyrirleitnasta,
sem hægt er að hugsa sér, þegar
íslenskum atvinnurekendum.
dettur í hug að heimta launa-
lækkun eða gengislækkun, til að
tryggja gróða útgerðarinnar á
kostnað verkalýðsins.
Það er miklu eðlilegra, hæg-
ara og réttlátara að taka af
gróða verslunarauðvaldsins
handa sjávarútveginum. Og það
yrði gert með þvi að lækka verð-
ið á olí,u„ salti, veiðarfærum, og
kolum. Og þegar jafnhliða, yrði
afnumið vald Kveldúlfs yfir
fisksölunni, verðjöfnunarskatt-
inum og öllu okri Thorsaranna
aflétt, þá. væri hægt að tryggja
það að íslenski sjávarútvegur-
inn borgaði sig-
Astandið í máleinum
æskulýdsins er óþolandi
Til þffiss að iip Tandamálum unga íVVIksiiis verði bætt
þa?i árvekni þess sjálfs og sameiitad átak vinstri
tiokkanna í laiidiiiia.
Meirihluti íslensku þjóðarinn-
ar erui bændur, verkamenn,
fiskimenn og millistéttarí'ólk.
Þorri þessara; stéttia býr við
mjög léleg kjör og af völdum
auðvaldskreppunnar þrengist
kostur þeirra með hverju ári.
Atvinnuleysið þjáir verkamann-
inn, skuldafjötrarnir þrengja að
bóndanum, arðurinn af striti
fiskimannsins fer í híti hring-
anna og útgerðarauðvaldsins, í!á-
tæktin herjar m.illistéttarmann-
inn sífelt meir og meir, dýrtíðin
er hlutskifti þeirra, allra í sam-
einingu — fámenn auðmanna-
klíka hirðir grcðann af striti
þeirra allra og .miafar krókinn.
Æskulýðs alþýðUnnar býður í
flestum tilfellum. hlutskií'ti for-
eldranna. örbyrgðin, sem lam-
að hefir viljaþrek og starfsþrótt,
íslenskrar alþýðu fellur einnig í
hlut' æsku hennar. Æskulýður ís-
lenskrar alþýðu stendur and-
spænis þeirri hörmulegu staö-
reynd, að þjóðskipulag auðvalds-
ins hefir sviffc hann lífs- og
þroskaskilyrðum — einföldustu
og sjálfsögðustu, mannréttindi
eru frá honum tekin, og á.vöxt-
urinn verður vonleysi og upp-
gjöf, unga fólkið glatar trúnni á
lífið og framtíðina,.
Ég mu,n í þessari grein ein-
ungis ræða, lítilsháttar um lífs-
og menningarskilyrði sveita-
æskunnar. En kjör hennar og
framtíðarmöguleika,r eru nú
m.eð þeim hætti að full nauðsyn
Bæ j arstjépfiakosningaFiiaF
í Danmörku
voru störsigur fyrir kommúnista og
vinstri lýðræðispólitík í Danmörku.
Ns sisl 2ii* iögniðu fylgií Suðwp-Jótlaudi
Bæj arstj órnarkosningunum í
Danmörku er nú nýlokið. Kosn-
ingar þessar voru fyrir miargra
hlutá sakir hinar merkilegustu
og sýndu, það greinilega, hve
mikið fylgi Kom,mún.istaflokks-
ins hefir aukist meða.1 dönsku al-
þýðunnar.
Að þessu sinni höfðu, kommún-
istar enga menn í kjöri, þar sem
hætta var á því að fiamboð
þeirra miundi fella fulltrúa Al-
þýðuflokksins og verða þannig
til þe,sf að veikja afstöðu vinstri
aflanna í landinu. Áður en bæj-
arstjórnarkosningarnar hóíust
buðu kommúnistar Aiþýðu
flokknum samvinnu, en hann
hafnaði henni eins, og kunnugt
er af fréttum þeim sem hingað
h:a,fa borist. Als'aðar, þar sem
kommúnistar stiltu ekki upp
skoruðu þeir á fylgismenn sína
að greiða Alþýðuflokknum at-
kvæði.
Bæjarstjórnarkosningarnar fóru
þannig að kommúnistar gerou
meira en að tvöfalda fylgi sitt,.
Atkvæðatala þeirra hækkaði í
þeim bæjum, sem þeir buðu
fram í úr 6.197 atkv. miðað við
síðustu bæjarstjórnarkosningar
upp í, 15,053.
I Kaupmannah.
í Horsens
.1 Slagelse
I Esbjerg
I Fredericia
1 Aarhus
I Köge
1 Sönderborg
1 Silkeborg
1 Jerne
1 Gudme
I Skive
I Vordingborg
Samtals
1937 1933
10.589 — 5.061
392 — 177
265 — 0
750 —■ 116
453 — 121
1723 — 364
213 — 24
139 — 185
136 — 24
93 — 31
55 — 0
161 — 64
133 — 0
15.053 — 6.197
Kommúnistar hafa unnið 6
sæti en tapað einu í Sönderborg.
Alþýðuflokkurinn hefir einnig
unnið allmikið .á, meðal annars
. vann hann hið sterka vígi íhalds-
ins í Odense, og víða er það vafa-
laust að jafnaðarmenn hefðu
ekki unnið þau sæti, sem féllu
í þeirra hlut ef kommúnistar
hefðu haft menn í, framþoði á
móti þeim.
er gagngerðra breytinga,. Þó því
verði ekki neitað, að ýmsa,r ráð-
stafanir hafi verið gerðar á
seinni. árum til bóta. Hinsvegar
er svo margt; ógert í þeim efn-
um að full þörf er á fullujn and-
vara af hálfu æskunnar sjálfrar,
ef þeimi árangri á að verða náo,
sem er höfuðskilyrði þess, að
æska sveitanna eigi tilveru cg
lífsskilyrði fyrir höndum og
þurfi þessvegna ekki að flýja á
mölina..
Unga fólkið, sem, er að, vaxa
upp í sVeitunu.m hefir án efa
fulla löngun til að gerast þar
landnemar, rækta landið og láta
héruðin njóta krafta, sinna og
orku. En hvað stoðar slíkt þeg-
ar öll sund virðast lokuð, engir
möguleik.ar fyrir hendi. Tekjur
búanna, með núverandi rekstr-
arfyrirkomulagi, hrökkva vart
fyrir brýnustu. nauðsynjum
heimilanna, og afborgunum, af
lánum í banka og aðrar lánstofn-
anir. Stór hlutj bændanna og
skylduliðs þeirra, verða af -þess-
um orsökum að neita sér um,
flest lífsþægindi, og á þó fult í
fa.ngi með að berjast í bökkum..
Slíkt ástand er tæplega til þess
fallið að glæða trú á íslenskum
landbúnaði og framtíð sveitabú-
skapar í vitund þeirrar æsku,
sem lifir þroskaár sín við slíkar
aðstæð.u,r.
Ef ekki á, að horfa t,il fullkom-
innar auð’nar og sveitjrnar bók-
staflega að tæmast af ungu
fólld , miá það tieljast augljóst
mál, að hér er brýn nauðsyn
40 stunda vinnuvika
í vefnaðariðnaði
London i gærkvöldi.
Enn er rætt um 40 stunda
vinnuviku í vefnaðariðnaðinum
á ráðstefnunni sem. nú stendui
yfir í Washington.. Með henni
mæltu fulltrúar Belgju., Póllands
og Canada, og fulltrúi breskra
verkamanna. Hinir japönsku
fulltrúar bæði frá verksmiðjun-
um og stjórninni, hafa lagt til
að verð á vefnaðarvörunum yrði
lækkað, til þess að auka sölu
þeirra. (F.Ú.)
Frá Alpingi.
FRAMHALD AF 1. SIÐU
Sigurjón Ölafsson bar fram
eftirfarandi rökstudda dagskrá:
»Þar sem fyrir neðri deild Al-
þingis liggur frv. til laga um
breyting á lögum nr. 14 9. jan-
úar 1935, um síldarverksmiðjur
rjkisins, semeru bráðabirgðalög,
útgefin af atvinnumálaráðherra
með samþykki stjórnarilokk-
a,nna, og þar með meiri hluta
Alþingis, og eru staðfesti af kon-
ungi 12. maí 1936 og ekki enn
hefir verið tekin afstaða til af
þeirri þingdeild, sem málið er
borið fram í, þá telur deildin
ekki réfct að samþykkja frum-
varp það, er fyrir liggur, og tek-
ur fyrlr næsta mál«.
En engum mótiruælum var
sint. Eftir tillögu forseta Ein-
ars Árnasonar, sem, líka er flutn-
ingsmaður frv. voru, umræður
skornar niður, og við atkvæða-
greiðsluna kom fram, hin full-
komnasta samfylking milli fram-
sóknarmanna og íhaldsins, rök-
studda dagskráin var feld, og
frumvarpið samþykt; og sent til
3. umr. með samhljóða, atkvæð-
um frB,msóknarm,anna og íhalds-
manna, en Alþýðuflokksþing-
mennirnir þrír á, móti.
einhverra úrbóta. Æskan getur
ekki gert sér að góðtu hógvær-
ar bollaleggingar og skáldlegar
imyndanir um bláma fjallanna
og hollustu, sveitiajífsins, meðan
skilyrðin eru ekki sköpuð til að
njóta sæmilegs menningarlífs
við þessar ágætu aðstæður.
Til þess að úr þessum vand-
kvæðum, verði bætt og viðun-
andi skilyrði sköpuð til menn-
mgarlífs í sveitum landsins,
þarf átak sameinaðrar æsku.
Félög æskumannanna þurfa, að
láta þessi mál meira til sín taka
en hingað til hefir verið. An þess
að æskuilýðurinn sjálfur vakni
til sameiginlegrar og sterkrar
meðvitundar u,m rétt sinn til
efnalegrar afkomu og heilbrigðs
lífs, er lítt hugsanlegt að nokk-
ur verujeg bót verði ráðin á
vandamálum hans.
Land vorfc er ríkt af náttúru-
gæðum og óteljandi möguleikum
til bjargar, stórvaxin úrlausnar-
efni bíða; starfsfúsra handa, sem
elcki fá að leggja fram orku sína,
og krafta. Æskan tapar vonum
sínum og glatar traustinu á
sjálfa sig, ef ekki er aðgert í
tíma. Og síðast; en ekki síst; Án
nokkurra raunhæfra. aðgerða í
vandamálum æskunnar af hálfu
löggjafarvalds og ríkisstjórnar,
lialda óvandaðir stjórnmála-
spekúlantar og umboðsmenn er-
lendrar kúgunarstefnu, blekk-
ingum sínum og lýðskrumi að
fólkinu. Einmitt það ástand sem
nú. ríkir í, atvinnu- og fjárhags-*
málu,m. unga fólksins, er upp-
lögð grcðrarstía fyrir fasism-
ann, Þessvegna hlýtur það að
verða alm,enn krafa allra frjáls-
lynd.r;a, manna, að vinstri ílokk-
arnir í landinu fcaki höndum
sarnan tiil úrlausnar í æskulýðs-
málunum og hviki þar hvergi
frá marki, þó það kosti hörð á-
tök og stranga baráttu við þá
örfáu, fjárplógsmenn, sem sitja
á rétti yfirgnæfandi meirihluta
þjóðarinnar. G. V.
Flóttinn úr Helvíti
Framhald af 2. síðu.
okkar hafi breyst í innrásar .tr ð,
að þýskir liðsforingjar láti jafn-
vel handtaka spánska l'ðsfor-
ingja.
Eitt er athyglisvert við þenn-
an flóttia frá fasistunum: Til
þessa hafa það verið hermenn
og verkamenn, sem hafa verið
neyddir til að dvelja, í fasista-
héruðunum, ,sem komu til okk-
ar. Nú eru hinir eiginlegu sjálf-
boðaliðar þeirra, — fasistar úr
alþýðu-stétt — l’íka byrjaðir að
koma.
Við töku,m, vinsamlega á móti
öllum..
Land okkar, land réttlætis og
frelsis, er ekki lokað neinum
Spánverja sem skilur, jafnvel þó
seint sé, að sannleikurinn og
réfctlætið er okkar megin.. Við
erum hinir sönnu Spánverjar,
rið, sem verjum sjálfstæði föð-
urla’ndsins er ráðist hefir verið
inn í Við munum. ekki ofsækja
neinn vegna, fcrúarskoðana, því
að við berjumst fyrir frelsi allra.
Sérhver heiðarlegur Spánverji
getur búið í tjaldbúð okkar.
Lausl. þýtti.
Þorsteinn Finnbjarnarson.