Þjóðviljinn - 04.09.1937, Blaðsíða 2

Langardagiu’iun 4. soptcmbcr 193"
PJOÐVILJINN
UMGA
F. U. Ií. undirbýp
vetrapstarfið
FÓLKIÐ
S.U.K. i Danmopku hefir
þrefaldad meðlimatölu
sína, sídan um áramóf.
Viðtal við Alvilda Larsesi iforseía Sambands ungra komm-
únista í Danmörku.
Nú líðu.r óáum að þeim tíma
er vetrarstarfið hefst. Unga fólk
ið sem farið hefir úr bænum í
vinnuJeit yfir s.um.arið, er nú
farið að tínast í bæinn. Það þarf
að drífa á stað kraftmikið veftr-
arstarf. Bæ j arstjórnarkosning-
arnar í janúar n, k. krefjast af
Félagi ungra kommúnista mikils
og árangursríks starfs og það
verður að reynast þessu vaxið.
Nú þegar er hafinn, undirbún-
ingur undir fundastarf í F.U.K..
en það verður að hafa sem fjöl-
breyttast. Opinbera æskulýðs.-
fundi er nauðsynlegt að halda,
sem flestaA, ákjósanlegast væri
að F.U.K. og F.U.J. gætu starf-
að saman að slíku fundarhaldi.
En ef það samstarf fæst, ekki
í gegn þá mun F.U.K. ráðast í
slík fundarhöld og aðra út-
breiðslustarfsemi upp á eigin
spítur. Nú gildir það frekar en
nokkru sinni að hrífa æskulýð-
inn undan áhrifum íhaldsins og
tryggja þar með ósigur þess. En
þróttmikið útbreiðslustarf og bar
átta gegn, tómlæti og andúð í-
hajdsins gagnvart áhugar- og vel-
ferðarmáj,uín æskulýðsins er
besta aðferðin til þess að sýna
æskulýðnum hið sanna innræti
þess.
Til þess að hafa starfið sem
fjölbreyttast er í, ráði að koma
upp leikhópum, er æfi ýms við-
ráðanleg smáleikrit, er hægt
væri að sýna á fundum. og skemt
unum F.U.K. Ennfi’emur er haf-
inn undirbúningur undir að æfa
danshóp. Nokkrir F.U.K.-féJag-
ar hófu í fyrra þessa starfsemi
og komu noktrum sinnum opin-
berlega fram og fengu ágætis
viðtökur. Nú er meiningin að
stækka þenna. hóp og æfa betnr
með tilsögn kunnáttumanna og
er enginn vafi á því að þetta
starf þeirra mun unga fólkinu
falla, vel. Ennfremur hafa verið
athugaðir möguleikar fyrir því
að koma upp talkór í sambandi
við leikhópana. tJtilíf þarf enn-
fremur að iðka sem mest, skíða-
ferðir og fleira. Það er nú óð-
um að vakna. skilningur á því ,a.ð
það er hægt að hafa fjölbreytt
og heijnæmt útilíf, einnig að
vetri til meira segja hér norður
á Islandi.
Það hefir líka verið hugleitt
að koma upp núna. strax í haust,
fræðslutstarfi, sérstaklega í því
augnamiði að fræóa félaga og
aðra um íslenskt þjóðfélagsá-
stand, og hlutverk æskujýðsins í
þeirri miklu baráttu sem háð er
til þess að bæta kjör hinnar vinn
andi íslensku þjóðar. Sérstaka á-
herslu verður að leggja á það að
æfa félagana í því. aó halda ræö-
Félagi Alvilda Larsen er ung
og falleg Kaupmannahafnar-
stúlka., sem með óþreytandi elju
ferðast, um á milli deilda S.U.K.
bæði í Kaupmannahöfn og um
alla Danmörku.
Hún kynnir sér starf deild-
a,nna, heldur erindi og gefur
góð ráð.
É|g hitti fél. Alvilda á skrif-
stofut sambandsins snemm,a
morguins og spurói hana hvernig-
starfið geingi.
Þaó er ekki hægt, að segja. ann-
að en að starfið hafi gengið mjög
vel. frá því síóasta þing var hald-
ið. Við aukningu félaga hafa
skapast ný viðfangsefni sem
starfað er að með góðum ár-
angri.
Hvert , hefir aðalstarf saan-
bandsins verið frá því, þingið
var haldið?
u,r um hin ýmsu viðfangsefni og
rita um þau á góðri og réttri ís- {
lensku.
FRAMHALD á 4. SIÐU «
Innan félaganna höfum við
lagt m.est,a áherslu á. að festa,
deildirnar skipulagslega og au,ka
meðlimatöluna. Úti á meðal
fólksins höfu,m við aðallega
starfað að Spánarmálunum,, sú
barátta hefir verið óslitin alt ár-
ið en náði hámarki sínu »Spán-
a,rvikuna«, sem haldin var dag-
ana 18.—25. júl.í s. 1. Þá, viku
hélt sambandið tvo útifu,ndi; á
öðrum voru 5 þús. en á hinu,m
3 þúsund manns.
Farið þió mikið í útilegur og
ferðalög á sumrin?
Já, við liggjum oft úti, för-
um í skógarferðir, höfum úti-
fu,ndi og sumarskemtanir. Á
surnrin höldum við oft mót, m,eð
félögum okkar frá nágranna-
iöndunum og nú fyrir skömmu
með sænskum, félögum, á eyjunni
Hven í Eyrarsundi. Tvær deild-
ir í Kaupmannahöfn hafa stofn-
að svo kölluó »ÆskuJýðsheimili«
{ Þar geta, félagarnir komið a-lla,
tíma dagsins, unnið, lesið, skrif-
‘ að eða skemt, sér.
Hvernig gengur samstarfið
við uinga jafnaðarmenn?
E,nnþá hefir ekki tekist: að fá
neitt, opinbert samstarf við þá,
en,da þótt H. C. Hansen forseti
Samb. ungra jafnaðarmanna
ha.fi á fundinum í Madrid viður-
kent nauösyn þess.
Ungir jafnaðarmenn hafa þó
oft sýnt, okkur að þeir hafa ein-
iægan vilja til þess, þó að aft,ur-
haldssamir foringjar þeirra hafi
til þessa, getað hindrað samstarf-
ið að mestu.
Áðu,r en langt líður m.unu þeir
brjóta af sér þessi bönd og*
ganga óhikað með okkur til bar-
áttu, fyrir sameiginlegum áhuga-
málum æskunnar.
Eg vil svo að iokum, segir fé-
lagi Alvilda, biðja þig fyrir
baráttukveðju, t;il hinnar lýðræó-
issinnuðn æsku á Islandi og við
éskurn þess, að ykkur auðnist
sem fyrst að sameina alla krafta
hennar í, baráttunni gegn fas-
ismanum og fyrir lýðræði, frelsi
Qg bjartari framtíð. J.
I saiimasíofuL í Reykjavlk
og SovéíeíkjititiiMi
Eftir Guði'úim Raínsdótíur
Áður en, ég fór til. Sovétríkj-
anna vann ég á saumastofu hér
í Reykjavík. Kjör mín voru svip-
uð kjörum samverkakvenna
minna, nema ef til vill skárri,
þar sem ég fékk fast kau,p, 90
kr. á mánuði, en þær u,pp á akk-
orð og fengu 70—80, sumar, kom-
ust, upp í 100 kr.
Þess,i saumastofa hafði orð á
sér fyrir vandvirkni, en jafn-
framt st,ra,ngan vinnuaga og
hélst illa á starfsfólki.
Andrúmsloftið var þvingað,
maður gat helst aldrei uan,
frjálst höfuð strokið, fyr en
komið var út undir bert loft.
Dagurinn var lengi að líða, og
oft var litið á klukkuna. Ef ein-
hver þurfti að segja eitthvað,
var hvíslað í hálfum hljóðum.
Fyrst, eftir að vió komum í
saumastofuna, þaktum við ekki
heimilishætti og ætluðum að
stytta okkur stundir með því að
raula vísubrot. En okkur var
fljótlega bent á, að hér mætti
enginn gefa af sér hljóð, meðan
á vinnunni stæði. Svona vorum
við smátt, og smátt alda,r upp í
vinnuaga og »háttprýói«.
Hlátu,r, glaðv.ærð æskunnar,
vinnugleði, var hér gersamlega
rekin á dyr. Við höfðum 15. mín.
til kaffidrykkju,, þá drukkum
við sameiginlega, og var það eina
tækifærið, sem við höfðum til að
rabba lítió eitt saman, án þess
að hafa hið stranga augnaráð
»mei,starans« yfir okkur.
Iðuglega var rekið á eftir okk-
ur með vinnuna og ef eitthvað
fór aflaga, máttum við eiga víst
að »meistarinn« fengi »hy,ster-
iskt« tilfelli og minti okkur á
fallvaltleik atyinnulánsins í
henni Reykjavík.
Það var sannarlega lamandi
að vera s.aumakona á svona stað.
Það eru munnmæli a,ð saurna-
konum verði gjarnt á að pipra.
Eg held að það sé eitthvert vís-
dóimshrot í þessu, því margar
þeirra missa sinn upprnnalega
kvenþokka fyrir aldur fram, ef t-
ir að þær hafa gætt þessa starfs
um nokku,r á.r. Orsakirnar liggja
fyrst og fremst í hinum óheyri-
lega langa vinnutíma, lamandi
andrúmslofti og slæmum lífs-
kjörum yfir höfuð.
Eftir viókynningu mína af
nútíma saumastofum minkaði
stórum áhugi minn fyrir þessari
iðn.
Um þessar mundir sagði ég
upp stöðu minni í von um að
mér hlotnaðist eitthvað skárra.
Nokkru seinna fór ég til Moskva.
Það var haustið 1934. Eg fór
sem varkakona til að sjá með
eigin augum hvað þar væri að
gerast. Vissulega var ég mjög
forvitin, því Sovétríkin höfðu
dregið að sér athygli alls heirns-
ins og voru mjög um deild.
Eg hafði ekki ráðið það við
mig, hvaó mig langaði helst til
a,ð gera, en saumastofum ætlaði
ég- að sneiða sem, lengst hjá. En
útkoman vairð1 samt sú að ég fór
í ,saumastofu„ Það var álitió
heppilegast, þar sem ég kunni
ekki aðra ión og erfiðara var
fyrir mig ,a,ð taka aðra vinnu
vegna rnálsvandræða.
Meó blandaðar hugmyndir fór
ég fyrsta daginn á stofuna.
Eldri kona, sem ég þóttist s,já
að væri meistai’inn, tók á móti
mér. Hún talaði og baðaði út,
höndunum, hló og lét elginn
vaða,, stanslaust. Mér skildist,
að hún væri að bjóða mig vel-
komna og brosti á móti. Þessi
virðulega kona, leiddi mig fyrir
hvern mann á stofunni (en þetta
var bæði klæðskera og dömu-
verkstæði) og sagði nafn hvers
eins, sem ég lærði ekki að muna
fyr en löngu seinna: Pleinoff,
Grischo, Banja o. s. frv. Eftir
að þessari athöfn var lokið, fór
hún með mig að litlu, borði, þar
sem á var raðað ýmsum sauma,-
tækjum, og benti mér á að ,hérna
væri, staðurinn minn.
Eg tók til óspiltra málanna,
þvá ég hafói hugsað mér að »fá
orð á mig« við vinnuna, því ein-
hverntíma hafði ég heyrt að góð-
ir verkamenn væru í hávegum
hafðir þar eystra.
Eg hafói ekki nnnið nema litla
.stund, þegar ég v:ar vakin upp
úr hugleiðingum, mínum við að
heyra undurþýðan mjúkan bary-
ton söng, sem kom frá klæð-
skeraherberginu. — Ja, hver
þrerpillinn, skildi ekki verða
þaggaó niður í honum hugsaoi
ég, en ekkert slíkt gerðist. Fleiri
raddir bættust við, og loks, tók
sú gamla, undir.
Auðvitað þekti ég ekki söng-
inn, hvorki ljóð né lag. En það
lét svo mjúkt og næstum því
angurvært, að ég þóttist skilja
aó hér væri sungið eitt af þeim
gömlu rússneskuí þjóðlögum, sem
Maxim Gorki getur svo oft uni
í sögum sínum.
Löngu eftir að söngurinn var
hljóðnaðuj’, ómuðu þessir ein-
kennilegu tónar í eyrum mér.
Tíminn leió og ég tók ekki eftir
því, alt var svo nýtt og athyglis-
vert;, svo gersamlega ólíkt því
sem ég átti áður að venjast,. AU-
ir voru svo blátt áfram og eðli-
legir og í söng fólksins lýsti sér
vinnugleði, sem mér var gersam-
lega óþekt íyrirbæri í sauma-
stofunni heima og sem hafði örf-
andi áhrif á mig þrátt fyrir þa.ð
aó ég var útlendingur innan um
fólk, sem talaði mál sem, ég ekki
skildi, fann ég ekki hið minsta
til eiíistæðingsskapar. Hér um-
gengust menn hvern annan eins
og jafningja, óþvingað og hisp-
urslaust. Eg uppgötvaði þá í
fyrsta sinn hvað það getur verið
skemtilegt, að vera saumakona.
Hér þýddu, ekki aujtin vinnuaf-
köst, áhyggjur og’ lúa þess sem
vinnur, heldur þvert á móti al-
meinnan fögnuð á vinnustofunni
þ. e. meiri vinnugleði. Mun ég
í næsta kafla leitast vió að skýra
orsakir þessa,.
Guðrún Rafnsdóttir.