Þjóðviljinn - 15.10.1937, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Föstudagurinn 15.' okt. 1937
pJÓOVILJINII
IiIuAk.
Kllitjéri: Eincr Olgeírssut,
KítMjérm BsrgilaðjiStræU 30
«tml 2*?70.
Atirrotéila o* awaiíB'Jijraskriii)*
Laagavng S8. *tml 2I1M
Kacnar rtt alln iSaga, neuaa
mánadr.ga.
AíJu'Sftarsíjsld á mánuðl:
Rafkjfcvtk og nágrenni kr. 2,0t
AnnarsitaSar á landicu kr. 1,25
I UusasSln 10 *>!»•* eintakið.
Prantimiðja Jöiu, ateigasonar,
Bergstaðaati'astl ÍK< 'fíral *‘,o0
Alþýðusambands-
þingid.
Að fáu.m dögum liðnuim verð-
ur aukaþing Alþýðusambands-
ins kallað saman hér 1 Reykja-
vík. Það hefir verið furðu hljótfc
u,m þessa þingboðun í blöðum.
bæjarins. Alþýðublaðið hefir til
dæm.is aðeins. minst á þingið í
stuttri klausu, enda. hafa rit-
stjórar þess verið önnum kafnir
við aðrar skriftir og Pílat.usar-
þvotta undanfarna daga.. Það
má vera, að set.ningAlþingis hati
valdið nokkru. u,m hve fátt hef-
ir verið skrifað um hið fyrir-
hugaða Al.þýðusambandsþing.
Þetta. Alþýðrsambandsþing er
kallað saman á t.í.mam.ótum í
sögu verklýðshreyfingarinnar og
stj ór nmál aþrómn alþýðunn ar.
Fyrir því liggja. mikilvæg verk-
efni til úrlausnar, sem krefjast
þess, að þeim sé ráðið til lykta
rnieð vit,i og festu.
Þing þetta er kalliaó saman
þegar samninganefnd Alþýðu-
flokksins er nýbúin aó hafna
öllum samvinnutilraunum við
kommúnista og hefir fengið
traustsyfirlýsingu, sambands-
stjórnar fyrir gerðir sínar. Fyr-
ir þinginu hlýtur því að liggja
að taka ákvarðanir uim þetta
mál og ráða því, til lykt,a.
Alþýða landsins vonar að á
þessu, þingi verði þráöurinn tek-
inn upp að nýju, þar sem samn-
inganefnd Alþýðuflokksins sleit
hann fyrir um það bil hálfum
mánuði. Alþýðan treystir því að
.gerðir þingsins verði í samræmi
við vilja hennar, kröfur hennar
um. einingu, verklýðsflokkanna..
Hún krefst þess, að þær samein-
ingar- og samvinnu-umræður,
sem Alþýðublaðið reynir nú dag-
lega að kæfa, í háværu glamri og
upphrópu,nuim; fái aó bergmála
af nýjum þrótti og samstiltari
orku en nokkru sinni fyr.
Til Alþýðusambandsþingsins
horfa, nú augu allra, sem unna
framtíð og freilsisbaráttu ís-
lenskrar alþýðu. Heppnast þing-
inu aó leysa þetta. vandamál, eða
verða. þeir menn í meirihluta,
sem opinberlega hafa lýst sig
andstæðinga sameiningarinnar?
Verður það rödd Dagsbrúnar-
íundarins í sumar eða rödd Ste-
fáns Jóhanns Stefánssonar og
Ingimars Jónssonar, sem úrslit-
um ræður Þetta er hin sívak-
andi spurning, sem verkamenn
og fjöldi m.illistét.tarm.anna, velt-
ir fyrir sér.
örlög og framtj.ð ísl.enskrar
alþýðu er nú ef til vill framar en
nokkru sinni fyr lögð í hendur
Isleifup Hðgnason flytup
á Alþingi fpumvapp um
greiðslu vepkkaups.
Atvinnurekendur skyldaðir að greiða öll verklaun í peningum.
3 O
Isleifur Högnason.
hátt hann ver verkalaunum sín-
um. Með auknu atvinnuleysi og
þar af leiðandi auknu framboði
á vinnuafli, hefir aðstaða. verk-
kaupanda batnað til þess að
knýja verkamenn til, að semja
u,m: óhagkvæmari greiðslu verk-
kaups.
Með frum.varpinu er ætlast, til
að úr þessu verði bætt og að
verkkaup verði skilyrðis- og
undantekningarla,ust greitt í
peningum«.
Framsóknarmenv gœtu ekki
kom'ið auga á neirnt rnann, sem
væri lieppilegri til þess að sitja
i mentamálanefnd fyrir flokk-
inn en Bjarna á Laugavatni.
Annars er sá maðwr kunnastr
ur fyrir að relca nemendur sma
úr skóla þeim er lionum var fal-
in forsjái fyrir, og rœkja þannig
líina neikvæðu hlið uppeldismál-
anna. Ef til vill á hann að vera
nokkurskonar dragbítur á
mentamáí þjóðarinnar á þingi.
öðru vísi verður það tæpast skil-
ið, að sá af þingmönnum lands-
ms, sem getið hefir sér vafasam-
astan orðstír allra í mentamál-
um skidi valinn í þessa nefnd.
Tilkynuiog.
Skipaskoðunin er
hættuiega ófullkomin.
Ísleifur Högnason flytur tillögu tit þingsálykt-
unar um skipun milliþinganefndar til aö end-
urskoöa lög um eftirlit með skipum. ,
I hálfa, öld hefir það verið eitt
af helstu baráttumálum íslensks
verkalýðs, aó fá, laun sín greidd
að fullu í peningum og það
refjalaust.
Þrátf, fyrir það, sem áu.nnist
hefir á þessu sviði, er þó enn
stór galli á. gildandi lögum, þar
sem er á.kvæðiö um að verk-
kaupandi geti samið um. öðru
ví,si greiðslu.
Frumyarp Isleifs Högnasonar
er á þá leið að þessi varnagli
falli buirt, og verði a,tvinnu,rek-
endur undir öllum kringumstæð-
um skyldaðir til aó greiða
verkalaun í peningum.
Fer hér á eft.ir greinargerð
meó frumvarpi Isleiís:
»Greiðsla á verkkaupi m.eð
skulidajöfpuði (greiðsla í vörum)
befir á .síðari árum færst mjög
í aukana, að m.insta kosti í kaup-
túnu,m og kaupstöðu.m utan
Reykjavíkur. Eins og lögin um,
greiðslu verkkaups eru nú, geta.
þeir, sem vinnu kaupa, boriö
fyrir sig májsgrein þá í lögun-
um, isem hér er lagt, til, aó feld
verði nióur, og greitt verkkaup-
ið í vörum, ávísunum á vörur
eða með skuldajöfnuði. Það er
auðskilið, að slík greiðsla verk-
kaups þýðir launalækkun verka-
mannsins og takmarkar jafn-
framt vaJ hans um það, á hvern
þessa þings. Það skiftir þv:
miklu,, hvert. gifta, fólksins verð-
ur drýgri en, andstæðinga þess,
mannanna sem, hafa slitnað aft-
an úr og vilst út af braut þróun-
arinnar.
Við kommúnistai- berurni fult
traust til þess, að verkalýðnum
hepnist á komandi Alþýðusam-
bandsþingi að leysa þetta nauö-
synjamál. Við vitum hu,g verka-
,mannanna í þeim, efnum og
þekkjum. kröfur þeim.. Takist
Alþýóusambandsþinginu, aö
leysa máljn í. samræmi við þann
hug og þær kröfur verður þess.
ekki langt. að bíöa að alþýðan
getur mæ,st. í einum flokki til
^jknar og varnar.
Þá rnunu, hin hjáróma hróp
Alþýðublaðsins kafna fyrir
nýrri og efldari sókn.
Isleifur Högnason, 6. landsk.
þingmaður, flytur eftirfarandi
þingsályktunartillögu:
»Neðri deild Alþingis ályktar
að skora á rík’sstjórnina aó
skipa. þriggja manna nefnd, er
endurskoði jög nr. 93, 3. mai
1935, u,m eftirlit, með skipum,
og leggi fyrir næsta þing frum-
varp t.il laga um. breytingar á
þeim, er tryggi framkvæmd lag-
anna og feli í sér refsiákvæði
gagnvart skipaskoðunarmönn-
um, ef þeir vanrækja starf s.itt,
Leiti nefndin álits allra sjó-
miannaféljaga í landinu um
hverskonar breytingar séu nauð-
synlegar. Sem bráðabirgðaráð-
stöfu.n felur deildin atvinnu-
málaráðherra að áminna alla
skipaskoðunarmenn að rækja
störf sín betur«.
Tillögunni fylgir svohljóðandi
greinargerð:
Samkvæmt, bráðabirgða-
skýrslu u,m bátstapa og báts-
skaða fyrstu 9 mánuði ársins
1937, sem Slysavarnafélag Is-
lands hefir látið mér í. té, hafa
þrír vélbátar sokkið í .hafi af
völ,dum skyndilegs leka, svo að
eigi hafðist, við að dæla, I öllum.
þessu.m tilfellum, va.r veður ekki
verra en það, að af því. gat skað-
inn ekki hlotist, Mun óhætt. að
fullyröa, að bátarnir hafi veriö
óhaffærir, er þeir létu úr höfn,
og full ástæða til að ætia, að um
vanræksln, á eftirliti bátanna, af|
hálfu skipuaskoóuinarmannai
hafi verið að ræða.
Til þess að koma í veg fyrir
slys, se,m; stafa af vanrækslu í
útbúnaði skipa, hlýtur því að
verða að herða á lögunum um
eftirlitið, að það ,sé ekki af
handahófi, og er lilætlunin m.eð
þingsájyktuninni sú«.
Að gefnu tilefni tilkynnist
hér með að Þvott,akvennafélagið
»Freyja.« hefir engin afskifti
haft af ráðningu, kvenna við
hreingerningar í hús,i Rannsókn-
arstofnunar atvinnuveganna.
Hisvegar hefir félagið gert
samn.ing við forstöóuimann þess-
arar stofn.unar hr. Trausta ÖI-
afsson, í samræma við aðra
samninga, sem félagið hefir
gert, og væntir þess að þeim
verói framfylgt,.
I st.jórn Þvot.t,akvennafél,agsins
| »Freyja«.
i Þuríður Friðriksdóttir
formaður.
Pádina Þorfinnsdóttir,
ritari.
Sigríð ur F riðriksdóttir,
gjaldkeri.
Þóra Jónsdóttir,
varaformaður.
Kristín Jensdóttir,
meðstjórnandi.
Reykjarvíkurdeild K. F. 1.
Deildaríimdni*
verður haldinn föstudaginn 15. okt. kl. 81 í Kaupþingssal,num,
Eimskipafélagshúsinu.
Dagskrá:
1. Bæjarstjórnarkosningarnar.
2. Þættir frá Spáni: Björn Franzson.
3. Dregið í happdrætti deildarinnar.
Allir félagar verða að mæta! Sýnið skýrteini!
Stjórrán.
óskast til að útbreiða tímarit,
sem hefir hlotið viðurkenningu,
þeirra, sem þekkja það« Gott,
kaup fyrir ástundunarsaman
mann. Getur orðið framtíðarat-
vinna. Tilboð sendist á af-
greiðslu, Þjóðviljans, strax,
merkt DUGLEGUR
Nýslátrad dLilkakjet
í heilum kroppum með heildsöLuverði.
N ýreykl sauðakjet
Liíur Kjöt og fiskmetisgerðin Gret.tisgötu 64. Sími 2667.
Svid Reykhúsið Grettisgöt.u 50. Sími 4467.
Mör Kjötbúðin Fálkagötu 2. Sími 2668.
er best, að kaupa hjá okkur. Kjötbúðin í Verkmannabústóð- unum. Sími 2373.
heldur skemtifund á Skjald*
breið á laugardagskvöldið. Les-
ið auglýsingupa í Þjóðviljanum
á morgun.
STJÖRNIN
Langbesta barna*
bókin er
Hrói Höttur
Heimskringla