Þjóðviljinn - 26.02.1938, Blaðsíða 3

ÞJ0ÐV1L.JINN
La.uí?arda'íinn 26. febrúar 1938.
Vimiulöff g:j öfin.
Hinn helgi rétt-
iir verkalýdsins
» . . . í þessn íenmvarpi um vinnn-
iöggjöf er flest þad, sem felst í
frumvarpi okkar sjálfstæöisflokks-
manna.« (Thor Thors.)
Þessir áttu sæti í. vinnulög-
Tuttugu ára afmæti Rauda hersins.
I»rfi* 1»rsiutr.Tð.ÍPiulur Uiiuða hcrsius ISUDJONNt, MIKHAKL I ftUXSIí (lút
inu) ok VOHOSIl.OFF.
plÓÐVIUINN
H&lgagn Kommúnlstsflokka
Iiland*.
Rlt*tj6ri: Einar Olgeirsson.
RititjörnJ Bergitaðastræti SO.
Slml 2270.
Aígreiðsla og auglýsingaskrií-
■tofa: Laugaveg 38. Slml 2184.
Kemur út alla daga nema
m&nudaga.
Askriftagjald fi mfinuði:
Reykjavlk og nfigrenni kr. 2,00.
Annarsstaðar fi landinu kr. 1,25
I lauaasölu 10 aura eintakið.
Prentsmiðja J6ns Helgasonar,
Bergstaðaatræti 27, stmi 4200.
Deildu og drottnaðu
Ihaldið .reynir þessa dag-ana ó-
spart hina gömlu stjórnmálaað-
ferð að deila og drotfcna. Hvar
sem, það heldur að það geti kom-
ið fleyg inn í samvinnu stjórnar-
flokkanna er Morgunblaðið óð-
ar lagt af sfcað. Ef Valtý sýnist
Jónas frá Hriflu brosai venju
fremtur breiitt til hægri, ríkur
Morgunblaðið upp til handa og
fóta til þess að kljúfa samvinnu
verkamanna og bænda ,ef vera
kynni að Ólafur Thors fengi þá
íremur sæti í stjórnarráðinu.
Sama verður uppi á teningnum
við átök þa,u, sem nú eru í Al-
þýðuflokknum. Ihaldið sér sem
eðliiegt er, að Jón Baldvinsson &
Co. eru gjörsamJega fylgislaius-
ir mieðal verkamanna,. Ihaldið
veit, að þó að klofningsmennirn-
ir hafi nokkurt málalið hér í
Reykjavík og hafi fengið allmik-
io af íhaldsr og framsóknar-
mönnum að lá,ni tiOL þess að
kljúfa Alþýðuflokkinm þá er
það óitrauatur grundvöllur til
þess að byggja, á framJtíðarstarf-
,sem.i stjórnmála,flokk s. En þá
finnur íhaltdið upp á þeirri firru.
að sameiningarmenn, Alþýðu-
flokksins og kommúnistar vilji
ekki styðja, .ríkisstjórn verka-
manna og bænda, því sé ekki um,
annað að ræöa en að afhenda í-
haldinu stjórnartaumana. Auk
þess reynir íhaldið aö hræöa.
hægri menn Framsóknarflokks-
ins á .hverskonar grýlurn, sem
þeir eru. veikir fyrir og síðast en
ekki síst að hræða bændur með
því, að nú sé verkalýðurinn far-
inn að gera, svo mdklar kröfur,
að allar samleiðir við bændur
séu útilokaðar. Þannig skrifar
Morgunblaðið dag eft'r dag í
fúllu blygðunarleysi fyrir þeirri
staðreynd, að hagsmunakröfur
verkamanna og alls þorra.
bænda fara saman í einu oig öllu.
E.n Morgunblaðið misreiknar
sig í öllumi þessum, tilraunum
sínum,. Það getiur ekki klofið lýð-
ræði.söfl lamdsins, ef þau eru á
verði.
Ihalidið beitir í þers,um til-
raunumi sínum nákvæmlega
söm.u aðferðunum; og fasista-
herrarnir Hitler og M.ussolini.
Þó að íhaldinu hafi ekki orðiö
hið sapia, ágengt. Höfuðþáttur-
inn í sfcjórnmálabaráttu fasist-
anna er að deila og
drotna, kljúfai lýðræðisfylking-
una og ná svo tangarhaldi á lýð-
ræðisríkjunum, einu á fætur
öðru..Sú er aðferð Mussolini, þar
semi ha,nn kúgar Englendinga til
þess að sleppá með öllu hendi
sinni af Spá.ni. Með því að gera
gjafarnefndinni, sem nú hefir
lagt fram álit sit.t c<g frumvarp:
Frá Framsókn þeir Gísli Guð-
,m,unds,son og Ragnar Ólafsson
og frá, Alþýðuflokknuan Sigur-
jón Á. Ölafsjson og Giuðmundur
Guðmundsson lögfræðingur.
Undir álitið skrifa allir nef nd-
armenn fytirvaralaust. Fulltrú-
ar Alþýðuflokksins hafa. skrifað
undir álitið í samræmá við ósk
meirihluta sambandsstjórnar
Alþýðusambandsins.
St'jóm Alþýðusambandsins
hefir því tekið afstöðu MEÐ
vinmdöggjafarfrv. nefnda r-
, imnar.
1 frumvarpi þessu eru:
öll skyndiverkföll bönrmð.
öll svokölluð pólitísk verk-
föli bönnuð.
Verklýðsfélögin eru rœnd
abnennnm • lýðrœðisg rund-
velli mn ákvörð una rréti
sinn.
Dómur, sem að yfirgnæf-
andi meirihluti er skipaður
andstæðingum verkalýðsins
getur dœmt félög hans í há-
ar fjársektir og skaðabæt -
ur og rænt þau þannig sjóð-
um sinum.
Þetta er í situttu máli hinn
-rauði þráður vinnlöggjafar-
frumvarpsins. Þar með hefir hin
ráðandi klí;ka Alþýðuflokksins
orðið við aðalkröfu atvinnurek-
enda, sem, þeiir hafa barist fyrir
nú í undanfarin 3 ár.
Fyrst komu frá Vinnuveit-
endafélag'inu (Eggert Claesen)
■árið 1935, tillögur viðvíkjandi
vinnumálallc'iggjöf Islands. Næsfc
>Frumivarp til laga um vinrru-
sérsamninga við Chamberlaán.
hefir Mussolini tekist ao rjúfa
þá fylkingu, sem ekki hafði tek-
ið u,pp beinlínis fjandsamlega
afstöðu gegn spánska, lýðveld-
in,u. Mussolini hefir krafist
sjálfdæmis um mál Spánar og
fengið Englendinga til þess að
styrkja s'g með fé til þe-s að
fækka lýðræðisríkjum álfunnar.
Samia er u.ppi á tsningnum.
með Hitler og afstöðuna til
Austurríkis og Tékkóslóvakíu. 1
þessuim! löndum reyna þýskir fas
istar, að eflai andstæða, flokka til
|jes,s síðar mieir að geita, komið
þessum, ríkjum í tölu fasistaríkj-
anna..
Aðferðin er hin sama hj.á Hitl-
er, Mussolini og Morgunhlaðin.u.
Þó a.ð ekki verði en,n fyrirséð
hver gifta. fasistaherranna verð-
ur er íslenska, alþýðan staðráðin
í því að láta gæfu íhaldsins og
gengi verða æ minna eftdr því
sem það afhjúpar betur fasistíi-
hugarfar sitt.
deilur« frá T,hor Thors og Garð-
ari Þorsteinssyni. Þar á eftir hin
tvö frumvörp Gísla Guðmunds-
sonar, a.nnað »Frumvarp til laga
urn sáttafc'lraunir í vinnudeil-
um« og hitfc »Frumvarp til laga
umí félagsdómK<. —- Loks eftir að
öll þessi frumvörp hat'a verið
fordæmd af allri alþýöu, tekur
sfcjórn. Alþýðusambandsins að
sér níðingsverkið á samtökum
verkalýðsins með »frumvarpi fcil
laga urn stéttarfélög og vinnu-
deilur«.
Ihaldsmenn voru ekki lengi á
sér að láta í Ijési skoðiun sína á
þessu frumvarpi. Á þingfundi í
íyrrada.g lýsii' Thor Thors því
yfir »að í þessu frumvarpi wm
vinnudeilm er flest það, seni
felst í frumvarpi okkar sjálf-
stœðisnmnna«.
Hvað veldur stefnubreytingu
hægri mannanna i Alþýou-
flokkntim?
I fyrra klofnaði vinnulöggjaf-
arnefndin á. því að f.ullfcrúar Al-
þýðuflokksins fcöldu sig á engan
hátt geta. fallisfc á, það að banna
skyndiverkföll og að þeir mundu
aklrei ganga til afgreiðslu nokk-
urrar vinnulc'ggjafar, fyr en
verklýðsfélögin hefðu, fengið
tækifæri til að taka afstöðu til
málsins. —,
Þá skrifaði Alþýðublaðið í i'or-
ystiugrein 15. apríl:
»Það er alkunna að verka-
lýðsfélög þurfa oft að grípa
til skyndiverkfalfa, — rétt-
ur til slíkra verkfalla er
helgttr réttur, sem ekki má
taka frá verkalýðnmw.
Og- blaðið bætfi við: »Ætla má
að um þessar tdllögu,r valdi mieir
íáviska. en fólska Framséknar-
manna« —
Nú er oikkur spuvn: Hvaö
veldur því að nú má ræna.
verkalýðinn helgum, rét.ti, sam-
kvæmt skoðún Alþýðusambands-
stjórnar? Tæpleiga geta þeir af
sakað fólskuverk sitt með fá,-
visku.
Því þetta, frumvarp vinnulög-
gjafarnefndar er jafn skaðlegt
verkalýfehreyfingunni og frum-
varp Framsóknar í. f.vrra. Það
hafa meir að segja verið teknar
til greina í því. flestar nthuga-
semdir, sem Vinnuveitendafé-
lagið gerði við frumvarpið í
fyrrai En u.m það frumvarp
sagði Alþýðubl. (13. 4.): Vinw-
iög Framsóknar gera áratuga
starfsemi verkalýðsins að engu.
Tillögur v i n nulöggj af ar nefn d-
a.r hafa verið sendair verklýðsfé-
lögunum til umsagnar og eiga
þau að svara fyrir 5. mars eða
eftir rúma viku.
Það er óhætt að fullyrða það
strax að verkalýðsfélögin muni
afdráttariaust mótmæla, frum-
varpinu. — En hvao æfca þing'-
menn Alþýðufl iktksins þá að
gera? Ætla, þeir samt s.m áöur
að leggja frumvarpin.u lið sifct,
þvert; ofan í. vilja varkalýð-ins.
Ekkei't er líklegra, ef dæma
skal eftiir hinni skipulagsbundnu
klofningvstar f sem:’i, sem, þessi
klíka rekur nú í rcðumi alþýð-
unna.r - Að minsta. k-, ti hef-
ir Haraldur Guðmundsson. lýst
því yfir að frumva.rp'ð muni
verða, lagt fyrir Alþingfc hvernig
svo sem álit verklýð tfélaganna
verður.
Dýrtíðin fer vaxandi. At-
vinnule si er að aukast e n. Ny
kreppa stendiii' fyrir dyrum. .4
sama t.íma undirbýr yf'ustéttin
dulbúna, árás á lífsskjör vinnu-
stét.tanna með gengiskekkun. Til
þess að lamia gagnsokn verka.
lýcsins er lögö s\o rík áhersla á
það' að koma á vinnulcgg.iöf. —
Yerkálýðurinn n un sýna ó-
ha.ppamcnnunum í Alþýðu-
flokknum,, sem nú hara, tekið
upp kröfu Claessens og Kveld-
úlfs, með því í íyrsfca lagi að
mótmæla öfluglega vinnulöggjöf-
inni og í öðru lasi með því að
losa'hreyfinigu sína |\ io liðhlaup
ana og klofningsTennnia.
Ef að fulltrúar yfii sfcéttarinn-
ar engu að píður atla, sér að
komia, á þrælalögunum. mun ís
lensk alþýða, engu síður en
norsku sétfcarsvstkini hennar á
sínum tíma kunna að
verja hinn helga rétt sam-
taka sinna með (ðrum ráð-
nm.
Nýja gæsluskipið
„Óðinna
FRAMII. 2. SIÐU.
Auk þess útbúnaðar. sem, hér
hefir venV) tal'nn, er á. bátnum
»fallbyssa«. Á lystisiglingunm
umi höfnina, með þingmennina
ininanborðs, var hleypt; 3 sl-o"-
um af vígvél þessari, og vai" ekki
trútt um, að-færi u.nT toðsgest,-
ina,, er þeiir hewðu skotgnýinn.
Rey.nslan ein n ,un leiða það i
liós, hycrt ,hin »nýja áæt,lun« um
strandvarnir landsins, ,m.eð mót-
orskipum sem þes-um, konti að
sömw notum, sem eldri varðskip-
in, senr þega.r eru fa.r'n að týna
tölunni. En mjcg má það draga
í efa að veiðiþjétfar skelfist
»fallbyssu« »Öðins« hins nýja,
þótt hún færi í taugar þing-
mannanna.
1 ífl
(//rvafcM*
Karl þekti ég í minni sveit
sem misti allar kindur sinar á
fá.wm ánmi, Maður þessi var
framúrskarandi latur og hæg-
fara, og kom sá kvittur upp, að
hann hefði þann sið að skera ali.
af þá kindina. sem framgjörv-
ust var og fremst fór í rekstr-
inum, til þess að þurfa ekki sjáif
ur að flýta sér. Fór svo, að hann
átti enga kindina eftir.
Það er þessi karl sem Jón
Baldvinsson hefir nú tekið sér
til fyrirmyndar i stjórmnála-
starfinu.
★
»Mólkurhækkunin er öll gerð
veyfendum i vil, þessvegna hef
ég góða sanvviskw, sagði Páll
Zóphóníasson á þingfundi i gær.
Engin þakkarámörp hafa þó bor-
ist frá fáfækling'ieni i Reyk'avík
■vegna þessarar blessunar.
Rykfrakkar
Alpýðuhúsinu