Þjóðviljinn - 08.03.1938, Blaðsíða 3

PJOÐVILJINN
Þriðjudagurinn 8. mars 1938.
þJÓOVlUINN
Hálgaga Kommúnlstaflokks
Xilands.
Ritatjúri: Einar Olgeirsson.
Ritatjörnl Bergstaðaitræti SO.
Slml 2270.
Afgreiðala og anglýsingaskrif-
■tofa: Langaveg 38. Slmi 2184.
Kemnr öt alla ðaga nema
m&nadaga.
Askriftagjald á mánuöi:
Reykjavlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarsstafiar á landinu kr. 1,25
1 lausasölu 10 aura eintakiö,
Prentsmiðja Jóni Helgasonar,
Bergstaðastræti 27, slmi 4200.
Ef þvingunarlög Sigur-
jóus og Co. Terða sam-
þykt, koma þvingunar-
lög Claeseus á eftir.
AlJjýðublaðsmennirnir og er-
indrekar þeirra — eru n.ú alger-
lega uppgeifnir á því að verja hið
illræmda vinnulöggjafarfrum-
varp Sigurjóns ölafssonar & Co.
— Nú geta þeir ekkert annað
sagt en endurtekið í sífellu:
Ef Jnð lvafnið þessari vinmdög-
gjöf þá fáið þið vimmlöggjöf
Claessens!!
Maður heyrir og undrast!
Ihaldið hefir sífelt viðurkent,
að frumv. Sigurjóns & Co. hafi
inni að halda öll aðalatriðin í
frumiv. Claessens.
Með öðrum orðum: Framsókn
og Alþýðublaðsklíkan segja við
verkamenn:
Ef þið viljið ekki sjálfir leggja
á ykkur hlekkina — þá látum
við íhaldið gera það — og veit-
um því til þess brautargengi.
Ef þið veitið ekki samþykki
ykkar til þess að við berjum ykk
ur með hnútasvipum — þá lát.-
um við íhaldið refsa ykkur með
sporðdrekumu
Vissulega minnir þetta á hið
sígilda spakmæli ölafs Friðriks-
sonar: »Við verðum, að styðja
Framsóknarstjórnina í 15 ár,
hvað ,sem hún aðhefst!«
Hér er sem. sé undirlægjuhátt-
urinn í algleymingi. — Verkalýð
urinn og samtök hans eiga að
vera æinskis megn.ug. — Þau
verða að taka við þyí sem að
þeim er rétt. Og ekki nóg með
það. — Þau eiga, sjálf. að leggja
beltið um háls sér — í. von um
að frekar verði litið t,il þeirra í
náð — er þau eru orðin varnar-
laus. Þessvegna er um, að gera
að skríða í duftinu. Á báðum
hnjánum er best, að liggja.
Svona »rök« er aðeins hægt
að bjóða voluðum aumingjum, en
ekki stoltri verkamannastétt —
sem á sterk samtök, sem lyft
hafa. Grettistökum.
Og hvað myndi svo kom,a næst
ef þvingunarlög Sigurjóns ölafs-
sonar & Co. yrðu samþykt.
Er nokkur trygging fyrir því,
að tillögur Claessens yrðu. ekki
samþyktar ,á eftir? — Þegar bu-
ið vceri að binda verkalýðssam-
tökin á höndum og fótum með
lögum Sigurjóns, vceri vitaskidd
miklu auðveldara á eftir 'að
breyta lögunum eins Claessen
víll að þau séu. — Á næsta ári
gætum við vel búiist við löggjöf
nákvæmlega eins og Cla.essen
vill — nákvæmlega eins og frv.
Claessens er nú.
Rök Alþýdnblaösrnanna eru
Öngpveitið i iðnaðarmálanum
Gjaldeyris- og innflutningsleyfin dregin saman og
nýjar verksmiðjur settar á stofn meðan pær eldri
fullnægja eftirspurninni.
Eitt af því sem fj'ármálaráð-
herra boðaði í síðustu fjárlaga-
ræðu sinni var niðurskurður á
innlenda iðnaðinum;. Vafalaust
hefir ýmsum, sem kunnugjr eru
iðnaðarmálum., þótt þetta atriði
fremur ilt og ekki síður fyrir-
boði annara verri, tíðinda.
Um íslenska iðnaðinn. er það
fyrst og fremst að segja, að
hann hefir vaxið upp í. skjóli
gjaldeyrishaftanna. Þó að ekki
verði sagt að hann eigi rætur
.sínar í hepþilegum jarðvegi,
verður ekki annað sagt en að
hann hafi létt stórmikið undir á
síðustu árum, og- skapað fjölda
manna atvinnu, sem annars
hefði genigið auðum höndum.
Fyrir það fólk, sem á atvinnu
sí.na og lífsmöguleika un.dir iðn-
aðin,um komna, er því ræða at-
vinnumálaráðherrans alt annao
en gleðitíðindi.
Nú er það hinsvegar svo, að
nær allur iðnaður, sem risið hef-
ir upp í la.ndinu, er framleiðsla á
beinum nauðsynjavarningi, sem
þjóðiin getur ekki án verið, án
þess að ganga marga tugi ára
aft,ur í tímann., Sala, á þeám iðn-
aðarvörumi, sem. framleididar eru
í landinu, verður ekki takmörk-
uð til neinna rniuna. Mðurskurð-
ur íslenska iðnaðarins þýðir því
ekkert annað en að meiri gjald-
eyrisleyfi verða veitt, tál þess að
flytja fullunnar iðnaðarvörur
inn ’í. landið. Verða þessi orð
fjármálaráðherrans um niður-
skurð á g’jaldeyris- og innflutn-
lingsleyfum til iðnaðarins því
ekki skilin .öðru, vísi, en sem
aukin gjaldeyris- og innflutn-
ingsleyfi til heildsalanna fyrir
fullunnium erlendum iðnaðar-
varningi., Að vísu má segja, að
enn hafi ekkert verið rannsakað
hvort í ra.un og veru borgi sig á
ekki boðleg nema fábjánum. —
Það er móðgun að bera slík
r>rök« á borð fyrir þaulreynd
verkálýðssmvtök með langa bar-
áttu sögu að báki.
Gegn ákveðnum vilja verka-
lýðsins verður öll vinmdöggjöf
að ónýtu pappírsgagni — eins
og tugthúslögin norsku urðu.
Vinmdöggöf sem heftir frelsi
verkalýðsf élaganna — er nawm-
ast hægt að framkvœnva nevia
félögin láti glepast til að leggja
sjáif á sig fjötrana. — Þannig
er það meðan lýðræði ríkir í
landinu.
Og þessvegna senda stéttar-
cundstæðingar smjaðrandi tung-
ur á fundi verkalýðsfélaganna
— til þess að ginna þom til að af-
sala sér sínum eigin réttindum,
sem þau liafa aflað sér með ára-
tuga langri barðttu.
Verkalýðsfélögin svara þess-
um smjaðrandi tungum að verð-
leikum., — Þ.a,u. mótmæla tilræði
aftiurhaldsklíkunnar í Framsókn
og Alþýðublaðsmiannanna —
hvert á fætur öðru. Daglega ber-
ast mótmælin.
hagfræðilegan mælikvarða að
framleiða hér áðnaðarvörur, sem
unmar eru úr eiiendum hráefn-
um að máklu leyti. En eins og
sakir standa virðist síst af öllu
vera támi til þess að leggja þann
iðnað, ,semi vaxið hefir hér upp,
á höggstokkinm og gefa heild-
sölunum færi á því að dansa
kringum gullkálfa sína á gröf
hams.
Þá verður ekki hægt, að ganga
fram hjá einu atriði, sem snertir
iðnaðinn og framtíð ha.ns í þessu
sambandi, og það er skipulags-
leysið. Skipulagsleysið mun nú
ásamit gjaldeyrishömlunum vera
þyngsti steinninn á þróunar-
braut iðnaðarins.
Hér í blaðinu hefir áður ver-
ið rakið að nokkru ástandið í
sápu- og hreinlætisvöruiðnaðin-
.urai Verksmiðjur þær, sem þeg-
ar voru kominar á legg bæði hér
og á Akureyri. gátu fyllilega
framleitt allar þær hreinlætis-
vörur, sem, markaður var fyrir
í landinu. Engu að sá.ður er
Þjþðverjum heimilað að flytja
hingað inn mikið af Persil-
þvottaefni, og til þess að krýna
með skömmina er enskum' auð-
liring, »Lewer Brothers«, leyft
að setja hér upp nýja sápuverk-
smiðju á síðastliðnu sumri.
Þetta er gert, á sama tím.a, og
eldri sápuiðnaðarverksmiðjur
ein,s og Hreinn fá ekki leyfi fyr-
ir lítilfjörlegri vélaviðbót Af-
leiðingin verður sú, að verk-
smiðjur þær, sem fyrir voru, fá
stórum miinmi gjaldeyris- og inn-
flutningsleyfi en áður., Þær
verða að draga sanian seglin og
nú er fult útlit fyrir, að þær
verði að segja upp fólki í stórum
st.í 1. Á meðan græða, þeir, sem
leppa, hið erlenda f jármagn auð-
hringanna.
En Jretfa er ekki aðeins í
sápuiðnaðinum.., Hvert sem litdð
er, blasir sama stjórnleysið viö.
Gæðingar þeirra, sem ráða yfir
gjaldeyrinum, fá leyfi fyrir nýj-
umi vélum og nýjum hráefnum,
meðan eldri verksmáðj.ui', sem
eiga vélar, fá lítil sem engin
leyfi fyrir hráefnum. Með Jressu
mpti lendir meira fjármagn í
iðnaðinumi, en hann getur borið
uppi og skilað nokkrum arði af.
Nýlega hefir verið sett' hér
upp vinnufatagerð, sem hetfir
fengið leyfi bæði fyrir vélum og
efni til vinnu. Á sama tíma verð-
ur vinnufatagerð sú, sem, hér
var st,ar,f.andi, að draga, sainan
seglin tiil stórra miuna, sakir efn-
isskorts. Húfugerð hefár nú ri.s-
ið upp á Isafirði, cig á sania
tíma hefir húfugerð, sem hér
starfaði, orðið að mánka fram-
leiðslu sína, sem svaraði því efni,
sem flutt er til Isafjarðar. Fjór-
ar skyrtugerðir eru nú starf-
ræktar hér í bænum, og auk
þess fjöldi af siaumastofumi, sem
aauma áíyrtur fyrir verslanir
og einstaklinga. Má nærri geta,
hvað allar þassar skyrtugerðir
hafa að gera í ekki stærra
landi.
Hverj.um hugsandi manní
hlýtur að vera það ljóst, að með
slíku framferði er iönaðinum
stefnt í beinan voða. Heppileg-
asta leiðin mundi vafalaust
verða sú að ríkisstjórnin komi
betra skipulagi á Jiessi mál,
fækkaði vinnustöðvunum og
héldi verðinu hinsvegar niðri
með hámarksverði.
En ofan á þessa örugleika iðn-
aðarins bætist svo það, að inn-
flutningsr og gjaldeyrisleyfin
eru skprin miskunnarlaust nið-
ur„ svo að jafnvel vofir yfir að
sumar hinar eldri og þektari
verksmiðjur verði að segja, upp
starfsfólki sínu í hópum.
(Th
Guðfrœðisprófessorinn, sem að
ciuka »bisyiess« er fjármálasér-
fræðingur eða nokkurskonar
Mammonsprófesso r iháldsins,
hellir í siðasta Reykjavikurbréfi
sínu úr skáhim reiði sinnar og
vandlcetingar yfir herréttinn í
Moskva. Fyrst siðgceðistilfinning
þessa mæta manns er svo vak-
cindi um þessar mundir, langar
mig til að minna hann á ekki
ómerkilegri stofnun, sem sett
hefir verið' á laggirnar af hinum
mjög trúuðu skoðanabræðrum
hans í Bretlandi, en virðist af
einhverjum dularfullum ástceð-
um algerlega hafa farið framlijá
guðfrceðisprófessornuvv. Stofnun
þessi heitir herrétturinn í Naz-
aret.
★
Sú sögn gengur um bcejnn, að.
Stefán Pétursson sé farinn að
rita uon Sonétríkin í Nýja dag-
blacHð. Orsökin er tálin sú, að
hann fékk ekki nœgilega mikið
rú\m í Alþýðubiaðinu fyrir grein-
ar sinar um þessi ef ni.
Póstferðir á morgun
Frá Reykjavík: Mosfellssveit-
ar-, Kjalarness , Kjósar-, Revkja
ness, ölfuss- og Flóapóstar.
Hafnarfj., Seltjarnarnes. Tii
Reykjavíkur: Mosfellssveitar-,
Kjalarness-, Kjósar-, Reykja-
ness-, ölfuss- o,g Flóapóstar.
Hafnarfjörður, Seltjarnarnes,
Laxfoss frá Borgarnesi.
»Bláa kápan*
var leikin á sunnudaginn var
kl. 3, fyrjr troðfullu húsi og við
mikinn fögnuð áliorfenda.
Næsta, sýning verður á morgun
(miðvikudag). Aðgöngumiðar
seldir í dag frá kl. 4—7. Nánar
í auglýsingu á morgun.
HAPPDBITTI
Háskóla íslands
Fimti. hver miðá að meðaltali
fær vinnig á ári, 5000 vinningar
af '25000 númerum fá samtals
eina miljón og fimtíu þúsund
krónur. Hver vill ekki verða þátt
takandi í Jjessari stóru vinnings-
upphæð?
Frá starfsemi
happdrættisins
39. VANN OG GAT
GREITT NÁMSKOSTNAÐINN.
Ungur sveitapiltur sótti um inn-
göngu á Laugavatnsskólann og vann
samtíniis 1250 krónur á 14 miða.
Vraa- talið að þessir peningar hefðu
komið sér mjög vel, því af litlum efn-
um var að taka. Fólk sagði, að þessi
upphæð hefði komið eins og af himn-
um ofan, því að hún dugöi til þess að
pilturinn færi. gegnum skólann.
40. ÞEIM GAF SEM ÞURFTl.
Á sveitabæ einum austanfjalls hafa
búið um skeið bændurnir A. og B. í
tvíbýli. Peir voru báðir fátækir
l>arnamenn, þó var fjölskylda B. mun
þyngri, enda ástæður hans í flestum
greinum þyngri. Er líkt á komið um
menningu þeirra og metnað. Fyrir
tveim árum tæmdist A. mikill arfur.
Hann komst úr skuldum, jók bú sitt
og bætti, aðstöðu sína til eins og ann-
ars. Fátækt B. varð nær tilfinnan-
legri við happ A. Munur ástæðns.
þeirra varð öllum augljós, hvar sem
á var litið. Pá vildi það til 1936, að
B. vann í happdrættinu 7500 krón-
ur. Fjárhagur þeirra A og B. og allar
ástæður jöfnuðust við það til mikilla
munai Þótti öllum vænt um og fögn-
uðu yfir happi hans. Hefir þó aldrei
heyrst öfundarorð hjá neinum manni
yfir velfarnaði og hinni góðu fjftr-
hagsafkomu A. enda er hann full eins
vel látinn í sveitafélaginu sem B.
»Þeim gaf sem þurfti« sannast hér
sem oftar.
Umboðsmcnn í lieykjavík ern:
frú Anna Ásmundsdóttir og frw
Guðrún Björnsdóttir, Túngötu 3,
sími 4380.
Dagbjartur Sigurðsson, kaupm„
Vesturgötu 45, sími 2814.
Einar Eyjólfsson, ka.upm., Týs-
götu 1, sími 3586.
Elís Jónsson, kaupni., Reykja-
víkurveg 5, sími 4970.
Helgi Sívertsen, Austurstræti
12, sími 3582.
Jörgen Hansen, La.ufásvegi 61,
sími 3484.
Frú Maren Pétursdóttir, Lauga-
veg 66, slmi 4010.
Pétur Halldórsson, Alþýðuhús-
inu.
Stefán A. Pálsson og Ármanu,
Varðarhúsinu, sími 3244.
Umboðsmenn í Hafnarfirði eru:
Valdimar Long, kaupm., simi
9288.
Verslun Porvaids Biarnasonar,
öími 9310.