Þjóðviljinn - 20.03.1938, Blaðsíða 2
Sunnudagurinn 20. mars. 1938.
PJOÐVILJIN N
Barátta Mexikönsku Þjóð-
fylkingárinnar gegn innlendu
og erlendu afturhaldi.
Fasistaríkin efla óaldaflokka í landinu.
Fréttir þær frá Mexíkó, sem
birtast hér í blaðinu í dag, skýra
frá þýðingarmiklum áfanga í
baráttu mexíkönsku þjóðarinn-
ar fyrjr frelsi, sínu og sjálfstæði.
Undanfarin ár hefir Mexíkó
tvímælaiaust verið það landið í
Ameríku, er búið hefir við
írjálslyndast, stjlórnarfar. Car-
denas forseti og flokkur hans,
Jjjóð b yit ing arflok kur inn, hefir
ásamt öðrum vinstri flokkunum,
þar á meðal Kommúnistaflokkn-
um, myndað þjóðfylkingu gegn
fasisma og ásælni erlendu auð-
hringanna, semi hafa ráðið lög-
um og lofum, í Mexíkó alt fram
til þessa tíma.
Undir stjórn Cardenas hafa
ýmsar ráðstafanir verið gerðar
tdl að bæta líðan fólksins og gera/
landið að raunverulega sjálf-
stæðu ríki. Erlendu auóhring-
arnir, og þá fyrst og fremst olíu-
hringarnir hafa átt geysimiklar
eignir í landinu, ráðið yfir þýð-
ingarmestu náttúruauðæfunum,
verið eins og ríki. í ríkinu og oft
beinlínis neitað að hlýða lands-
loguniy
Á þeim þremur árum, sem
Cardenas forseti hefir verið við
völd, hefir hann átt í stöðugu
stríði við innlend og erlend aft-
urhaldsöfl, kaþólsku kirkjuna,
afturhaldssama hershöfðingja,
er eflfc hafa flokka gegn stjórn-
inni og erlendu auðfélögin. I
þessari, barátfcu hefir þjóðfylk-
ingin orðið til og stöðugt vaxið
að vinsældum og valdi.
En á hinn b%inn haf'a aftur-
haldsöflin skriðið saman., Mynd-
uð hefir verið Samsteypa allra í-
haldssamra og fasistiskra flokka
og flokksbrota, og er hershöfð-
inginn Satumino CediUo áhrifa-
mestur pólitískur ieiðtogi, aftur-
haldsins, og talinn líklegur til að
stjórna árásum þess á sfcjórnina.
Það er ekkert leyndarmál, að ;
afturhaldið er- að safna saman ■
lcröftum sínum til síðustu mót- ;
stöðunnar.i Það finnur, að takist
Cordenas að framkværaa fyrir- ;
sefclanír ,sínar, þá eru aftur- \
haldsöfl landsins brotin á bak
affcur ,svo að þau eiga sér aldrei
viðreisnarvon., Þói er langt frá
því, að stefnuskrá þjóðfylking-
arinnar sé sósíalistisik, en, land-
eigandaauðvaldinu þykir súrt í
foroti að sjá 25 miljpnir ekra af
landi þjóðnýttar, og það af dýr-
mætasta akuryrkjulandinu.,
Ennþá afdrifaríkari verður
þó barátfca þjóðfylkingarinnar
við erlendu olíuhr,ingana, og er
enginn vafi á að hún getur haft
alþjóðlegar afleiðingar.
Fasistaríkin í Evrópu hafa
eftir megni reynt að styrkja
afturhaldið í Mexíkó til upp-
reisna. Og þar sem annarsstao-
ar, er afturhaldið ekki fúsara á
neitt en steypa landinu út í blóð-
uga borgarastyrjöld, ef nokkur
von væri um að koma þar á fófc
fasistiskri ógnarstjórn. En ef
þeir skyldu reyna að viðhafa
sömu aðferðina og á Spáni,
munu þeir komast að raun um
að stjórnin er viðbúin, og hefir
vald til að ráða niðurlögum
slíkrar uppreisnar.
Siðfræði
Adolfs Hitlers.
Adolf Hitler hefir látið í, 1 jósi.
álit sitt á hinni þýsku þjóð með
effcirfarandi orðum, sem aldrei
skyldu gleymasfc:
»Sérhver áróiðurs- og út-
breiðslustarfsemi á að vera al-
þýðleg og að andlegu innihaldi
miðuð við móttökuhæfileika,
hinna allra fákænustu meðal
þeirra, sem henni er beint til.
Þess vegna hlýtur slík áróðurs-
starfsemii að standa á því lægra
andlegu stigi, sem henni er ætl-
að að ná til meiri f jölda manna«.
(Mein Kampf).
Ekki verður annað sagt, en að
nasisfcum hafi tekist furðu vel
að framkvæmia, þessa göfugu
stefnuskrá »foringjans«.
Hitler heldur áfram:
»Móttökuhæfileiki fjöldans er
mjög takmarkaður, skilningui-
inn lítill, en gleymskan hins veg-
ar mikil. Af þessum staðreynd-
umi leiðir, að sérhver áhrifarík-
ur áróöur á að takmarkast við
mjög fá afcriði, og þessi atriði á
að endurtaka með slagorðasniði,
þangað fcil vist er, að jafnvel
hinn vesælasti hefir lært að
leggja þann skilning í slík slag-
orð, sem til var ætlast«.
Hinn »fákænasfci« og »aum-
as,fci«, það eru »hinir þýsku
menn«, handa hverjum hinar
nasistisku kenningar hafa verið
saman, soðnar. Jafnframt veirð-
ur, effcir því semi þessi nasista-
postuli segir, að varpa fyrjr
borð ».hinni þýsku rökhugsunar-
dellu« (den deutschen Objektiv-
tátsfimmel)] Qg hann spyr:
»Hvað myndi t. d. vérða sagt um
auglýsíngaspjald, sem á að
hrósa nýrri sáputegund, ef, þar
væri jnfnframfc viðurkent, að^
aðrar sáputegundir væru líka
góða,r? Menn myndu hrista höf-
uðið yfir slíku«.,
Vér getum heldur ekki ahnað
en hrist höfuðið yfir því að ó-
upplýstum, rudda og siðleys-
ingja, e,ins og Adolf Hitler, skuli
haldast uppi að meðhöndla
æðstuhagsmunamál heillar
menningarþjóðar eftir gtrund-
vallarreglum; sápuauglýsinga.
Flokkakepni i fimleikum
verður háð 26. apríl. Kept.
verður um Farandbikar Oslo-
Turnforening, handhafi Gímu-
félagið Ármann. öllum félögum
innan l.« S. 1. er heimil þátttaka.
Keppendur gefi sig skriflega
fram við Glímufélagið Ármann
og sendi sfcundaskrá flokkanna
eigi sáðar en 11 apríl n. k.
Enn um Alþýðublaðið, Cham-
berlain og málaferlin í Moskva
Alþýðublaðið er að vonumi
óánægt yfir grein, sem Þjóðvilj-
inn birti nýlega undir fyrirsögn-
inni »Alþýðublaðið, Chamberlain,
og málaferlin í Moskva«. Blaðið
fer reyndar alveg kringum
kjarna miálsins og gerir Þjóðvilj-
anum allskonar óverðskuldaðar
getsakir, reynir að láta líta svo
út semi Þjóðviljinn hafi verið að
áfellast, að Alþýðublaðið skyldi
birta sjálft, þetta úfcvarpsskeyti.
sem um er að ræða. En auðvifcað
var það fyrirsögnin yfir skeyt-
inu, samin af ritstjórn Alþýðu-
blaðsins, sem Þjóðviljinn var að
áfellast., og gat það engum dul-
ist, enda hafði Þjóðviljjnn þeg-
ar daginn áður flutt klausu umi
þetfca.
Alþýðublaðsritstjórarnir treystu
sér að visiu ekki til að breyta út-
varpsskeytum o>g falsa þau sjálf.
En það er kunnugfc, að dagblöð-
in nota þá aðferð, að koma að
áróðrj sjálfra sín í fyrirsögnum
fyrir hinumi erlendu fréttum.
Og Alþýðublaðið hefir í seinni
tí.ð jafnvel verið allra blaða ó-
svífnast um það að misnota þenn,
an fyrirsagnarétt.
Fyrirsögn Alþýðublaðsins um
daginn yfir hinu tiltölulega hlufc-
lausa útvarpsskeyti var: »Upp-
lognar ásakardr í Moskva, segir
Chamberlavm, Alþýðublaðsmenn
irnir reyna nú eftir á, er þeir
eru komnir í ógöngur, að klóra
yfir alt saman, en þeir þurfa
ekki að ætla neinn lesanda, það
flón, að hann sjái, ekki hvers
kyns er: Þeir eru í þessari fyrix-
sögn að reyna að sannfæra les-
enidur sína um, að dómstólarnir
í Mcskva, hafi að csekju asakað
auðvaldið um njósnir í Sovét-
ríkjunum. Þeir ta,ka með þessu,
eins og Þjóðviljinn sagði, upp
sj álfboðliðsstarf til að hreinsa
enska auðvaldið af réttmætum
áburði verkalýðsríkisins., Og
þegar slíkar fyrirsagnir eru end-
urteknar nógu oft og m.eð því-
líkri ósvífni sem Alþýðublaðs-
menn hafa tamið sér, jafngilda
þær mörgum forystugreinum.
En vilji þeir Alþýðublaðsmenn
í raun og ver.u hreinsa sig af því
að hafa viljað verja ensku stjórn
ina — sem vitanlega hefir frá
fyrstu tíð reJcið njósnir í Sovét-
rikjunum — af slí,kum áburði,
þá gefi þeir sem fyrst í blaði
sínu yfirlýsingu um það, að þeir
skoði yfirlýsimgu Chamberlains
engan veginn sem neina rök-
semd gegn því, að rússnesku
dómstólarnir hafi rétt fyrir sér,
og að öll líkindi bendi til þess,
að breska herstjórnin reki enn
sem fyr njósnir í Sovétríkjunum
— því að þetta vita Alþýðublaðs
menn sjálfir mætavel. Þori þeir
ekki að gefa. þessa yfirlýsingu,
standa öll ummæli Þjóðviljans í
fullu gildi.
Lithauen
FRAME. AF 1. SIÐU.
anze« í Berlín ritai- um þessi mál
i dag og segir að engum þætti
méira vænt um, það eni Þjóðverj-
um ef hægt væri að leiða deiÞ
una milli Póllands og Lithauen
til friðsamlegra lykta.
Það er áætlað að 50 þúsund
manna her sé kominn til landa-
mæra Póllands og Ljthauen. 1
Póllandi voru í gærkvöldi haldn-
ir allmangir hópfundir, þar sem
þess var krafist af pólsku
stjórninni að hún léti herinn
gera innrás í Lithauen, Yfirleitt
eru Pólverjar þeírrar skoðunar
að Líthauen, sem, í fjögur
hundruð ár eða frá 1386 var
hluti af Póllandi, tilheyri því
með réfctu.
Mexíkó
Framjhald éf 1. síðii.
hækkun og veifca þeitó aðrar
kjarabætúr, sem þeim hafði ver-
ið dæmt með gerðardómi að
veita, þeinii.
Þjóbankinn í Mexícó hefir
einnig ákveðið að gull- og erlend
gjaldeyrisverslun skuli lögö nið-
ur um stundarsakir.
hefir komið upp á'tmgaiiði fyr-
ir blaðið. Þeir sem vildu vinna
eitthvað fyrir blaðið æt±u að
gefa sig frami á afgreiðslu Þjóð-
viljans og taka þátt í áhugalið-
inu.
Tilkynning-
til einstakra áskrifenda úti á landi
Peir áskrifendur, eiga eftir að greiða blað-
ið frá fyrra ári, verða að hafa greitt skuld
sína fyrir 1. apríl, annars verða stöðvað-
ar sendingar til peirra.
Afgreiðsla Þjóðviljans.
Gyðingaofsóknirn-
ar í Hitler-Þýska-
landi
eru þrátt fyrir allar hjnar
sorglegu hliðar sínar, ákaflega
skrípilegt. fyrirbæri, þar sem
stjárnarfar nasismans hefir, án
þess að vilja það, gert .sjálft sig
að háði o,g spotfci fyrir ö}l,um
heimi.
1 fyrsta lagi; 60 miljóna þjóð
er talin trú um, að hún verði að
neyta allra, krafta til að verj-
ast tæplega 600 þúsund Gyðing-
um, sem í landinu búa. Með öðr-
um orðumi: Einn einasti Gyðing-
ur er svo hættulegur, að 99 Þjóð-
verjar geta, ekki komiið sér á-
fram ha,ns vegna. Slíka stað-
hæfingu myndi, jafnvel »hinn
csvífnasti Gyðingur« ekki hafa
leyft .sér að fara með.
1 öðru lagi: Baráttan gegn
jxessumi eina hundraðshluta þjóð-
arinnai' kostar ógrynni. fjár. Ef
hugieitt er og útreiknað, þótfc
ekki sé nema mjög yfirborðs-
lega, alfc það sem »þriðja, ríkið«
hefir tapað á Gyðingaofsóknum
sínum, á brotfcrekstri Gyðinga úr
landinu, á minkandi útflutningi,
missi erlends gjaldeyris, kaup-
banmi á þýskum vör.umi, mink-
andi virðingu og tiltrú, sem staf-
að hefir af Gyðingaofsóknum
nasista, þá fær maður út var-
lega áætlaði upphæð, sem nem-
ur nokkrumi hundruðum þús-
unda gullmarka — ekki Hitlers-
marka — fyrir hvern Gyðing,
sem hrakinn hefir verið úr
landi. Aldrei hefir nokkurn tímu.
verið greifct annað eins verð fyr-
ir einn Gyðing og Hitler hefir
greifct.
(Or »Hið sanna Þýskaland«,
tímarifci hins sarnfy 1 kingarsinn-
aða »Frelsisflokks« í Þýskalandi.
Fél. róttækra stúdenda
heldur skemftifund í Oddfell*
owhöllinni í dag kl. 2. Þórberg-
ur Þóröarson og Ragnar Jó-
hannesson lesa upp. Áki Jakóbs-
son lögfræðingur hefir fram-
sögu um vinnulöggjöfina., Auk
þess verður sameig-inleg kaffi-
drykkja.
Nýkomið í
■j
Left Review, marshefti.
r
Várlden í dag, 5. hefti.
Das wahre Deutschland, febr.
Mi Heistagla
i Laugaveg 38. i i
er á Laugaveg 10
opin 4—7 daglega
Sími 4757