Þjóðviljinn - 27.03.1938, Blaðsíða 3

ÞJOÐVILJINN
Sunnudagurinn 27. márs 1938.
plÓQVimNN
M&lgagn Kommúnistaílokks
lalanda.
Rltatjöri: Einar Olgeírsson.
JUtstjörnl Bergatafiaitrseti SO.
. Slrni 2270.
Afgreifiala og aagltsingaskrif-
atofa: Langaveg 88. Slmi 2184.
Kemar út alla daga nema
mfinudaga.
Askriftagjald & mánuöi:
Keykjavlk og nágrenni kr. 2,00.
Annarastafiar á landinu kr. 1,25
1 lauaaaölu 10 aura eintakifi.
Prentamiðja Jöna Helgasonar,
Bergstafiaatræti 27, slmi 4200.
Alt er betra en
íhaldið.
Komrnúnistaflokkurinn hefir
hvað eftir annað lýst, því yfir, að
hann vilji stuðla að vinstri sam-
vinnu um ríkisstjórnina og að
hann muni beita allri, sinni orku
og' öllum sínumi áhrifum tii
þess að íá þessu framgengt.
Ihaldsblöðin hafa hinsvegar
brugðið svo við, að þau telja, að
kommúnistum gangi þaö eitt tii
að fá nógu ónýta og nógu dug-
lausa stjórn i landinu. Komm-
únistar vilji ekki að íhaldið kom-
ist til valda, af því að þá komí
svo dugmikil stjórn í landinu.
Dugur íhaldsins í stjórnmálum
hefir hinsvegar til þessa, dags
verið talinn mjög vafasamur og
illa gengur Pétri Halldórssyni að
»slá« Bretann um fé til hitaveit-
unnar, og fá eru að minsta kosti
hin mjög talandi tákn um dug í-
haldsins í bæjarmálum, til ann-
ars en að okra á bæjarbúum, en
þar hefir íhaldið reynst í besta
iagi liðtækt.
Pað, sem ihaldinu gengur til
með þessum skrifum er fyrst og
fremst að koma á ruglingi innan
vinstri flokkanna, ef vera mætti
að þannig' yrði hægt að tvístra
þeim: oig kljúfa þá einingu, sem
að undanförnu hefir verið að
skapast milli allra frjálslyndra
manna bæði í bæjumi og sveit-
urn landsins.
Jónas frá Hriflu gleypir auð-
vitað við þessu, enda mun hon-
um fyrst og fremst vera ætluö
beitan. Ritar hann nýlega grein
í blað sitti þar sem hann ber all-
ar þær »ódygðir« á kommúnista,
sem íhaldið hefir borið honurn
á, brýn árum saman.
En í raun og veru eru þessí
skrif íhaldsblaðanna, og Nýja
dag'blaðsins alveg út í hött.
Frjálslyndur almenningur tekur
yfir höfuð ekkert mark á skrif-
um Vísis eða Morgunblaðsins, og
þessir sömu menn sjá, að Jónas
vantar ekkert annað en herslu-
muninn til þess að kqmast með
tærnar þar sem Ölafur Thors
hefir hælana í öllu, sem lýtur að
ihaldsmensku.
Þrátt fyrir þessi »hliðarhopp«
Jónasar Jónssonar og ýmsra
hægri manna í Alþýðuflokknum
er fólkið, sem fylgir þeim báðum
staðráðið í því að vernda vinstri
samvinnu í landinu. Jónas Jóns-
son veit að hann muni fara fá-
liðaður yfir í herbúðir íhaldsins
ef til kæmi og klofningsmenn-
irnir í Alþýðuflokknum hafa
fengið að þreifa óþægilega á
Sovétstjórnin á verði um sigra
verkalýðsins og bændanna.
A Frakklandi er tekið vetlingatökum á flugumönnum
fasismans, en í Sovétríkjunnm er tekið fyrir ræturn-
ar á glæpaferli þeirra.
Engum manni, sem fylgst. hef-
ir með og hefir nokkurn póli-
tískan skilning, koma dauðadóm-
arnir í Moskva á óvart. Eftir
stríðið hóf verkalýðurinn sókn
um allan heim, rússneski verka-
lýðurinn tók völdin. AuðValdið
sá, að völdum, þess: var hætta bú-
in, verkalýðsbyltingin þýska var
kæfð í blóði, ítalska verklýðs-
hreyfingin va,r færð í fjötra
fasismans. Og er verkalýður
annara landa sá ófarir þýsku
og ítölsku stéttarbræðranna,
lamaðist baráttuþrek hans.
En verklýðtehreyfingin hóf
brátt sókn að nýju, rússneski
verkalýðurinn bygði upp þjóð-
skipulag sósíalismans. Auðvald-
ið var enn á verði urn ránsfeng
sinn og spúði eitri fasismans yf-
ir hverja þjóðina á fætur ann-
ari, og í dag fara morðsveitir
fasismans myrðandi og brenn-
andi yfir borgir og býli Spánar
og Kína.
Ástandið gerist sífelt ömur-
legra í auðvaldsheiminum,
þeirri staðreynd að fólkið sem
fylgir flokknum vill vinstri sam-
vinnu.
Koimmúnistaflokkurinn lítur
fyrst og fremsti á það, sem hlut-
verk sitt að efla vinstri samr
vinnu og vinstri einingu til þess
að draga úr áhrifum íhaldsins
og varna því að það fái völdin
í sínar hendur og að því takist
á landsmælikvarða, að reka
sömu úrræðalausu braskpólitík-
ina og það rekur hér i bænum
með hag heildsala og gróða-
manna,nn;a fyrir augum.
Kommúnistar telja um.leið
hlutverk sitt, a.ð berjast gegn
öllumi áhrifum íhaldsins innan
vinstri flokkanna, hreinsa, þá, af
þeirri spillingu, seim þeir hafa
orðið fyrir frá íhaldinu gegnum
Landsbankann og aðrar slíkar
stofnanir.
Lýðræðið er í hættu. Dæmin
frá nágrannlöndunum sýna það,
og s,ýn.a það betur en nokkuð
annað. Þessi hætta stafar frá í-
haldinu og bandalagi þess við
fasismann þýska. Vegna þessar-
ar hættu hefir þörfin fyrir ein-
huga, markvissa vinstri stjórn
margfaldast. Aðeins slík stjórn
gæti veitt íhaldinu viðnám, þeg-
ar hinir »óvæntu atburðir« Öl-
lafs Thors, koma fraro á sjónar-
sviðið. Með því einu að draga. úr
áhrifum íhaldsins er dregið úr
þeirri hættu, sem vofir yfir lýð-
ræðinu.
Hér hafa aðeins’ verið raktar
nokkrar af orsökum þess að
kommiinistar vilja efla og auka
vinstri. samvinnu í landinu.
Hverti spor í þá átt er högg í
andlit íhaldsins, sem nú er, og
verður í fraimtíðinni hættuleg-
ssti fjandmaður íslensku þjóð-
arinnar.
menningin er fótum, troðin.
Hinsvegar byggir rússneski
verkalýðurinn upp þjóðfélag
sósíalisimians, þar semi öllum get-
ur liðið vel, þar sem mannleg
snilli og það góða, fær að ríjóta
sín, mennitngin sigrar.
Auðlvalds og fasistaríkjunum
er það ljóst, að við svo búið má
ekki standra,, eitthvað verður að
gera til þess að hnekkja áliti
Rússilands. Hér er um líf eða
dauða, að tefla, úrslitabaráttan
milli auðvalds og sósíaiisma, er
nafin. Njósnarar eru sendir til
Rússlands til þéss að vinna skað-
ræðisverk, rússneskum; em'bætt-
ismönnum er mútað til svika og
baráttu gegn verkalýðmum.
Og nú þegar Sovétstjóa’nin
tekur mannlega í taumana og
hegnir afbrotamönnunum, æpir
auðvalds- og fasistaskríllinn um.
allan heimi sig hásan um blót)-
veldið rússneska! Þannig- hyggst
auðvaldið að hnekkja áliti Rúss-
landsi og lama sókn verklýðs-
hreyfingarinnar.
Þennan einfalda sannleika
verða menn að skilja.
Það er Sovétstjórnin ein
allra lýðræðisstjórna, sem, tekur
árcður og glæpamensku fasism-
ans réttum tökum. Átti rúss-
neska alþýðan að bíða þess, að
fasismianum tækist að koma af
stað uppreisn og blóðsúthelling-
um í Rússlandi? Áttii hún eins
og spænska, stjórnin fyrir upp-
reisnina að fljóta, sofandi að
feigðarósi? Átti hún eins og
franska stjórnin að taka, vetl-
ingatökum á uppreisnarundir-
búningi fasistanna og lofa þeim
að halda áfram moldvörpusitarf-
semi sinni?
Þessar aðgerðir Sovétstjórnar-
innar sýna, það, að þar eru menn
að verki, serm hafa, ábyrgðartil-
•finmimgu gagnvart lýðræðinu og
menningunni.
Hvílíkur sigur myndi það ekki
fyrir auðvaldið, fasismann og
ómenninguna ef það tækist. að
koma af stað uppreisn í Rúss-
landi, og hvaða famtabrögð
skyldi þessi félega þrenning láta
ónoituð í þeim tilgangi?
Og mönnum verður að skiljast
a.ð þet,ta er takmarkið, sem,
þrenningin beitir sér nú fyrir af
alefli. Atburðirnir í Moskva eru
því langt frá því að vera neitt
yfirnáttúrlegir, held.ur rökrétt,
afleiðing af menningarfjand-
semi auðvaldsins og pólitíska á-
stanidinu í dag. BXt
Verkfall í aðsigi
Launadeila mikil er í uppsigl-
ing.u í Finnmörku í Noregi milli
verkamanna við alskoinar í'iski-
iðnað o,g fiskaðgerð og atvinnu-
rekenda. Er ekki a,nnað sýnna
en að verkfall sé yfirvofandi og
er það talið hafa mjög alvarleg-
ar afleiðingar fyrir þennan
landshluta, einmitt nú. (F.Ú.)
i m
»Krestinski flettir ofan af blekk-
ingavefinum í Moskva« — stóð
sem aðalfyrirsögn á forsíðu Al-
þýðublaðsins, þegar njósnari,
þýsku nasistanna, Krestinski,
neitaði sekt sinni í fyrstu er
liann kom fyrir réttinn í Moskva
Alþýðublaðið hafði fundið
nýja glœsilega hetju — Krestin-
ski, sem bauð réttvísi verka-
lýðsríkisins byrginn. — En síi
dýrð stóð ekki lengi. Daginn eft-
ir sá Krestinski að böndin bár-
ust svo að honum að það hefði
verið hlœgilegt að neita lengur,
cg játaði í auðmýkt — að hann
væri þýskur njósnari og glæpa-
maður. Krestinski sagði meðal
annars — að sjálfum höfðingjn
flugumannanna, Trotski, liefði
líkað það stórilla — hvernig
verkfæri hans hefðu játað fyrir
réttinum. — »Kanske það hafi
haft álirif á framkomu yðar fyr-
ir réttinum í gær« — spurði
rannsóknardómarinn. ■— »Nei«
svaraði Krestinski feimnislega,
en áheyrendur gátu ekki varist
m e ðómmk vunar b rosi,
★
Maður getur vel skilið von-
brigði Alþýðublaðsins — þegar
þess er gæjt að höfundur þess-
ara greina hefir sjálfur sagt —
að ef hann væri í Rússlandi
myndi hann vera einn meðal
hirtna ákœrðu! Enda varð blað-
inu svo mikið um, að eftir að
það í heilt ár hafði eytt miklu
af rúmi sínu til þess að skrifa
utm »gal drabrennuréttarh öld «
og »dámsmorð« í Rússlandi og
dásama hina ákærðu sem sak-
lausa engia og hermenn réttlæt-
tstins, þá skedu þau undur að
blaðið lýsir því yfir, að það geti
nú viel skeð, eftir alt saman, að
þetta séu glæpamenn og morð-
ingjar!!
★
Þegar maðiir minnist »hetju«
Alþýðublaðsins — þýska njósn-
arans Krestinski — þá minnist
maður ósjálfrátt framkomu
Dimitroffs fyrir réttinum i
Leipzig til samanburðar.
Framkonvu Dimitroffs mun
verða mmst af alþýðu allra
larída um ókomnar aldir. — En
Alþýðublaðið tók að sér að
fjandskapast við Dimitroff -—•
aftur á móti tók það málstað
Totglérs af því að harni gugnaði
fy,rir réttimm — og Krestinski
vaiLdi það sér fyrir hetju!
Hver og einn ve’ur sér hetjur,
sem honwm eru samboönar!
★
Já, en nú verður Dimitroff á-
lcœrður n,æst! segir Alþýðublað-
'ið. — Maður reynir ósjálf rátt að
finna einhverja vitglóru í svo
voðalegri sakargift — að bera
einhverjum ágætasta manni,
sem verklýðshreyfingin hefir
eignast það á brýn, að hawn sé
grunaður uni njósnir, flugu-
mensku, skemdarstarfsemi og
lafnvel morð! — Heist gœti
manni dottið í lmg að hugsunar-
gangurinn vœri þessi: ÍJr því að
það hefir orðið uppvist — að til
séUr meðlhnir í Kommúni&ta-
flokknum, sem eru glœpamenn,
þá hljóta Uka allir kommúnistar
að vera það — nveira að segja
þeim bestu. — Ef það verður
uppvíst að auðvaldið liefir sent
flugumenn inn í flokk sósíalista
—- þá hljóta allir meðlimir flokks
ms að vera flugmmenn! Úr því
aö Míissolini var jafmðarmaður
— þá hljóta líka allir foringjar
jafnaðarmanna — og það jafn-
vel þeir sem manni síst gæti
dottið í hug t. d. Leon Blum eða
Haraldur Guðmundsson, að ger-
ast fasistar fyx eða siðar!
Nei — maður gefst. alveg upp
við að finna nokkra Keila brú
■í hugsanagangi þeirra. Alþýðu-
blaðsmanna.
Eina skýringin. er sú að lieili
þeirra er kominn í einn graut,
að langvinmu sjóðandi hatri til
hins sósíalistíska verklýðsríkis.
Ferðafélag íilands
Aðalfundur
þriðjudaginn 29. þ. m. kl. 20,15 að Hótel Bor*.
1. Aðalfundarstörf samkvæmt félagslögumi
2. Ýms félagsmál.
Síðan dansað til klukkan 1.
NB. Aðeins félagsmenm hafa aðgang að fundinum *g
sýni þeir ársskírteini við dyrnar.
FELAGSSTJRNIN.
/