Þjóðviljinn - 04.05.1938, Blaðsíða 2

Miðvikudaginn 4. maí 1938
Þ JÓÐVILJINN
Hljómsveit Rejkjaviknr
beiðrar Pétnr Jónsson.
Viðhafnarsýning ð „Bláu kápanni“ í kvðld.
'Rambow, Biebielz og Lanzevvitz.
Óskar Quðnason, Pétur Jónsson og Hendrik Berndtsen.
Hljómsveit Reykjavíkur hefir
ákveðið að hafa hátíðasýningu á
»Bláu kápunni« í kvcld í, viöur-
kenningar- og þakklætisskyni
við Pétur Jónsson, sem drýgstr
an þáttinn hefir átt. í því að
skapa hinar óvenjulegu vinsæld-
ir óperettunnar hér í vetur.
Vafalaust hefir Pétur aldrei
eignast meiri hylli og almennari
skilning hér heima en í, þessu
litJa hlutverki, sem hann fer með
í »Bláu kápunni«, svo langt sem
það er frá því, að swara til getu
hans og fullkomnu kunnáttu,
Menn rennur betur en áður
grun í þá miklu og alhliða hæfi-
leika, er skipuðu honum í
fremstu röð í helsta tónlistar-
landi Evmópu.
Þegar Pétur Jónsson er hylt-
ur í kvöld, er fyrst og fremst að
minnast þeirrar miklu þakkar-
skuldar, semi öll íslenska þjóðin
á honum ógoldna,. Það hefir því
miður ekki verið metið að verð-
leikum enn, að þegar Islending-
ar tóku að brjóta af sér hlekki
aldalangrar einangrunar og nið-
urlægingar upp úr aldamótun-
um og urðu að sannfæra bæði,
sjálfa sig og umheiminn um að
þeir væru hvítir menn, þá varð
Pétur Jónsson ásamt Jóhanni
Sigurjónssyni fyrstur til að bera
rnerki íslensks manndóms og ís-
lenskra hæfileika út, um- Ev-
rópu. Pétur Jónsson er þannig
brautryðjandi, sem í, senn hefir
stuðlað að því, að eyða fordóm-
um um þetta, einangraða land
erlendis og sanna þjóðinni í
verkinu það sem, Einar Bene-
diktsso-n og Hannes Hafstein
lögðu svoi mikla áherslu á aó
sannfæra hana um: hlutgengi
hennar við menningarþjóðir Ev-
rópu.
Hér er því miður ekki rúm til
að rekja hinn glæsilega lista-
rnannsferil Péturs nema í
stærstu dráttunum. Að afloknu
stúdentsprófi fór hann til Kaup-
mannahafnar 1906 til læknis-
fræðináms. Rödd hans vakt:
brátt eftirtekt, svo að hann
varð, als ólærður, eftirsóttur
einsöngvari og meðlimur bestu
kóranna. Hann fór með dönsk-
uim stúdentakór ti.1 Ameríku
1911, en settis-t, síðan að í Berlin,
þar sem hann þá var ráðinn við
óperu., En óperan varð að hætta
störfum sökum fjárskorts um
þær mundir, svo að ekkert varð
af söng hans þá. Næstu 3 árin
noaaði hann til söngnáms í Ber-
lín og varð að vinna þar fyrir
sér jafnframt náminu. Mun
hann. þá oft hafa orðið að bíta
lítinn kost eins cg títt er um
listamenn sem brjótast, áfram
af eigin rammleik. 1914 fór hann
til Kiel og fékk að syngja þar
til reynslu við æfingu í óper-
unni. Vakti hann þá slíka, aðdá-
un, að hann var þegar ráðinn
aðaltenor við óperuna og söng
upp frá því eingöngu aðalhlut,-
verk hvar sem hann fór um
Þýskaland. Frá Kiel fór hann
til Darmstadt 1918 og varð aðal-
tenór eftir frægasta söngvara
Þýskalands, Yoseph Mann, sem
þá fluttist til Berlín. Síðan varð
hann aðaltenor bæði við Stádt-
ische Oper í Berlín og óperuna
í Bremen. Hróður hans fór sí-
vaxandi í Þýskalandi og hann
hafði því nær nóg að gera við
að syngja sem gestur hingað o,g
þangað um landið.
Síðan Pétur fluttist hingað
heim, hefir hann því nær ekkert
getað iðkað list sína, þó að hann
sé enn í fullu fjöri. Það væri
ekki nema makleg viðurkenning,
þó að Þjóðleikhúsbyggingunni
væri hraðað hans vegna, svo að
liann gæti endað hina glæsilegu
listamannsbraut sína á íull-
komnu íslensku leiksviði.
Ummæli mætra
manna nm
Sovétríkin.
Sidney Webb (Lord
Passfield) London.
Sé það takmark kommúnism-
ans í Sovétríkjunum að full-
nægja sem bezt þörfum, eftir-
spurn og óskum allrar bjóðar-
innar — og ekki aðeins þeirra
manna, sem eru fullorðnir,
hraustir og vinnufærir — þá
hefir hann þegar komist ótrú-
iega nálægt þessu marki.
I ljósi þessarar staðreyndar
skilst mönnum, betur, hvers
vegna Sovétríkin eru upp bygð
af svo margvíslegum skipulags-
formum, sem byggjast. á almenn -
ustu þátttöku fólksins að öllu
leyti, án tillits til aldurs, kyn-
ferðis, kynstofns, þjóðernis, trú-
arjátningar eða: menningarstigs,
þar sem þjóðin í heild sinni tek-
ur þátt; í stjórn málanna.
Þess vegna geta bolsévikkarn-
ir rússnesku talið sem þýðingar-
mesta árangurinn að 20 ára viö-
leitni sinni þessa margbreyti-
legu skipulagningu Sovétríkj-
anna, sem. befir það takmark að
tryggja vörudreifingu og starfs-
skiftingu á fullkomnara hátt, en
á sér stað í nckkru öðru landi
heimsins«.
Henri Wallon, prófess-
or við Sorbonnehá-
skólann í París
»Með því að stuðla að þrosk-
un serhverrar þjóðartungu og
þjóðarmenningar innan ríkisins,
þar sem oft og tíðurn varð bein-
línis að skapa þeim sjálf tækin
til þróunar sinnar og fullkomn
unar, hafa Sovétríkin opnað hin-
um mannlegu sannindum scsial-
ismans veginn til meðvitundar
einstakli ngsáns«.
Iðnnðmsfrumv.
(ramsóknar neltað
nm afbrjieði
Iðnnámslagafrumvarp Fram-
sóknarmanna er, eins og Þjóð-
viljinn hefir áður sagt frá,
komið til efri deildar.
í gær átti að taka málið á
dagskrá í efri deild, en þurfti
afbrigði til. En ef leita þarf af-
brigða, verða þrír fjórðu þing-
manna að greiða atkvæði með
afbrigðunum .
Atkvæðagreiðsla þessi fór á
þann veg, að með afbrigðunum
8 þingmenn atkv., en þrír á
móti. Varð því að taka málið út
af dagskrá aftur.
Á móti afbrigðunum greiddi
atkvæði Brynjólfur Bjarnason
og báðir fulltrúar Alþýðuflokks
ins í deildinni .
Þýska stjðrnin hefir nú gert ráð-
Sta-fanir, sem hníga í þá átt, að
Gyðingar sæki ekki kvikmyndahús.
Blaðið »Sturmer« skorar á eigendur
kvikmyndahúsa, aö leyfa, ekki Gyö-
ingum aðgang að kvikmyndahúsum
slnum. Hinsvegar hefir útbreiðslu-
málaráðuneytið leyft, að Gyðingar
komi upp kvikmyndafrarnleiðslu, en
hún ú einkum að miða að því að lof-
syngja innflutning Gyðinga til Pal-
estlnu.
Hvers 'vegna. dvelur Hitler svonn
lengi í ítallu i sambandi. við heim-
sókn sina?
Til þess að engum detti i hug að
hér sé um franska heimsókn að ræða.
• •
Shirley Temple, sem a.llir kannasl
við, átti nýlega afmæli. Það fylgdi
sögunni að hún væri 0 ára gömui.
Hinsvegar telja ýmsir, að Shirley
iitla lemple sé minst 13 ára, gömul,
svo að það þarf ekki piparmeyjar til
Eftirfarandi atvik gerisb all-
títt á Ráðningarskrifstofu bæj-
arins, nú eftir að Málfundafé-
lag'ið »öðinn«, — klofningsfélag
íhaldsins gegn Dags-brún, sem á
að verða, — var stofnað:
Verkamaður kemur inn og
spyr Gunnar Benediktssoin hvort
hann hafi nokkuð handa honum
að gera.
Gunnar sivarar: »Ertu í Mál-
f undafélaginu«?«
Það er fyrsta spurningin, —
en ekki hitt,, hve mikla þörf
verkamaðurinn hafi fyrir at-
vinnu, hvernig ásitandið sé á
heimili hans' eða annað því um
líkt.
þess að víkja þessum a.ldri ofurlítiu.
við.
**
Gandi, hinn alkunni Indverjí, hef-
ir nýlega gefið út boðska-p til þjóð-
ai sinnar, að harm muni ekki verða.
langlífur úr þessu og'að hann búist
við að deyja áður en ári.ð er liðið.
■ •
I þýskum bæ var einu sinni von á.
iurstanum úr ferðalagi. Fjöldi manna.
liafði safnast saman á járnbra.utar-
stöðinni. til þess að ta,ka á mcti hon-
um. Alt í einu heyrðist einhver segja.
upphátt eins og við sjálfan sig:
vliva.ð hefir orðið af svíninu?« Dög
regluþjónn, sem var nærstaddur,
greip manni.nn þegar og hröpaði:.
»Hvern eigið þér við?«
»Ég var að tala unr mág minn, sem.
ég átti von á hingað«, sagði mann-
auminginn,
Lögregluþjónninn sleppti mannin-
um óðar.
Þá sneri, maðurinn sér að lögreglu-
þjóninum og spurði hvatskeytslega:
»Hvern voruð þér að hugsa, um?«.
Það er því auðséð, a,ð hér er
um tilraun t,il -skoðanakúgunar
að ræða.
Forstjóra Ráðningarskrifstof-
unnar er best, að láta af þessum
spurningum. Honum koma skoö-
anir verkamanna ekkert, við, né
hvaða félagsskap þeir tilheyra.
— nema ha,nn vilji viðurkenna.
opinbeirlega að hann sitji í þessu
em.bætti aðeins sem, smali fyrir
»Sjálfs,tæðisflokkinn« o,g að
»Sjálfstæðisflokkurinn« þar meö
steli til flokksþarfa sirma því fér
sem g\reitt er úr bœjarsjóði í
laun Gunnars Benediktssonar
sem forstjóra Ráðningarstofunn-
ar. B.
G. A.
Hálarasveinafélag Revkjavikor
Fundur í dag (miðvikudag) kl. 1 e. h. í BaðstofimnL
Áríðandi! Mætið allir! STJÓRNIN
Húsnæði bentngt íyrir
blaðafgreiðslu ðskast
14. maf n. k.
ÞJOÐVILJINN
Sfmi 2184
J Verkamannabréf 1
sErlní Málfniidsifélaginn?c
PóIStlsk skoðanakúgan
á Ráðningaskristofaniil