Þjóðviljinn - 02.09.1938, Blaðsíða 3

Þjóðviljinn - 02.09.1938, Blaðsíða 3
PJOÐVILJINN Föstudagurinn 2. sept. 1938. Enn reilmar Jðnas skakft Hvernig var hagur Verkalýðsféiagsins er Jónas flýð! Norðfjðrð? Eltir B|wn® S»ér®ars©ii (IJÓOVlLIINN Málgagn Konimnnistaflokks Islands. Hitstjóri: iiiinar Olgeirsson. Ritstjórn: Hverfisgata 4, (3. hæð). Sími 2270. Afgreiðsla og auglýsingaskrif- stofa: Laugaveg 38. Sími 2184. Keinur út alla daga nema mðnudp^a. Aski iftargjald á mánuði: Reykja\ ík og nágrenni kr. 2,00. Annarss taðar á landinu kr. 1,25. 1 lausaiölu 10 aura eintakið. Víkingsprent, Hverfisgötu 4, Slmi 2864. Hvad gefa Nord^ fítrdíngar Iærf af Isafírðí? Alþýðublaðið hefir bent á ísafjörð sem dæmi til að sanna Norðfirðingum að þeir eigi að kjósa Skjaldborgina við í hönd farandi bæjarstjórnarkosningar. Parna var Alþýðublaðið sein- heppið. En pjóðviljinn vill al- veg sérstaklega benda Norð- firðingum á að læra af reynsl- unni á ísafirði. 1934 fengu kommúnistar oddaafstöðu í bæjarstjórn Isa- fjarðar. Þeir buðu Alþýðu- flokknum strax samvinnu um bæjarmálin, um brýnustu ráð- stafanir til að bæta úr atvinnu- leysinu, um nokkrar aðkallandi kjarabætur fyrir verkafólkið á ísafirði o. s .frv. Ennfremur um kosningu bæjarstjóra,þannig að kommúnistar kysu bæjarstjóra- efni Alþýðuflokksins á grund- velli gerðs samkomulags. En Alþýðuflokkurinn hafnaði allri samvinnu við fulltrúa kom- rnúnista, og gat þá heldur ekki orðið úr sameiginlegri kosningu bæjarstjóra. Varð því að kjósa upp að nýju. Fáeinir kjósendur, sem áður höfðu kosið kommúriista (úm 20 af 117) kusu nú Alþýðuflokk inn af því þeim virtist það einai ráðið til þess að bæjarstjórnin gæti orðið starfshæf, enda þótt þeim líkaði ekki stefna Alþýðu- flokksfulltrúanna, og Alþýðufl. fékk hreinan meirihluta í bili. I En nú hafa kommúnistar aft- lur oddaafstöðu í bæjarstjórn Isafjarðar. Og það verður að segja ísfirskum alþýðusamtök- um til lofs, að nú hefir verið gerbreytt um stefnu. Nú hafa yerið gerðir samningar um sam- starf Alþýðuflokksins og Komm únistaflokksins í bæjarstjórninni og um allar kosningar í trúnað- arstöður og á grundvelli þeirra vinna flokkamir saman. Hvernig haldið þið nú að færi, ef fulltrúi kommúnista í bæjarstjórn ísafjarðar alltíeinu ryfi gerða samninga, eins og Skjaldborgin á Norðfirði, og gengið væri svo til kosninga? Enginn efast um það. Hann myndi missa allt traust og kol- falla. — Og hvað svo um Norð-'* 1 2 3 fjörð? Þar hefir Skjaldborgin •einmitt framið slík liðhlaup. Er þess að vænta að nokkur hugsr Ég hafði vænst þess, að Jón-' as Guðmundsson mundi taka upp umræðu við mig, um þau mál, er hér eru efst á baugi. Ég hafði einnig vænst þess, að hann mundi reyna að bera hönd fyrir höfuð sérogverjafjármála óstjórn sína á þeim fyrirtækjum ter hann hefir ráðið, beint eða óbeint. Enn hafði ég vænstþess að hann mundi benda á einhver úrræði er hans flokkur hefði fram að leggja. En ekkert af þessu gerir Jónas. — Raunveru lega hefir hann gefist upp fyrir mér og játað sig yfirunninn. Og í magnlausri bræði hins óráð- vanda og rökþrota vesalmennis, hrópar hann í vitfyrtum ofsa: „dónar“, „ræflar". — Ja, þér fórst, Flekkur! — Annars er það einkenni á andi alþýðumaður á Norðfirði verðlauni það, með því að ljá henni atkvæði sitt og koma þannig forustu bæjarfélagsins í hendur íhaldsins? Hversvægna skyldu Norðfirðingar ekki tryggja sér starfshæfa bæjar- stjórn með því að fylkja sérum sameiningarlistann svo. að hann fái öruggan meirihluta? En hversvegna fór Alþýðu- blaðið að minnast á ísafjörð og löðrunga þar með svo eftir- minnilega sitt eigið framferði á Norðfirði? Hyggja þeir líka á skemdarverk þar? En úr því verður ekki, ef Norðfirðingar íkenna þeim nógu vel að lifa 11. sepfember. ** Annað er athyglisvert í þess- ari Alþýðublaðsgrein. Pað er skýrt frá því að samningar séu við kommúnista í bæiarstjórn ísafjarðar um stefnumál og all- ar kosningar. „Annað var ekki tryggilegt vegna fenginnar reynslu", segja þeir. Manni verður að spyrja: Eru mennirnir að gera napurt gys að sjálfum sér? [ Það hafa nefnil. víðar verið gerðir samningar.Pað voru gerð ir samningar í Rvík, en Ste- fán Jóhann sveik þá bara að kosningunum loknum. Og það var líka samið á Norðfirði og svikið af Skjaldbyrgingum. Lærdómurinn fyrir Norðfirð- inga verður því þessi: 1. pað er hægt að treystaöll- um samningum ,sem komimún- istar gera. 2. pað er líka hægt að treysta öllum samningum, sem sannir Alþýðuflokksmenn, sameining- jarmennirnir í flokknum gera. 3. pað er ekki hægt að treysta neinum samningum,sem Skjald- byrgingar gera. - 4. pessvegna eiga Norðfirð- ingar að skapa starfshæfan bæj- arstjórnarmeirihluta, skipaðan mönnunum, sem reynsla f fengin fyrir að standa við orð sín. pess vegna eiga beir að fylkja sér um. D-listann. blaðamensku Jónasar, og það kemur skýrt fram, í grein hans í Alþ.bl. 9. þ. m., að þegar ein lokleysan er ofain í hann rekin, þá kemur hann bara með aðra, án þess að gera svo mikið sem blikna. O.g í stað þess að halda áfram að ræða við mig, hellir hann sér nú yfir Jóhannes Stef- ánsson og nefnir hann, sem er kunnur að því að vera prúð- menni og einhver vinsælasti maður bæjarins, ræfil og dóna. Það má jafnvel skilja á Jónasi, að hann sé meiri ræfill ogmeiri dóni en ég og mun J. G. þá þykja langt jafnað. Orsökin til þessara nafngifía, er sú, að við höfum ekki skirst við að benda á þær siðferðis- legu veilur, sem eru á J. G. og ýmsum hans fylgjendum. Ýms- ir hafa litið svo á, enda óspart á lofti haldið, að slíkt kæmi ekki öðrum við en þeim, er hlut á að máli. En þetta skiftir alla þjóðina. pað er bókstaflega hættulegt að fá þeim mönnum völd í hendur, sem ekki eru þess umkomnir að stjórna sjálf- um sér. Fyrst verða þeir að læra það. — Sá skaði, sem þjóð in hefir haft af óreglumönnum, bæði J. G. og fleirum, er sjálf- sagt ómælanlegur. — Við vili- um forða þjóðinni frá því, að lúta valdi þeirra manna, erhaga sér oft og einatt sem óargadýr. Pað þótti ýmsum djarft teflt, er Jónas gerir verkalýðsmálin hér á Norðfirði að þungamiðju greinar sinnar, því fáir hérlend- ir „verkalýðsforingjar“ munu eiga öllu raunalegri söguíþeim málum. Má gifta Jónasar vera mikil, ef hann hlýtur ekkibylt- ur bæði margar og stórar af þessari „dirfsku“ sinni. Tvö satííifcáfeshom- Sem við var að búast, eru rangfærslurnar í >gr,ein J. G. og mótsagnirnar svo áberandi, að hvert barn á skólaskyldualdri gæti vafalaust sett mörg rauð stryk í stíl þennan. En þess skal geta sem vel er gert. Ég vil ekki hafa það af Jónasi, sein honum með réttu ber. Og þessvegna vil ég við- urkenna tvö sannleikskorn, sem ég fann í grein hans. — Pað er rétt hjá honum, að árið 1935 voru tveir kommúnistafr í stjórú V. N. og það er líka rétt, að misprentast hefir í grein minni, að skuldin við Alh.samb. skifti búsundum. Pað átti að vera hundruðum. Kommúnisíar s sfjórn V. N, 1935. Það var svo sem ekki alveg út í bláinn gert, að kjósa þá Lúðvík og Jóhánneis: í stjórnina. Óánægjan yfir niðurlægingu félagsins undir stjórn J. G. var að sjóða upp úr, svo nauðsyn- legt var að fá einhverja til að skella skuldinni á. En þettá bragð tókst ekki betur en svo, að árið ieftir er ,,sanngirnin“ ’fokin út í veður og vind og •enginn kommúnisti í stjórninni. Víösfestsiaðiaff |ónasar Gudimmdssoaiar. Jónas segir það lygi úr okkur kommúnistum, að verklýðshreyf ingin hér hafi verið lömuð eft- ir stjórn hans. Fyrir hverja skyldi þetta vera skrifað? Tæp- ast fyrir Norðfirðinga. Peir þekkja fortíð Jónasar. Peir vissu að hátt á annað ár leið á milli félagsfunda. Þeir vita hvað taxtanum leið. Peir vita hvernig starfi félagsins og fjár- hag var komið. Jónas skildi við verkalýðshreyfinguna hér í sam bærilegu ástandi við það er svarti dauði skildi við íslensku þjóðina í á símum tíma. — Svo djarfur er Jónas, að segjaokk- ur ljúga því, að taxtinn hafi ver- ið brotinn, svo stjórn félagsins vissL — Stjórn V. N. hefir þá verið skipuð þeim einu Norð- firðingum, er ekki vissut það. — Hinsvegar er mér kunn- ugt, að slíkt var oft kært fyrir Jónasi í upphafi, en er menn sáu tilgangsleysi þess, hættu þeir því. Að Jónas hafi sjálfur brotið taxtann, er sannað mál. Fólkið minnist þess enn, er það þurfti að beita valdi til að stöðva þessi taxtabrot. Hitt hafði enginn neitt við að athuga, að unnið væri í vaktaskiftum allan sól- arhringinn, en þess kröfðumst við ,að tímakaupið yrði meðal- •kaup í dag og næturvinnu. Sú blekking Jónasar, að karfa- veiðum hafi verið hætt hér af þeim sökum, fellur um sjálfa sig, þegar þess er gætt, að karfi hefir verið lagður hér á land síðan. — Pað má telja ein- kennilega verklýðspólitík, sem sfelst í því, að segja verkafólk- inu, að barátta þess fyrir kjara bótum ,þýði stöðvun atvinnu- tækjanna. — Þetta er verklýðs- pólitík íhaldsins og þetta erlíka verklýðspólitík Jónasar Guð- mundssonar. Og fjandinn þekk- ir sína. Pað var ekki að ástæðu- lausu að J. G. var af Lands- bankanum sigað á verkalýð þessa bæjar s.l. vetur. Fjámíðui’ V. N. Afveg keyra rangfærslurnar fram úr hófi, þegar J. G. kem- ur að fjármálum V. N. — Sann- ast þar enn, að hann er sásami I fjármálaglópur og ég altaf hefi álitið hann. — Annars er gott að fá að vita hve há skuldin við Alþ.samb. er, því það hefir aldrei tekist að fá það upplýst, þrátt fyrir ítarlegar eftirgrensl- anir. — Hælist Jónas yfir því. að félagið hafi verið skuldlaust við Alþ.samb. 1934. — Að s\o var, er ekki því að þakka, að innheimtan hafi verið í svo góðu lagi, heldur höfðu pen- ingar verið „skaffaðir“ á óbein- an hátt og það engu að síður af kommúnistum en öðrum. Félögunum var haldið í réttind- um — ekki fyrst og fremst með því að láta þá greiða félags- 'gjöld — heldur miklu fremur á þann hátt að géfa þeirn eftir gjöldin. Stórar fjárfúlgur voru „'gefnar eftir“. Árið 1930 náðu eftirgjafirnar hámarki, því þá námu þær kr. 3996.10. — Þeg- ar nánar er aðgætt, er það ein- mitt árið, sem kommúnistar voim sviftir réttindum í Alþ.sb. >og munu eftirgjafirnar stafa af því, að Jónas vildi telja sem flesta gjaldskylda meðlimi,svo hann gæti svindlað sem flest- um fulltrúum inn á þingið. — Annað ár námu eftirgjafirnar kr. 1760.00. — Með þessu móti var öllu haldið gangandi. Ég áfellist ekki stjórn J. G. svo mjög fyrir það, að hafa ekki innheimt öll þessi gjöld. Það er ekki við því að búast, að verkamenn séu sólgnir í að greiða gjöld í steindautt fé- lag. — En ég álasa J. G. fyrir að Isggja i rúsíir samtök alþýð- lunnar í bænum. Jónasi teksl hálf óhönduglega þegar hann fer að „reikna út lýgina“, því sú aðferð, sem hann bei-tir við útreikningana, liefir víst aldrei verið kennd í Kennaraskólanum. Niðurstöður Jónasar-stærð- fræðinnar verða þessar: 1935 er J• St. 'gjaldkeri félagsins og gjaldskyldir félagar það ár 193. Árið eftir eru g aldskylcir fé- lagar aðeins 50 og fækkar um nær þrjá fjórðu á einu ári. Pet!a langt hefir Jónasi tekist að kom ast án þess að reikna skakt. — En úr þessu fer heldur að slá tút í fyrir honum. — Næst finn- ur hann það út, að það sé hans stjórn að þakka hve margir eru gjaldskyldir 1935 ,en þá erhann orðinn svo flæktur í sinni svarta skólastærðfræði, að hann athug ar það ekki, að hann er nv- buinn að segja, að það ár hafi J. St. verið gjaldkeri. — Og Jónas heldiir áfram með dæm- ið. Árið 1936 koma vinnubrögð J. St. í ljós í því, að það ár eru aðeins 50 gjaldskyldir fél- ,agar í V. N., en þarna heggur Jónas heldur nærri skósveinú sínum, Anton Lundberg. Einmitt þetta niðurlægingarár félagsins er A. L. gjaldkeri, en veit það ekki fvr n í nóv. og mmheimtir árgjöld fyrir kr. 18,50. Skammirnar á J. St. ættu því að réttu lagi að dynja á Anton Lundberg. ' Svona er ,.rökfræði“ Jónas- ar. Pegar hann lv kur máli sínu .stendur allt öfugt hjáhon- um, við það sem var, þegar hann bvrjar. —- Jónas ætti aldrei að skrifa blaðagrein, Jrví Framhald á 4. síðu.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.