Þjóðviljinn - 03.12.1938, Blaðsíða 3

P.JQSVLLJINN
Tr Anaðarmannaráð
Dagsbrfinar
Svar til Jónasar Onðmnndssonar
Eftír Guðm O. Guðmundsson
Jónas Ouðmundsson fyrv.
framkvæmdastjóri togarans
,,Brimir“, inúverandi banka-
ráðsmaður Skjaldborgara og
pólitískur leiðtogi þeirra skrifar
mjög sóðalega grein, er á að
vera svar við grein minni um
Trúnaðarmannaráð Dagsbrúnar
Og myndun þess samkvæmt nú-
gildandi lögum Dagsbrúnar. Ég
sagði í grein minni, að Guð-
imundur I. Guðmundsson, fé-
lagi Stefáns Jóhanns, hefðisam-
ið greinina um trúnaðarmanna-
'ráðið ogj borið hana undir Ste-
fán Jóhann Stefánsson, áður en
hann afhenti mér hana. Um
þetta segir Jónas orðrétt:
,,Pað eitt er satt í sögu G. Ó.
G. um afskipti Guðmundar I.
Guðmundssonar og Stefáns Jó-
hanns Stefánssonar af þessum
breytingatillögum, að hann bað
Guðmund í. Guðmundsson að
lagfæra svio þessar tillögur, að
þær brytiu ekk'i í bága við vinnu
löggjöfima. (Leturbr. J. G.). Það
gerði Guðm. í. Guðmunds-
&o|n! í greiðaskyni við G. Ó. G.
enda er; þessi breyting á lögum
Dagsbrúnar eins og ég strax
tók fram, ekki í neinu ósam-
ræmi við vinnulöggjöfina.
Að Guðm. I. Guðm. eðaSts-
fán Jóhamn hafi verið þess
hvetjandi, að lögum Dagsbrún-
ar væri breytt svopa eða þeir
hafi „samið greinina“ eins ©g
G. ó. G. segir, er því vísvitandi
ósan;nindi“. (Leturbr. mín G. Ó.
G.).
Ég gat um það í fyrri grein
minni, að Guðm. í. Guðm. hefði
á fundi trúnaðarmannaráðs
Dagsbrúnar, þegar frumvarp
það, er hann tók þátt í að
sernja um stéttarfélög og vinnu-
deilur var rætt þar, viðurkennt
nauðsyn þess, að verklýðsfé-
lögin gætu skyndilega hótað
vinnustöðvun til þess aðtryggja
meðlimum félaganna kaup, ör-
ýggi og að allir í vinnunni væru
í félögunum. Hann sagði þar,
að til þess að þetta væri hægt,
þyrfti til dæmis Dagsbrún ekki
annað en breyta lögum sínum
þannig, að slíkt vald væri veitt
trúnaðarmannaráði, er aðeins
væri skipað tveimur ti! þremur
mönnum, til dæmis formannifé-
lagsins og ritara þess eða öðr-
um, ef menn vildu. Á þessunr
fundi tók' ég það fram, að ég
liti svo á, að frumvarpið ætti
að veita stjórn félaganna þetta
vald, en ef slíkt ákvæði væri
ekki hægt að fá inn í Iftiumvarp-
ið eins og Guðmundur I. Guð-
mundsson taldi öll vandkvæði á,
vegna Framsóknarflokksins, þá
hlyti það að vera meiningiu
með ákvæðum um trúnaðar-
mannaráð, að ætlazt væri til að
í því yrðu fleiri rnenn en skip-
uðu stjórnirnar. Þar sem ég af
kynnum mínum við Guðmund
veit, að auk þess, sem hann er
góður lögfræðingur, er hann
vinveittur verklýðssamtökunum,
fór ég til hans og bað hann að
Semja grern í lög Dagsbrúnar,
er að hans áliti gerði félaginu
mögulegt að starfa samkvæmt
lögum þeim, er þá var búið að
samþykkja á Alþingi, um stétt-
arfélög og vinnudeilur. Ég hafði
ekki þá og hefi aldrei síðan
reynt til þess að gera uppkast
að sltkri lagagrein, 1 einlægni
sagt, af þeirri einföldu ástæðu,
að ég tel lögin þvingunarlög á
verklýðshreyfinguna og mjög
hæpið, að félögin geti starfað
samkvæmt þeim, þótt ég á hinn
bóginn vilji gera heiðarlega til-
raun til þess að áhrifamesta og
lang-fjölmennasta verkalýðsfé-
lag landsins reyni það og þá
að sjálfsögðu eftir ráðum þess
manns, er var aðalhöfundur lag-
anna.
Ég veit það, að Jónas Guð-
mundsson hefur tekið upp hjá
sjálfúm sér, án þess áður að
hafa rætt við þá félagana Guðm
I. Guðm. og Stefán Jóhann Stef-
ánsson, að ráðast á þá grein í
lögum Dagsbrúnar, er annar
þeirra samdi, en hinn samþykkti
og þegar hann er svo staðinn
að hermdarverk'um í verklýðs-
hreyfingunni vegna árásar sinn-
ar, þá reynir hann að draga úr
jþátttöku þeirra í því að semja
þessa lagagrein og lýsir mig
visvitandi ósannindamann að
því. að þeir hafi „samið grein-
ina“ sem ég þó get sannað, að
Guðm. I. Guðm gerði, ef þess
þarf, með mynd af eiginhandar-
riti hans af greininni, enda trúi
ég ekki, að Guðmundur muni
neita því, að hann hafi samið
greinina.
Þá segir Jónas, að ástæðan,
sem varð til þess að þetta 9
manna trúnaðarmannaráð vará-
kveðið í Dagsbrún, hafi ekki
verið fyrír hendi, því að 100
manna trúnaðarráðið hefði full-
komna heimild til þess að fela
stjórn félagsins með samþykkt
í eitt skipti fyrir öll, að stöðva
vinnu um stundarsakir sam-
kvæmt vinnulöggjöfinni.
Þar sem ég hefi aldrei heyrt
þessa túlkun fyrr og hún er al-
gerlega móti skoðun þess
manns er mest vann við samn-
ingu laganna, G. í. G., þá verð-
ur Jónas að fyrirgefa, þótt ég
taki ekkert mark á henni, enda
væri þái árás sú, er hann hóf á
lög Dagsbrúnar vegna umboðs,
sem þar er veitt 9 mönnum,
alger markleysa, ef slíkt vald
væri hægt að veita 5 stjórnar-
Endurmínníngar
frá 1918
Framh. af 2. síðu.
danskra manna drengilegast
varið málstað íslendinga, nefni-
íega Balthazar Christensen.
Nær hefði verið að halda
hróðri hansi á lofti en Kristjáns
konungs níunda. Þegar ég sé
styttu kóngs á blettinum við
Stjórnarráðið og bókfell það,
er hann réttir fram, minnir það
mig á „Stöðulögin" alræmdu,
sem hann rétti að íslendingum.
— Væri ekki nú tími til að
heiðra minningu Balthazar
Christensens, sem varði réttindí
íslendinga gegn ísleuzkum
mönnum, kóngsþrælum aum-
Laugardaginn 3. des. 1938.
Hvernig erbeztaðsteikja kjötið
meðlimum og hann væri ánægð
ur með( það.
Um samúðarstöðvanir segir
Jónas, að félög eigi ekki að
gera þær, nema á ábyrgð Al-
þýðusambandsins, og rnuni það
þá jafnan hafa svo langan fyrir-
vara um þau mál, að tími sé
til að kalla 100 manna ráð sam-
an til þess að ákveða það. Slík-
ur barnaskapur gæti ekki komið
fram fráj þeim manni, er starf-
ar að verklýðsmálum fyrir Al-
þýðusambandið, — hér sýnist
vera maður, sem vill verr en
hann veit, enda er Jónas hinn
víðkunni pólitíski framkvæmdar
stjóri þess.
Til þes að kalla saman 100
manna ráðið, þarf minnst 2 sól-
arhringa, því að fundarboð þarf
að hafa borizt til fulltrúanna
með minnst sólarhrings fyrir-
vara, og aðeins er hægt að
halda fundi í því að kvöldinu,
því það er sá eini tími er verka-
menn almennt geta mætt.
Ef þessi tilhögun yrði tekin
upp hjá Sambandinu í málefp-
um stéttarfélaganna, þá geta
þau ekki vænzt stuðnings þess,
sem að gagni kæmi. Þar sem
það hefur lang oftast lent á
Dagsbrún að fá óskir um stöðv-
anir á afgreiðslu skipa og vara
úr pakkhúsum, þjí er rétt að
geta þess, að örsjaldan hefur
tíminn leyft, að bréf væri sent
til félagsins, heldur hefur sam-
úðaróskin tíorizt með símanum
frá Sambandsstjórn og þurft að
framkvæmast innan fárra mín-
útna, ef að gagni átti að koma,
og Dagsbrún hefur ætíð orðið
við óskum sambándsstjómarinn
ar, þótt fyrirvarinn væri skamm
ur. Framhald.
V
Steikt kjöt.
Við að steikja kjöt koma
bragðefni kjötsins betur fram;
steikt kjöt verður alltaf bragð-
sterkara en soðið. En það verð-
ur líka rnikið þungmeltara en
SiOÖÍð.
Það er hægt að steikja í ofni
potti og^ á pönnu. Einnig eiJ,
hægt að rista kjöt á eldi, en er
nú lítið sem ekki gert meðal
siðaðra manna.
Ofnsteiking.
Hún er notuð, þegar steikja
þarf stór stykki svo sem heil-
lar steikur, t. d. læri eða hrygg,
og stóra fugla, t. d. endur og
gæsir. •
Þegar steikt er í rafofni, er
steikin sett í kaldan io.fn og rot-
arnir látnir standa á 3—3,þang-
að til steikin er ljósbrún. Þá
eru þeir stilltir á yfirhita 3 og
undirhita 1, þangað til steikú*
er hæfilega brún. Þá er haldið
áfram að steikja á rofa 0—0.
Ofnar í gas- og kolavélum
verða að vera vel heitir, þeg-
ar steikí er látin í þá.
Það verður að láta smjörbita
á víð og dreif á magrar steik-
ur en við' feitar steikur, svo
sem flesksteik, er þetta óþarfi.
Steikin verður brún á 20 mín-
útum, ef ofninn er vel heitur,
og þá fyrst er salti stráð yfir
steikina, dálitlu vatni helt yfir
og því svo alltaf ausið yfir
steikina á ca. 10 mín. fresti.
Steikartíminn er reiknaöur
þannig: 25 mín. fyrir fyrsta
Va kílóið af kjöti og 20 mín.
fyrir hvert 1/2 kg. þar yfir, svo
að steik, sem vegur 21/2 kg. þarf
að steikjaj i 1 ‘klst. og 45 mír
Steikt í potti.
Sú aðferð er þægilegust þeg-
ar steikja þarf heldur smá kjöt-
stykki eða litla fugla, svo sem
rjúpur. Það er bezt að steikja
í járnpotti eða þykkum alúminí-,
umpotti.
Potturinn á að vera orðinn
vel heitur, áður en feitin er sett
Guðm. ó. Guðmuindssoin- i í hann, og feitin á að vera orðin
vel brún áður en hún er láti?*
í pottinn.
Kjötið er brúnað vel á öllum
hliðum. Þá er salt látið í og
vatni helt yfir. Vatnið á að vera
heitt og maður verður að hafa
lok á pottinn viðbúið til að láta
yfir strax! um leið og vatnið er
látið í. Lokið er látið vera yfir
pottinum á meðan steikin er
aoðin.
Steikt á pönnu.
Á pönnu er bezt að steikja
flöt kjötstykki, svo sem buff,
karbónaðe og kótelettur, sömu-
leiðis fisk. Pannan verður að
\era vel, heit.
Flesksteik:
3 kg. svínslæri eða bógur,
V* k vatn, salt.
Sósan: 75 gr. smjörl., 75
gr. hveiti, soð af steikinni,
ögn af sykri, sósulitur.
Kjötið er verkað vel, og það
er bezt að gera það með klút
undnum upp úr heitu vatni. —
Steikin er látin í skúffu (það
þarf ekki að smyrja hana) og
sett í vel heitan bökunanofn.
Þegar búið er að steikja í 20
mín., er steikin tekin út úr ofn-
inum. Með vel beittum hníf er
svo rist í alla pöruna (þ. e.
húðin á lærinu), fyrst langsum
svo þversum, með tveggja cm.
millibili. En gæta verður þess,
„að rista ekki of djúpt inn í kjöt-
ið. Svio; er steikin látin í ofninn
aftur, og þegar hún er orðin
vel brún, er sjóðandi vatni og
saltinu hellt yfir hana. Soðinu
er svo ausið yfir steikina á 10
—15 mín. fresti. heitu vatni er
bætt við, eftir því sem upp guf-
ar úr skúffunni, og steikin síð-
an steikii áfram, þangað til hún
er brún, eða alls rúma 2 tíma.
Þá er soðið síað og fleytt vel,
svo að ekki verði fleskbragð
að sósunni. Hún er Svo búin til
eins og venjuleg steikarsósa.
skorið í mjóar ræmur og þær
svo dregnar í bringurnar á
rjúpunum, tvær til þrjár hvoru
megin. Saltinu og piparnum
samanblönduðu er nuddað vel
utan og innan í þær.
Feitin er brúnuð í potti og
rjúpurnar brúnaðár þar í. Fyrst
eru bringurnar brúnaðar og sve
allt í kring, þá er sjóðandi vatn-
inu og mjólkinni helt yfir þær
og þær svo soðnar í ca. 1 klst..
Áður en þær eru bornar fram
eru þær, klipptar í sundur, fyrst
lærin frá, þá hryggurinn ogsvo
íbrjóstið í tvennt. Bakið er ekki
borið með. Þeim er raðað á
fat og brúnaðar kartöflur öðru
megin á fatinu. Einnig er gott
að bera, með rjúpunum rauðkál
ítalskt salat eða ávaxtasalat og
eins hálf epli soðin í sykurvatni.
Sd&an.
Soðið er síað og jafnað með
hveiti eða sagómjöli, sósulitur
þr látinry í haina því að hún á að
vera heldur dökk. Það er gott
að láta svol. af þeyttum rjóma
út í hana rétt áður en hún er
borin frarn. B.
Norðlensfef
ærkjöí
Dilkakjðf
NýsTiðín svíð
Rjúpur
Margskonar
grænmefí
KIOTVERZLUNIN
Herðubreíd
Fríkirkjuveg 7.
Sími 4565.
um.
Hendrik J. S. Ottdsson.
Síðastliðinn laugardag voru
^efin sam.aln í hjónaband ungfrú
Gyðp Runólfsdóttir Bústaða-
bletti 11 Reykjavík og Júlíus
Magnússon frá Kolviðarnesi.
Tvær fyrstu terðír Sameío>
aða gufuskípafélagsíns 1939
M. s. Dronnlng Aex ndrine
1 ferð 2. ferð
Frá Kaupmannahöfn 4. janúar 25. janúar
Frá Thorshavn 6. — 27. —
Frá Vestmannaeyjum 8. — 29. —
í Reyhjavíh 8. — 29. —
Frá Reyhjavíh 9. — 30. —
Frá Ísafírðí 10. — 31. —
Frá Síglufírðí 11. - 1. febr.
Á Ahureyrí 11. — 1. —
Frá Ahureyrí 12. — 3. -
Frá Síglufírði 13. — 3. —
Frá Ísafírðí 14. — 4. —
í Reyhjavíh 15. — 5. —
Frá Reyhjavih 16. — 6. —
Frá Yestmannaeyjum 17. — 7. —
Frá Thorshavn 18. — 8. —
í Kaupmannahöfn 21. — 11. —
Skípaafgreíðsla Jes Zímsen
Tryggvagötu Símí 3025
Steiktar rjúpur:
'■ 4 rjúpur, 50 gr. „spæk-
flesk“, Vs 1. vatn og mjólk,
svolítið af pipar og salti,
50 gr. af smjörlíki eða önn-
ur feiti til að brúna úr.
Hausar, vængir og lappir eru
höggvin af rjúpunum, þær
flegnar og innyflin tekin burtu.
Þær eru þvegnar úr köldu vatni
þar til ekkert blóð er eftir á
þeim, og svo er þeim raðað í
skál með brjóstin niður. Sjóð-
andi mjólkurblöndu er hellt yTir
þær, svo að fljóti yfir, og þær
látnar Iiggja í þessu til næsta
dags. Þá eru þæ.r teknar upp úr
og þurrkaðar vel. Fleskið er
Hangíkjöt
Naufakíot
i buíf og gttllasch
Beinlausir fuglar
VERZLUNIN
Kjöt & Fískur
Símar 3828 og 4764.
Slðtorfélag
Snðnrlands
Sími 1249 (S línur). Símnefní: Sláfurfélag
Reykjavik
Heildsala: Líndargötu 39,
SMÁSALA:
Mafardeíldín, Hafnarsfrasfí 5, Símí 1211
Mafardeíldin, Laugaveg 42, — 3812
Kjötbúð Sólvalla, Sólvallagöfu 9, — 4879
Kjöfbúðín, Týsgöfu 1, — 4685
Kjöfbúð Austurbaejar, Laugáv, 82 - 1947
Landsíns elHta og fullhomnasta hjötverslun, en ávat ný