Þjóðviljinn - 20.12.1938, Page 1
3. ÁRGANGUR.
ÞRIÐjUD. 20. DES. 1938.
294. TÖLUBLAÐ
Theodóra Thórioddsen.
hdir
Theodóru
Ttióroddsen
homnar út aftur
Þulur eftir frú Theiodóru
Thionoddsen komu í bókaverzl-
tan'ijr í igser. Fyrir mörgum árum,
síðan komu þær t(j í fyrstu út-,
gáfu, en hafa nú verið ófáanleg-
ar um langt skeið. Fyrri útgáf-
an var' prýdd teikningum eftir
Guðmund Thorsteinsson og
jðk það ekki lítið gildi bókar-
Dnar, þar sem Guðmundur var
að allra dómi frábær listamað-
nr.
t*essi nýja útgáfa er gefin út
* tilefni af ,75 ára afmæli höf-
^ndarins. I bók þessari eru all-.
ar þulurnar, sem voru í eldri,
útgáfunni, ásarnt myndum Guð-
mundar, en auk þess hefur
Theódóra bætt við nokkrum
Þulum og hefur sonur hennar,
Sigurður Thoroddsen, gert;
myndir þær, er þeim fylgjaj
Bókaútgáfan Heimskringla
^efur bókina út.
Harðorð gagnrýnt á ntan-
rfklssteinn Ghamberlalns
Jafnaðairmaðiifíiin Dalton vítíf imdanláts^
semi Cliam&edaitis víð fasístarikíti
LONDON 1 GÆRKV. (F. 0.)
Umræður um vantraust á
bresku stjórnina vegna stefnu
hennar í lutanríkismálum hófust
í neðri málstofunni í dag. Ar
hálfu jafnaðarmanna, sem;
standa að vantrauststillögunni,
talaði mr. Dalton, én Chamb-
erlain var fremstur ræðumanna
af hálfu stjóruarinnar. Hann
gaf þá yfirlýsingu undir um-
ræðunum, að hann biði eftir
merki þess frá þýzku stjórn-
inni, að unnt væri að halda á-
fram f riðarstarfinu í álfunni, og
neitaði fregnunum um, að ítalíu
yrði boðið brezka Sömaliland1
eða nokkur önnur brezk ný-
lenda.
Dalton gagnrýndi stjórnina
harðlega fyrir stefnu hennar í
utainríkismálum. Um afstöðu
hennar í Kína sagði hann, að
brezka stjórnin hefði átt að á-
stunda meiri samvinnu við
Bandaríkjastjórn þar eystra, og:
ætti breska stjórnin að fara að
dlæmi hennar í því að veita
Kína lán, en lán það, seiu
Bandaríkjamenn nýlega haía
veitt Kína, nemur fimm>
miljónum sterlingspunda. Um:
Munchen-samkomulagið sagði
Dalton, að af því hefði ckki og
mundi ekki leiða, eins og Cham
berlain hefði gefið í skyn, frið
fyrir vorn tíma, en síðan er
þetta samkomulag var gert,
hefðu þýzk blöð hvert á fætur
öðru svívirt brezka stjórnmála-
menn og Þjóðverjar hefðu yfir-
V erklýðsfólag D alviknr
BiótmfBlftr nýjn Alþýðn-
sambandslögnnnm.
Utanríkispólitík brezku stjórnarinnar: Hitler skipar, Halifax
• hlýðir.
leitt reynzt nágrannaþjóðunum
slæmir nágrannar. Hann drap
einnig á Memel og ríkin í aust-í
urhluta álfunnar, þar sem Þjóð-
verjar hefðu undirróður í
frammi til þess að koma af stað
vandræðum. Hvaða afstöðu
tæki brezka stjórnin til þessar-
ar framkoinu? Hefði hún hvatt
þjóðirnar í öllum þessum ríkj-
um til þess að taka sem ákveðn
asta afstöðu gegn öllum slíkúm
tilraunum Þjóðverja?
Chamberlain varði stefnu
stjórnarinnar kappsamlega og
sagði, að ef þeirri stefnu hefði
verið fylgt, sem Dalton fylgdi,
'eftir orðum hans að dæma,
væri Bretar kbrnnir í stríð við
Japani, Þjóðverja, Itali — ipg
Franco og þá, sem honum
fylgja að málum.
Ptwsnet neitar eð láta af hendi
fr nskt iand við Mnssolini
EINKASK. TIL ÞJÓÐV!
Dalvík í gærkvöldi.
Á fundi Verkalýðsfélags Dal-
Hkur í gær voru Alþýðusam-
ðandslögin nýju til umræðu og
leiri þýðingarmikil hagsmuna-
tnál.
Eftirfarandi tillaga, er Krist-
Illn Jónsson flut.i, var samþykt
•neð 31 atkv. gegn 9.
„Verkalýðsfélag Dalvíkur lít-
nr svo á, að því aðeins geii
Jriðsamleg samvinna orðið um;
. ln niar§fÞ3ettu hagsmunamál
lnnan verklýðsfélaganna, að cll-
llln sé þar tryggður sami rétt-
nr, an tiPils til pó'litískra skoð-
ana, og heldur félagið því fast
Við fyrri ályktun sína, að beFa
ser fyrir því, að svo megi Verða
scm allra fyrst. Félagið lýsir
SlS Því mótfallið hinum nýju
Álþýðusambandslögum og það
Því fremur, sem þau takmarka
^vo mjög sjálfsákvörðunarrétt
•elaganna um sín innri mál.“
52 félagsmenn voru á fundi.
Jón Jóhannsson og Guðmundur
Ó. Guðmundssion sátu fund-
mn.
FRÉTTARITARI.
nefndi sérstaklega Tunis, Sav-
oyhérað, Korsíku og borgirn-
ar á ströndum franska Somali-
lands, en þetta eru þau Iönd og
borgir, sem ítölsk blöð hafa
krafist ítalíu til handa.
Ininbriot, Aðfaranótt sunnu-
dagsins var brotizt inn í rak-
arastofuna í Aðalstræti 6. Var
stolið jrar ýmsu smávegis, svo
sem rakhnífum, hárgreiðum og
hárvötnum.
Mæðrastyrksnefndin efrir-að
venju til söfnunar fyii; fátækar
mæður. Gjöfum er veitt mót-
taka daglega á skrifstofu félaes-
ins í riigholtsstræti 18. Þ< ir.
sem kynnu að vilja leggja cit -
hvað af mörkum cn ciga óhært
með að serida það eru bcðnir
! að láta Vi'a í síma sk i sTfunr-
ar 4349. Skrifstofan cr O’ i - kl
4—7 e. h.
Póstferð verður Ji! Austfjarða
í dag.
BONNET
LONDON í GÆRKV. (F. 0.)
Bonnet, utanríkismálaráð-
herra Frakklands hefur endur-
tekið það ,sem hann sagði ný-
lega, að grundvöllur franskrar
utanríkissmálastefnu vccri sam-
vinna Brcta og Frakka, og ;
mundu Frakkar þegar í stað
vcita Bretum aðsfoð, ef á þá
væri ráðist. Einnig endurtók
Bonnet, að sérhver tilraun, sem ;
gerð kynri að verða til þess að
sölsa undir sig frönsk lönd,
mundi 1; iða til styrjaDar. Hann
.Snjónum mokað af götunum í sjálenzku þorpi.
Grimmdarkuldar
suður í álfu
Fjöldí íólfes frýs í heL
Líkkisti’s' i'ý.'rSam h i 'r nv-
útkomið 1 ikrit tflir Siguvð
Eggerz bæi; r 'ágeta á Akureyri.
Er hct'a 1’ikrit í 4 háúuni og
'25 bl'sðsíður að stærð. Bókin
er gefin út á Akureyii.
„Blóðug
móðgun vtð
Míðaldírnatr"
— að líkja
ftðím víð
þríðja ríkíð
LONDON í GÆRKV. FO.
Landon, fulltrúi Bandaríkj-
anna flutti mjög harðorða ræðu
á al-amerísku ráðstefnunni í
gær. Hann sagði að Bandaríkin
rnundu aldrei leyfa að nokkurt
Evrópuríki fengi nokkurt tang-
hald á ncinu af Suður-Ameríku-
ríkjunum. Hann sakaði citiræð-
isherrana í Evrópu um óheyii-
1 ga grimd og vi’limennsku og
sagði að Bandaríkjamenn ættu
ekkert sameiginlegt við þá.
Mr. Ickes, innanríkismálaráð-
herra Bandaríkjanna fhit’icinn-
ig ræðu í gær, og réðist mjög
á einræðisríkin. Hann sagði að
KHÖFN I GÆRKV. F.@.
Miklar hríðar eru í Dan-
mörku og hefur umferð tafizt
á .sjó og landi. Skip koma til
hafnar degi á eftir áætlun, en
járnbrautarlestir hafa setið fast-
(ar í snjónum allvíða, en kom-
izt leiðar sinnar eftir nokkrar
tafir. Um skeið voru yfir 100
bílar snjótepptir í Kaupmanna-;
höfn og grennd. Nokkur slys
hafa orðið sumstaðar vegna
hlálcu einkum í Kaupmannahöfn;
GrænTandsfarið Gertrud Rask
mun ekki komast til Kaup-
mannahafnar fyrir jól.
I Noregi eru frost sumstaðar
25 stig á Celsius, en í Svíþjóð
um 20 stig.
LONDON 1 GÆRKV. (F. 0.)
Snjókoma hefur verið um
mestan hluta Bretlandseyja í
dag, og í London, þar sem
sjaldan festir snjó á götum, er
talsvert föl. í morgun var
frostið 7 sfig og hefur orðið
nokkurt tjón af völdum kuld-
anna, pípur hafa sprungið o.
s. frv. Vegna þess að vatns-
leiðstupípur, sem eru hluti af
kælikerfi í útvarpsstöð B. B.
C. sprungu varð að fresta út-
varpinú í gær um 4 klst. Kuld-
arnir eru miklu meiri á megin-1
landinu, í Hollandi er 34 stig
fyrir neðan frostmark á Fahr-
enheit mæli, en í Póllandi og
Tékkóslóvakíu er enn meira
frost.
I Búlgaríu hafa 10 menn fros-
'ið í hel, en þar er sumsstaðar
6 feta þykkur snjór í fjallahér-
uðunum.
Fái-viðri mikið geisar nú á
Svartahafi og hafa allar sigU
ingar stöðvazt.
Miklir flutningaerfiðleikar
voru á Ermarsundi í gær, bæði
vegna veðurs og ísa við strönd-
ina. Eitt belgiskt milliferðaskip
var 19 klst. á leiðinni frá Frakk-
landi iil Dover, en er vanalega
3 klst.
það væri blóðúg móðgun við
miðaldirnar, að bera þær saman
við ástandið í einræðisríkjun-
um. Þá fór hann mjög hörðum
orðum um þá Bandaríkjamenn,
sem hefðu þegið heiðursmerki
af Hitler og kvaðst ekki skilja
að nokkur maður, sem bærí
kristið nafn gæti lagzt svo lágt.
GÖBBELS
C5öl?t?@fs byrjar
úígáía 4 dag~
bíaða í Dan~
mörhu
Jens Ström, sem fyrir nokkru
var rekinn úr stjórn í sósíal-
demokratisku flokksfélagi, hef-
iur í Odense stofnað fasistaflokk;1
er hann k;ú’ r „Þjóðlegi verka-
mannafl jrinn“ og gefuil
hann i gið dagblað.
Aðalu .zistaflokkur Danmerk-
ur, sí n Dr. Clausen nokkur
stjórnar byrjar og að gefa út
dagblað á næstunni. 2 aðrar
nazistaklíkur eru og að undir-
búa dagblaðaútgáfu. Munu því
alls á næstu mánuðum 4 nazist-:
isk dagblöð hefja útkomu sína.
Göbbels er auðsjáanlega far-
inn „að spýta í byssuna" til að
undirbúa að gera Danmörk að
leppríki nazismans.
Aðalfundur Karlakórs verka-
manna var haldinn á sunnudag-
inn var. I stjórn voru kosnir,
Valdimar .Leonhardsson formað'
ur, Baldur Ólafsson gjaldkeri,
báðir endurkosnir, og Páll Þór-
oddsson ritari. Kórinn er nú
mjög vel starfandi og eru með-
limir hans ákveðnir í að gera
hann sem öflugastan og bezian.
Islenzkri dagskrá verður út-
varpað frá Boston kl. 21,30 í
kvöld á 25,45 mctra öldulcngd.
Dr. Cavvley próf. við Harward-
háskóla talar, auk þess verða
hljómlcikar.