Þjóðviljinn - 15.01.1939, Síða 1
Breytlngartlll. Sósfallstaflokkslus
vfð fjðrhagsóættnn Rvfknr 1939
Tilfögursiar gera rád fyrír sfórfelldrí afvinnuaukníngu
I yfíffvoíandí hætiu
LONDON í GÆR. FÚ.
Stjórnarherínn hefur byrjað sóhn fyrír vestan Mad-
ríd, í , nánd víð Bruneie, þar sem oft hefur veríð grímmí-
lega barízt áður, en þó eígí í seínni tíð.
Á Estramadura-eígstöðvunum standa yfír bardagar
á víglínu, sem er um 80 mílur enshar á lengd.
Baejarfulltrúar Sósíalistaftokks-
*ns hafa nú lagt fram breytinga-
tillögur sínar við fjárhagsáætl-
un bæjarins fyrir 1939. Eru þær
í höfuðatriðum þessar:
Byggmgar íbúðarhúsa
og ráðhúss.
Sósíalistaftokkurinn leggur til
að bærinn láti byggja um 100
íbúðir, 1, 2ja og 3ja herbergja
og séu það nýtízku íbúðir. Á-
ætlar ftokkurinn til þess eina
milljón króna og skal taka féð
að láni. Ennfremur sé hafin
bygging á ráðhúsi og veittar til
þess 500 þús. kr., er einnig séu
teknar að láni.
Fé tíl gafna aukíð um
260 þús. krónur.
Viðhald gatna og ræsa sé
awkið úr 120 þús. kr. upp í1
200 þús. Til nýrra gatna og hol-
raesa sé varið 200 þús. kr. ístað
ttO þús. kr., senr áætlað er.
Þá leggja bæjarfulltrúarnir til
að 90 þús. kr. sé varið til nýrr-
ar akbrautar irm úr bænum í
áframhaldi af Skúlagötu frá
Barónsstíg. Er það mjög nauð-;
synleg endurbót á samgöngu-
leiðum bæjarins.
Atvínnubófaféð haldísf
scm fyrr — cn því sé
varíð beiur.
Þá er lagt til að borgarstjóra
sé heimilað að taka 100 þús. kr.
ián á árinu, meðsamþykki bæj-|
arráðs, til atvinnubóta, endaná-
*st samloomulag við ríkisstjórn
um framlag úr ríkissjóði á móti
láinsfénu. Ef þetta næði sam-
Þykki, yrði þó aðeins jafnmikið
fé áætlað til atvinnubótavinnu.
1939 og var 1938. — En auk
Þess leggja svo bæjarfulltrúar
^ósíalistaflokksins til að atvinnu
hótafénu sé varið til virkilegrar
atvinnuaukningar, sem sé:
umfram þá vinnu við viðhald
gatna og annarra mannvirkja,
sem nauðsynleg er, svo þau
gangi ekki úr sér, — en jafn-
framt að atvinnubótavinnunni sé
hagað þannig, að hún skapi fu'lt
verðmæti fyrir bæinn og sem
mesta atvinnu í framtíðinni.
Á5annúðar~ og endur-
bófamáf.
Sósíalistaflokkuiinn leggur til J
15 þús .kr. sé varið til að |
auna ca. 15 stúlkur til hjálpar |
a fátækunr heimilum, — að 10
Þus- kr. sé varið til að kosta
sumardvöl fyrir fátækar mæður
börn (varatillaga um 5 þús.
r-h — til útsæðis- og áburðar-
aupa handa fátækum smágarða
e'gjendum 10 þús. kr. Til hús-
S 1 ornarkenn slu ; bænum sé var
ú þús. kr. í stað 15 þús.,
11 a verði kennslan ókeypis.
Framlögín fil æskulýðs-
íns séu aukín um 47
þúsund krónur.
Þá leggur flokkurinn til að
stórurn sé aukið það framlag,
sem bærinn leggur fram til að
bæta úr þeim óþolandi kjörum,
sem æskulýðurinn býr við sök-
um atvinnuleysis, fátæktar og
útilokunar frá menntun. Skal
auka framlag til atvinnubóta og
fræðslu handa ungum mönn-
um úr 13 þús. kr. upp í 50
þús. (Ríkissjóður leggur auk-
þess á móti). Og til unglinga-
vinnu að sumri til sé varið 25
þús., í stað 15 þús., sem íhald-
ið leggur til.
Sparnaður á hálaun~
um og fL
Þá leggur flokkurinn til að
bærinn samþykki að greiða ekki
hærri laun en 8000 kr. og sam-
kvæmt því sé lækkuð laun há-
Iaunamannanna. Bifreiðakiostn-
aður lækki með betra skipulagi
á innheimtunni úr 47 þús. kr.
í 20 þús. Kostnaður við mann-J
talsskýrslur úr 17 þús. í 10 þús.
Framlag til fatnaðar lögreglu-
þjóna lækki úr 30 þús. niður í
10 þús. og sé unninn úr íslenzku
efni að svo miklu leyti sem
hægt er. Ýms gjöld lögregl-
unnar séu læklcuð úr 15 þús.
'niður í 10 þús. Innheimtukiostn-
aður Sjúkrasamlagsiðgjalda
lækki úr 14 þús. í 10 þús. Styrk-
ur til elliheimilisins Grund 8
þús., til Sjómannastofunnar 1
þús. og Ráðningarstofu bæjar-!
ins 17 þús. falli niður.
Híð naaðsynlega fé fíl
framkvæmda og cnd«
urbófa fáísf mcð þyngrí
úfsvörum á þá ríkusfu.
Að svo miklu leyti sem auka
þarf tekjur bæjarins til að fá
fé til þessara endurbóta og fram
kvæmda, þá leggur flokkurinn
til að það sé fyrst og fremst
gert með því að auka útsvörinj
á þeim ríku. Sé útvarpsupphæð
in hækkuö úr 4y2 miiljón upp í
5 milljónir, þannig að það lendi
ekki á þeim fátækari, þá sam-
þykki bæjarstjórnin að gefa öll
um gjalderdum, er bera lægra
útsvar en 500 kr. eftir 10% af
því og öllum, sem bera útsvar
500 -995 kr. 5°/« af því.
Nokkra smærri tekjuliði legg-
ur flokkurinn til að hækka á
áætlun.
Rafmag'nsvcrð fíí Ijósa
lækkí níður i 3® aura.
Pá leggur flokkurinn iil aö
rafmagn til ljósa verði selt á
30 aura hver kiliowattstund í
stað 40 aura nú. Tekjur Raf-
veitunnar myndu minka um 80
þús. kr. við þetta, en þá tekju-
minnkun tæki bærinn á sig, eft-
ir ti lögum Sósíalistailokksins,
með því að minnka grtiðsliu
Brezkir hermenn leita á arabiskum föngum í Jerúsalem.
Ráðizt með misMrmmgnm á kanp-
mann á fðstndagsnóttina
Katiptnaduffínn íelur adáffásarmad
urinn haíí astlað ad ræna síg
Aðfaranótt föstudagsins réð-
ust tveir menn tnn í hús Ásgeirs>
I. Ásgeirssonar, kaupm., Lauga-
vegi 55. Er mennimir vorú
kiomnir inn til hans réðst ann-i
ar þeirra á Ásgeir ,og barðihanú
til óbóta. Ásgeiri tókst þó að
ráða niðurlögum árásarmanns-
ins ug hrekja harm út. Árásar-
maðíurinn heitir Albert Olsen,
alkunnur óreiðumaður.
Ásgeir hringdi til lögreglunn-
ar um miorguninn og skýrði
henni svo frá málavöxtum, að
um nóttina milli kl. 12 og 1
hefðu þeir félagar komið og
viljað hafa tal af sér. Kvaðst
Ásgeir hafa þekkt annan mann-!
inn en hinn ekki. Hleypti hann
þeim þá inn. Þegar sá er var
honum ókunnur var kominninn
réðst hann þegar á Ásgeir, sló
hann/ í höfuðið svo að hann féll
á gólfið. Raknaði Ásgeir þó
brátt við aftur og fékk þá annað
högg. Kvaðst nú Ásgeir hafa tal
Rafveitunnar til bæjarins úr 153
þús. niður í 73 þús. - Enda
væri ósanngjarnt að láta þá fá-
tækustu borga ljósarafmagnið
dýrara, til að hlífa þciai ríkustu
við útsvörum.
Sfórkoslícgaír firam«
kvæmdfir Hafnatrsjóds.
Einhverjar merki egustu tillög
ur bæjarfulltrúa Sósíalistaflokks
Framhald a 3. s’ðu
ið að um líf eða dauða væri
að ræða og lagt fil atlögu við
árásarmanninn og getað komið
honum út. Hinn maðurinn var
hlutlaus áhorfandi eftir því sern
Ásgeir skýrir frá.
Hóf nú lögreglan leit að árás-
armönnunum og mun hafa fund
ið þá eftir nokkura leit. Kváð-
ust þeir hafa leitað til Ásgeirs
í þeim erindum að fá hjá hon-
um brennsluspíritus. Segir Al-
bert Olsen, að Ásgeir hafi ekki
viljað láta spíritusinn af hendi
og hafi það verið orsök árásar-
innar. Hinn maðurinn, semlög-
reglan vill ekki nafngreina kveð
ur hinsvegar, að engin íyrir-
staða hafi verið á því að fá spíri-
tusinn. Hann neitar því, að hafa
verið viðstaddur viðureign
þeirra, Ásgeirs og Alberts, þar
sem hann hefði farið út aftur.
Hefur maður þessi viljað gefa
í skyn að fyrir honum hafi vak-
að að nái í hjálp.
Ásgeir I. Ásgeirsson telur
hinsvegar, að hér hafi verið um
ráustilraun að ræða. Ásgeir er
allmikið meiddur, og blóðferill
isást í herberginu þar sem við-
ureignin fór fram er lögreglan
kom á vetfvang.
Báðir árásarmennirnir sitja í
varðhaldi og rannsókn málsins
er enn ekki að fullu lokið.
Bindlndisfélag íþrótíamanna
heldur almennan fund um bind-
indismál í dag kl. lyt> í K.R.-
húsinú.
Árásarflngvélar
gego Arðbum i
Palestinu
LONDON 1 FYRRAKV.FO.
Brezkt herllð, sem naut að-
stoðar flugvélar gerði árás á
ftokk arabiskra uppreisuar-
manna, sem voru að Ieggjaupp
í leiðangur frá þorpi einu. Sum-
ir uppreisnarmatma vioru í iein-
feennisbúnlngum. Flokknum var
tvístrað log varð nokkuð mann-
tjón i bardaganum.
1. log 2. deild Sósíalistafélagsi
Reykjavíkur halda skemmtifund
með kaffidrykkju í Hafnarstr.i
21, annað kvöld, mánudagskv.;
Víðsíáín ídag
Sigurður Þórarinssion.
Sigurður Þórarinsson, jarð-
fræðingur, skrifar grein í Víð-
sjá Þjóðviljans í dag, „Hugleið-
ingar um eina myndabók“.
Uppreisnarmenn á Spáni
halda áfram sókn sinni í Tar-
ragona-héraði og sækja aðhöf-
uðborg héraðsins, Tarragona,
úr þremur áttum. Hersveitir
appreisnarmanna hafa nú tekið
bæinn Valls norðvestur af Tar-
ragona, í 18 enskra mílna fjar-
lægð..
Sögunni uui5000
kffónuirnar vísad
hcím fil fööuir^
húsanna
Vegna ummæla er birtust
í Alþýðublaðinu í gær, um
að Trúnaðarráð Dagsbrúnar
hefði samþykkt að verja allt
að 5000 kr. úr félagssjóði í
pólitískt ferðalag Guðmund-
ar Ó. Guðmundssonar, snéri
Þjóðviljinn sér til fiormanns
Dagsbrúnar, Héðins Valdi-
marssonar, og gaf hann blað-
inu eftirfarandi yfirlýsingu:
Svofelld fillaga var sam-
þykkt á fundi Trúnaðarráðs
Dagsbrúnar 13. nóv. 1938
með 43 atkv. gegn 7.
„Trúnaðarráð ályktar, að
fela félagsstjórn að koma á,
í sambandi við önnur stétta-
félög, til bráðabirgða, sér-
stöku varnarsambandi um fag
legu málin, en undirbúa jafn-
framt að komið verði á
óháðu fagsambandi á fyllsta
lýðræðisgrundvelli með stétta
félögunum| í landinu. Heimil-
ar Trúnaðarr)áð félagsstjórn
ef þörf þykir í þessu skyni að
senda út sérstakan trúnaðar-
mann frá félaginu, sem gang
ist fyrir þessum málum, í
samráði við félagsstjórn.
Aðrar tillögur hafa ekki
verið samþykktar af Trúnað-
arráðinu um þennan erindis-
rekstur.
Rvík 14. jan. 1939.
Héðimi Valdimarsson
formaður félagsins.
I fyrradag skipaði kennslu-
málaráðherra Jakob Kristinsson
fyrrum skólastjóra á Eiðum,
fræðslumálastjóra. Tekur Ja-
kob við embættinu frá 1. febr.
Kaffikvöld hefur Málfunda-
klúbbur Æskulýðsfylkingarinna r
í Hfnarstræti 21, í kvöld. Allir
meðlimir Æskulýðsfylkingarinn-
ar velkomnir meðan húsrúm
leyfir.
Málarasvebafél. Reykjavikur
lreldur aðalfund sinn í dag kL
.1.30 í Alþýðuhúsinu við Hverf-
isgötu.