Þjóðviljinn - 22.01.1939, Blaðsíða 1
Ihaldíð fellír nálega allatr tíllögur sóssal*
ísfa tíl atvínnuaukníngar I Reykíavíkurbæ.
Umræðum og atkvæðagreiðsl
um um fjárhagsáætlun bæjarins
var lokið síðla á aðfaranótt
föstudagsins. Fjöldi breytingar-
tillagna lá fyrir, en náðiu fæst-
ar af þeim samþykki, svo að
fjárhagsáætlwnin lítur í flestium1
þýðingarmeiri liðum út eins log
friumvarp það, er Sjálfstæðis-
menn lögðu í öndverðu fyrir
bæjarstjómina.
Þó skal þess getið að ein
þýðingarmesta breytingartillag-
an hlaut samþykki. Þetta var
tillaga um heimild til handa
borgarstjóra um 100,000 króna
lánstöku til atvinnubóta. Sam-
einingarmenn beittu sér mjög
fyrir framgangi tilljögunnar, og
þorðu Sjálfstæðismenn að lok-
um ekki annað en að lýsa sig
henni fylgjandi og bera hana
fram. Tillaga þessi var sam-
þykkt með 12 atkvæðum gegn
1. (Sig. Jónasson).
mundi heppilegust, og um kaup
á einum slíkum felld með 8 at-
kvæðum gegn 3.
Tillaga sósíalista um að bæj-
arstjórn samþykkti að laun
starfsmanna bæjarins skuli ekki
vera hærri en 8000 kr., var felld
með 12 atkv. gegn 2.
Tillögu sósíalista um að sjá
smábátaeigendum fyrir hentugu
bátalægi í stað þess er þeir1
missa við fyrirhugaðar fram-
kvæmdir við höfnina, var vísað
til hafnarstjórnar.
Hér hefur ekki verið unnt
að drepa á nema það helzta,
en fjárhagsáætlunin liggur fyr-
ir samþykkt af íhaldinu. Þar
er gerf ráð fyrir hækkandi út-
svörum, minnkandi fram-
kvæmdum, fullkomnu skilnings-
leysi á öllu, sem snertir hag
bæjarins og íbúa hans.
Meðannokk-
ur maður
sfendur uppL
LONDON í QÆRKV. (F. 0.)
Gompanys forseti Katalóníu
hefur í dag gefið út ávarp til
íbúanna í Katalóníu og skorar
á þá að verja sig og sjálfstæði:
Katalóníu meðan nokkur maður
standi uppi, og ennfremur, að
hver maður leggi frani sinn
skerf til þess, að gera Katalón-
íu að eínu varnarvirki:
Flngvélakostnr Itala og Þjóðverja
á Spáni er svo mikill að peir geta
haldið nppi sðkn á ðlinm vígstððvnm
Uppreísnarmenn tílkynna sígra víðs-
vegar í Katalóníu.
Þá má og nefna aðra tíllögu,
sem íhaldið bar fram að þessu
sinni en kommúnistar hafa bar-
ist fyrir frá því að þeir fengu
sæti í bæjarstjórn, og Sósíal-
istaflokkurinn hefur einnig tek-
ið upp. Þessi tillaga var um
að veita 5000 krónur til sumar-
dvalar í sveit fyrir fátækar
mæður og börn þeirra. Var hún
samþykkt með samhljóða at-
kvæðum.
Af öðrum msrkum tillögum
sanreiningarmanna má nefna til-
lögu þeirra um að afla 500,000
króna til að verja Örfirisey frá
broti af sjávargangi iog að
rannsaka á hvern hátt hún yrði
gerð arðbæmst fyrir hafnar-
sjóð. Þessi tillaga var felld með
12 atkvæðum gegn atkvæöum
bæjarfulltrúa Sósíalisaflokksins.
Allar tillögur sósíalista um
tekjuaukiningu til bæjarins Vioru
stráfelldar að einni undantek-
inni. Lóðaleiga til íbúðarhús-
bygginga var hækkuð nokkuð
með samhljóða atkvæðum.
Tillögur sósíalista um aukið
fé til atvinnubóta og fræðslu
handa unglingum og sumar-
vinnu unglinga voru felldar
meö atkvæöum íhaldsins og
Sig. Jónasaonar gegu atkvæð-
um sósíalista og Skjafdborgar-
innar.
Sama máli gegnir um tillögur
þeirra varðandi aukningu fjár-
framlaga til gatnagerðar.
Sameiningarmenn lögðu fram
breytingartillögur um lækkun
hálauna hjá bænum og var sú
tillaga felld.
Hér að framan hefur verið
gerð grein fyrir ýmsum af
þeim breytingartillögum, sem
sem bæjarfulltrúar sósíalista
báru fram við fjárhagsáælunina.
En auk þess báru þeir fram
ýmsar tillfögur í sambandi við
fjárhagsáætlunina. Var þeim
flestum vísað til bæjarráðs.
Þá var tillaga þeirra um
rannsókn á hvaða gerð togara
LONDON S. GÆRKV. (F. Ú.)
í tílfcynníngu Barcelonastjórnarinnar segír, að her-
sveítír lýðveldísíns hafí látíð undan siga sumstaðar á
vígstöðvunum i Kataloníu. Barcelonastjórnín segír, að
uppreístarmenn hafí ógrynní ölí af fallbyssum, shríð-
drehum og flugvélum og hvershonar öðrum hergögn-
um. Flugvélahost hafa uppreístarmenn svo míhínn, að
þeír geta haldíð uppí sóhn á öltum vígstöðvunum
samtímís.
Uppreisnarmenn á Spáni
halda því fram; í tilkynningum
sínumj í idag ,að þeir sæki fram
á mið- og suðurvígstöðvunum
í Katalóníu. Þeir hafa haldið á-
fram sókninni hjjá Vendrill,
sem þeir tóku í gær, og hafa
tekið borg, sem er 5 mílur
frá borginni. Næsta markmið
þar er Vi’.lafranca.
Á miðvígstöðvunum er næsta
mark Hanresa, sem á þeim
slóðum er mikilvægastur bær
frá hernaðarlegu sjónarmiði,
eftir fall Igualada. Þegar upp-
reisnarmenn hafa náð Hanresa
og Villafranca búast þeir við
að mótspyrna stjórnarsinna
muni ekki standa lengi.
Nyrzt á vígstöðvunum hafa
miklar þokur heft framsókn
uppreisnarmanna.
SjbemmíífMeiduir
Æshtúýð$~
fylkíngarínnar.
Næstkomandi þriðjud. held-
ur Æskulýðsfylkingin í Rvík
skemmtifund í Oddfellow-
húsinu niðri.
Á dagsskrá verður m .a.:
Fræðandi erindi, kvæðaupp-
lesíur og söngur. Að lokum
verður svo stiginn dans.
Meðlimir Æskíulýðsfylk-
ingarinnar vitji aðgöngumiða]
sinna á skrifstofu Æ. F. R.
í Hafnarstr. 21, frá kl. 5—7
e.h., n.k. mánudag og þriðju
dag.
Fundur í Stokkhólmi um Álandseyjamálijn. í forsæti Per Al-
bin Hansson og næstur honum til hægri Cajander forsætis-
ráðherra Finna.
Bretar spá víðskíptastríði
víð Pýskaland eítír brottför
doktors Schacht.
Vídskípfí Þjóðvcrja víð
aðrar þjódír óvídunandí
LONDON
Það er búizt við ,að vegna
breytingar þeirrar, sem Hitler
hefur gert á yfirstjórn þýzka
ríkisbankans, að stefna bank-
ans og starfsemi verði með
nokkuð öðru sniði en undan-
farið hefur verið. Gengur orð-
rómur um það síðdegis í dag,
að fyrsta hlutverk, sem dr.
Funk verði falið að leysa sem
aðalbankastjóra verði það, að
styrkja býzka iðnaðinn með
'stórkbstlegum fjárframjögum.
Er talað um að tekið muni
verða tveggja milljarða marka
lán og að því fé veitt til iðn-
aðarins.
Bretar og Frahhar
óánægðír.
Ensk blöð eru all-áhyggju-
full um framtíðina og gera ráð
fyrir, að þessar síðustu ráðstaf-
anir muni leiða til viðskipta-
stríðs. Ýms ensk blöð ljáta það
í ljós, að viðskiptastefna sú.
sem Þjóðverjar hafa rekið und-
anfarið undir forystu dr. Funk,
sé þess eðlis, að aðrar þjóðir
geti ekki við þær unað. Með
dr. Funk séu hinir róttækari
nazistar orðnir ofaná, en dr.
Schacht hafi verið full'trúi
þeirrar stefnu, sem vildi fara
samningaleiðirnar við önnur
ríki. Svipuð ummæli koma fram
Rangfærslnr
Morgnnblaðsins
nm vinnnstððv-'
nnina á Seltjarn-
arnesi.
í Morgunblaðinu í gær er
því haldið fram, að Guðjón B.
Baldvinsson hafi haft forustu
um vinnustömvun ásamt Þor-
steini Péturssyni. Þetta er rangt
hjá blaðinu, því að G. B. B.
mun hafa haft öðru að sinna í
gær en að halda uppi rétti
verkamanna.
Þá ier það ranghermi hjá
blaðinu, að sýsljumaður Gull-
bringu- og Kjósarsýslu sé um
það bil að kveða upp úrskurð
í málinu, því að honum hefur
engin formleg kæra borizt,
enda óvíst, hvort kæra út af
þessu heyrir undir valdsvíð
sýslumanna.
I GÆRKVELDI (F. Ú.)
I í frönskum blöðurn, og l'áta
mörg þeirra í ljós, að það sé
miður farið að dr. Schacht
hefur látið af stjórn þjóðbank-
ans.
Samníngunum um
GYðíngamáín hald-
íð áfram.
Þýzka ríkisstjórnin hefur lýst
yfir því, að samningum um
Gyðingamálin muni verða
haldið áfram þó að dr. Schacht
hafi látið af störfum sem for-
stjóri þjóðbankans.
StyrbjaáthlntnB
til skáfda og
listamanna.
Styrk þeim er Menntamála-
ráði er ætlaður til úthlutunar
handa skáldum og listamönnum
á fjárlögum 1939, hefur nýliega
verið úthlutað, og var hionumm
skipt milli 10 manna, 500 kr-
handa hverjum. Þessir hlutui
styrkinn:
Jóhann M. Bjarnaaon, Ólaf-
ur Jóh. Sigurðsson, Guðm.
Daníelsson, Jón úr Vör, Þórann
Magnúsdóttir, Elsa Sigfúss,
Halljgrímur Helgason, Jón Eng-
ilberts og Nína Tryggvadóttir.
Vidsjáín ídag
í víðsjá Þjjóðviljans í dag
ritar Haraldur Sigurðsson „Um
ævi Lenins“. Eru þar raktir
nokkrir þættir úr ævisögu Len-
ins, en í einni blaðagrein er
enginn kbstur að lýsa hinum
margþættu störfum hans til
hlítar. Þannig er hér, auk' ann-
ars, ekki gerð nein grein fyrir
ritstörfum hans né þeirri póli-
tísku reynslu, er hann hefur
eftirlátið verklvðshreyfingu n»-
tímans.