Þjóðviljinn - 04.03.1939, Blaðsíða 3

Laugardagurinn 4. marz 1939.
NNlflIAQOÍ <1
Þjóðstjörnin: Sam-
ábyrgðin um svindlið
Eíning „ábyrgu" flokkanna í bandí fjáirmálaspillíngat
á að ircyna ad bræða saman flokksklíkurnar þrjár
^2®' ^ mnA. wminffr II I lii I IIM1I> lllll lljlT
«1 ad vcra ábyrgar fyrir áframhaidi Kvcldulfssvmdlis
afvínnuicysínu^ gcngíslaekkun og vaxandí harðsffórn
Pað er unniS ai' kappi þessa
^S^tia bak viS Ijöldin, — ekki
Því aS íorSa þúsundum
Vei'kamanna úr helgreipum at-
>lnnuleysisins, — heldur aS þvi
forða einni „fínustu” fjöl-
skyldu bæjarins frá gjaldþroíi
^lags þess, sem sölsaS hefur
nndir sig mestalla seSlaútgáfu
andsins. — PaS er háinazt og
nfópaS um „rauSu hættuna”,
r«tt og brætt, — ekki unx þaS
Vernig bæta skuli lífskjör vinn
andi stéttanna, til aS efna eitt-
vaS af 4 ára gömlum loforS-
11 nn — heldur unx aS hækka
SengiS, lil aS stela þannig af
Þnirn fátæku og gefa þeinx ríku.
~~ kaS er talaS um, aS þaS sé
VeriS aS sameinast unx lýSræS-
ln> en sannleikurinn er aS þaS
er veriS aS reyna aS bræSa
, Sanxan helztu fjárnxála- og
Valdaklíkumar í landinu gegn
tyfcræði þjóSarinnar. í nafni lýS
^eðisins aúla þessir herrar aS
anka lögregluna á sjó og landi,
rýra mannréttindin og undir-
bann á sósíalistiski'i starf-
semi verkalýSsins. Pannig á aS
svíkja íslenzka lýSi'æSiS meS
kossi.
**
PaS gengur glæpi næst, aS á
sama tíma, sem hver eiixasti
saixnur lýSræSissinni fyllist
heipt yfir þeiixx reginsvikunx,
seixi frámiix ei'u gagnvart lýS-
ræSi Spánar af lævísasta fjand-
manni lýSræSisins í Evrópu,
„þjóSstjói'n” Chamberlains, þá
skuli meixn, sem dii'fast aS
kalla sig lýSræSissinna, vera aS
undii'búa „þjóSstjói'n” í sama
stíl hér, samsetta úr spiltustu
klikum stórútgerSarinnar og
Mac-Donöldum vei'klýSshi'eyf-
ingarinnar meS Jónas frá
Hriflu sameinandi báSa undir
„regnhlifinni”.
ÞaS er líklega ekkert, sem
sýnir eins vel, hvert Jónas frá
Hriflu er búinn aS koma Fram-
sóknarflokknum, eins og sam-
anbui'ðurinn við, ensku pólitík-
ina nú. ÁSur fyrr líkti Fram-
sókn sér við frjálslynda flokk-
inn enska og Lloyd George var
Happdrættl Háslðla Islands
j^hvcrju árí vcrða margír mcnn
*fnaðír cr spífa i happdrœffínn*
— Auk þess
kr., 100 kr.
75 númer fá 1000 hr. hvert, 25 fá 15000 kr*
hvert, 3 fá 20000 kr. hvert, 2 fá 25000 kr.
hvert, 1 fær 50,000,00 krónur.
smærrí vínníngar 500 kr., 200
Haður einn átti nokkuS
nUu-ga y2- og >ý-miSa, en
engan heilmiSa. Hann vildi
Slarnan eiga líka heilmiSa,
^n þeir voru þá uppseldir
?la unxboSsmanni þeim, sem
nann verzlaSi viS. Hann baS
*)a unx, aS sér yrSi gei't viS-
Vart, ef heilmiði ÍosnaSi í
UtnhoSinu. í 7. fl. 1938 var
ýinn heilixxiSi óendurnýjaSur
1 únxboSinu, og var þá reynt
að ná til eigandans, en tók-st
ekki. pá var manni þeim,
Sein getiS var um, tilkynnt í
S11na, aS hann gæti iengiS
UeilnxiSa, en nú kostaði hann
krónui', því aS hann
f.Uriti aS greiSa fyrir alla
*°kkana, sem á undan
|engu. MaSurinn gekk aS
nessu, og var þetta kl. 12,
Ul11 leiS^ og unxboðinu var
nkaS. liálfum öSrum
^úkkutima seinna færSi
2^‘ðk'n hinum nýja eiganda
króna vinning.
átrúnaðai'goS hans. — Nú
stendur enski l'rjálslyixdi flokk-
ux'inn og Lloyd George í harS-
vítugri andstöSu gegn „þjóS-
stjórn” Chambei'lains og beitir
sér fyi'ir einingu lýðræSisafl-
anna gegn henni, — en hér á
íslandi er Jónas fi'á Hriflu aS
gifta Fi'amsókn íhaldinu, til aS
mynda afturhaldsstjórn gegn
þjóSinni og lýSræSisréttindum,
hennax', en til vei'ndar séi'hags-
munum hinna fáu. Og svo aum
er Framsókn orSin aS enginn
FramsóknarmaSur dirfist ao
mótmæla opinberlega. Þeir
þegja sem mús -undir fjalar
ketti.
**
Grundvöllui'inn fyrir valda-
klíkurnar úr Vinstri flokkun-
xim til aS halda áfram hægri
pólitik ei’ orðinh of þröngui',
fylgiS ln'ynur utan af, vonsvik-
iS yfir því aS sjá ekki þá um-
bótapólitík, sem lofaS hafSi ver
iS. Eigi aS halda hægri pólitík-
inni áfram, þá sjá klíkurnar,
aS öruggast sé aS fá hægri
mennina meS til þess, — og
þaS er eSlileg afleiðing, meSan
þessir flokkar, sem enn telja
sig vinstra megin, þora ekki aS
reka vinstri pólitik.
En íslenzka þjóðin mótmælir
þessum bræSingi og svikum.
Hún vill ekki box'ga áfram
kostixaSinn af braski og svindli
valdakliknanna á íslandi. Hún
er búin aS fá nóg af þeim töp-
um upp á 50 milljónir króna,
sem bankarnir hafa beSiS und-
anfama 2 áratugi. Hún er búin
aS fá nóg af atvinnuleysinu,
senx Þjáir þúsundir vei'ka-
mamxa.
1’jóSin neitar aS láta bæta
gengislækkun og áframhaldi
Kveldúlfsbrasksins ofaná allt
þelta. Og láti þeir menn, sem
hingaS til hafa notiS trausts al-
þýSuimar senx vinstri menn,
skuldakónga Reykjavíkur hafa
sig út í þetta brask, þá mun al-
þýSan sýna þeinx aS hún treyst-
ir þeinx ekki lengur.
Jón lónsson
frá Hvolí
áftrœður
í dag er Jóix Jónsson fia
Hvoli áttiæSur. Hann er fædd-
ixr aS Hvoli í ölvesi 4. xnarz
1859. Dvaldist hann víSsvegar í
Ölvesinu og Gi'afningnunx þar
lil 1885, aS haixn flutlist aS
Bi'autarholti á Kjalarnesi, þar
senx hann var- í húsnxennsku
eitt ár. Ai'iS eftir eða 1886 flutt-
ist Jón til Reykjavíkur og hef-
ur hann dvaliS þar síðan.
Gegndi Jón lxér ýmsunx störf-
um eftir því senx þá tíðkaSist,
nam prentvei'k og stundaSi þá
iSn unx nokkuri'a ára skeiS. Nú
er liamx til heinxilis aS Sóleyj-
argölu 15.
.Tón er tvíkvæntur og var
fyrri kona lians GuSrún Tóm-
asdóttir en síSaii kona hans
Ai'nfríSur Ámadóttir. MeS fyrri
konu sinni átti Jón 3 böx'n og
er ein dóttir af því hjónabandi
lifandi, Sólveig, gift Ingimar
Kjartanssyni. Af síSara hjóna-
bandi Jóns lifir einn sonur,
Steingi'ímur aS nafni.
Jón er nxaSur greindur og
hagmæltur og haía ljóS hans
og kviSlingar bii'zt öSi'u hvoru
í blöSum bæjarins. ÁriS 1921
gaf liann út kvæSabók, sem
hann nefxxdi „Hendingar”.
Þó aS aldur Jóns frá Hvoli
sé orSinn 80 ár, ber lxann ell-
ina vel og er kvikur í spoi'i
engu síSur en ýmsir sem hafa
færri ár aS baki. Og um hitt
þarf ekki aS efast aS ýnxsir af
kunningjum hans muni senda
honunx heilla- og hamingju-
óskir í lilefni af áttræSisafmæl-
inu.
Sýning Modelflug-
félagsins
tacasarr-: o uikætat
Modelílugfélag íslands hefur
unx þessar íxxundir eftirtektar-
vei'ða sýningu. Er þaS sýning á
25—30 flugvélalíkönum, senx
drengir úr félaginu hafa smíð-
aS. Sýning þessi er í ÞjóSleik-
húsinu (gengiS inn frá Lindai'-
götu) og er opin kl. 1—10 dag-
lega út næstu viku. Á sunnu-
daginn verSur sýningin opin kl.
10—10.
í modelflugfélaginu eru um
20 di’engir og hafa þeir snxíSaS
öll þessi likön undanfai'na þrjá
nxánuði. Grind líkananna er
1 mm. þykkum ki'ossviSi og
tengd sanxan meS furu. Yfir
grindina er svo spenntur sér-
staklega útbúinn pappír og þá
er „flugan” tilbúin. Eiix slík
fluga hélt sér á lofti í rúmai' 3
minútur í sumar uppi á Sand-
skeiSi, en heiinsmeliS er nær 6
klukkusluixdir.
Skólastjói'ar og skólanefndir
Reykjavikur hafa skoSað sýn-
ingu þessa og láta hiS bezta af
úr Fliuigvélalíkan á sgningunni
henni, enda þarf ekki aS efa,
aS unglingum er holl aS hafa
jafn hugvitssamlegt snxíSi meS
höndum og flugvélalikön þessi
eru.
Sýningin ber öll vott unx á-
gætan áhuga og mikla hand-
lagni drengjaixna, og er þess
mörgu fremur vei'S aS menn
sjái haxxa og kynnist stai'fsemi
Modelflugfélagsins.
1 2. flokki 1936 vann
litill drengur 2500
krónur á j4-miSa.
Fóstra hans hafSi
orðið aS fá lánaS 1
kr. 50 au. til þess aS
endumýja fyrir
dráttinn.
^um
þykfr sífin sjóður of þungur.
SÓSÍALISTAFÉL. RVIKUR.
SKRIFSTOFA félagsíns
cr í Hafnarsfraefí 21
Sími 4824.
Opin alla virka daga Irá
kl. 2—7 e. h.
Félagsmetran eru áminntir um a3
koma á skrifstofima og greiða
gjöld sín.
Þeir félagsmenn, sem ekki hafa
fengið skírteini geta vitjað
þeirra á skrifstofuna.
STJÓRNIN.
Sameinast
▼erkalýðnr
Glerárporps
Stjórnarkosning fór fram í
íyrrakvöld í VerklýSsfélagi
Glæsibæjai'hrepps. l’etta félag
var npphaflega klofningsfélag
úr VerkalýSsfélagi Glei'árþorps
en verkamenn þess félags hafa
sótt unx inngöngu í VerklýSsfé-
lag Glæsibæjarhrepps, til þess,
ef vera mætti aS eining tækist.
Sá maSui', sem aS undan-
förnu hefur haft forustuna fyr-
ir ldofningi verkalýSsins þai'na
er ihaldsmaSurinn Þorsteinn
Hörgdal, sem veriS hefur for-
maSur félagsins aS undan-
fömu.
Kosningar fóru þannig að
I’orsteinn Hörgdal féll en for-
maSur var kosinn. Marteinxx
Pétursson meS 39 atkvæSum,
ritari var kosinn Kristján
Tryggvason og Hallgrímur Ste-
fánsson gjaldk. Gimnar Sölva-
son og Bergur Björnsson með-
stjórnendur.
Eru allir þessir memx fylgj-
andi einingu verkálýSsins i
Glerárþoi'pi, og er þvi þess aS
vænta aS full eining náist meS-
al allra verkamanna á staðn-
um hiS bráSasta.
Skíðaierð
Þeir, sem vilja taka þátt í
skíðaför Ungherjanna á sunnu-
dagsmorgun kl. 9 frá Hafnar-
stræti 21, eru beðnir aS gefa sig
fram i dag viS Jóhann GuS-
mundsson í Bókaverzl. Heims-
kringlu.
,Bandormnrlnnf
framlengdnr
-
Fínnur^ Emíl, og adrír Skfaldborg"
arar mótí því að ágóði tóbakscínka^
sölu rcnni til vcrkamannabústaða
og by$gíngarsjóða svcifanna. tlm~
bóíatög frá 1931 svíkín cnn
Bandorm hafa þingnx. lengi
kallaS lög um bráSabirgða-
brevt. nokkurra laga, gildandi
fyrir ár í senn, og liggur nú
fyrir þinginu franxlenging
bandornxsins í seytján liSum
franx yfir áriS 1940. Flestir lið-
irnir eru unx aS fresta eða upp-
hefja svo lengi framkvænxd
umbótalöggjafar, sem kostar
fé. ViS 2. umrgeSu i Nd. kvart-
aSi Stefán Stefánsson sérstak-
lega undan 17. liS um aS fella
niSur lögboSna vaxlastyrki txl
skuldugra bænda, frystihúsa,
nxjólkurbúa o. íl. En aðallega
urðu umræSur um tillögu frá
Einari Olgeirssyni og ísleii i
, Högnasyni um aS íella niSur 3.
liS frv., svo aS tekjur af tó-
bakseinkasölu renni aS lögum
frá 1931 til verkamannabúslaSa
og til bygginga í sveitum, helm
ingur i hvorn staS.
Einar henti á, aS löggjöfin
unx byggingasjóSi bæja og
sveita, senx H. V. og Tryggvi
Þórhallsson sömdu um og felst ,
í lögmium frá 1931 væri ein sú j
róttækasta, sem liéi heíui vei J a verjtfajj ip ag Líxýja íi'am,
iS samþykkt, og traustið a þvi
vii'kilega brotin á alþýðu og
það i naésta húsi við æðsta
verndara réttarins, dómsmála-
ráðh., er það óátalið.
Tekjur Tóbakseinkasölunnar
námu yfir 770 þús. s. 1. ár, svo
að einhversstaðar iiefði munað
um þann. skilding lil atvinnu-
og húsabóta við sjó og í sveit.
Og í sveitum er viða oiðið neyð
arástand i hrynjandi bæjuin.
Þöi'finni í kaupstöðum og Rvik
mælir enginn móti. Exx Fi'anx-
sókn og Skaldborgin hafa tekið
höndurn sárnaxx að troða niður
eigin umbótalög frá 1931.
Tillaga sósialista var, um loið
og fi’v. fór til 3. umni'ðu, felld
nieð 17 afltvæðum gegn 5, að
vihöfðu naínakalli, en .niai'gir
þm. voru fjai'sladdii'. Já sögðu
auk sósíalista Jak. M., Jóliann
M. og Sig. Kr., en Finnui', Emil
og aði'ir Skjaldhoi'garar nei.
l’eir vor.u á móti þvi að vei'ka-
mahnabústaðimir og bygginga-
sjóðir í sveit fengju ágóSann af
t ób aksein k asöl unn i.
Eins og nú standa sakii', má
aS
samkomulag Framsóknar
og Alþfl. væri heilbrigt og
raunhæft, byggSist á því, aö
slík höfuðatriði væru ekki svik-
in, fær almenningur þá Lrú að
öll umbótalöggjöf verði svikin
Enda sést, að jafnvel það sem
þingið uppheíur ekki úr lög-
um unx vei'kamannabústaði.
það svíkur Reykjavíkurbæ.
Hann skuldar 2 ára lögboðin
framlög, yfir 140 þús. kr., og
stjói’nin lætur það viðgangast.
Þrátt fyrir bann gegn kjallara-
ibúðum ljölgar kjallaraíbúuðm.
Hrópað er á í'íkislögreglu gegn
verkamönnum ,en ef lög eru
að haldin séu lögin fi'á 1931 og
iigóðinn gangi til þessara bygg-
inga.
Ef slíkt vei'kfall vrði hafið, er
alveg víst, að Finnur, Emil og
Co. nxyndu gi'eiða atkvæði með
að koma upp ríkislögi'eglu(sem
kostaði Vz niilljón) til að bæla
slíkt verkfall niður nxeð of-
beldi, svo að byggingasjóðir
verkamanna og ba*nda fái ekki
það, sem þeinx ber.
Safnið áskrilendmn!