Þjóðviljinn - 12.04.1939, Síða 3
ÞJOÐVII JINN
Miðvikudagurinn 12. apríl 1939.
Verkalýðsfélögin á Patreksfirði, Siglufirði
jr.
og Olafsfirði mótmæla gengislækkuninni
Allshcríaraf-
kvæðagreíðsla i
„Þróttí" nm úr~
sögn úr AIþýðu~
sambandínu.
I gær var haldinn mjög fjöl-
mennur fundur í Verkamanna-
féljaginu Þróttur.
Fyrir fundinum lágu tillög-
ur frá trúnaðarráði félagsins um
að fétagið gengi úr Alþýðusam
bandinu og gerðist stofnandi að
óháðu fagsambandi, og vofu
þær tíllögur samþykktar ein
róma í trúnaðarráðinu, en jafn
framt lagt til að úrsögnin yrði
löggð undir allsherjaratkvæða
greiðslu í félaginu. Samþykkti
félagsfundur í einu hljóði að
láta allsherjaratkvæðagreiðslu
um úrsögnina fara fram 11.-12.
apríl.
Á Þróttarfundi, sem haldinn
var á 'föstudaginn langa, voru
samþykkt einróma mótmæli
gegn gengislækkuninni ogbanni
við kauphækkun. Ennfremur
vítti fundurinn harðlega fram-
komu Alþýðusambandsstjórnar-
innar í þessu máli.
„Drífandl" móf^
mælír gcngís~
lækkunínní.
Verkamannafél. Drífandi í
Vestmannaeyjum hélt 'fund á
páslkadag. Var einróma sam
þykkt að mótmæla lögunum um
gengislækkun og þess krafizt,
að þing yrði rofið og gengið til
nýrra kosninga.
Á sama 'fundi ákvað félagið
að gerast stofnandi að óháðu
fagsambandi verklýðsfélaganna.
Vcrkulfðsfclag
Pafreksfjarðar
mófmælír gcng~
íslækkunínni og
lýsír vanfrausfi á
sfjórn AIþýðu~
sambandsíns*
EINKASKEYTI TIL ÞJÓÐV.,
PATREKSFIRÐI í FYRRAD.
í dag voru á fundi VerklýSs-
félags PatreksfjarSar samþykkt
ar cftirfarandi tillögur:
1. Fundur í Verklýðsíélagi
PatreksíjarSar haldinn 10. api-
íl 1939, mótmælir harSlega rá3-
stöfunum Alþingis um lækkun
íslenzkrar krónu og kúgunar-
ráÖstöfunum þess gegn verk-
lýösfélögunum meö lögfestir.gu
kaupgjalds, sem brýtur algjör-
lcga’ í bága við allt lýðfrelsi, aö
i verkafólk megi ekki ráða fyrir
livaða kaup það vinnur og ekki
svo mikið scm semja óhindrað
um það .
2. Fundur í Verkalýðríélagi
Patreksfjarðar haldinn 10. apr-
íl 1939 lýsir i sambandi við
gengislækkunina vantrausti
sinu á stjórnendum Alþýðusam
bandsins fyrír þátttöku þeirra
í gengismálinu og þvingunar-
lögum gagnvart verkalýðsfélög-
umim.
Kalksaltpétur 100
Kalkammonsaltpétur 100
Brennisteiinssúrt Ammoniak 100
Tún-Nitronphoska 100
Superfosfat 100
Kali 40% 100
Garðáburður 50
Tröllamjöl 50
kg. kr.
22,00
25,00
22,00
32.30
11.30
18,80
18,25
11,50
Reykjavík 5. apríl 1939
FRÉTTARITARI.
Vðrubllsstððii Mttir
Hin árlega merking á bifreiðum stöðvarinnar fer fram
á stöðinni dagana 12.—20. þ. m. að báðium dögum meðtöld-
um. Eftir þann tíma skoðast eigendur að ómerktum bílum,
is,em ólöglegir meðlimir.
STJÓRNIN
Verðlag A ábnrdl
Sökum gengisbreytingar þeirrar sem orðin er, hækkar
verð á tilbúnum áburði yfirleitt um 15% frá því sem var síð-
astliðið ár.
Verð áburðarins á höfnum þeim er skip Eimskipafélags
íslands og Skipaútgerðar ríkisins koma við á verður því:
Abnrðarsala rikisins
Síuðmngsmcim
gcngíslækkunar~
Innar andsfæð~
íngar hlns vlnn-
andí fólks*
EINKASKEYTl til PJÓÐV.
ÓLAFSFIRÐI í GÆRKV.
að
ur’
pær
framfærslustyrk-
/.
Á l'undi Verkalýðs- og sjó
mannafélags Ólafsfjarðar
apríl, var samþykkl eílirfn-
andi tillaga:
Verkalýðs- og sjómannafélag
Óiafsfjarðar lítur svo á, að verð
felling krónunnar og höft þau,
sem lögð eru á athafnafrelsi
verkalýðsfélaganna sé óverj-
andi árás á launakjör alls
þorra verkalýðs í landinu. Par
af leiðir, að félagið hlýtur að
slcoða alla stuðningsmenn þessö
máls á Alþingi sem ákveðna
andstæðinga hins vinnandi
gólks.
Kaupsamningum milli verka
lýðsfélagsins og atvinnurek-
enda er enn ólokið.
Ráðstefna Varn-
arbandalagsins
FRAMHALD AF 1. SÍDU
'„Fundurinn skorar á óll
stéllaríélög launþega í Reykja-
vk að taka þátt í 1. maí-hátíðr,-
höldum og kröl'ugöngu, sem
Verkamannafélagið Dagsbrú
hefur boðið þéim að gerast að-
ilar að, og á i'élög utan Reykja-
víkur að hefja þegar undirbún-
ing hátíðahalda og kröfu-
gangna, hvert á sínum stað, og
sé sérstök áherzla lögð á að
sýna einingu- verkalýðssamtak
anna gágnvart öllum árásum,
sem gerðar eru á l>au með geng
islækkun o .fl”.
Samþykkt með samhljóða at-
kvaðum, og samþykkt að fara
þcss á leit við útvarpsráð, að
verkalýðsfélögin fái útvarpið til
afnola 1. maí.
„Fundurinn krefst l>ess, að
alþingi og ríkisstjórn geri nú j
þegar gagngerðar ráðstafanir
til atvinnuaukningar í Reykja-
vík og nágrenni, ‘sérstaklega
hvað snertir atvinnu við bygg-
ingar, iðnað og iðju, sem gera
Samþykkt með samhlj. atkv.
„Ráðstel'nan felur undirbún-
ingsnefnd Varnarbandalagsins
að senda öllum stéttarfélögum
launþega samþykktir ráðstefn-
unnar og skorar á þau að gera
hliðstæðar samþykktir og taka
upp fulla samvinnu við Varn-
arbandalágið.
Ennfremur seudi nefndin l.il-
lögurnar lil annarra viðkom-
andi aðila, og komi þeim til
birtingar í Útvarpið”.
Samþ. með samblj. atkv.
I5á kom i'ram tillaga írá 9
stjórnendum 4 verklýðsfélaga,
um að skora á Alþýðusamband-
ið „að endurskoða afstöðu sína
til verklýðsbreyfingarinnar” og
að fordæma allar ráðstafanir
um stofnun verklýðssam-
bands. Felld gegn 6 atkvæðum.
Á kvöldvöku útvarpsins í
kvöld annast verzlunarskóla-
nemendur um dagskrána. —
Hefst kvöldvaka þeirra kl.
20,15.
Skipafréttir: Gullfoss er í
Khöfn, Goðai'oss er á leið iil
Hull. Brúarfoss fór vestur og
norður í gærkvöldi. Dettifoss
er í Reykjavík. Dronning Alex-
andrine fór vestur um annað
kvöld.
Anna L. Thoroddsen, kona
Pórðar J. Thoroddsen læknis
andaðist í fyrradag.
Kappleikur fór fram i fyrra-
dag milli Víkings og sjóliða af
þýzka herskipinu „Emden”.
Lauk honum svo að Víkingur
sipraði með 3 mörkum á móti
O
1. —
Trúlofun sína hafa nýlega
opinberað ungfrú Margrét Jó-
hannesdóltir, Pinghollsslræti
31 og Ólafur Bjarnason stud.
med. frá Akranesi.
l'rá höfninni: Þórólfur kom
af veiðum í gærmorgun með
112 föt. Emden fór í særmorg-
un kl 8.
Þingsályktnnartillaga nm
ráðntngn starismanna og
veitingn embætta þess
optnbera.
Fluff af þíngmdimum SósIalísfafL
Pingmenn Sósíalistaf lokks-
ins flylja á Alþingi eftirfarandi
þingsályktunartillögu:
„Alþingi ályktar að kjósa
hlutbundnum kosningulíT
þriggja manna milliþinganefnd
til þess að vinna að undirbún-
ingi löggjafar um ráðningu
starfsmanna og veilingu em-
bætta þess opinbera. Nefndin
skal skila áliti og tillögum fyr-
ir næsta Alþingi. Kostnaður
nefndarinnar greiðist úr ríkis-
sjóði.
Nefndin skal undirbúa lög-
gjöf í þessum efnum, sem
tryggi það, að ríkið og slofr-
anir þess og i'yrirlæki fái að
njóta starfskrafta hæfustu og
beztu söna og dætra þjóðarinn-
ar, án lillits til kunningsskap-
ar, venzla og pólitískra skoð-
ana, og sem hindri í þessmn
efnum misnotkun ríkisvalds-
ins í þágu hinna pólitísku
flokka í landinu. í tillögum
nefndarinnar skulu ennfrem-
ur vera ákvæði um skyldur og
réttindi embættismanna og ann
arra opinberra starfsmanna.
Ennfremur ályktar Alþingi
að fela ríkisstjórninni að sjá
um, að nú þegar verði sá siður
upp tekinn, að auglýsa í Lög-
birtingablaðinu laus til um-
sóknar öll embætti og fasta-
störf, sem losna hjá ríkinu,
stojnunum þess og fyrirtækj-
um. Nöfn umsækjenda skula
látin blöðunum í té til birt-
ingar
Greinargerö:
Lýðræðisskipulagið heimtar
af þeim, sem við það búa, að
þeir varðveiti það frá því að úr-
ættast og spillast. En eitt af
því. sem lýðræðinu slafar mikil
hadta af, er misnotkun ríkis-
valdsins í þágu pólilísku flokk
anna. Pegar farið er að velja
menn lil starfa í þágu hins op-
inbera á grundvelli þess, hvort
þeir séu reiðubúnir að veita
þeim, sem með völdin fara,
pólitískt brautargengi eða ekld
— og þá minna spurt um hæíi-
leika þeirra og kunnáttu, —
þá er ekki aðeins lýðræðið fól-
um troðið, heldur einnig skap-
aður jarðvegur fyrir spillingu
i opinberu lifi, sem hættuleg
Siarfssiúlknaféla$íd Sókn
má ráð fyrir, að án sbkra ráð-
stafana fari slórum minnkandi.
og vegi þessar ráðstafanir að
minnsta kosti fyllilega á mó.i
þeirri skerðingu kaupgjaldsins;
sem gengislækkunin liefur haít
í för með sér”.
Samþykkt með samhljóða
atkvæðum.
„Ráðstefnan skorar á alþingi
og bæjarstjórnir að gera ráð-
stafanir til að opinberir frani-
færslustyrkir og lögbundnar
tryggingabætur hækki um þa'ð,
sem dýrtíðaraukningunni nem-
ur, án frekari framlaga frá
þeim tryggðu. Ennfremur sko>
ar ráðstefnan á Alþingi að sam-
þykkja löggjöf, er veili fjöl-
skyldum með mörgum börnuxn
sérstakar dýrtíðaruppbætur af
háli'u hins opinbera, vegna '
gengislækkunarinnar, án þess i
Fnndnr
verður haldínn t Oddfellowhúsínu uppí n. k. fímmtu-
dag 13. þ. m. kl. 9 e. h.
Áríðandí mál á dagskrá.
Fjölmenníð! Sijórnín.
Þvoiiakvennafélagíð Freyja.
Fnndnr
með kaffidrykkju verður haldínn á Amtmannsstíg 4,
fímmtudagínn 13. aprtl kl. 8,30 e. h.
Rætt verður um gengislækkunína o fl.
Sfjórnín.
er lýðræðisskipulaginu. Spilling
in í hinu opinbera lííi hefur
spillandi áhrif á allt þjóðlífið,
vegna hins slæma fordæmis,
sem ranglælið og kaupskapur-
inn um manngildið eru, auk
þess sem ekkert er eðlilegra en
að embættismannastétt, sem il
cr orðin á þennan hátt, verði
duglaus og hlutdræg og jafnvel
mútuþæg. Pessi úrætting lýð-
ræðisins leggur einnig andstæð
ingum lýðræðisins vopn upp i
hendurnar. Um leið og menn
geta treyst á eitthvað annað en
eigin hæfileika, þekkingu og
dugnað til þess að ná æskilegi'i
stöðu í þjóðfélaginu, þá cr
ljóst, að áhugi margra fyrir þvi
að alla sér menntunar og sýn.i
dugnað í stari'i sínu hlýtur að
doina en áhugi þeirra að vaxa
lyi'ir því að veita pólitískar
þjónustur, þar sem þeirra er
æskt, og sem líklegar eru til að
ilytja þá þangað, sem þeir óska
að komast. Embættismanna-
slélt, sem verður til á þennan
bátt, þ. e. með eftirgjöfum á
sjálfsögðum siðgæðiskröfum,
er ekki líkleg til þess að verða
þjóð sinni að miklu liði, þegár
erfiðleikar steðja að.
Hinar pólitísku embættaveit-
ingar eru stórhættulegar fyrir
æskuna og framtíð henna’.
Ungir menn, sem hafa aðrar
pólitiskar skoðanir en þeir.
sem með völdin fara í landinu.
eða sem ekki vilja skipta sér al
pólitík, verða oft að velja á
milli þess að ganga atvinnulaus
ir eða láta kúgast. Með þessn
nióti er þjóðin rænd mörgum
sínum beztu sonum og dætr-
um, því að keyptir og kúgaðir
menn eru ekki líklegir til þess
að verða henni lil gæfu.
í þeim 1 ýðræðisríkjum, þar
sem menn eru bezt vakandi
fyrir því að varðveita lýðræðið.
hefur verið komið sérstakri
skipán á embættavcitingarnar
og ráðningu starfsmanna þess
opinbera. Mönnum hefur verið
þar Ijós bættan, sem stafar af
hirnún pólilísku embættaveir-
ingum. Hefur verið komið 1\5-
ræðislegri skipan á þessi mál
með sérstakri löggjöf. Má í þess
um efnum benda á Norður-
lönd, England og Bandaríkin.
F.r og ætlazt til þess með þing>
ályktunartillögu þessari, að
nefndin kynni sér þá löggjöf
þessara og annarra rikja, sem
lýtur að þessum málum
Hér á landi er ástandið f
þessum málum orðið á þann
veg, eins og kunnugt er. að
nauðsynlegt er að hefjast
handa um að breyta því ‘il'
betri vegar.
Defttifoss
fer á föstudagskvöld 14. april
| vestur og norður.