Þjóðviljinn - 13.04.1939, Blaðsíða 1

LáníðjtílSíglu~
fjardair vcfeur á~
nacgfu alþýdu -
cn ðfund víssra
manna
IV. ÁRGANGUR
FIMMTUDAGUR 13. APRÍL 1939
84. TÖLUBLAÐ
Hvad hcfur þú
gcrf fil ad
úfbrcíða
Þjóðvíhann I
Frétt sú, sem Þjóðviljinn
birti í gærmorgun um lánstil-
boðið til Siglufjarðarbæjar
hefur vakið mikla ánægju
meðal alþýðu bæði á Siglufirði
og annarsstaðar, því það sann-
ar hvílíkir möguleikar eru fyr-
ir hendi hér á landi, ef rétt er
stjórnað.
Alþýðublaðið gleðst hinsveg-
ar auðsjáanlega lítið af þess-
ari frétt og lætur Erlend Þor-
steinsson koma með hlægileg-
ar yfirlýsingar um að Þjóðvilj-
inn skýri rangt frá.
Hvert einasta orð í frétt
Þjóðviljans í gær er satt. Láns
tilboðið er frá Bergens Privat-
bank, og er bankalán. Firma
það, sem Erlendur talar um,
Myrens Værksted, hefur að-
eins haft milligöngu á hendi
við lánsútvegun. — Annað í
frásögn Þjóðviljans reyndi
blaðið ekki að hrekja, þrátt
fyrir fruntalegar fullyrðingar
um „rangar yfirlýsingar”!
Það er ekki til neins fyrir
þá herra, sem hafa látið draga
sig út í ófæru gengislækkunar-
innar, að ætla að fleyta sér
upp úr því feni í augum al-
mennings á kjánalegum full-
yrðingum, sem við ekkert hafa
að styðjast. Slíkar tilraunir til
blekkinga verða aðeins til þess
að þjóðin sér því betur, hvaða
leiðir var hægt að fara, ef
heill alþjóðar var höfð fyrir
augum, en ekki bara það
hvernig lijarga átti Kveldúii.
Brezka stfórnín dregur á
langínn samninga víd Balk-
anríkín um hernadaradstod
uerOiir oíheidii að uíHja
Affurhaldíd lcífar ad wgcrvíásfðed«
utnw fil að bauna cíníngarsfarfscmi
alþýðunnar. — Annað hvöld mæfa
andsfæðíngar gcngísldckkunarínnar
og kaupkúgunarínnar í Iðnó
Það er haft eítir landskunnum
Skjaldborgara, að St. Jóhann hafi
gert það að skilyrði fyrir þátttöku
í hinni svokölluðu þjóðstjórn, að
Sameiningarflokkur alþýðu —
Sósíalistaflokkurinn, yrði bannað-
ur. '
Ekki er kunnugt hversu Her-
mann hefur tekið þessu skilyrði
St. Jóhanns, en vissa er fyrir
því, að allir „hinir ábyrgu”
leita nú vandlega eftir gervi-
ástæðum til þess að banna
starfsemi flokksins, því þeim er
ljóst, að aðeins með því að hefta
málfrelsi, ritfrelsi og fundafrelsi,
félags og flokksfrelsi, getur sú
stjórnarstefna, sem nú hefur ver-
ið upptekin, átt sér framtíð.
Einn þátturinn í þessari gervi-
ástæðuleit er sú að reyna að æsa
flokksmenn okkar til óeirða og
lögbrota, en bezt er þeim að gera
sér ljóst nú þegar, að flokkurinn
er ákveðinn í að heyja sína bar-
áttu með festu og djörfung, án
allra ærsla og uppþota, starfsað-
ferðir hans eru vandlega hugsað-
ar, markmið hans eru ljós og þeim
verður náð.
1 gær og fyrradág var leikinn
broslegur þáttur í gerviástæðu-
leitinni. Hinir „ábyrgu” samherj-
ar, Morgunblaðið og Alþýðublað-
ið voru í aðalhlutverkunum. Efni
leiksins voru skröksögur búnar til
á ritstjórnarskrifstofum hinna
„ábyrgu”. Alþýðublaðið kemur
fyrst inn á sjónarsviðið og segir
að kommúnistar hafi ætlað að
gera „allsherjarverkfall” en hafi
„gefizt upp”, að því er virðist
vegna þess að fundurinn á annan
páskadag hafi verið svo fámenn-
ur. Svo tekur Morgunblaðið við,
það segir: „Þar var samþykkt (á
fundinum annan páskadag) að
skella á allaherjar mótmælaverk-
falli til þess að sýna magt og
veldi kommúnista hér í bæ og kos-
in 11 manna nefnd til þess að
undirbúa verkfallið”. Það þarf
ekki að taka fram, að í þessum
ummælum Morgunblaðsins er ekki
eitt orð satt. En helzt lítur út
fyrir að öll þessi saga um alls-
herjarverkfallið hafi átt að vera
einskonar „þinghússbrenna”, sem
gæfi hinu „ábyrga” afturhaldi
Framh. á 4. síðu
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJANS. KHÖFN í GÆRKV
Ensk blöð vara víð áformum Chamberlaíns um
áframhaldandí samnínga og undanlátssemí við Musso-
líní. Telja þau að stjórnín muní ekkí segja upp bresk-
ítalska samníngnum. Ennfremur muní brezka stjórnín
krefjast landaafsals Rúmena tíl Búlgara sem skílyrðí
fyrír því að breHka stjórnín ábyrgíst sjálfstæðí Rúnen-
íu og lofí henní hjálp. Chamberlaín dregur á
langínn YÍklÝsíngu um ábyrgð á sjálfstæðí Gríkklands
og Tyrklands. en reynír i þess stað að ná samníngum
víð Mussolíní um óbreytt ástand i austanverðu Míð-
jarðarhaíí. Vínstrí blöðin leggja áherzlu á að þessí
framkoma brezku stjórnarínnar felí i sér hættu fyrír
fríðínn og krefjast að stjórnín takí upp ákveðna bar-
áttu fyrír sameígínlegu öryggí ásamt sovétstjórnínní og
Bandaríkjastjórn. fréttaritari
Frakkar krefjasf Öflugs I í álfunni við innrás Itala í Albaníu
bandalags milli Eng- D*Mi“
varpað, er hun hefur verið sam-
lands, Frakklands og þykkt af ráðuneytinu og tiikynnt
Sovétríkjanna. ensku stjórninni til athugunar.
LONDON 1 GÆRKV. (F. 0.)
Blöð í Frakklandi eru mjög ein-
huga um að óska þess, að stjórn-
in sýni fullkomna festu í fram-
tomu sinni gegn ítalíu. og Þýzka-
landi og að samvinnan við Bret-
land og Sovétríkin verði treyst
eins og auðið er.
Opínber yfírlýsíng ídag
frá Chamberlaín og
Daladíer.
Chamberlain og Daladier munu
á morgun gefa opinberar yfirlýs-
ingar um utanríkismál með tilliti
til ástands þess, er skapazt hefur
Brezka stjórnin heldur áfram við-
I ræðum sínum við fulltrúa fjöl-
margra erlendra ríkisstjórna.
Sömuleiðis hafa fulltrúar samveld
islandanna verið kvaddir til við-
tals og eins sendiherrar Tyrklands
og Sovétríkjanna.
Nýjar varalíðssveífír
kallaðar fil vopna í
H ollandí,
Holland hefur kalíað nýjar
varaliðssveitir til vopna og gert
(
frekari varúðarráðstafanir, sem
ekki er látið uppi um, hverjar eru.
Hitlersstlórnln
setnr Pðllnndl
órslltakostl
EINKASKEYTI TIL PJÓÐV. KHÖFN I GÆRKV.
Sendíherra Póllands í Berlín er komínn tíl Yarsjá,
og fluttí hann pólsku stjórnínní ákveðnar kröfur Hítl-
ers-stjórnarínnar. Kröfur þessar eru um bilveg yfír
„pólska hlíðíð'", og ínnlímun Danzíg’s og þeírra hér-
aða Póllands er byggð eru þjóðverjum, í þýzka ríkíð.
Pólska stjórnín hefír fengíð ákveðínn umhugsunarfrest
FRÉTTARITARI
LONDON I GÆRKV .DI (FÚ).
Ennþá er allt ■ • um af-
stöðuna milli Pól Þýzka-
lands, og er ekk ■■diS'i il fulls
hvaða kröfur Þjóðvt ja. h - a gert
á hendur Pólverjum. Fréttaritari
„News Chronicle” í Varsjá heldur
því fram, að sér sé orðið kunnugt
um, að kröfurnar hafi verið á
þessa leið: Þýzkaland skuli fá að
leggja nýtízku bifreiðabraut gegn-
um pólslta hliðið til Austur-Prúss-
lands, Danzig verði þýzk borg,
Þýzkaland fái allverulegar sneiðar
af Póllandi, þar sem þýzkumæl-
andi menn búa, þar á meðal Efri-
Slésíu, sem er mikilvægt náma- og
| iðnaðarhérað, og ýmsar minni
háttar kröfur hafi Þýzkaland
einnig gert. Þessi frétt er, eins og
liggur í hlutarins eðli, óstaðfest.
Enska blaðið „Daily Telegraph”
heldur því fram, að það megi
ekki koma fyrir, að brezka stjórn-
-in noti nýstaðfesta vináttu sína
við Pólland til þess að knýja Pól-
verja til að ganga að neinum ó-
sanngjörnum kröfum Þýzkalands,
og ef Þýzkaland setji fram óbil-
gjarnar kröfur ög hafi í frammi
hótanir um styrjöld, þá hljóti
Bretland að standa við skuldbind-
ingar sínar og koma Póllandi til
hjálpar.
SíuFlaldaphæftai euhst
LONDON 1 GÆRKVÖLDI (FC)
Fréttaritari Reuters í Búlgaríu
skýrir frá því í dag ,að Balkan-
sambandið hafi boðið Búlgaríu
ýms fríðindi til þess að ganga inn
í balkanskt varnarbandalag, en
Búlgaría hefur undanfarið varizt
allri samvinnu við Balkanríkin
vegna þess, að hún hefur gert
kröfu til landmærabreytinga á
hendur þeim og notið til þess
stuðnings Italíu og þar af leiðandi
verið í nánu stjórnmálasambandi
við hana. Er talið, að Balkansam-
bandið hafi gert Búlgaríu kost á
að breyta landamærum að ein-
hverju leyti henni í vil og jafnvel
veita Búlgaríu þann aðgang að
hafi, sem hún megi við una, ef
hún vilji ganga í varnarbandalag
við hin Balkanríkin. Það er talið
hæpið að Búlgaría fáist til að
ganga að slíkum skilmálum.
ítalir halda áfram kúg-
unarráðsföfunum gegn
Albönum.
Ciano greifi kom til Tirana i
dag til viðtals við hina nýju stjórn
Albaníu, sem á að setja landinu
íýja stjórnarskrá.
Sendiherrum og ræðismönnum
Albaníu erlendis hefur af ítölsku
stjórninni verið bannað að inna af
höndum nokkur stjórnmálastörf.
Geraldína Albaníudrottning er
| talin hættulega veik, og er það
! barnsfararsótt, sem að henni
gengur, talin orsökuð af hrakn-
; ingum þeim, er hún hefur orðið
• fyrir.
Boris Búlgaríukonungur.
Múhameðstrúarmenn í öllum
borgum og þorpum í Algier hafa
í dag haldið áfram mjög harðvít-
ugum fundum og hópgöngum í
mótmælaskyni gegn innrás Itala í
Albaníu, og hefur þess verið kraf-
izt að þátttakendur sverðu þess
dýran eið að hefna fyrr eða síðar
þeirrar móðgunar, sem hinni heil-
ögu trú Múhameðs hefði verið
sýnd.
Jugoslavar draga sam-
an hcr víð landamaerí
Albaníu.
Stjórn Júgóslavíu ber á móti því,
að hún hafi dregið saman nokk-
urt lið við landamæri Albaníu, að-
eins hafi landamæravörðum verið
fjölgað vegna flóttamanna-
straums þess, sem nú leiti á landa
mærin frá Albaníu, undan hinum
ítalska her.