Þjóðviljinn - 02.05.1939, Síða 2

SjS f\íy/ev b'io sg
SUC2
Söguleg stórmynd frá Fox-
félaginu er sýnir tildrögin til
þess að hafizt var handa á
einu af stærstu mannvirkj-
um veraldarinnar, Suez-
skurðinum, og þætti úr hinni
ævintýraríku æfi franska
stjórnmálamannsins Ferdin-
and de Lessep’s, sem var að-
alfrumkvöðullinn að því
mikla verki.
Aðalhlutverkin leika:
Tyronne Power,
Lorette Young,
Annabella o. fl.
Næturlæknir í nótt er Grímur
Magnússon, Hringbraut 202, sími
3974. \ i
Nætnrvörður er þessa viku í
Reykjavíkur-apóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunni.
tJtvarpið í dag:
11.00 Veðurfregnir.
12.00 Hádegisútvarp.
13.00 Þýzkukennsla, 3. fl.
16.00 Veðurfregnir.
18.45 Dönskukennsla.
19.10 Hljómplötur: Létt lög.
19.25 Skíðamínútur.
19.35 Auglýsingar.
19.45 Fréttir.
20.10 Veðurfregnir.
20.20 Erindi: Heimssýningin í
New-York (Ragnar E. Kvaran
landkynnir).
20.45 Tónleikar Tónlistarskólans
(tríó).
21.25 Symfóníutónleikar (plötur)
Symfónía nr. 7, E-dúr, eftir
Bruckner. v
22.30 Fréttaágrip.
22.25 Dagskrárlok.
Munið atvinnuleysisskráning-
una, sem fram fer þessa dagana í
Góðtemplarahúsinu.
fslandðdeild heimssýningarinn-
ar í New York var opnuð á sunnu
daginn var og heimsóttu hana
þúsundir manna þegar fyrsta
klukkutímann.
Breíðfylkíngín fer á sftifana
FRAMHALD AF 1. SIÐU.
því fyrírbrigði. Köstuðu ýmsir,
tölu á liðið og bar öllum saman
um, að itm Hverfisgötujna hafi
fariði á milli 200 og 300 manns
og benda flestar tölur til þess,
i að þá hafi „sveitin“ talið nær
j 250 manna. Heltist nú margt
J úr lestinni og fór yfir í kröfu-
göngu verklýðsfélaganna, svo
að ekki komust nema um 200
eða tæplega það að Alþýðu-
húsinu aftur er lokið vargöngu.
Var nú á ný settur fundur
við Alþýðuhúsið og komu þar
fram bnoddar Skjaldborgarinnar
hver af öðruin, og fór hinn
nýbakaði félagsmálaráðherra
hennar fyrir liðinu. Einn fæðu-
manna lét þess þó getið, að
hann væTÍ sannfærður um að
Alþýðuflokkurinn ætti eftir að
‘verða stór í framtíðinni, ogvar
auðheyrt á honum, að ekki var
hann ánægður með undirtektir
þær er flokkurinn hafði
fengið og fylgisleysi hans
og var þó hópurinn sýnu stærri
fyrir framan Alþýðuhúsið, en
í „göngunni“. Að lokum talaði
Haraldur Guðmundsson og
skýrði fyrir fundarmönnum,
hversvegna engin kröfuspjöld1
hefðu verið méð í förinni. All-
ar þær kröfur, sem Alþýðuflokk
urinn hafði borið fram er hann
hóf fyrst hátíðahöld 1. maí
voru orðnar að veruleika, að
dómi Haralds. Lýsti hann því
þar með yfir, að Skjaldðorgin
hefði lokið hlutverki sínu í ís-i
lenzkum verklýðsmálum ogvar
það furðu djörf yfirlýsing af
slíkum manni og í raun og
veru óvenju hreinskilni.
I gærkvöldi hafði svo Skjald-
borgin inniskemmtanir, „i í
Iðnó
Sem heild má segja, að í
gær hafi Skjaldborgin stígið
greitt í áttina til sinnar póli-
tísku grafar, og mun hún tæp-
lega þola mörg slík áföll enn.
Úfifundur íhaldsíns víð
Varðarhúsíð*
Það bar til nýlundju í gær,
að Sjálfstæðisflokkurinn efndítil
1. maí hátíðahalda til þess að
óvirða hátíðisdag verkalýðsins
og verkalýðshreyfinguna í
bænum. Hafði Morgunblaðið
daginn áður haft í ógnumumvið
þá verkamenn, sem létu sjá sig
í kröfugöngu verkalýðsfélag-
anna og hét því að sjá svo til,
að þeir yrðu færri á næsta vori.
Safnaði íhaldið sínu fólki við
Varðarhúsið og var þar allfjöl-
mennt. Lítið bar þar þó á verka
mönnum í þeim hópi. Settu,
hispursmeyjarbæjaríns, pattara-
legir broddborgarar og annað
slíkt fólk mót sitt á liðið. Breið-
fylkingarráðherrar íhaldsins
gengu fram á svalir hússins og
ávörpuðu þá er biðu fyrir utan.
Fhittu þeir ómengað þjóðstjórn
arevangelíum og skornðu á
verkamenn að standa fast með
atvinnurekendum eftir „resept-
inu“ „stétt með stétt“, og borða
saltfisk (sbr. Morgunblaðið í
fyrradag).
Þegar ráðherrarnir höfðu lok
ið máli sínu komu nokkriraðrir
fram á svalirnar og voru sum-
Kokkínakí
FRAMHALD AF 1. SÍÐU
Við höfum hér til afnota tvær litl-
ar landflugvélar, — þær lentu á
ísnum báðar. Við ætlum að fljúga
héðan á þeim til Monktown, en
þaðan munum við fljúga til New
York í sérstakri flugvél.
Frá Moskva er spurt um líðan
Kokkinakis. Hann svarar: „Þökk
fyrir, mér líður vel”. Um líðan
þeirra er tilkynnt að Kokkínakí
muni sennilega hafa skaddað eitt
til tvö rif, en sakaði ekki að öðru
þJÓOVlUINN
Ctgefandi:
Sameiningarflokkur . alþýðu
— Sósíalistaflokknrinn —
Ritstjórar:
Einar Ölgeirsson.
Sigfús A. Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofur: Hverf-
isgötu 4 (3. hæð), sími 2270.
Afgreiðslu- og anglýsingaskrif-
stofa: Austurstræti 12 (1.
hæð) sími 2184.
Askriftargjald á mánnði: .. .
Reykjavík og nágrenni kr.
2,50. Annarsstaðar á landinu
kr. 1,75. 1 laus^Sðlu 10 aura
eintakið.
Víkingsprent h. f. Hverfisgötu
4. Sími 2804.
ír þeirra titlaðýij verkamenn.
Féllu ræðiur þeirra mjögi í svip-|
aðan farveg og ræður ráðherr-
anna. ;
Síðar um daginn hélt íhaldið
samkiomiur í báðum kvikmynda-
húsum bæjarins tog í gærkvöldí
hélt það hóf að Hótel Borg.
leyti, (íslenzka útvarpið er búið
að handleggsbrjóta og fótbrjóta
hann!) en Gordjenko meiddist
ekki.
Búizt er við Kokkínakí og Gord-
jenko til New York aðafaranótt 1.
maí, kl. 3 (ísl. tími).
Stalin og Molotoff hafa fyrir
hönd Sovétstjómarinnar sent flug-
mönnunum skeyti, óskað þeim til
hamingju með hið mikla flugaf-
rek, að fljúga 8000 km. erfiða leið
á 22 tímum.
FRÉTTARITARI.
Atvínnnu-
leysíngjatr!
Munið atvinnuleysisskrán-
inguna , sem fer fram þessa
dagana í Góðtemplarahúsinu.
Það er geysiþýðingarmikið að
allir atvinnuleysingjar láti skrá
sig við þessa skráningu, það
getur haft mikla þýðingu fyrir
atvinnumöguleika í sumar.
Atvinnuleysisnefnd
Dagsbrúnar.
Götmb f31o %
Grímudans~
1 cíkm.
(„Hiixnatten”)
Hrífandi fögur og skemmti-
leg sænsk kvikmynd.
Aðalhlutverkin leika:
mesti leikari Norðurlanda
GÖSTA EKMAN
og hin nýja glæsilega leik-
kona
Signe Hasso
Lelbfél. Reibiaiibar
Tengda pabbi
gamanleikur í 4þáttum.
Sýning á morgisn, miðvttoudag,
kl. 8.
NB. Nokkrir aðgöngumiðar
seldir á aðeins kr. 1.50.
Aðgöngnmiðar seldir frá kl.
4—7 í dag log eftir kl. 1 á ímorgj
úrí. (
Sösialistafélag Rejkjavikw
4. deíld
heldur fund í kvöld, 2. maí, kl. 8y2 í Hafnarstræti 21.
DAGSKRA:
1. Erindi, Jón Rafnsson
2. 3ja 5 ára-áætlun Sovétlýðveldanna o .fl.
STJÓRNIN.
Aikki Aús
lendir í æfintýrum.
Saga í myndum]
fyrír börnín.
113.
Já, fallegt er húsið orðið, Mikki,
og alvcg eins og nýtt. — Já, og
það bezta er hvað það er lítið
breytt.
Allt er orðið nýlegt og fínt! — Já,
og svo þægilegt. Heyrðu Magga —
nú æcia ég að fara að hafa það
náðugr og njóta heimilislífsins.
Þetta er rétt. Myndin sýnir að
þessi Mfkki Mús er einmitt sá sem
okkur vantar. Hann má nú vara
sig!
Frú Guðrún Guðmundsdóttir
heldur fyrirlestur um sálræn fyr-
irbrigði þriðjudaginn 2. maí kl.
8,30 í Varðarhúsinu.
Bæjarráð ákvað á síðasta fundi
sínum að mæla með því að Skák-
sambandi Islands verði veittur
styrkur til þess að senda 5 manna
skákflokk á alþjóðamót skák-
manna, sem haldið verður í Bue-
nos Aires í júlímánuði næstkom-
andi.
Vegna leyfis, sem gefið var í
prentsmiðjum bæjarins í gær er
Þjóðviljinn aðeins 2 síður í dag.
Leikfélag Reykjavíkur biður að
vekja athygli á því að næsta sýn-
ing á Tengdapabba verður á
morgun, miðvikudag, en ekki
fimmtudag eins og venjulega. —
Nokkrir aðgöngumiðar verða seld-
ir á þessa sýningu á aðeins kr.
1,50. Tlj
Utbreiðlð Þjððvlljaan
Hans Kirk: Sjómenn 75
betra að þeir hugsuSu meir um þaS, hvernig þeir
lifa.
Nú var báturinn miSfirSis, og sólin var farin aS
njóta sín. Vindmyllurnar á bæjunum tindruSu eins
°g gljáandi blóm í grænu flatlendinu í norSri. Á
móti þeim kom skúta fyrir fullum seglum. Hér úti
á djúpinu var harSur straumur og báturinn hjó
ákaft. ViS og viS skvettist bára inn yfir borSstokk-
inn.
HeyrirSu? sagSi lomás.
BáSum megin fjarSarins hringdu kirkjuklukk-
urnar fyrir sólaruppkomunni.
ÞaS er fagur hljómur, sagSi hann.
— FiskiveriS lá í dæld milli hæSanna. Peir bundu
bátinn viS staur og réru til lands á skjöktaranum.
Tveir sjómenn stóSu í fjörunni og tjörguSu fisk-
pytlu. Tómás snéri sér aS þeim. PiS gætuS víst ekki
sagt mér, hvar hús Karls Povlsens liggur? spurSi
hann.
Mennirnir útskýrSu þaS mjög . nákvæmlega, og
síSan gengu þeir upp í gegn um litla þorpiS. ÞaS
var lítiS, taugreft bindingshús, meS stokkrósum upp
um veggina. PaS va renginn í stofunni, en út úr eld-
húsinu heyrSist rödd, sem var aS skammast. — Pað
verSur eins og ég hef sagt, — glumdi í gegn um hús-
ið, — ég vil ekki hlusta. á fjandans nöldrið 1 þér.
Pegar ég hef sagt, að ég vil ekki hafa hvassar lcvens-
ur hangandi hér yfir kaffi, þá er mér alvara, Djúp
kvenmanns rödd muldraði svar.
Maður skyldi næstum því halda, að íólkiS væri
orSiS ósammála, sagSi Páll og kýmdi. ÞaS er víst
bezt aS gera vart viS sig.
Hann barði á eldliússdyrnai", það fylgdi stutt þögn
svo stakk lítill, mjónefjaður maSur höfSinu inn.
Nú, þaS eru konmirr gestir, sagSi hann og kom
allur inn. Mér finnst ég liafi séS þennan mann fyrr.
GeriS svo vel aS selja ykkur. PaS er þá Tómás aS
norðan; viS þekkjumst þó frá samkomunum. Og
hver er syó hinn maSurinn, hann þekki ég vísl
ekki?
Páll sagSi til sín, og Karl Povlsen heiIsaSi meS ó-
aflátalengum smábrosum, sem komu og fóru eins
og geislar um andlit hans.
GeriS svo vel og setjiS ykkur niSur, setjiS ykkur
niSur, sagSi hann. Ja, ég get víst sagt þaS hreint eins
ogþaS .er, ég hélt uppi aga í húsi mínu, eins og ritn-
ingin býSur. PiS gátuS víst heyrt þaS, og þaS er nauS-
synlegt, þaS er nauSsynlegt. Ja, svo þiS komiS yfir
fjörSinn í dag.
RæSan kom eins og tilbreytingarlaust söngl frá
vörum hans, og liann leyfSi hinum ekki aS komast
aS. PaS var eitthvaS svæfandi viS liann, eins og bý-
flugu, sem suSar og hamast á glugganum, meS litl-
um, hörðum smellum. En allt í einu rauk hann i
dyrnar og öskraSi út: Kaffi! Páll leit til Tómásar:
Skyldi maðurinn vera meS réttu ráSi? Tómás svar-
aSi meS augnaráSi, sem þýddi, aS vitið væri í bezta
lagi. Karl snéri sér fljótt viS og hélt áfram aS íala.
Bara aS blíSviðriS héldist nú, þangað til háfarnir
væru lcomnir í sjó, og þá væri bezt að hann kulaði
svolítiS, þaS væri bezt — þaS væri bezt. — Loksins
kom konan inn meS kaffi á bakka. Ólögulegir fæt-
ur hennar báru uppi geysilega stóran búk, og and-
litiS var sljótt og kvapalegt. Hún hafSi filaveikina.
GeriS svo vel og fáiS ykkur kaffi, sagSi Karl. Ger-
iS þiS nú svo vel. Petta er konan. GeturSu heilsaS?
HeilsaSu mönnunum, heilsaSu mönnunum, réttu
ókunnugu mönnunum liendma.
Konan tók sljólega í hendina á þeim. Hönd henn-
ar var kvapakennd og óviSfeldin, eins og hún væri
beinlaus. Húsbóndinn talaSi í sífellu á meSan þeir
drukku kaffiS. En nú fannst Tómási, aS þaS vera
kominn tími til aS ræSa þaS, sem þeim lá á hjarta.
Um leiS og hann opnaSi munninn, varS andlitiS á
Ivarli stift og hart, og augun urSu aS tveimur mjó-
um rifum undir litlausum brúnum.
YiS höfum snúiS okkur til þín, af því ég þekki þig
bezt, sagSi Tómás. Eg veit aS þú ert trúaður maður
og duglegur sjómaSur, og ég vildi svo gjarnan fara
þess á leit viS þig, aS þú gæfir okkur ráS. Eins og
þú veizt, þá höfum viS liluta af firSinum, og nú höf-
um viS heyrt, aS þiS hérna megin álítiS, aS réttindi*
okkar nái ekki nema til lagneta. Eg vildi gjarnan
vita, hvernig þú lítur á þaS?
Karl réri dálítiS í sætinu. 0, hvaS ætti ég svosem
aS álita? sagSi hann. Eg er bara á þeirri skoSun, að
það væri dásamlegt ef allt fólk gæti lifað saman í
friði og eindrægni. Pannig lítum við nú á það, við
guðs börn ,við guðs börn.
Ja, mér dettur ekki í hug að neita því, sagði Tóm-
ás óþolinmóður. En það er alvarlegt mál fyrjr okk-