Þjóðviljinn - 26.07.1939, Blaðsíða 1
IV. ARGANGUR
MIÐ j IKUDAGUR 26. JÚLl 1939
170. TÖLUBLAÐ
Flugvélarnar eru flognar. — Frá ilotaæfingum Sovétríkjanna.
Almennur flotadagur um öll
Sovétríkín í fyrradag.
EINKASKEYTI TIL JÞJÓÐVILJANS. MOSKVA I GÆRKV.
Dagurinn í gær, 24. júlí, var
haldinn hátíðlegur um öll Sovét-
ríkin sem dagur rauða flotans, og
voru haldnar miklar flotasýningar
í tiiefni af deginum.
Einkum vöktu kafbátarnir mikla
athygli, ekki sizt vegna greinar,
sem Haller flotaforingi ritar í dag
í ísvestía, þar sem hann segir að
kafbátafloti Sovétríkjanna sé nú
hinn stærsti í heimi. Haller segir
ennfremur í grein sinni, að tund-
urspillar þeir, er hafi bækistöðv-
ar sínar i Leningrad, Odessa, Múr-
mansk og Vladivostok hafi nú
þegar um nokkurra ára skeið ver-
Prumuvcduif
ausíamí<i!!$ í
fyjnrafevöld,
1 fyrrakvöld kl, 6—7.30 gekk ó-
venju mikið þrumuveður yfir fyr-
ir austan fja.ll. Fylgdi þrumuveðr-
inu miklar eldingar og steypirign-
ing.
Kvað svo mikið að hávaðanum
og gnýnum, að fólk hér í Reykji -
vík heyrði þrumuhljóðið.
Eldingaveður, sem þetta, eru af-
ar sjaldgæf hér og mega lieita eins
dæmi.
Á Þingvöllum gekk þrumuveðr-
ið yfir kl. 5—6. Fylgdi því hagl og
rigndi um 6 mm.
Eftir því sem Björn L. Jónsson
véðurfræðingur skýrði blaðinu frá
í gær, gengu skúrir þær, er þrumu
veðrinu fylgdu, alla leið vestur
yfir heiðar og vestur með Esju.
Leystust þær þar upp. Þetta var á
9. tímanum.
Hiti var geysimikill austanfjalls
í fyrradag og komst upp í 25—26
stig í forsælu.
ið hinir hraðskreiðustu og sterk-
ustu í heimi. Verkamenn hafnar-
borganna sáu nú í fyrsta skipti
hin nýbyggðu herskip, þar á með-
al beitiskipin „Kiroff”, „Moskva”
og „Karkoff”.
Fyrirætlnnam nazista i Dan-
zig lýst yfir i blaði Bitiers
„Síðasfa ordíd" á Danzíg~málinu,
EINKASKEYTI TIL PJÖÐVILJANS. KHÖFN í GÆRKV
Nazistaleiðtogarnir fara ekki iengúr dult með fyrirætlanir
þýzku stjórnarinnar um innlimun Danzigborgar.
Leiðtogi nazista í Danzig skrifar grein í biað Hitlers, Völk-
ische Beobachter, og telur blaðið að grein þessi sé „síðasta orðið” í
Danzigmálinu. Greinin er öll kaldrifjuð játning um innlimunará-
form nazista. Ræðst Förster heiftarlega á Breta og Frakka; Danzig
búar muni kæra sig kollótta um álit og vilja erlendra stjórmnála-
manna.
Grein Försters lýkur með þessum orðum: „Það er óbifanleg
trú vor, að Foringinn muni leiða hina 400 þúsund íbúa Danzigborg-
ar aftur heim í ríkið”.
1 grein þessari viðurkennir Förster einnig að víðtækar hern-
aðarráðstafanir hafi verið gerðar í Danzig til að verjast árásar-
hættu frá Póllandi.
lapanír halda áfram að auö-
mýkýa Breta.
EINKÁSKEYTI TIL PJÓÐV. MOSKVA 1 GÆRKV.
Samningarnir í Tolfio milli fulltrúa Breta og Japana héldu
áfram í dag.
Blöð í Japan skrifa mjög kuldalega um yfirlýsingu Chamber
lains, en hann lýsti yfir því í neðri málsstofunni í gær, að samn-
ingarnir í Tokio snérust eingöngu um Tientsin-deiluna. í því sam-
bandi vekur mikla athygli, að blað eitt í Tokio hefur eftir ummæli
Sir Roberts Craigie, sendiherra Breta í Japan, á þá leið, að samn-
ingar þeir, er nú standa yfir, nái til allra mála varðandi afstöðu
Breta til Kína.
I dag flugu á þfiðja liundfað
brezkra sprengjuflugvéla suður yf-
ir Frakkland. í fluginu tóku þátt
íimm tegundir sprcngjuflugvéla og
flugu þær suður um allt Frakk-
land, flestar yfir París. Sumar
flugvélarnar í'órii allt suður til
Lyon, Marseille og Bordeaux og
flugu frá 1200—2000 km. I sam-
bandi við flugið hafði franski lier-
inn loftvarnaræfingar.
30 ára afmælí Bleríof**
flugsíns.
Flug þetta vekur sérstaka at-
hygli vegna þess, að í dag eru 30
ár liðin síðan franski flugmaður-
inn Blériot flaug í fyrsta sinni yf-
ir Ermarsund. 1 tilefni af afmælinu
flaug franski flugmálaráðherrann
til Englands og heimsótti flug-
málaráðherra Breta.
7 tnílur í sfað 70.
Farþegaflugvél, brezk, sem er í
förum milli London og París, flaug
yfir suhdið sömu leið og Blériot
fór fyrir réttum 30 árum. Var hún
7 mínútur að fljúga spölinn, sem
Blériot þurfti 70 mínútur til.
stðr floti örezHra sprengliiflufluéla
flfgiF suflip flflr FrakklflRl.
30 ára aímælí fyrsfa fluýsíns yfír Ermarsund
EINKASKEYTl TIL ÞJÓÐVILJANS. KHÖFN í GÆRKV !
Jón Engilber.ts
Eg cr kominn
hcim fíladkynn-
ast nýungum í
íslenzkrí lísL
Jón Engilberts listmálari var
meðal farþega á Gullfossi frá út-
löndum í fyrrakvöld.
Þjóðviljinn hitti Jón að máli í
svip í gærkveldi og átti við hann
stutt viðtal.
— Eg er kominn hingað til þess
að endurnýja gömul kynni við land
og þjóð eftir 5 ára fjarveru. Þá
hef ég ennfremur í huga að kynn-
ast markverðustu nýjungunum í
íslenzkri málaralist, — Island á
marga merkilega unga listamenn.
Þeir geta vafalaust haft hina
mestu þýðingu fyrir öll kynni af
íslenzku þjóðinni út á við og aukið
hróður hennar mjög á þeim vett-
vangi. Þessvegna verður að veita
þeim meiri athygli en verið hefur
til þessa. Af íslenzkum myndlista-
mönnum vil ég í þessu sambandi
nefna Finn Jónsson, Jóh. Briem,
Scheving, Jón Þorleifsson, Krist-
ínu Jónsdóttur, Svafar Guðmunds-
son, Einar Jónsson og Ríkarð Jóns
son.
FRAMH. AF 2. SÍÐU
Fundur á Aynarhólsfúní
r,
Myndín að ncdan, sýnír
flugvci þá, cr Bleríof
flaug á yfír Ermarsund
fyrír 30 árum.
Blériot hefur sig til flugs
5 menn fluttu ræður á Arnarhóli
i í gærkveldi, St. Jóhann, Hedtoft-
I HáRsen, formaður sósialdemó-
' krataflokköí.ns danska, Axel
Strand, gjaldkérl pænska verka-
lýðssambandsins, Ernst Berg, rit-
ari danska verkalýðssambandsins
og Haraldur Guðmundsson.
Allmargt fólk safnaðist saman
á hólnum til þess að hlýða á mál
þeirra. Hedtoft Hansen flutti
ræðu, er var líkust því að St. Jó-
hann hefði samið hana og fengið
færan mann til að snúa henni á
dönsku. Axel Strand flutti fróð-
lega ræðu -um verkalýðssamtök
Svía. Hann kunni á því full skil
hvernig „gentlemaður” talar á opn
um fundi í framandi landi. Ernst
Berg var ekki eins líkur St. Jó-
hanni eins og Hansen.
Haraldur Guðmundsson talaði
síðastur. Hann ræddi m. a. um
hörmungar Gyðinga. Mönnum
kom í hug Hermann og Gyðinga-
börnin.
Áuglýst hafði verið að Magnus
; Niissen, formaður Stórþingsins
1 norská' talaði. e'n af því varð ekki.