Þjóðviljinn - 26.08.1939, Blaðsíða 1

Thálmann láf
ínn laus?
I
r
I
ftangi kínverska dollarsins stórhækkar. - Hernað-
arsigrar Kinverfa í Honan og Sjansi. - Sterknr
sovétiloti komlnn irá Eystrasalti til Vladivostokk
lapanssfjórnín mófmælír ekki~árásarsáftmálanum o$ sakar Hifler um svík
Einkaskej’ti til Þjóðviljans
Kaupmannahöfn í gaerkvöld
I tilkynningu frá Berlín seg-
ir að Emst Thálmann, hinn
frægi foringi þýzka Kommún-
istaflokksins hafi í dag verið
látinn laus.
Staðfesting liggur enn ekki
fyrir frá verklýðshreyfingunni
þýzku um hvort þessi fregn sé
sönn.
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJANS. MOSKVA I GÆRKV.
Gengi kinverska dollarins hefur skyndilega stigið allverulega,
og er þetta talin afleiðing ekki-árásarsáttmálans milli Sovétríkjanna
og Þýzkalands.
21. og 22. ágúst hóf kínverskur her sókn í suðurhluta Honans-
fylkis og tókst eftir ákafa stórskotahríð að rjúfa varnarlínur Jap-
ana, og standa bardagar enn yfir á þessum slóðum. Þá hefur kín-
verski herinn einnig hafið sókn í suðvesturhluta Sjansj-fylkis, og
hafa þar fallið af Japönum 5000 manns, en óvíst er enn hvernig bar-
dagarnir fara. Sunnan við Kanton réðst lcinverskur her, aðfaranótt
22. ágúst á japönsku stöðvarnar í
Vaxandi faervæðing i Nið- og Vestor-Evrðpn
Hítler aflýsír hátíðahöldunum í Tannenberg. Útlendíngar
streynia frá PýEhalandí. — Svíhja bæðí Italía og Spánn
Pýzhaland, ef það fer í stríð út af Danzíg?
EINKASKEYTI TIL ÞJÖÐVILJANS, KAIJPMANNAH. 1 GÆRKV.
Ákveðið hafði verið, að Hitler Iiéldi ræðu við liátíðahöld I Tann-
enberg í Austur-Prússlandi n. k. sunnudag. Samkvæmt tilkynningu
frá Berlín hefur hátíðahöldunum \crið frestað, „vegna hins alvar-
lega ástands”, og óttast menn að það kunni að þýða að Hitlers-
stjórnin ráðgeri árás ú Pólland nú um lielgina.
í allan dag hafa bori/.t fregnir víðsvegar að úr álfunni um áfram
haldandi hervæðingu og aukinn ótta við yfirvofandi styrjöld.
Hernaðarundirbúningur heldur ákaft áfram í Þýzkalandi, Pól-
landi og Danzig. í fregnum frá Varsjá er sagt frá stöðugum fangels-
unura pólskra þegna í Danzig. Þýzk blöð herða enn á árásum gegn
pólsku stjórninni, — segja þau að um allt Pólland vaði uppi óaldar-
flokkar, sem pólska stjórnin ráði ekkert við, og hafi pólska stjórnin
því misst allan tilverurétt. Öll flutningatæki í Danzig hafa verið tek-
in í þjónustu liersins. I morgun kom þýzkt herskip til Danzig og var
því fagnað mjög.
24. ágúst komu til Vladivostok
alhnörg Sovétherskip, sem fyrir
nokkru héldu af stað frá Kron-
stadt og fóru yfir Atlantshafið
alla leið til stranda Kyrrahafsins.
Fiá Tokio er símað:
Fréttin um þýzk-rússneska ekki-
árásarsamninginn hefur haft gíf-
urleg áhrif á stjórnmálamenn í
Japan.
Japanska stjórnin hefur ákveðið
að mótmæla sáttmálanum harð-
lega við þýzku stjómina. Telur
hún að með framferði sínu hafi
þýzka stjórnin eyðilagt heims-
bandalagið gegn kommúnisma.
Japan verði því að endurskoða alla
afstöðu sína til Evrópumála, því
allri afstöðu þess frá samþykkt
síðasta ráðherrafundar sé nú koll-
hækkað undaufarna daga, sérstak-
lega hefur þó sú hækkun numið
mikiu á öiium skipuni, sem sigla
til Þýzkalands. Eftir upplýsingum
sem blaðið fékk í gær lijá Sjóvá-
tryggingafélagi Islands hefur vá-
trygging þeirra skipa, er hingað
sigla hækkað uni lielming frá því
sem var fyrir nokkruin dögum eða
úr ca, V2% upp i 1%.
Sjóvátryggingarfélaginu var
hinsvegar ekki kunnugt um hve há
vátrygging var á vörum, þeim er
hingað eru fluttar, þar sem ekk-
ert slíkt hefur verið afgreitt hing-
•að síðustu daga, er Sjóvátrygging
annast vátryggingu á.
Eimskip hefur samið um stríðs-
vátryggingu á skipum sinum fyrir
nokkrum tíma síðan og mun sá
samningur gilda nokkra næstu
mánuði.
„Hvidbjörnen”, danska eftirlits-
-skipið var kallað heim í fyrra-
Kinagmin með góðum árangri.
varpað. Hafa Japanir hætt við að
senda fulltrúa á flokksþing nazista
í Niirnberg,
Eitt helzta blað Japana, Teito
Nizi Nizi, skrifar eftirfarandi:
„Við ekki-árásarsamning Sovét-
ríkjanna og Þýzkalands er gildi
samningsins gegn Alþjóðasam-
bandi kommúnista að engu orðið.
Vegna þessa sáttmála má nú þeg-
ar sjá mótsetningar milli Japans
annarsvegar og Þýzkalands og It-
alíu hinsvegar. Með þessu missir
j Japan, sem á í stríði, algerlega
j þa.ndamenn sina og þá, sem oss
I voru hlyntir. Þessi sáttmáli hefur
skapað mikið bölsýni meðal þjóð-
arinnar og margir ætla að hann
hafi slæm áhrif á stríðið í Kína’'.
kvöld. Gerðist það með svo skjót-
um hætti, að sjóliðanna, sem höfðu
landgönguleyfi var leitað um allan
bæinn og þeir sóttir inn á veitinga-
hús og kvikmyndahús.
Brezka eftirlitsskipið „Pelican”,
sem hér hefur verið að undanförnu
að fiskveiðaeftirliti hefur einnig
verið kailað heim.
Eru ráðstafanir þessar settar í
samband við ófriðarhættuna. —
Þýzka skólaskipið „Horst-Wessel”
var væntanlegt hingað einhvern-
tima á tímabilinu frá 20—30 ág-
úst. Ríkisstjórninni hafa enn ekki
borizt neinar tilkynningar um,
hvort skipið komi eða ekki, en með
sama útliti í alþjóðamálum má
frekar búast við að ekkert verði úr
komu þess hingað.
Olíuskip kom hingað í gærkvöld
með 1700 tonn af olíu, 1200 tonn
af hráolíu og 500 tonn af benZíni,
Sécítír
í {ugoslaviu
Zvetkovitsj, forsætisráðherra
Júgóslaviu liefur sagt af sér, en
verið falin stjórnarmyndun á ný.
Hefur náðst samkomulag milli
Serba og minnihlutaþjóðflokkanna
í Júgóslavíu, og verða fulltrúar
þeirra teknir í ríkisstjórnina. Sam-
komulag þetta er sigur fyrir lýð-
ræðisöflin í landinu.
París
Talið er líklegt að Daladier hafi
í hyggju að endurskipuleggja
stjórn sína á breiðum grundvelli.
Daladier átti í dag langa viðræðu
við Gamelin yfirhershöfðingja
alls franska hersins. 1 gærkvöld
voru öll ljós í París slökkt, til æf- •
inga á loftvörnum borgarinnar.
Franska hlaðið „Paris Midi” seg- |
ir í ritstjórnargrein, að nú geti j
mikið oltið á ítalíu, hvort styrjöld i
brjótist út eða ekki og skorar á ít- j
ölsku stjórnina að gera sitt til að
bjarga friðnum. i sama streng
taka ýms önnur frönsk blöð, og er
vingjarnlegri tónn í þeim til ítalíu
en um langan tíma.
Berlín
Hitler hefur undanfarinn sólar-
hring átt langar viðræður við yfir-
menn þýzka hersins, flotans og
flugflotans.
Útlendingar flykkjast frá Þýzka
landi, og eru skip, járnbrautarlest-
ir og flugvélar fullar af fólki, er
flýr landið. Fréttaritarar brezkra
blaða í Berlín eru farnir heim.
Hitlér kvaddi í dag á fund ’ sinn
sendiherra margra erlendra ríkja,
þar á meðal brezka sendiherrann.
Róm
ítölsk blöð skýra í dag frá frið-
arboðskap Leopolds konungs, páfa,
og orðsendingu Roosevelts til ít-
alíukonungs um að hann beiti á-
hrifum sínum til að koma í veg
fyrir styrjöld. Gera þau litlar at-
hugascmdir við fregnirnar..og þvk-
ir það einkennilegt.
Italska stjórnin hefur boðið út
tveim árgöngum varaliðs.
Madrid
Enginn hernaðarundirbúningur
fer fram á Spáni. Er talið að
Franeo-stjórnin sé ákveðin í að
vera hlutlaus, hvað sem á gangi.
Telur svissneska blaðið „Volks-
recht” völd Franco á heljarþröm-
inni, Hann geti rétt aðeins lafað í
völdum með dýrslegri ógnarstjórn
og treysti sér alls ekki til neinna
aðgerða út á við. Fari barátta and
fasista vaxandi i landinu.
Mosbva
Forsæti Æðstaráðs Sovét-
ríkjanna liefur ákveðið að kalla
Æðstaráðið (þing Sovétríkj-
anna) saman til aukafundar
28. ágúst.
London
I dag var undirritaður í London
nýr hjálparsamningur milli Bret-
lands og Póllands. Er samningur-
inn í átta liðum, og talinn hafa
mikla hernaðarþýðingu.
Margskonar undirbúningur fer
fram í London til að tryggja íbú-
ina ef tii striðs kemur. Skip, sem
voru að leggja af stað til útlanda í
-kemmtiferðir hafa verið stöðvuð,
og ýmsar hömlur lagðar á útflutn-
ing.
Meístaramót I. S. L
hefst á morgun
I>á fer eínníg fram öld-
unga-boðhlaupíð.
Eins og áður hefur verið skýrt
frá í blaðinu, hefst Meistaramót
1. S. 1. í frjálsum íþróttum á morg-
un kl. 2 e. h. á Iþróttavellinum,
1 sambandi við mótið verður
keppt i 5x80 m. boðhlaupi öldunga
og stjórna félaganna. Verður sá
liður vissulega skemmtilegur, því
þar fær maður að sjá marga
„gamla” íþróttagarpa koma aftur
fram á sjónarsviðið.
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur á
Austurvelli frá kl. 1,45, en síðan
verður haldið suður á íþróttavöll
fylktu liði. Keppendur á mótinu
eru mjög margir og jafnir.
Mótið liefst á 100 m. hlaupi: Þar
verða sennilega fljótastir þeir
Sveinn Ingvarsson, Hallsteinn og
Jóh. Bernhard. Einnig má búast
við góðu af Janusi (I.K.).
í kúluvarpi verður hörð keppni
þar sem mætast allir þrír: Vatt-
Iramhald á 4. síðu.
Áhríf sfriðshagfhinnar:
VátryggiooargjðldiB tvðfaidast
Herskipín víd Island kölluð heím
Vátryggingagjöld hala mjög