Þjóðviljinn - 31.12.1939, Blaðsíða 2
Sunnudagurinn 31. desember 1939
ÞJÓÐVILJINN
þiðmnuiNN
Ctgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu
— Sósialistaflokkurinn.
Ritstjórar:
Einar • Olgeirsson. 4
Sigfús A. Sigurhjartarson.
Ritstjóma rskrifstofur: Aust-
urstræti 12 (1. hæð). Símar
2184 og 2270.
Afg^eidsla og auglýsingaskrif-
stota: Austurstræti 12 (1,
hæð) sími 2184.
Askr iftargjald á mánuði:
Reykjavík og nágrenni kr, i
2.51. Annarsstaðar á land-
inu kr.1,75. l^íáusasölu-10
aura t'ntakið.
Víkmgsirrent h. f. Hverfisgötu
4. Sími 2864.
Annadhvoff
— cda
Það er heimsstríð, segja mertn.
Skelfing og undur einkenna radd-
blæinn. Að hugsa sér, kristnir menn
síðaðar þjóðir berast á banaspjót-
um; hvílík firra, hvíllk undur.
Jí pannig hugsa menn og, tala.
Menn hugsa eins og böm, tala eins
og börn og breyta eins og böm.
Er það ef til vill fyrst núna á
því herrans ári 1939, að það geis-
ar stríð, já meira að segja heims-
stríð?
Við skulum renna huganum yfir
nokkur síðustu ár. — Abessinía,
Spánn, Austurríki, Tékkóslóvakía,
Kina, Albanía. — Þessi nöfn renna
fyrir á ■ tjaldi endurminninganna,
með leifturhraða. Yopnabrak og
yábrestir heyrast, undir svella og
blóð flýtuv í stríðvun straumunv;
það er stríð, stríð, sem huridnið
milljóna manna taka þátt í. 1939
bættust nokkrar milljónir i hop'
hinna stríðandi lýða. Þessar milljón
ir eru nær okkur en Kínverjar og
Aþessiníumenn, það er allt og sumt,
sem • geízt hefur og svo segjunt
við með viðbjóði og undmn: ,það
er komið heimsstríð.
Það var einu sinni maður; hann
langaði, til að eignast peninga,
mikla peninga. Hann sá menn allt
i kring um sig, þeir sóttu lífsfrany
færi sitt í skaut náttúmn-nar. Þessa
menn var hægt að nota til þess
að mala gull, til þess að láta þá
útvega hina þráðu peninga. Og
maðurinn keypti vömr af súmum og
seldi hinum. Hann keýpti við vægu'
verði, en seldi við okurverði, það
var leiðin til þess að eignast pen-
inga. En söguhétjan okkar vildi
meiri peninga. Hann varði pening-
unum, sem haun græddi á verzlun
inni til þess að reisa verksmiðjur
og smíða skip.. Hann keypti menn
til þess að vmna í verksmiðjunum
og sigla á skipunum. Hann keyptr
vinnuna fyrir lítið verð, hann seldi
framleiðsluna fyrir gott verð, þann
ig' jókst og margfaldaðist auður
hans. Hami varð einn af máttarstólp
um þjóðfélagsins. 1 kringum höll
hans myndaðist stór bær. Margir
voru þar fátækir, margir dóu þal
fyrir aldur fram úr skorti, skorti
á fötum, skorti á fæði, skorti á
húsnæði. Margir voru þeir í þess-
um bæ, sem ekkí fengu áð vinna
hversu fast, sem þeir sóttu það.
Að sama skapi, sem þessum fá_
tæku mönnum fjölgaði, fjölgaði og
wiáttarstólpúnum, mönnunum, sem
ayi
í • m
Landsamband ísl.stéttarfélaga
óskar íslenzkri alþýdu
Gleðílcgs nýárs I
Æskulýdsfylkíngín
óskar öllum meðlímum sínum
•' >
/■...-•/ f .» • •<.
og velunnurum
• ,, ; : r:. v.. .
$ledlle$s nýárs
og þakkar þeím fyrír híd líðna
Sambandsstjórnín
lifðu , til þess að græða peninga.
En nú, var úr vöndu að ráða.
Hinir snauðu gerðust óánægðir,
þeir voru ósvifnir, heimtuðu að fá
að lifa, og máttarstólparnir sáu
ekki lætur en að þeir yrðíú að láta
þá lifa. Einhverjir urðu að fara á
sjóinn, einhverjir urðu að vinna i
verksmiðjunum, einhverjir urðo að
tnala guilið, arinars var ekkihægtað
verða ríkur.
Það voru menn í f jarlægum lönd
um, á fjarlægum stöðmn, sem hægt
var að leiða að Gróttakvörn, og
láta þá mala gull, gull, meira gúll.
Ef til vill voru þeir austur á Ind-
landi, ef til vill suður í Afriku,
það skiptir engu máli hvar þeir
voru. Það var hægt að«nota öreig-
. ana heima til þess að drepa súma
þeirra og gera hina að þrælum, enn
þá aumari þrælum en þeim, seni
voru notaðir til þess að Ieggja
á okið. Það var þó alitaf munur,
að vera þrséll rrieðal þjóðar, sem
átti þrælia í öðrum Iðndurn. Þann-.
ig er saga hinna stríðandi lýða, bar
átta um auð, völd og yfirdrottnun
Þannig er saga auðvaldsþjóðfélags
ins strið og aftur stríð, .og svo
halda .xnenn . pfö .þáð *s$.»oit|hvert
nýtt fyrirbrigði, að árið 1939 sé
háð heimsstríð.
En við skulum nú ségja það al-
veg umbúða og undamdráttarlaust,
að meðan það þjóðskipulag helzt,
sem leyfir að maður ræni ínann,
að einn sé fátækur og annar ríkur,
að eins dauði sé annars lif, ])á
geisar strið, og aftur stríð, það er
eins víst eins og tveir og tveir
eru fjórir. Friður milli einstaklinga
friður milli stétta, friður milli þjóða,
innan vébanda auðvaldsskipulagsins
er beinlínis brot á náttúrulögmáli
en ófriður sjálft lögmál auð-
valdsskipulagáins. Svo eru ínenn
undrandi yfir því, að sfríð skuli
geisa árið 1939. Sannarlega væri
það miklu meira undrunarefni, ef
það ríkti friður.
En þjóðskipulag ófriðarins, þjóð
skipulag auðvaldsins er komið að
fótum fram. Það er búið að gjör-
nýta arðránsmöguleikana, þeim þjóð
upj og einsj aUingum fækkar . riú
óðuin, sem leiddar verða að Grótta
kvörn auðvaldsins. Það verður æ
erfiðaráí og erfiðara að afstýra
þrælauppreisninni í héímalandinu,
íneð þvi að telja þeim trú um að
þeir ráði öðrum ennþá aumari
þrælum í öðru laridi. Þessvegna er
sá tími kominn að „máttarstólpar
þjóðfélagsins“ geta ekki haldið völd
uiin nema með því að svipta sína
heimaþræla því skynfrelsi, er þeir
til þeSsa liafn nótið, þessvegna er
gripið iil fasisma r eirrnj og annárri
mynd. Hérna á íslandi kemur hann
fram í „höggormslíki“ og höggorm
urinn boðar sveitarflutning, átthaga
fjötra, ríkisher, bann ’.við að ganga í
skóla, bann við að nema erlendar
tungur. Sumt af þessu hefur hann
framkvæmt, suint kemur síðar ef
„höggormuriniT' fær að ráða.
En það er liægt að taka völdin
af „höggorminum“.
Það er hægt að skapa samvinnu-.í
stað samkeppni, sameign í stað
séreigna, frið og bræðralag í slað
ófriðar og haturs. (Jað er hægt
að setja sósíalismia í stað kapital-
isma.
En gerúm okkur ljóst, að orðin
bæði og eru ekki nothæf í þessu
sambandi, hér gildir annaðhvort
eða, annaðhvort ert þú liðsmaður
sósíalisinans eða aridslíéðingur lians.
Á árinu, sem,* í dag. er liðið í „alrl-
anná skaut“ liafíi inargir valið, á
árinu, .sem byrjar á morgun munu
enn flairi velja. Kjós þú samvinnu,
Sanieign og frið, gakk þú undir
inerki sósíalisnians. Þökk fyrir
gamla árið, gleðilegt nýtt ár.
i
iNMIiiniWIMlMXWilHHWHIIMIUMdlUil
T
+
1 ' * ' * ^
Sosialisfafélag Reykjavíkur
óskar félögiim sínum gledílegs ^
nýárs o$ þakkar fyrír líðna árlö
Gleðílegf nýárí §§
Þökk fyrír vídskípfín á lídna árinu j
Efnalaug Reykjavikur g
Gleðílegf nýárl
Þökk fyrír víðskípfín á líðna árínu«
~ • «
’fe' ■ • ’ ’ s
OLÍUVERZLUN ÍSLANDS H, F,
gxxxxxxxx>c<xxxxxxxxxxxxxg
Gleðílegf nýár!
Þökk fyrír vídskípfín á liðna árínu.
HEITT OG KALT,
Sxxxx>ocoooo<>x>ocooo<xkxx§
Prenfmynda$erðin
Ólafur J. Hvanndaf
óskar olliini viðskiþtávinum gleðilegs nýárs .með
þákklæli lyi-ir viSskiptin á 20 áya s-tarfstímabili
hennar. • •
Ólafur \. HvannidaL
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx;
Bifreídasfjórafélagíð „Hreyf\\Y*
l '■ ■ ■ < ’
óskar öllum meðlímum sínum
gleðílegs og farsæls nýársl
ixxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Þvotfakvennafélagíð Freyja
y óskar öllum meðlímum sínum ^
gleðílegs og farsæls nýársl 0
D' m
seaiaseaia5a!a!aseaja?asea.ía5a?aKeaia5aiaöö
r