Þjóðviljinn - 06.01.1940, Blaðsíða 1

V. ÁRGANGUR.
LAUGARDAGUR 6. JAN 1910
4. TÖLUGLAW
llerðup UmzhiiF, franshur 09 fyrh-
ueshuF her láliuu Fðflast á Bahfl?
Etiska sfjómarbladíð Daíly Telegraph felur líklegf að
sfyrjöldín breiðisf úf fíl Balkan 0$ Vesfur^Asíu
SAMKVÆMT EINKASKEYTUM TIL ÞJÓÐVILJANS I GÆR.
I enska stórblaðinu „Daily Telegrapli” hefur birzt grein um
styrjöldina, er vekur mjög mikla athygli.
I grein þessari segir að það sé orðin almenn sannfæring
manna að Balkanríkin og ríkin í Vestur-Asíu muni lenda í styrj-
öldinni þegar á næsta vori. Daily Telegraph vitnar í þessu sam-
bandi í svissneska blaðið „Basler Nachrichten”. Þetta svissr.eska
blað hafi skýrt frá því, að Frakkar og Bretar hafi nú mikinn her
í Sýrlandi, albúinn til stríðs. Her þessi geti, ásamt tyrkneska hern
um, á örfáum dögum komr/t til Bakú, aðal-olíuborgar Sovétríkj-
anna við Kaspíuliafið, og á þann hátt tryggt Bandamönnum allar
þær olíubirgðir er þeir þurfi í ófriðnum og jafnframt lau að
atvinnulíf Sovétríkjanna. Daily Telegraph lætur engar athugasemd
ir fylgja, en tekur það hinsvegar fram, að löndin kringum Svarta-
haf hljóti að verða eitt af þeim svæðuin, er áhugi Bretlands hljóti
að beinast að á næstunni.
Víða um heim er óttast að með
vorinu muni styrjöldin í Evrópu
hreiðast mjög út og fleiri og fleiri
af þeim löndum sem enn eru hlut-
laus, dragast inn í ófriðinn. Þýzk
hlöð halda því fram að Bretar og
Frakkar muni ætla sér að láta ó-
friðinn ná til Norðurlanda og
henda því til staðfestingar á á-
huga Bandamanna fyrir ^inn-
landsstyrjöldinni, og þær yfirlýs-
ingar brezkra stjórnarvalda, að
Bretland láti sér engu síður annt
um að hlutleysi Noregs verði ekki
skert en t. d. Hollands og B-lgíu
Ufanríkisráðherra Ung-
verjalands komínn iíl
Ítalíu fil samninga við
fasísfasfíórnína
Czaky greifi, utanríkisráðherra
tJngverjalands, kom í dag til Ven-
ezia (Feneyja) og var tekið á móti
honum af háttsettum ítölskum
stjórnarembættismönnum. Það er
nú staðfest af ítölskum blöðum
að Czaky muni ræða þýðingarmik
il mál, stjórnmálaeðlis, við Ciano
greifa, utanríkisi'áðherra ítala.
Belgíska sfjórnín se$ír
af sér
B'elgíska stjórnin sagði af sér i
dag.
Búizt er við að Pierlot fyirver-
andi forsætisráðherrra myndi
nýja stjórn.
Lífíð um hernaðarað~
gerðír í Fínnlandí
I hernaðartilkynningu fré for-
ingjaráði Leningrad-hern .iðar-
svæðis segir að í gær, 4. janúar
hafi ekkert markvert gerzt p víg-
stöðvunum í Finnlandi.
1 hernaðartilkynningum Mann-<
erheimhersins segir að fremur ró-
legt hafi verið á Kyrjálastöðvun-
um, þar hafi aðeins orðið skærur
milli könnunarflokka og nokkur
stórskotahríð. Sovétherinn hafi
gert áhlaup á vígstöðvunum norð-
an við Ladoga, en því hafi verið
hrundið. Bardagar haldi áfram
austur af Soumulssalvi og einnig
norðar, á Salavígstöðvunum.
Fregnín um för Molo-
foffs fil Berlin uppspuní
I opinberri tilkynningu frá Ber-
lín er það lýst tilhæfulaust að
Molotoff, forsætis- og utanríkis-
þjóðfulltrúi Sovétríkjanna, sé
væntanlegur til Berlín.
Ennin saltf iskútgerð i vetnr?
Borgarhliðin í Peiping

WjNFr7'''í’ ;
VR-lGUffliWéniLtísíÍiu
|
1' i.tn.i.uihfiiimi'k

1" '.-J

iEtla Bretap afl hjálpa lap-
flnuni til siuurs i Kiua?
„New Statesman" segír frá tílraunum
Breta tíl að síga Japönum á Sovétríkín
Enska vikublaðið „New Statesman” skýrði frá því nýlega, að
bre/.k stjórnarvöld hefðu gert Japan tilboð um stuðning til að
binda enda á styrjöldina í Kína, afhenda Japan víðáttumikil land
flæmi, viðurkenna stjórn VVang Ching-Wei sem hina löglegu
stjórn Kín^ Bretar fengju þýðingarmiklar ívilnanir í Suður-Kína
einkum Kanton. Þegar Japanir væru svo lausir við styrjöldina i
Kína. skyldu þeir snúa sér gegn Sovétríkjunum.
Ritstjórinn, Kingsley Martin | en bætir við fréttina: „Það eru
lætur ekki uppi eftir hvaða leið- I til menn, og það menn í þýðingar-
um tilboð þetta hafi verið gert, Framhald á 4. síðu.
Þad vcrður aðbaefa vcrkafólki upp
afvlnnumíssírlnn scm af því lcíðír
Líkurnar á því að lítið eða ekkert verði úr saltfisksútgerð í
vetur fara vaxandi. Togaraeigendum mun þykja það borga sig bet-
ur að gera togarana út á ísfiskveiðar og senda þá I mannhættuna
til Englands, heldur en að gera þá út á saltfisk. En afleiðingin
á þessu fyrir verkalýðinn yrði mjög tilfinnanleg.
Sjómennimir kæmust færri í
vinnu á togurunum, ef engar salt-
fisksveiðar yrðu, og lífshættan fyr-
ir þá yrði margfalt meiri, ef að-
eins yrði gert út á ísfisk, þvi að
með saltfisksveiðunum yrði áhætt-
an engin.
Verkamenn myndu missa vinnuna
við uppskipun, flutning og útskip-
un saltfisksins, — og þótt kola-
flutningur togara skaffi nokkra upp
skipunarvinnu, þá er það hverfandi
á við það, sem missist.
Verkakonur, sem hingað til hafa
haft allmikla vinnu við fiskverk-
unina, þótt Iiún hafi farið minnk-
andi undanfariðí, myndu nú alveg |
missa hana.
Yfir heimilum verkalýðs á sjó
og landi vofir því gífurlegur at- 1
vinnumissir samfara stóraukinni lifs-
hættu, ef togaraeigendur hverfa að
því ráði, að haga rekstrl togaranna
eingöngu með stríðsgróðann fyrir
augum, eins og vænta má.
En líf og lieill verkalýðsins á
4t\
að skipa hærri sess en gróðalöng-
un útgerðarmanna. Það hlýtur að
vera krafa fólksins, að atvinnulíf-
inu verði stjórnað með velferð fólks
ins fyrir augum, en ekki út frá
einkahagsmunum nokkurra gróða-
fíkinna yfirstéttarmanna. Og verði
yfirvöldin ekki við þessari kröfu,
þá er það krafa alþýðumiar, að
henni verði bættur atvinnumissir-
inn að fullu. Atvinnuleysið'er nógu
sárt, þó efcki sé farið að auka það
með því að leggja niður saltfisks-
útgerðina.
Öll verklýðsfélög verða að taka hönd-
um samantil að vinna réttsinn aftur
Verhalfður landsíns hefur beðíð stórtjón af árás aftur-
haldsíns á hagsmuní hans og réttíndí
Allur verkalýður ræðir nú kaup-
þrælkun þá, sem afturhaldið á Al-
þingi hefur hneppt verkalýöinn í
állt þetta ár. Flestum verkamönn-
um er ljóst, að verið er að ræna
þá alveg þeim rétti, sem þeir með
miklum fórnum höfðu unnið sam-
tökum sínum til handa. Þeir sjá,
að þrælkunarlögin verða framlengö
svo lengi sem burgeisunum finnst
það nauðsynlegt og þora það.
Hið hrópandi ranglæti í ákvörð-
unujm Alþingis, að verkamaður með
2000 kr. árstekjur skuli aðeins fá
180 kr. Iiækkun, meðan iiitlinga-
mennirnir með 10 þús. kr. árs-
tekjur geta fengið 600 kr. hækkun,
hefur opnað augu fjölda alþýðu-
fólks fyrir þvi, hvernig yfirstéttin
skammtar sjálfri sér aukin fríð-
indi, meðan verkalýðnum er ætl-
aður sultarskammtur éinn. Þúsund-
uan saman höfðu Islendingar kraf-
izt þt«s, að yfirstéttin lækkaði há-
laun sín og hátekjur, til þess að
alþýðan þyrfti ekki að líða skort.
Staðreyndirnar liafa hinsvegar orðið
þær1, að yfirstéttin eykur hálaun sín
og gróða, en ætlar sér að knýja
verkalýðinn til að sætta sig við
versnandi kjör. Ríkislögregla, sveita-
flutningar og þræiahald er innleitt
til fe ð kúga verkalýðinn á þennan
hátt. Rétturinn til að ráða kaupi
sínu er af verkalýðnum tekinn og
kaupið ákveðið af ríkisvaldi yfir-
stéttarinuar, af hálaunamönnunum á
Alþingi.
Verði þetta látið vdðgangast, þá
færir yfirstéttin sig enn lengra upp
á skaftið.
Það verður nú strax að spyrna á
móti, ef hindra á, að verklýðsfé-
iögin verði algerlega eyðilögð i
liöndum verklýðsstéttarinnar, eins
og yfirstéttin stefnir að.
Eina vopnið, sem verkalýðurinn
hefur, fyrst önnur eru af honum
tekin, er allsherjarverkfall, tii að
mótmæla kaupkúguninni og rétt
indaráninu, til að afla sér réttinda
sinna á ný.
Isienzka yfirstéttin stenzt ekki
verkfall verkamanna nú, ef við er-
um nógu samtaka að gera það.
Sjaldan hefur hún verið vTðkvæonari
Framhald á 3. síðu.