Þjóðviljinn - 19.04.1940, Qupperneq 4

Clr borglnnt'
Næturlæknir í nótt: Kjartan
Ólafsson, Lækjargötu 6B, sími
2614.
Næturvörður er þessa viku í
Reykjavíkur apóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunn. .
Frá Æ. F. R. Vegna þess að
handavinnutími féll niður sl. mið-
vikudag verður aukatími í kvöld
kl. 8,30. Mætið stundvíslega.
„Leyndardómur yndisjiokkans”
heitir bók um hegðun á manna-
mótum, snyrtingu o. fl., sem ný-
komin er í bókaverzlanir.
„Skinfaxi”, XXXI. árg. 1. hefti,
er nýkomið út. Bfni þess er sem
hér segir: Einar Benediktsson
(Richard Beck), íþróttalögin og
samnefnd grein eftir Aðalstein
Sigmundsson, Fyrsta desember-
kvæði (Halldór Kristjánsson),
Myndir (Rikharður. Jónsson),
Trjáplöntun á víðavangi (Guð-
mundur Davíðsson), Fallnir stofn-
ar (S. E. og Sk. Þ.), Arfur íslend
inga (Sigurður Thorlacius), Að
norðan (Bjartmar Guðmundsson),
Vigfús Guðmundsson fimmtugur,
Afmæliskveðja (Guðm. Illugason)
Sambandsmál Islands og Dan-
merkur (Pétur Gíslason), Bækur
(A. S.) o. fl.
ÍTtvarpið í dag:
12..00 Hádegisútvarp.
18.20 íslenzkukennsla, 1. fl.
18.50 Þýzkukennsla, 2. fl.
19.15 Þingfr'éttir.
19.35 Auglýsingar.
19.45 Fréttir.
20.20 Spumingar og svör.
20.35 Kvöldvaka:
a) Knútur Arngrímsson kenn-
ari: Brjánsbardagi. Erindi.
b) Samsöngur með gítarundir-
leik (frú Elísabet Einarsdóttir
og frú Nína Sveinsdóttir).
c) Jónas Sveinsson læknir: At-
burðirnir í Mayerling. Erindi.
22.00 Fréttir.
Póstíerðir á morgun:
Frá Reykjavík: Mosfellssveitar,
Kjalarness, Reykjaness, Ölfuss-
og Flóapóstar, Hafnarfjörður,
Grímsness- og Biskupstungnapóst
ar, Álftanesspóstar, Akranes.
Til Reykjavíkur: Mosfellssveit-
ar, Kjalarness, Reykjaness, Ölf-
uss- og Flóapóstar, Hafnarfjörð-
ur, Álftanesspóstur, Rangárvalla-
sýslupóstur, Vestur- og Austur-
Skaftafellssýslupóstur, Akranes.
Skíðanámskeið í. R. hefst að
Kolviðarhóli á mánudaginn og
stendur alla næstu viku. Kennari
verður hr. Leutelt, og telur hann
að skíðafæri sé nú betra þarna en
nokkru sinni fyrr á þessum vetri.
Þeir sem óska þátttöku í nám-
skeiðinu geri aðvart í síma 2222.
Erlendur Péfursson
Framhald af 2. síðu.
starfið, þar getum við litið til K.
R., sem Erlendur sagði einu sinni
um að væri: „Logandi eldstólpi í
íslenzku íþróttalífi”. I þessari
setningu hans kom fram ást hans
á K. R. og íþróttunum í heild,
sem hann seint og snemma, ó-
þreytandi starfar fyrir, — von-
andi næstu 25 ár í sama fjöri.
Mr.
þJÓÐVILJINN
ap Ny/ab'ib ag
X
♦?♦
1 hefutr ákveðid
X
y
|ad auglýsa ekkí|
I í Þjóðvíljanutn |

jft Gamla Fb'io %
X Ý
1 hefutr ákveðið |
|að auglýsa ekki|
|í Þjóðvíljanum f
I I
♦£
AA A ^.♦. -♦- .♦, .♦. ,♦, .♦, .♦. A A
%^*VVVVVVV%*VVVVVVVVVVVVVVVl
Verðlagsnppbót tll starfs-
manna, embætlsmanna
og nerzlnnarfólks
Verðlagsuppbótin til starfs-
manna og embættismanna ríkisins
var samþykkt við 2. umræðu í
gær. Breytingatillögur sósíalista
voru felldar, en þær miðuðu að
því að hækka meir á láglauna-
mönnunum, en lífta hálaunamenn
(yfir 7800 kr. árstekjur) engar
uppbætur fá. Breytingatillögur
meirihluta fjárhagsnefndar voru
felldar. Var málinu vísað til 3.
umræðu.
Kl. 5 síðdegis í gær var fundi
í neðri deild haldið áfram og verð-
lagsuppbótin til embættismanna
og starfsmanna tekin fyrir til 3.
umræðu. Flutti nú meirihluti fjár-
hagsnefndar breytingartillögu svo
hljóðandi:
„Við 2. gr. Aftan við greinina
bætist: Þeir, sem hafa yfir 8000
kr. á ári samanlagt, fá enga verð-
lagsuppbót samkvæmt lögum
þessum, og þeir, sem á sama hátt
hafa 4800 kr. á ári og hafa að-
eins fyrir sjálfum sér að sjá, fá
heldur enga verðlagsuppbót”.
Með þessari tillögu yrði það
fengið að þeir, sem hafa yfir 8000
kr. laun, fengju enga dýrtíðarupp-
bót og er það réttlátt og sjálf-
sagt. En að setja ákvæði um að
önnur laun skuli gilda fyrir ein-
hleypinga en fjölskyldumenn er
ekki rétt. Það er hægt að skatta
þá þyngra, en laun manna verða
að miðast við vinnuna, en ekki
kringumstæðumar. Ef svona regl-
ur ættu að gilda, þá ættu t. d. 5
barna feður að hafa hærri laun en
kvæntur maður barnlaus. Einar
Olgeirsson flutti því breytingatil-
lögu um að fella síðar hlutann aft-
an af þessari breytingartillögu
meirihluta fjárhagsnefndar.
Ýmsar fleiri breytingatillögur
komu fram og var þingfundi hald-
ið áfram kl. 9 í gærkvöldi og voru
skarpar umræður.
Frumvarpið um verðlagsuppbót
til verzlunarstarfsfólks var sam-
þykkt til 3. umr. Rökstudd dag-
skrá frá Skúla Guðm. um að vísa
því frá ,var felld með 18:8 atkv.
Verða fogaraeígendur svíptír
úfsvars frelsínu?
Meírí hlutí fjárhagsn. n. d. leggu það tíl
Meirihluti fjárhagsnefndar n. d.
hefur borið fram frumvarj) þess
efnis að felld skuli burt sú grein
úr lögunum um skattfrelsi togara-
eigenda, sem fjallar um útsvars-
frelsi þeirra. Afleiðingin af þessu,
ef að lögum yrði, vær sú að bæ-
irnir mættu leggja útsvar á tog-
arafélögin. En hinsvegar myndi
þau vera laus við að greiða tekju-
og eignaskatt tii ríkisins eins og
verð hefur síðustu árin.
Kröfur alþýðu um að dregið
væri úr skatt- og útsvarsfrelsi
togaraeigenda eða það afnumið
alveg, hafa orðið svo almennar að
meirihluti fjárhagsnefndar hefur
ekki séð sér annað fært en að
ver’ða við þessum kröfum.
Kom frumvarp þetta til 1. umr.
í neðri deild í gær. Talaði Svein-
björrí Högnason fyrir hönd meiri-
hluta nefndarinnar með því. Töluðu
Einar Olgeirsson og Héðinn Valdi-i
marsson eindregið með frmnvarp-
inu. Minnti Einar sérstaklega á hve
oft alþýðan hefði krafizt þess að
sérréttindi togaraeigenda væru af-
numin og hve oft þingmenn Sósial-
istaflokksins hefðu sýnt fram á það)
í þinginu, að það dygði ekki aÖ
þessi sérréttindi gróðamannanna
yröu Iátin standa áfram, meðan á-
lögurnar á alþýðu þyngdust í sífellu
og launalækkun væri fyrirskipuö'
með valdboði af ríkisvaldinu.
Jón Pálmason talaði á móti frum
varpinu af hálfu Sjálfstæðisflokks
ins, en hans fulltrúar í fjárhags-
nefnd voru á móti frumvarpinu.
Lagði hann til að málinu væri vis
að til ríkisstjórnarinnar. Það var
fellt með 14 atkv. gegn 10.
Var málinu síðan vísað tiþ 2. umr.
með samhjjóða atkvæðum.
Handknatt-
leíhsmótíð
Framhald af 2. síðu.
verður ákveðið. En hvað með
skipulag handknattleiksmóta hér
í framtíðinni? Annaðhvort er að
stofna sérráð fyrir hana, eða sam
eina það K. R. R, sem um leið
breytti um nafn og héti þá knatt-
leikjaráð Reykjavíkur og mætti
þá koma þar líka tennis og bad-
mington. Væri þá nóg að þrír
menn sætu í stjórn þess, tveir
kosnir hlutfallskosningu á þingi
K. R. R. , en 1. S. I. skipaði einn.
En þetta þarf að athuga fljótlega.
A. J. CRONIN: 16
SYSTURNAR
Það var ómögulegt að laka honum þelta illa upp, hon-
um tókst svo vel að gefa orðum sínum blæ af hörku-
legri gamansemi.
„Og þó er nærri því enn betra að rekast á slíka eig-
inleika hjá hjúkrunarkonu”, héll hann áfram. „Þér
hljótið að skilja, að það helur mikið að segja fyrir mann
sem sjálfur er veikur eða hefur veikindi á heimili sínu,
að sjá fallega. og flotta stúlku tifa um sjúkrarúmið í stað-
inn fyrir þessar venjulegu kerlingar”.
Litla klukkan á borðinu sló lágl þrjú liögg. Bowley
andvarpaði og sleppti hönd önnu.
„Eg vildi lielzl mega spjalla við yður lengur, en ég á
von á tveimur lögfræðingsþrjótum”. Hann leiL á bréfa-
hrúgu er lá ofan á sænginni, og ánægjusvipurinn hvarf
af andliti hans.
„En við sjáumst aftur. iig er eklvi einn af þeim sem
gleyma greiða. En ég ætla að biðja yður að talva við
þessu lil minningar um lýnda vatthnoðrann”. Hann
— segið elrlvi neitt. Þér getið þaldíað mér síöar. Farið
þér nú og verið góð stúlka”.
önnu hafði hlýnað innanbrjósts við þennan fund. lJað
var gott að finna til viðurkenningar. Enginn annar en
Dr. I3rescotf gal liafa sagL Bowley frá atvikinu með
vafthnoðrann. Hún var svo forvitin um livað væri í
Jiögglinum að liún slanzaði úli á ganginum og gægðist í
hann. Það var lítil dýrindis taslva. Hún gat ekld stillt sig
um að opna liana, en í sama bili var sem sliugga liæri
á gleði hennar. í töskunni var tíupunda seðill. Einhvern-
veginn fannst henni að peningar gerðu þetta allt svo
ómerkilegt, það sem hún hafði gert og þakklæti lians,
henni fannst það vera lílvasl því að fá drykkjupeninga.
Það var ekki um annað að velja, liún varð að sldla þess-
brosti og rétti henni böggul, sem lá á náttborðinu. „Nei
um peningum aftur.
Hún var lromin á leið til sjúkrastofunnar er hún
lieyrði fótatalv að balri sér og leit við. Dr. Prescolt lcom
til hennar. Hún stóð þarna. með töslruna og seðilinn í
liöndunum, og varð dauðfeimin við Prescott.
Prescott hlaut að hafa liafl hugmynd um þá ætlun
Bowleys að gefa Önnu eittlivað smávegis. Að minnsta
lcosti slcyldi hann strax livernig á slóð. „örlæti Bowleys
gerir mann dauðfeiminn”, sagði hann blátt áfram. „Það
fæ ég lílta að finna þegar að því kemur að liann borgar
læknishjálpina”.
Enda þótt athugasemd hans lijálpaði henni mikið, hik-
aði hún enn. „En ég get elcki tekiö á móti öllum þessum
peningum, Dr. Prescott”, stundi hún upp.
„Því þá elvlvi? Verkamaðurinn er verður launanna —
ekki sízt l>egar um það er að ræða að lelja vatthnoðra.
Beztu skurðlæknar heimsins eru vanmegnugir án dug-
legra hjúkrunarkvenna, en það er slaðreynd, sem margir
hafa enn ekki uppgötvað. Ef það væri eitthvað, sem ég
gæti hjálpað yður, vildi ég gjarna mega það. Það verður
lil dæmis haldið sumarnámskeið næsta sumar, framhalds-
nám í hjúkrun, sem þér vilduð kannske taka þátt i. Eg
gæti líka lánað yður bækur. Þegar ég rekst á samvizku-
semi og áhuga fyrir starfinu er mér það ánægja ef ég get
ýtt undir slíkt”.
Anna snéri aftur yfir á C-deild, glöð og ánægð eftir
orð Dr. Prescotls. Það var eitthvað við þann mann, er
liafði örlandi áhrif á hana. En hún álli bágt með að
saitta sig við tíupundaseðilinn.
Eftir mikla umhugsun ákvað hún þó að nola pening-
ana til að kaupa silfurbakka sem brúðargjöf lianda Lucy
og Joe.
Fæðið sem hjúkrunarkonunum var boðið, varð lélegra
og lélegra. Þar kom að Nora, Anna og Glennie kölluðu
þær hugrökkustu á ráðstefnu til að finna einhverja mót-
mælaaðferð sem dyggði.
„Við verðum að gera eitthvað i þessu”, sagði ein þeirra.
\,En hvað getum við gerl?” sagði önnur, með vonleys-
isrödd.
„Eg skal segja ykkur hvað við getum gert”, sagði Nora
ákveðin. „Við gelum neytt það lil að gefa okkur almenni-
legan mat með því að neita að borða þetta bölvað ómeti.
I