Þjóðviljinn - 04.05.1940, Qupperneq 2
Laugardagur 4. maí 1940.
I'JÍÐVILJINK
þjófnnmNN
Dtgefaadi;
Samriningarflokkur alþýðu
— SáöialjHtaflokkurijui.
Kltotjórar:
Bfnar OlgeirBsou.
Sigfús A. Sigurhjartarson.
| Kitstjóro:
Hverflflgðttt 4 (Vtttinpí-
preat), sími 2.<79
hseð) sími 2184.
Askriftargjald & mánaði:
Reykjavík og négronni kr,
; 2.50. Annanataðar k laad-;
, inu kr. 3*75. I Iavsaaölu 10
mm c&faááð.
1 VHdngaprant h. f. Hverfiegðtu
4. Sími 2364.
Þad sem fyrstí
mai sýndi
Fyrsti maí er genginn um garð.
Hann sýndi okkur að hér í Reykja
vík er til kjanii verkamanna og
menntamanna, sem er þess alráð-
inn að berjast til þrautar fyrir at-
vinnu og frelsi til handa hinum
vinnandi stéttum þessa lands.
Þessi hópur er stærri en við var
búizt, og ekki bundin við takmörk
neins eins stjórnmálaflokks, held-
ur finnast menn í öllum flokkum,
sem skipa sér í þessa sveit, hvað
sem líður hótunum og ofsóknum
annarsvegar, og atvinnuloforðum
og skjalli* hinsvegar. Þetta sýndi
einingarkröfuganga verkalýðsins
1. maí. Það er vissa fyrir að á
strætum og gatnamótum í húsum
inni, og á fundum Sjálfstæðis-
manna og Skjaldborgarinnar,
voru þúsundir manna, sem vildu
hvergi fremur vera en í einingar-
kröfugöngunni, það vantaði að-
eins herzlumuninn, það vantaði
svolítinn kjark.
En nú hefur það sýnt sig að
forustuliðið er til, það eru þær 7
hundruð manna, sem tóku þátt í
göngunni, þeir sem þrekminni eru
munu því koma á eftir, og gerast
virkir liðsmenn í baráttunni við
skortinn, ófrelsið og ójöfnuðinn.
Forustuliðinu er ljóst að ekkert
getur bægt skortinum frá dyrum
hinna snauðu, annað en það að
knýja fram stefnubreytingu hvað
snertir stjóm landsins. Slíka
stefnubreytingu er hægt að knýja
fram með því, að sýna mátt sam-
takanna nógu oft og rækilega. Sé
það gert og skerist enginn úr leik
af þeim, sem sjá og skilja til hlýt-
ar að núverandi stjórnarstefna
leiðir beint út í sult og seyru, þá
er hægt að knýja fram breytingu,
annað hvort með því að hræða nú-
verandi stjóm til þess að taka
fullt tillit til hins vinnandi fjölda,
eða með því að knýja hana til að
leggja niður völd. 1 þessu sam-
bandi skiptir það ekki mestu máli
hvor leiðin farin verður, aðalat-
riðið er að þjóðin fái að vinna og
lifa.
Þessvegna verður nú að halda
áfram baráttunni imdir kjörorð-
unum: eining, jöfnuður, atvinna
og linni ekki fyrr en tryggð er at-
vinna handa öllum sem geta unn-
ið.
Morgunblaðið segir um eining-
argöngu verkalýðsins 1. maí:
„Starfsbróðir vor einn við Komm-
únistablaðið taldi að í fylkingunni
hefði verið 460 manns”. Sé hér
átt við blaðamenn Þjóðviljans er
þetta tilhæfulaus uppspuni. Moggi
er hræddur um að ekki þýði að
bera sína eigin ritstjóra fyrir einu
eða neinu, og býr þetta því til.
ÍÞBðTTIR
Þá er veturinn búinn og sumarið heilsar aftur, þetta marg-
þráða tímabil, sem kemur færandi birtu og yl og gefur möguleika
til útiveru, ekki lengur við skíði eða skauta, heldur hverskonar aðr
ar útiíþróttir bæði einstaklinga og flokka. Að sönnu má segja að
sundið eigi engan vetur, heldur eilíft sumar hér í Reykjavík, og má
þar þakka laugum Ingólfs. Þó segja megi að allt árið sé meira og
minna notað til keppni, þá er það þó helzt sumarið, sem mezt er
starfað. Undir þetta starf eru félögin alltaf að búa sig. Með ráð-
um og dáð er reynt að búa sig sem bezt undir næsta leik, næstu
keppni, næsta átak, hvað sem það nú er. x öllu þessu starfi eru stöð
ugir erfiðleikar væntir og óvæntir, viðráðanlegir eða óviðráðanlegir.
Það væri of langt mál að telja þá upp eða í þessari stuttu grein
að ræða þá nánar, en eitt atriði vildi ég þó ræða svolítið, því það
er atriði, sem getur haft áhrif á félagslífið og árangurinn. Hversu
oft heyrir maður ekki að einstaklingur neitar að keppa af því eitt-
hvað er þar sem honum líkar miður eða honum þóknast ekki. Mað-
ur verður var við að ef knattspyrnumaður fær ekki að keppa á stað
sem honum líkar, þá hótar hann að keppa ekki eða jafnvel að segja
sig úr. Ekki ósjaldan kemur það fyrir að tvíræð orð falla í eyru
annars, er hleypur upp á nef sér með þeim áA.ngri að formaður
fær úrsögn í höfuðið og svona mætti lengi telja. Og hvað kemur
svo? Jú, stjórnin og einstaklingar þjóta af stað til að „ganga
eftir” viðkomandi manni. Allt er talið ómögulegt nema hann sé
með. Hann setur afarkosti, því félögin vilja kaupa þá vegna stig
anna, sem þau svo mjög þurfa með. Þetta er meinsemd í félags-
starfinu, sem því miður er of tíð. Þetta verður að lagast ef vel á
að fara. Ekkert félag hefur efni á að hafa svona menn innan sinna
vébanda, þessvegna eiga þau að láta svona karla sigla sinn sjó í náð
því enginn veit hvenær þeir svíkja næst, ef til vill þegar verst gegn
ir. Þeir eitra andrúmsloftið. Þeir skapa fordæmi, sem að eilífu endur
taka sig, ef ekki er tekið á þessu með þeirri festu og skilningi,
að menn finni að stig sé hægt líka á þennan hátt, að kaupa of dýru
verði, sem gefi stundarsigur, en ef til vill innri ósigur.
Dr.
Skiöafélag Siglufjarðar
tuttugu íra
II. R. NM uHa-
uanishlaioið
Á uppstigningardag fór fram
25. víðavangshlaup 1. R. og sigr-
aði K. R. með 14 stigum, átti 3.,
5. og 6. mann.
Nr. 2 varð íþróttafélag Kjósar
sýslu með 20 st., þriðja varð Ár-
mann og fjórða U. M. F. Stjam-
an. Fyrstur að marki kom Har-
aldur Þórðarson úr U. M. F. Stjam
an á 15 mín. 19 sek., annar varð
Sigurgeir Ársælsson, Ármann, á
15:22,8 og þriðji varð Sverrir Jó-
hannesson K. R.
Hlaup þetta er sveitahlaup og
em þrír í sveit. Sigurvegarar K.
R.-sveitarinnar voru Sverrir Jó-
hannesson, Óskar A. Sigurðsson
og Indriði Jónsson.
Veður var hið bezta og var
heitt og gott að hlaupa. Fram-
kvæmd mótsins fór vel fram og
fólkið lét ekki á sér standa í Aust
urstræti til að hitta hlauparana
þegar þeir komu að marki.
Það vekur nokkra furðu að eng
inn keppendanna skuli vera úr fé-
laginu, sem sér um mótið og hef-
ur alltaf gert, þegar líka er tekið
tillit til þess að fyrstu árin er
ekki hægt að hafa flokkakeppni
vegna þess að aðrir senda ekki
menn í hlaupið. Það virðist því
vera verkefni fyrir gamla, góða
í. R. að endurheimta þessa fornu
frægð. Ástæða virðist vera til að
benda félögum á, að í svona erfiðu
hlaupi getur verið varasamt að
senda unglinga í flokk með full-
orðnum mönnum. —
í. R. efndi til skemmtana og
merkjasölu í sambandi við daginn
og gekk það sæmilega vel.
)
Sigurvegarar . Víðavangshlaupsins
gegn um árin.
1916 I. R. fyrstu Jón Kaldal
1917 _ —
1918 — fyrstur Ölafur Sveins-
son.
1919 1. R., fyrstur Ölafur Sveins
son.
Þessi 4 ár kepptu aðeins 1. R.-
ingar.
1920 Afturelding — Drengur, Kjós
fyrstur Þorgils Guðmundsson
úr Afturelding.
1921 Afturelding — Drengur Kjós
fyrstur Guðjón Júlíusson.
1922 Afturelding og Drengur Kjós
fyrstur Guðjón Júlíusson, A. D.
1923 Iþróttafélag Kjósar, fyrstur
Guðjón Júlíusson, 1. K.
1924 Iþróttafélag Kjósar, fyrstur
Geir Gígja, K. R.
1925 íþróttafélag Kjósar, fyrstur
Hallgrímur Jqnsson, Ármann..
1926 K. R., fyrstur Geir Gígja.
1927 — — —
1928 - -
1929 K. R. Fyrstur Jón Þórðarson
úr K. R.
1930 K. R. Fyrstur Viggó Jónsson
úr Glímufél. Reykjavíkur.
1931 K.R. Fyrstur Oddgeir Sveins
son K. R.
1932 K.R. Fyrstur Gísli Finnsson
úr K. V.
1933 K.R. Bjarni Björnsson 1. B.
1934 í. B. fyrstur Bjarni Björns-
son í. Borgarfj..
Eitt af þeim félögum, sem einna
mestan orðstír hefur getið sér í
skíðakeppnum hér á landi síðast-
liðin ár átti nýlega 30 ára afmæli
það er Skíðafélag Siglufjarðar.
Á sama hátt og knattspyrnan
kom hingað frá Englandi — heima
landi knattspymunnar , — komu
skíðin hingað frá Noregi — föður
landi skíðaiþróttarinnar.. Siglfirð-
ingar fengu sinn „Muller”, sem að
1935 I. B. fyrstur Gísli Alberts-
son I. B.
1936 I. B., fyrstur Sverrir Jó-
hannesson K. R.
1937 K. R. fyrstur Sverrir Jóhann
esson K.. R.
1938 K. R. fyrstur Sverrir Jóhann
esson K. R.
1939 K. R. fyrstur Sverrir Jóhann
esson K. R.
1940 K. R. fyrstur Haraldur Þórð-
arson, U. M. F. Stjaman.
6 gripir hafa verið unnir til eign
ar:
Afturelding og Drengur 1 bikar.
íþróttafélag Kjósarsýslu 1
Iþróttafélag Borgarfj. 1 —
Knattspyrnufél. Reykjav. 3 —
Sá gripur, sem er sjöundi í röð-
inni er silfurflaskan og er það í
fyrsta skipti, sem keppt er um
haná.
Magnús Guðbjörnsson hefur oft
ast keppt, Sverrir 10 sinnúm og
Oddgeir Sveinsson 10 sinnum.
vísui hét O. Tynes og kom hann
þangað með skíðin, sem Skíðafé-
lagið var svo stofnað á. Á þeim
hefur það runnið sigursælt um
Norður- og Suðurland síðan að
undant. ámnum frá 1926—1931,
en þá var fremur dauft yfir öllu
skíðalífi.Þá er Tynes yngdur upp
og enn kemur Norðmaður H.
Torfö og árangurinn af starfi hans
hefur spurzt um land allt. Vandað
an skóla á félagið nú skammt frá
kaupstaðnum.. Var hann fullgerð-
ur á síðasta ári, en áður, eða 1932
hálfbyggði það annan og flutti síð
an á annan stað. Utan um alla
þessa starfsemi og félagið ríkir nú
mikill áhugi, er það í hröðum vexti
og eru hinir yngri og efnilegu
skíðamenn sönnun þess. Menn, sem
á komandi ámm munu etja kapp
við aðra skíðagarpa þessa lands.
Fyrsti formaður félagsins var
Sophus Árnason. Núverandi for-
maður er Einar Kristjánsson lyf ja-
sveinn. Meðlimatala þess er um
250 ungir og gamlir.
I
Maraþon-sigurvegarinn . Louis
Spyros,. sem sigraði í Maraþon-
hlaupinu 1896 á Olympíuleikjun-
um í Aþenu það ár, er nýlega dá-
inn, 75 ára .gamall. Spyros var
einnig þátttakandi í Olympíuleikj-
unum í Berlín 1936. I grískum
bændabúningi bar hann olypiska
eldinn inn á olympiuleikvanginn.
Aðalsteinn Sig-
mnndsson og
ípróttalögin
1 fyrsta hefti „Skinfaxa” þ. á.
gerir Aðalsteinn Sigmundsson í-
þróttalögin nokkuð að umtalsefni,
auk þess sem hann birtir þau L
heild. Er vel að þau koma þar
fram, svo lesendur Skiníaxa sér-
staklega út um dreifbýlið gefist
kostur á að kynnast þessum lög-
um, sem að ýmsu eru mjög góð,
þó þar seu stórir ágallar, sem ég
fer ekki útí hér. I hugleiðingum
sínum um lögin og afgreiðslu
þeirra kemst hann að þeirri fiá-
leitu og undarlegu niðurstöðu, að
íþróttasamb. Islands, með bréfi
dags. 2. apríl 1939 vilji: „að allt
það tillit, sem íþróttalögin taka til
íþróttastarfsemi U. M. F. 1. sé
fellt niður, að U. M. F. I. eigi eng-
an hlut í skipun íþróttanefndar,
að hvorki það né deildir þess komi
til greina um styrkveitingar né
önnur þau réttindi, er lögin veita.
■— Það hlýtur því að vekja furðu
er 1. S. I. biður Alþingi að setja
U. M. F. I. hjá öllum rétti og allri
viðui'kenningu í íþróttamálum og
fá I. S. 1. þann hluta sem U. M. F.
1. er ætlaður”.
Hvort þetta er óviljandi eða ó-
hugsuð rangfærsla eða þá af bein-
um illvilja, legg ég engan dóm á,
en visa fyrst til bréfs I. S. 1., sem
hljóðar svo um þetta atriði: ,,að
íþróttasamband Islands verði á-
kveðinn eini viðurkenndi aðilinn
fyrir hina frjálsu íþróttastarfsemi
í landinu bæði innávið og útávið”.
Síðan ætla ég að vísa til Aðal-
steins sjálfs. Á blaðsíðu 25 í Skin-
faxa er þess getið, sem rétt er að
samkomulag hafi náðst milli I. S.
I. og nefndarmanna um að:
„I. S. 1. er æðsti aðili um frjálsa
íþróttastarfsemi áhugamanna í
landinu”. — Þetta eru aðeins
falleg orð sem enga þýðingu geta
haft í framkvæmd. M. ö. o. það er
meinlaust og gagnslaust dinglum-
dangl eins og verðlaunapeningar
og silfurbikarar”, segir Aðal-
steinn. Sem sagt þama var þetta
atriði fellt inní lögin, sem í. S. I
óskaði eftir, mótatkvæðalaust í
nefndinni og greinin eins og hún
er orðuð nú er að mestu leyti
samkvæmt tillögu frá Aðalsteini
Sigmundssyni, sem sæti átti í
nefndinni. Eg vil taka það fram
að upphaflega var gert ráð fyrir
að U. M. F. 1. og I. S. 1. væru tvö
sérstæð íþróttasambönd, en þar
sem þetta hefur átt sér stað ann-
arsstaðar t. d. í Noregi og viðar
hefur það valdið mesta glundroða
og árekstrum.
Eg skil því ekki þennan mál-.
flutning A. S., því hvergi hefur
fallið svo mikið sem eitt orð í þá
átt að rýra réttindi U. M. F. I.
eða deilda þess. 1. S. 1. mun alltaf
hafa virt þeirra starf sem hefur
átt við erfiðustu lífsmöguleika að
stríða, allra félaga í landinu, og
hafa þó afrekað miklu, sérstak-
lega í bættum aðbúnaði, sem raun
ber vitni um. Þetta er því ekki
leið til að bæta sambúð innbyrðis
að leiðandi maður skuli sá þessum
Piwnhald á 3. siðu.