Þjóðviljinn - 12.11.1940, Qupperneq 1

5. árgangur. Þriðjudagur 12. nóv. 1940. 258. tölublað
Dagsbrúnarfundurlnn
Sfjórnín þorðí efefeí að rœða sjóðþurrðar-
málið né aðrar sfjórnarafhafnír
Pjótm Héðíns, Guðm« O, Guðmundsson gengur fil op-
inberrar sam^ínnu vsð þjóðsfjórnar~ o$ óreiðukfik^
urnar í Dagsbrún
StdFhostlegir landshlílfl-
ar I Rdmenín
Gífurfegf ijón á eígnum o$ mannslífum. Skemmd-
ír á mannvírkjum oliufíndasvaeðísíns
Landskjáfffar urðu eínníg í Ukraínu
og Suður^Rússfandí
Stórkostlegir landskjálftar hafa orðið í löndunum ve3t-
an og norðan við Svartahaf undanfarna tvo daga. Harð-
astir urðu landskjálftarnir í Búmeníu, og er talið að slíkir
landskjálftar hafi ekki orðið þar í landi frá því í byrjun nítj
ándu aldar. Allmiklir landskjálftar hafa orðið í Úkraínu og
suðurhluta Rússlands.
Framhaldsfundur Dagsbrúnar hófst í Iðnó kl. 2 á sunnu
daginn. Haraldur Guðmundsson var látinn vera fundar-
stjóri, enda kom brátt í ljós, að honum var ætlað ákveðið
hlutverk. Skjaldborgin mun hafa talið líf sitt liggja við,
að stærsta hneykslismálið, sem framið hefur verið innan
Dagsbrúnar, þjófnaðurinn á þóknuninni fyrir útborgunina
í Bretavinnunni, yrði ekki rætt.
Stjórn félagsins taldi það hinsvegar sitt aðalmál, að
ekki yrði rætt um sjóðþurðarmálið, né önnur störf hennar.
Guðmundur Ó. Guðmundsson leit sjáanlega á það, sem
sitt hlutverk, að dingla rófunni framan í þá, sem vildu lofa
honum að gelta með. Til þess að telja mönnum trú um, að
hann hefði eitthvað að segja frá eigin brjósti, lézt hann,
sem hefur týnt milli 10—20 þús. kr. úr sjóðum Olíuverzlun-
arinnar, ætla að fara að tala af vandlætingu um sjóðþurrð
armálið.
Til þess að fullnægja öllum þessum hagsmunum, var
Haraldur látinn stjórna fundi með ofbeldi og rangsleitni og
slíta honum, þegar verkamenn létu óánægju sína í ljósi.
Ekkert af hneykslismálunum. var því rætt. Klíka atvinnurek
enda að meðtöldum Guðmuhdi vesalingnum Ó, hafði að-
eins 22 atkvæða meirihluta á fundinum. Enda mun nú brátt
koma í Ijós, að verkamenn úr öllum flokkum munu samein-
ast gegn henni og taka völdin í félagi sínu, Dagsbrún.
Verkamenn vita nú, að atvinnurekenda-, sjóðþurðar- og
Bretavinnuklíkan í Dagsbrún hefur slegið eign sinni á Guð-
mund Ó, enda átti hann þar heima, samanber þjónustu
hans við Héðinn og vörslu hans á sjóðum Olíuverzlunarinn-
ar. Hér er því verið að mynda nýja Skjaldborg í Dagsbrún,
undir forustu Sigurðar Halldórssonar, Haralds Guðmunds-
sonar og Guðmundar Ó. Guðmundssonar.
Verkamenn, sameinizt sem stétt gegn hinni nýju
Skjaldborg.
Eins og vænta mátti brugðust verkamcnn illa við ofbeldi
og rangindum Iiaralds og varð af því nokkur háreisti, en
fyrir atbcina sósíalista og einkum Jóns Rafnssonar, tókst þó
von bráðar að stilla til friðar.
Á fyrri hluta þess Dagsbrún
arfundar, þ. 27. okt. sl., sem
kallaö' er aö endaö hafi í fyrra-
dag (sl. sunnudag) um fimm-
leytiö eöa fyrr, þótti það m. a.
næsta kynlegt, að Gvendur Ó,
hinn gamli, trúi þjónn Olíu-'
verzlunar íslands, var af nú-
verandi félagsstjórn hátíðlega
kynntur fundinum sem hinn
kjörni fulltrúi stjórnarand-
stööunnar! — meö sérstökum
fríöindum.
ÞaÖ vakti einnig athygli, aö
Gvendur var sérstaklega kjör-
inn af stjórninni til aö tala
um sjóöþurð og fjármálaó-
reiöu hennar, og aö þessi hin
sama félagsstjórn fann engan
úr sínum mislita hópi heppi-
legri til aö stinga upp á og
kjósa í vissa trúnaðarstööur
innan félagsins, heldur en
þennan kjörna “andstæöing”
sinn.
En framhaldsfundurinn sl.
sunnudag átti eftir aö skýra
þessi dulrænu fyrirbrigöi svo
greinilega, aö ekki veröur um
villst hvað er á feröinni.
Fundurinn hófst á því, aö
afgreiddar voru 1 kaupgjalds-
málunum ýmsar tillögur frá
fundarmönnum, sem ekki
varö deilt um, til hagsbóta
fyrir vei’kamenn og sjálfsagð-
ar þóttu tjl athugunar og hliö-
sjónar fyrir þá, er kynnu að
fara meö undirbúning kaup-
krafna og samningsgerð.
Kosníng samníngs-
nefndar
Til afgreiðslu lágu ennfrem-
ur í þessu máli þrjár mismun-
andi tillögur: Tillaga frá
stjórninni þess efnis, að henni
yrði, ásamt trúnaöarráði, fal-
iö máliö í hendur, frá Guöm.
Ó, að kosin yröi sérstök nefnd,
sem hefði þetta meö höndum,
og frá Hallgrími Hallgríms-
syni tillaga sem gekk í þá átt,
að kosin yröi 5 manna nefnd,
Frh. á 4. síðu.
I Búkarest og fleiri rúmenskum
b'‘orgum hrundi fjöldi húsa og mann
virki eyðilögðust. Miklar skemmdir
íurðu á olíulindasvæðinu. Samkv.
fregnum gær voru allan daginn að
streyma til Búkarest fréttir úr
þorpum og borgum úti um landið
par þem sagt var frá miklu tjóni
á eignum og mannslífum. Manntjón
ið er talið skipta púsundum en ná-
kvæmar fregnir vantar enn.
í gær fundust aftur snarpir land
skjálftakippir í Rúmeníu og e:nn
ig víða um suðurhluta Úkraínu og
Rússlands. 1 Moskva sýndu land-
skjálftamælar sterkustu hræringar,
sem þar hafa verið skráðar. Tjón
varð þó ekki í Moskva en nokkurt
í bsrgum sunnar og vestar í land
inu.
M siAslnsia cftir annafl m ktlgiu
4 sjómcnn fýna lifínu og 5 menn á vélbáfnum
He$ra lífea fafdír af
Óvenjumiklar og mannskæð
ar slysfarir hafa orðið nú um
helgina. Á Húsavík fórst bátur
og einn maður drukknaði. í
Ólafsvík fórust 3 menn. Vél-
báturinn Hegri, með 5 manna
áhöfn er talinn af. Og línu-
veiöaranum Eldborg hlekktist
á, án þess manntjón yrði.
HÚSAVÍK
Síðari hluta laugardags hvesti
skyndilega og varð mikill sjógangur.
Fórst þá trillubátur við Saltvík.
V iru þrír menn á honum. Tveir
þeirra hjörguðust við illan leik
þeir bræðurnir Aðálsteiinn og Sig- I
urmundur Halldórssynir fró Hall-
bjarnarstöðum á Tjörnesi, en 3.
maðurinn drukknaði. Hann hét
Stefán Halidórssan frá Traðargerði
við Húsavík. Var hann 41 árs að
aldri og lætur eftir sig komi og 4
börn i ómegð.
ÓLAFSVIK
Um líkt leyti gerðist það í Ölaís
vík að veður gerðist hij versta.
Fékk þá opni vélbáturinn Dagmar
á sig sjó og sökk. Fjórir meim voru
á bátnum og drukknuðu þrír þeirra
voru það þeir Pétur Jóhannsson
formaður, Guðjón Ásbjömsson véla
maður og Jóhannes Vigfússon há-
seti, en einkasonur formannsins,
Hörður, bjargaðist. Guðjón lætur
eftir sig 4 börn og var kona hans
dáin fyrir nokkrum órum, en Jó-
hannes var ókvæntur.
ELDBORGIN
Aðfaranótt sunnudagsins sigldi
ljcsleust, pólskt skip á línuveiðcrann
Eldborg frá Borgarnesi og skadd-
aði skipið mjög mikið. Ægir var
sendur til aðstoðar og komst Eld
borgin til Vestmannaeyja óg fær
þar bráðabirgðaviðgerð.
HEGRI
Tatið er vonlaust að vélbáturinn
Hegri sé ofansjávar. Slysavamafé-
lagið hefur gefið blaðinu eftirfhr
upplýsingar um ferðir bátsins.
Báturinn fór frá Sauðárkróki þ.
Molofofí fcr fil
Bcrlín
Molotoff, forsætis- og utan-
ríkisþjóðfulltrúi Sovétrikjanna
er farinn áleiðis til Berlín til
viðræðna við þýzka stjóm-
málamenn.
Förin er farin í heimboði
þýzku stjórnarinnar.
Chamberlain
Chamberlaín
láfínn
Neville Ghamberlain fyrrveramli
forsætisráðhe.rra Breta, lézt að
lieimiii sínu í Lancashire, 71 árs
að aldri, s.l. laugardagskvöld.
29. f. m. Daginn eftir lagðist hann
á Kálfshamarsvík, en hélt þaðan
inn og vestur eftir Húnaflóa.
Allar Jjkur benda til að hann hafi
ætlað að reyna fyrir fisk á flóanum
enda var fisktökuskip á Hólmavík
um þessar mundir. Veður v'ar batn
amdi þennan dag, en sjór vaxandi.
enda gerði aftökuveður nótlina ef
ir, fyrir Norðurlandi, og gætti þes
■injög á Ströndum norðan til. Frain
kvæmdastjóri Slysavarnafélagsin
taldi ekki ósennilegt að bóturinn
Framhald á 4. síð>.