Þjóðviljinn - 29.12.1940, Blaðsíða 4

Orborglnnl
Dnglegan dreng eða telpn
vantar tíl þess að bera Þjóðvíljann til haupenda í
Austurbænum. — Upplýsíngar á afgreíðslunní í dag.
Nœturlœknir í nótt: Daníel
Fjeldsteð, Hverfisgötu 46, sírni
3272. — Aðra nótt: Eypór Gunn
arsson, Laugavegi 98, sími 2111
Helgidagslœknir í 'd;ag: Jónas
Kristjánsson, Grettisgötu 81, sími
5204.
Nœtuwördur er þessa viku í
Ingólfs- og Laugavegsapótekum.
Otvarpia í 'diig:
10,00 Morguntónleikar (plötur):
Lagaflokkur í Es-dúr og tríó
nr. 3 í E-dúr, eftir Mozart.
11,00 Messa í Dómkirkjunni, séra
Friðrik Hallgrímsson.
15.30 Miðdegistónleikar .plötur:
Ýms tónverk.
18.30 Barnatími Þorsteinn Ö Steph
ensen o. fl.
19,15 Hljómplötur: Tónverk eftir
Chopin.
19.50 Auglýsingar.
20,00 Fréttir.
20,20 Erindi: Reykjavík æskuára
minna, III: Tómthúsmenn, Jón
biskup Helgason.
20.50 Hljómplötur: Valsar og polk
ar.
21,05 Upplestur: Úr „Þáttum“; frú
Unnur Bjarklind.
21.30 Hljómplötur: Hreinn Páls-
son syngur.
21.50 Fréttir.
22,00 Danslög.
Útvarpitíi á morgun:
12,00 Hádegisútvarp.
15.30 Miðdegistónleikar.
19.25 Hljómplötur: Norsk og
dönsk alþýðulög.
19.50 Auglýsingar.
20,00 Fréttir.
20.30 Um daginn og veginn; Jón
Eyþórsson.
20.50 Hljómplötur: Lög leikin á
celló.
20,55 Útvarpssiagan: „Kristín
Lafransdóttir“ eftir Sigrid Und
set; Helgi Hjörvar.
21.25 Útvarpshljómsveitin: Is-
lenzk þjóðlög. — Einleikur á
fiðlu, Þórarinn Guðmundsson:
Úr spánska lagaflokknum eftir
Lalo.
21.50 Fréttir.
Kolaokríð
Framh. af 1. sítSu.
garðsmanna. Til þess að starfi
þessara þjóna, starfi nefnd-
anna verði unað, veröur aftur
að kaupa máttarstólpa fjár-
málalífsins. Tveir þekktustu
liöirnir í þeirri verzlun eru
skattfrelsi stórútgerðarinnar
og kolaokrið,
Hugsandi mönnum ber aö
gera sér ljóst, að kolaokrið er
ekkert einstætt eða óeðlilegt
fyrirbrigöi, það er aðeins ein
afleiðing af gjörspilltu stjórn-
arfari, og ef þeir vilja vinna
móti þessum og öðrum álíka
ósóma, verða þeir að vinna
gegn þeim klíkum, sem standa
að núverandi óstjórn, gegn
þjóöstjórnarafturhaldinu í öll-
um hinum ábyrgu flokkum.
Pýztef herskip
ræðsf á btcztea
eyju I Kyrrahafí
Bresk og hollcnzk skíp
leita að árásarskípínu
í fyrradag gerði þýzkt her-
skip, er sigldi undir japönsk-
um fána, árás á Nauru-eyju í
Kyrrahafi. Hóf það skothríð á
aðalbæinn á eynni og olli hún
miklu skaða. i
Nauru er undir umsjón I
Þjóðabandalagsins, og fara
Bretland, Ástralía og Nýja-Sjá-
land þar með stjórn í umboði
þess. Eyjan liggur um 3500
mílur norðvestur af Sidney í
Ástralíu. Þar eru þýðingar-
miklar fósfatnámur.
Árásin hefur valdið miklum
óróa í löndunum við Kyrrahaf.
Fjöldi herskipa er farinn að
leita skipsins er árásina geröi,
og taka bæði brezk og hollenzk
herskip þátt í leitinni.
Bandaríkjaherskipum, sem
eru stödd á þessu svæði Kyrra-
hafsins, eða eru á leið til Fidji- ■
eyja hefur verið fyrirskipaö að
halda þegar til Suva, höfuð-
borgar Fidji-eyja, og bíða þar
frekari fyrirskipana.
Frá síðasta
bæjarstíórn*
arfundí
Á síðasta bæjarstjórnarfundi
var samþykkt að veita h.f.
Gamla Bíó leyfi til að reka
kvikmyndasýningu gegn 30
króna gjaldi á ári fyrir hvert
sæti í sýningarsal. Tillaga um
bæjarrekstur var felld, sömu-
leiðis tillaga frá Jóni Axel Pét-
urssyni um 100 kr. árgjald.
Ársæll Sigurðsson bar fram
tillögu um að leyfið til Gamla
Bíó skyldi veitt um óákveðinn
tíma með eins árs uppsagnar-
fresti. Var sú tillaga felld.
Háskólanum var veitt leyfi
til kvikmyndasýninga.
Nýja Bíó var gert að greiða
sama gjald af sæti í bæjarsjóð
og Gamla Bíó.
í sambandi við framfærslu-
málin bar Katrín Pálsdóttir
fram tillögu um að aukastyrk
væri úthlutað fyrir jólin til
þeirra, sem hefðu framfærslu
sína af opinberu fé: öryrkjar,
gamalt fólk, einstæðings mæð-
ur og aðrir styrkþegar. Skyldi
styrkurinn nema 35 kr. á
mann. Tillögunni var vísað til
framfærslunefndar. Er nú eft-
ir að sjá hvort nokkuö veröur
gert að því aö hjálpa þessum
nauðstöddu heimilum fyrir jól-
in.
Frí Sigrlhr Páls-
IflDr 15 ðra
Elzta manneskjan á Eyrarbakka
frú Sigríður Pálsdóttir verður 95
ára 29. desember. Hún ier fædd
að Skógtjörn á Álftanesi 29. des-
ember 1845.
12 síðustu árin hefur Sigríður
dvalið á heimili systurdóttur sinn-
ar Sigurlínar Jónsdótfur og
manns hennar Guðmundar Eiríks
sonar trésmíðameistara í Merki-
gerði á Eyrarbakka.
Sigríður ér vel gefin kona og
blátt áfram, með einlægan vilja
til að láta gott af sér leiða og
þrátt fyrir hinn háa aldur, hefur
hún enn að mestu óskert minni
og er því gaman að ræða við
hana um fyrri tíma.
Vinir og ættingjar Sigríðaróska
henni hjartanlega til hamingju á
þessum afmælisdegi hennar.
Á gamlárskvöld
Framhald af 2. síðu.
ekki hugsað til að fara á sjó og
myndi heldur ekki þola sjóvolkið. (
— Stopul atvinna og sárafátækt. .■
Konan vinnur baki brotnu, við
fiskþurrk, þvotta, hreingerningar,
hvað sem fæst. Maðurinn vinnur
þegar vinnu er að fá, þó að heils
an leyfi það ekki alltaf. — Um
morguninn var kalzaveður, hann
hefur von ura vinnu og fer nið-
ur á hafnarbakka, bíður þar 4
tíma, vinnan bregzt, fer skjálfandi
heim, leggst fyrir og liggur dauð
vona um kvöldið.
Hávaðinn uppi á loftinu eykst
nú er dansinn stiginn af miklum
móð. ölvaðir menn syngja há-
stöfum. — Klukkan slær tólf
þung högg. — Margraddað húrra
hróp, blástur eimskipa, hlátur
og köll.
Sjúklingurinn hrekkur við og
sezt upp í rúminu. Konan star-
ir hrædd á hann og ætlar að
hjálpa honum að leggjast út af
en þá hnígur hann niður. — Þung
stuna. — Hann er látinn. —
Takmarkalaus, táralaus sorg
nístir konuna iim að hjartarótum,
hún náfölnar og horfir köld og
stirð á láíinn mann sinn. —Sárt
er aö þurfa að leita á náðir þeirra
er skammta knappt með köldu
hjarta.
Ríka fólkið uppi á hæðinni
skemmtir sér áhyggjulaust við
vín og glasaglaum. Það flytur
hvert öðru meiningarlausar árnað
aróskir í tilefni af nýja árinu.
'Erf í kjalliaranum í sama húsi sit
ur sorgbitin fátæk ekkja yfir sof
andi börnum og önduðum ásbéni.
— Hún sendir eldheitar bænir
til hins máttuga alvalds, hún heit-
ir á allar góðar vættir til bjargar.
— Hún biður — og biður — en
svarið er — þögn — miskunar- .
laus, ísköld þögn.
i
\
88
uöurHafs-
æviníýri
Skáldsaga ettir Mark Caywood
Vertu hugrökk, ástin mín, mælti ég. Nú veröum við
að hugsa upp eitthvert ráð til þess aö komast undan
armi laganna, sem nær lengra en fallbyssukúlur Jimm-
ys.
Viö vorum komin rúmar níutíu mílur frá Paradísar-
eyjunni, um sólaruppkomu um morguninn. Eg brosti,
þegar mér varð hugsaö til Jimmys, sem enn beiö eftir
bráðinni. Eg hefði ekki viljað vera í sporum þess yfir-
manns, sem var á veröi um nóttina, þegar Jimmy tal-
aði yfir hausamótunum á honum, eftir að allt væri kom-
ið UPP- Hamingjan góða! Heldur vildi ég þurfa að synda
frá Lenwin til Mauritius. James Buchanan, sem flotinn
var hreykinn af og allir vopnasmyglarar óttuðust eins
og pestina.
Mér fannst við vera komin það langt undan, aö nú
væri kominn tími til þess að fara að íhuga hvað næst
skyldi til bragðs: Þegar Virginía var komin á fætur og
við höfðum búið um sár Rottusnjáldurs, sem ekki var
hættulegt, fórum vió því að taka saman ráð okkar. Eg
stefndi í norðvestur til þess að forðast allar eyjar af
fremsta megni, svo að Jimmy gæti ekki rakiö leið okk-
ar, því að ég þóttist viss um, að hann mundi gera allt,
sem unnt væri, til að hafa uppi á okkur, þegar er hann
yrði flóttans vísari.
Það sem verst er, sagði ég við Virginíu, þegar við
vorum sezt í hægindastólana aftur á og nutum þess að
hvíla okkur eftir volkið, er þetta skeyti, sem ég sendi
Conray gamla. Það kemur sér bölvanlega fyrir mig.
Hvernig á ég að komast í kringúm það?
Hún var hugsi.
Getum við ekki látið sem Hogan hafi öllu ráðiö?
spurði hún.
Tæplega, Það kemur ekki heim við frásögn da Silvas.
Æ, það er satt, stundi hún og þagði síðan.
Það er enginn, sem þekkir skipið eða nafn þess, sagði
ég. Það er mikið unnið, ef við getum losað okkur við það.
Heyrðu, greip hún fram í. Getum við ekki fleygt skot-
vopnunum fyrir borð og þú segir svo, að þér hafi skjátl-
azt?
Eg varð hrifinn af þessari hugmynd fyrst í stað, en
þegar ég sá gloppurnar á henn , þvarr gleði mín.
Það er hægt að sanna.að þú keyptir rifflana.Þeir geta
fengið upplýsingar um það símleiðis. Hvers vegna hefð-
um við líka þá átt að vera.að flýja Jimmy og tundur-
spilli hans? Nei, við verðum að sökkva snekkjunni með
öllu saman, þó að þaö sé synd, um svona fallegt skip,
en hinsvegar er fangelsið, mælti ég.
Hvar ætlaröu að sökkva því?
Einhversstaöar undan ströndum Ástralíu, býst ég við.
Hvað um okkur og skipshöfnina?
Við höldum til lands 1 björgunarbátnum. Við verðum
að sæta lagi, þegar veður er gott. Við borgum mönn-
unum og segjum þeim að dreifa sér. Svo finnum við
okkur góðan dvalarstað, fjarri menningunni.
Og svo.....
Við látum sem við höfum verið þar nokkrar vikur
og aldrei komið til Paradísareyjar.
En þú sendir símskeytið frá Omatu?
Hvert í hoppandi. Já, það er satt.
Hvernig hafðix'ðu hugsað þér að færa líkur fyrir því,
aö við hefðum veriö lengur á landi, en rétt væri.
Mér hafði dottið í hug að múta einhverjum presti til
þess aö falsa dagsetningu á giftingarvottorðið.
Hún fór að skellihlæja. Henni fannst þetta svo fárán-
legt, Eg fór líka að hlæja. Þannig leið morguninn. Við
vorum komin fimmtíu mílum nær Ástralíuströndum, en
ekki spönn nær lausn þessa vandamáls.
Á meöan við, snæddum hádegisverð, rann upp fyrir
mér ljós. Eg var að stinga upp 1 mig laxbita, lagði allt
í einu frá mér gaffalinn og staröí á Virginíu.
Heyrðu góða, mælti ég. Hvernig væri, að við hættum
alveg við að fara til Ástralíu — fyrst um sinn? Við get-