Þjóðviljinn - 06.02.1941, Blaðsíða 4

Nœturlœlmir í nótt er Eyþór
Gunnarsson, Laugavegi 98, sími
2111.
Nœturuördiir er þessa viku í
Reykjavíkurapóteki og Lyfjabúð-
inni Iðunni..
Útmrpíð. í dag,
18.30 Dönskukennsla, 1. fl.
19,00 Enskukennsla, 2. fl.
12,00 Hádegisútvarp.
15.30 Miðdegisútvarp.
19.25 ErindL Uppeldismál, IV.
Dr. Sínwn Jóh. Ágústsson.
19.50 Auglýsingar.
20,00 Fréttir.
20.25 Lesin dagskrá næstu viku.
20.30 Erindi: Atvinnumálin 1940.
Ól. Thors, atvinnumálaráðh.
21,15 Hljómplötur: ísl. lög-
21.25 Minnisverð tíðindi: Sigurð-
ut Einarsson.
21,45 „Séð og heyrt".
21.50 Fréttir.
22,00 Dagskrárlok.
Gjafir til Sly&avarnafélags ís-
líinds á árinu 1940 (ekki auglýst
áður). Frá velunnara félagsins kr.
50,00. Kvenfélag Bongarhrepps kr.
25,00. Eiður Benediktssion, Akur-
eyri kr. 20,00. N. N. hr. 5,00. M.b.
Geir Goði, Rvk. kr. 50,00. Mar-
grét kr. 3,00. Gömul kona Rvk.
kr. 5,00. Ungmennafélagið „Dðg-
un“ Staðarfelli kr. 150,00. Kona,
Borgarfirði kr. 5,00. O. Þ. Vest-
miannaeyjum kr. 20,00, Jön Jak-
obsson kr. 3,00. Oddur Jónsson
kr. 3,00. Jón Rögnvaldsson, kr.
3,00. S. G. Rvk. kr. 2,50. Skips-
höfnin á e.s. Lagarfoss kr. 140,00
Steinunn Jónsdóttir, Ósgerði, Ó1
afsfirði, Minningargjöf kr. 100,00
Bezto þakkir. ■— J.E.B.
Gjafir í xekstrarsjóð björgunar
skipsins „Sæbjörg" á árinu 1940.
(ekki áÖur auglýst). Frá skip-
stjóra og skipverjum á m.b. Þor
steini, Rvk. kr. 75,00. M.b. Þor-
steinn Reykjavík kr. 25,00. Kvenna
deildin, ólafsfirði kr. 250,00. M.
b. Kristjana Ólafsfirði kr. 100,00.
M.b. Þór, ólafsfirði kr. 100,00.!
Vélbátaábyrgðarfélag Akurnes-
inga, kr. 300,00. M.b. Sigurfari,
Akranesi kr. 100,00. M.b. Aldan
Akranesi kr. 100,00. — Kærar
þakkir. — J*.E.B-
Æ- F. R. |
£
Áhugaliðsfundur í kvöld kl. 8V2
í skrifstofu Æ.F.R., Lækjargötu
6A.
Málshöfðun gegn
Sígurðí Bene~
díkfssyni
Dómsmálaráðuneytið hefur fyr
irskipað málshöfðún gegn Sig
urði Benediktssyni póstmanni fyr
ir brot á 10. kafla hegningarlag-
anna („landráð") og 18. kafla
peirra, en hann fjallar um 'brot
er hafa í för með sér almenna
hætto. Situr Sigurður enn í igæzluj
varðhaldi.
Stríðíd í Afriku
Framh. af 1. síðu.
öllum vígstöövum í Afríku, aö
því er tilkynnt er frá London.
í Líbýu hafa Bretar náð á
vald sitt bænum Cyrene, sem
er um 80 km. vestur af Derna
og eiga nú um 200 km. ófarna
til Bengasi. Á þessum víg-
stöðvum tóku Bretar í gær um
400 fanga og allmikiö af her-
gögnum. Loftárásir hafa hvað
eftir annað verið gerðar á flug
stöðvar og járnbrautarstöðvar
við Bengasi. Brezkar flugvélar
liafa einnig gert árásir á her-
flutninga ítala í Líbýu og
valdið miklu tjóni.
í Eritreu er ítalski herinn á
undanhaldi, og verður að
skilja eftir mikið af hergögn-
um, því að brezku hersveitirn-
ar fylgja fast á eftir. í Abessi-
níu sækja Bretar og Abessiníu
menn fram til Gondar og verð-
ur vel ágengt.
Málshöfðanírnar
Framhald af 1. síðu.
stjórum Þjóðviljans til að snúast.
Þetta verður því ljósara, ef at-
huguð er í þessu sambandi ven'j
an hér á landi um þessi mál.
Hingað til hefur verið leyfilegt
að ræða alveg hispurslaust þau
mál, er fyrir dómstólumim ligtgja
og eins eftir að dómur er fall-
inn. öllum er í minini afstaða and
banninga til mála út af balnnlaga-
brotom. Þá hefur og ekki síÖur
verið tekin afstaða „opinberlega
og greinilega“ með hinum dæmdu
í þeim málum er áður fyrr snertu
„landráð" og „uppþot“ svo sem
dómana gegn Verklýðsblaðinu,
Alþýðublaðinu og Þórberigi Þórð-
arsyni út af Hitler, eða hinsveg
ar dómana út af 7. júlí og 9.
nóv. 1932.
Verði því 121. greininni beitt
eins og dómsmálaráðherrann ætl-
ast til — og það undir þessum
sérstöku kringumstæðum sem. nú
cru, — til að dæma menn fyrir
blaðaummæli, þá er þiarmeð stór
um verið að takmarka prentfrels
ið á íslandi, takmarka þlað' í þiágnj
þeirra yfirvalda, sem ekkí viljá
þiola aðfinnslur að gerðum sín-
um.
Qg verði það gert, þá vita ís-
lenzk blöð, sem halda vilja uppi
málstað frelsis og sjálfstæðip
þjóðarinnar eins og nú er komið
hvað þeim ber að gera: að taka
upp það „þrælamál", sem notað
er, þegar menn búa undir harð-
stjórn og rnega ekki segja mein-
ingu sína.
Enskt borgarablað birtir eftir-
farandi frásögn í sambandi við
síðustu viðræður um viðskipta-
mál milli fulltrúa þýzku stjórnar-
innar, Schnurre, og fulltrúa Sovét
stjórnarinnar i Moiskva.
Fulltrúi Sovétstjórnarinnar í
samningum var Masluk, og er
hiouum lýst svo að hann sé þrjár
álnir á hæð, með ljóst hár og blá
augu, rétt eins og hann væri hiug-
sjón Hitlers um þann hreina Aría
íklædd holdi og blöði.
Masluk þekkti mjög vel fjár-
mála- og atvinnuás-tand Þýzka-
lands og sannaði því hvað eftír
annað fyrir Schnurre, að loforð
nazista væru alveg út í bláinn.
Á fyrsta fundi þeirra sló Schnur
re Maslúk gullhamra fyrir útlit
hans og bjóst auðsjáanlega við
að koima sér á þann háfjt í rnjúk-
inn hjá honum.
„Þér eruð hinn sianni norræni
maður“, — sagði Schnurre.
Masluk svaraði þurrlega: „Góð
fyndni hjá yður þetta. Ég er Gyð-
ingur. Báðir foreldrar mínir eru
af Gyðingakyni".
JAMES JOYCE
hinn heimsfrægi írski rithöfund-
ur lézt nýlega í Ziirich' í Sviisis, að'
undangengnum uppskurði, fimm-
tíu oig átta ára að aldri. James
Joyce er kunnastur fyrir skáld-
sögur sínar „Ulysses", er kom
út 1922 oig var árum saman bönn-
úð í 'Bretliandi og Bandaríkjunum,
og „Finnegau’s Wake“, sem kom
út 1939. Frá 1910 bjó hann ýmist
í Triest eða París, en var nýfluttur
til Sviss er hann lézt.
DR. EMMANUEL LASKER,
þýzki skáksnillingurinn er ný-
le(ga látinn, sjötíu og tveggja ára
að aldri. Lasker var heimismeiist-
jari í skák 1894—1921. Eftír hann
liggja rit um helmspeki, stærð-
fræði og skák. Hann var af Gyð-
ingaættum og flýði land eftir að
Hitler komst til valda, dvaldi í
Sovétríkjunum um tíma, en var
fluttur til Bandaríkjanna fyrir
nokkru. Hann lézt í New York.
Forsæti Æðstaráðs Sovétríkj-
anna hefur ákveðið að stofna
nýtt þjóðfúlltrúaráð (ráðuneyti),
er beri nafnið öryggismálaráð, ag
hefur Vsevolod Merkúloff verið
skipaður til að veita því for-
stöðu. Mál þau er heyra undir
hið nýja þjóðfulltrúaráð heyrðu
áðiur undir innanríkismálaráðið.
Þjóðfulltrúi innanríkismála er Lav
renti Bería.
KAUPUM FLÖSKUR
stórar og smáar, viskípela glös
og bóndósir. 'FlöskubúðinBerg-
staðastræti 10. 5395.
0
0
24
Anna Liegaard
Skáldsaga cftir
Nini RoW Anker
rödd móður hans eyddi þeim. Þaö var eins og gráthljóð
í rödd hennar, — gat þetta haft svona óhemju sterk á-
hrif á hana?
,,En mamma, — þú hefir aldrei sýnt neinn áhuga fyr-
ir stjórnmálum”.
„Þess þarf ég ekki. Eg er fædd vinstri”.
Það var eins og hún segöi: ,,Eg er fædd kóngsdóttir”.
Per gat ekki að sér gert, hann brosti.
Og nú byrjaði hún að tala um æsku sína, sagði hluti,
sem hún hafði áöur sagt, stóö eins og í virkisgarði með
gömul vopn í höndum. Stundum leit hún yfir borðið,
þangaö sem maður hennar sat.
Hvers vegna hjálpar hann henni ekki, hugsaði Per.
Þau, sem hafa verið ung saman.
En faðirinn þagöi og Anna brýndi raustina eins og
hún væri að tala fyrir tvo.
í miðri setningu um kjör verkamanna fyrr á tímum
varð hún að þagna, — vinnukonan kom inn með eftii’-
matinn. Annik skildi ekki þessa óvæntu þögn, og horfði
foi'vitnislega á Bernhardínu, sem gekk kringum borðið
og skipti á diskum. Hvers vegna vildi móðirin ekki tala
meöan Bernhardína var inni?
Hjarta Önnu sló ört. í kyrrðinni var eins og rödd
hennar bergmálaði. Hún sat mitt á meöal sinna nán-
ustu, sem hún hafði gefið alla ævi sína. Og enginn
hjálpaöi henni, enginn virti hana.
Meðan hún gaf yngstu börnunum eplaköku á disk-
ana, talaði hún við þau. Og hún hélt áfram að áminna
bau og Ingrid meðan þau borðuðu..
“Hnýttu þurrkuna um hálsinp, Sverre — nei, alveg
aftur fyrir”. “Vertu ekki aö leika þér við boi’ðiö, Annik”.
„Sittu bein Ingi’id”.
Öðru hvoru leit Roar til hemrar, það komu kipi’ur í
munnvikin, en hann þagði. Þá velti Ingrid allt í einu
glasinu með saftvatninu, það flóði út yfir hreinan dúk-
inn og fór líka í kjólinn hennar, hún ýtti stólnum frá
box’ðinu og hljóðaði upp yfir sig.
„Hana nú!” Taugar Önnu létu snögglega undan. “Því
getui’ðu ekki passað þig einhverntíma! Hvað ertu eig-
inlega að hugsa, stúlkan, sem átt að fermast í haust.
Faröu fram strax og reyndu að skola úr kjólnum! Þú
situr hálfsofandi viö borðiö og veizt ekki hvað þú ger-
ir!” x
Roar hafði lagt frá sér skeið og gaffal, í sama bili og
Ingrid skellti á eftir sér huröinni tók hann ölglasið sitt
hálffullt, og lagði það á hliðina svo að gulur vökvin^
rann út yfir dúkinn og náöi rauðleita saftvatnsflekkn-
um.
“Skál”, sagði hann.
Per kastaði hnakka og skellihló.
„Roar!” Anna starði á dúkinn.
„Já, fyrst allt á að lenda hér í ónotum, er bezt að
hafa þau svo um muni. Þakka fyrir matinn”. Hann stóð
upp.
Arma laut fram og tók höndum fyrir augu. Á sama
augnabliki var handleggur litlu dótturinnar kominn um
háls henni, hún kom upp í kjöltu móður sinnar og þrýsti
sér að henni og klappaöi henni.
„Vertu ekki aö gráta mamma, vertu ekki aö gráta!
Góða, góða mamma mín, mér þykir svo vænt um þig”.
En Anna gat ekki hætt, hún hágrét upp viö mjúka
bai’nskollinn.
Per hafði flýtt sér út. Sverre sat enn og horfði á móð-
ur sína og systur, en svo ákvað hann að sýna karl-
mennsku og hljóp fram hjá þeim með samanklemmd
augu fram í eldhúsiö.
Roar lagði hendina á öxl konu sinnar, en hún ýtti
honum frá sér.
Hann gekk hægt inn í stofuna. Þar kveikti hann sér
í sígarettu og settist í einn lágu stólanna. Aldrei þessu
vant hafði hann sjálfur munað eftir því að kveikja upp
á kvistinum áður en þau gengu til borðs, þar voru nýj-
ar bækur, sem hann langaöi til að lesa. .. En hann gat
ekki farið upp strax.
00000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000000