Þjóðviljinn - 12.08.1942, Page 1

7. árgangur.
Miðvikudagur 12. ágúst 1942.
82. lölublað.
BardioarÉ ui StalM HMamir
n frslil hlnir ttn sunrstmar
Riiuðí herínn í sóhn”fyrír sunnan Vorones ^
Þjóðmjar segjast vera í vörn á Rsheffvígstöðvunum
Tom Wintrington, fréttaritari News Clironicle í Moskvu,
segir að einhverjar ægilegustu orustur styrjaldarinnar séu nú
háðar á sóknarleiðum þýzka hersins til Stalingrad.
Bæði Rússar og Þjóðverjar draga að sér mikið varalið og
hergögn, því að báðum aðilum er það ljóst, að Stalíngrad mun
ráða miklu um úrslit sumarsóknar Þjóðverja. Ef Þjóðverjar ná
ekki Stalingrad er sumarsókn þeirra og hinar miklu mannfórn-
ir unnar að miklu leyti fyrir gýg. Hinsvegar mundu horfur
Rússa versna mjög ef Stalingrad félli.
Rússar tilkynntu í gær, að þeir hefðu orðið að láta
undan síga hjá Armavir. Ekki hafa Rússar staðfest þá til-
kynningu Þjóðverja, að þeir liafi hertekið Maikopolíulinda
svæðið, og segja Rússar, að Þjóðverjum hafi ekki tekizt
að brjótast þar í gegn. Hins vegar reyna Þjóðverjar að
sækja frá Krassnódar í vesturátt, álciðis til Svartahafs.
Rússar halda Þjóðverjum í skefjum í sókn þeirra að
Stalingrad. Her Rússa sækir enn vestur yfir Donfljót og
hefur hrakið Þjóðverja vestur á bóginn.
Þjóðverjar gera sér ljóst,
að Stalíngrad verða þeir að ná
hvað sem það kostar. Á hinn bóg
inn mundi það verða mesta á-
fallið í þessu stríði fyrir Rússa,
ef Þjóðverjar fengi unnið Stalín
grad. Má því búast við miklum
tíðindum frá þessum slóðum.
Fréttariturum kemur nú
saman um, aö orusturnar í
Donkrikanum séu komnar að
hámarki. Er barizt af mikilli
grimmd þar og á Kotolnikoff-
vígstöðvunum, þar sem Þjóö-
verjar sækja aö Stalingrad úr
suövesturátt. Þjóöverjar draga
þar aö sér æ meiri liösauka.
Rússar eyðulögðu þarna 48
Gengið að kröfum
yfírmanna á sklpum
Eimskipafélagsins
Eimskipafélagið hefur nú
gengið að þeirri kröfu yfir-
manna á skipum félagsins, að
þeir fengju 100 kr. á dag í á-
hættuþóknun, þegar þeir eru
i millilandasiglingum.
í strandferöum hér við land
veröur áhættuþóknunin 15 kr.
á dag.
Stýrimenn, loftskeytamenn
og vélstjórar skrifuðu stjórn
Eimskipafélagsins; þar sem
þeir settu fram kröfu sína um
100 kr. áhættuþóknun á dag.
S. 1. sunnudag ræddu full-
trúar yfirmanna viö stjórn
Eimskipafélagsins og náðist
þá samkomulag.
fallbyssur og 40 skriödreka.
Rússum veröa mikil not af
‘hinum þungu risaskriðdrek-
um sínum í vörninni gegn
sókn nazista.
Frá Voronesvígstöövununl
er þaö aö frétta, aö Rússar
hafa á nýjan leik fariö meö liö
vestur yfir Donfljót fyrir sunn
an Vorones. Rússum viröist
yöar, dags. 10. júní ásamt á-
vísun á 650 krónur. Eg sendi
yöur formlega kvittun okkar
fyrir þetta glæsilega framlag
í Rússlandsstyrktarsjóð
brezku verklýösfélaganna.
Hinum sjö flóttamönnum á
íslandi, sem söfnuðu einu dag
kaupi á mánuöi sem framlag
þennan sjóð, bið ég aö færa
viðurkenningu mína á hinni
bróöurlegu fórn þeirra svo' og
hlýjar þakkir National Coun-
cil of Labour. 100 dollarar eða
næstum því 25 sterlingspund
eru allálitleg upphæð, sérstak
hafa tekizt að færa bardaga-
svæöið á þessum slóðum suö-
ur á bóginn . Með aðstoð
Stúrmovíksteypiflugvéla hófu
sveitir Rússa sókn á vestri
bakka Donfljóts og hertóku
fjögur byggö svæði og brast
flótti í liö Þjóðverja og Ung-
verja, sem þarna voru til varn
ar. Sókn Rússa á Voronisvíg-
stöövunum hefur nú varað 1
fjóra daga og hafa þeir tekiö
mörg vígisþorp og borgir og
hrakið fjandmennina vestur á
bóginn um nokkra tugi mílna.
Rauöi herinn hefur búizt um
á þessum slóðum í sama mund
eg hann heldur áfram sókn-
inni á virki þau, sem fjand-
mennirnir höfðu komiö sér
upp í skyndi í sókn þerra frá
Kursk. Eru miklir bardagar
háöir þarna þessa stundina.
Miðnæturtilkynning rauða
hersins
í miðnæturtilkynningu rauða
hersins, segir aðeins að miklir
eins fáir standa aö söfnun-
inni. Eg þekki til hinna erfiöu
aöstæðna í Reykjavík til að
’era mér í hugarlund, aö
framlag þetta er allverulegur
skerfur af þeirra hálfu. Þetta
ber aö viöurkenna því meira
sem hér er aö ræöa um fram-
tak fáeinna þýzkra og austur-
rískra flóttamanna á íslandi,
sem vottur samúðar með hinni
rússnesku þjóö og sem sönn-
un þess, aö skilningur á al-
þjóölegri samheldni lifir einn-
g á hinu fjarlæga íslandi.
Með beztu óskum, ýöar ein-
ægur.
Walter Citrine (sign.).
8 stunda vinnudagur
viðurkenndur á
ísafirði
Allir atvinnurekendur á
ísafirðd hafa nú viöurkennt
8 stunda vinnudag á ísa-
firöi og 20—25% hækkun
á grunjnkaupi ísfirzkra
verkamanna.
Ákvöröun þessi -gekk í
gildi s. 1. mánudag. Dag-
vinnukaup verkamanna á
ísafiröi er frá kr. 3,29 á
klstund.
--------5-------t--——-----
bardagar hafi verið háðir á
Kleptskajavígstöðvunum, á víg-
stöðvunum norðaustur af Kotol-
nikoff og' Krassnodar-Maikop-
svæðinu. Hjá Kleptskaja hafa til
raunir nazista um að brjótast í
gegn misheppnast.
Rússar eru fáorðir um sókn
sína á Rsheffvígstöðvunum. En
á hinn bóginn gera Þjóðverjar
mikið úr því í fréttum sínum,
að þeir eigi í harðri varnarbar-
áttu á þessum slóðum gegn sókn
Rússa.
Nazistar handtaka
norska verkamenn
Stöðugt berast tíðindi um nýj
ar handtökur í Noregi. Til dæm
is hafa upp á síðkastið farið
fram margar handtökur í
Þrændalögum, þar sem Þjóðverj
ar eru að reisa mikil varnar-
virki. Á flugvellinum í Verne
hafa 32 verkamenn verið hand-
teknir og var þeim gefið að sök
að hafa sýnt af sér þrjózku.
Þar sem verkamenn í þjónustu
Þjóðverja eru undir þýzkum
herlögum, er búht við því, að
þeir fái þunga refsingu.
Það gerast nú æ meiri brögð
að því, að norskir sjómenn á
skipum er sigla undir þýzkri
stjórn, kasti sér útbyrðis nálægt
ströndum Svíþjóðar og freisti
að synda til lands.
Msltlr iliðuieon i Islaadl saioa fil
siwiitar SouelríUiuuuiD
Söfnunín láfín renna i Rússlandssfyrkfarsíód
brezku verkalýdsfélaganna
Nokkrir þýzkir og austurískir fióttamenn á íslandi, söfn-
uðu til styrktar Sovétríkjunum og létu upphæðina renna í
Rússlands-styrktarsjóð brezku verklýðsfélaganna. Hefur þeim
nú borist eftirfarandi bréf frá Walter Citriue, forseta brezka
verklýðssambandsins:
„Gegnuni brezka utanrikis-
málaráöuneytið fékk ég bréf
íega meö tilliti til þess, aö aö-
NMar fiutia
rfssousUa loillooa
tiíÉin i M
Fjöldi rússneskra gisla, þar á
meðal drengir yngri en 15 ára,
eru komnir til Noregs, og hef-
ur þeim verið komið fyrir hjá
þýzkum fyrirtækjum, að því er
segir í tilkynningu frá Noregi.
Tilkynningin segir að fjöldi
rússneskra unglinga hafi verið
teknir til fanga í sókninni í
austri, og meðal þeirra eru
drengir 10—12 ára. Margir á
þeim aldri hafa verið sendir til
Bodö í fiskiiðnaðinn.
Þessar fregnir staðfesta ásök-
un utanríkismálaráðherra Rúss-
lands, Vyasélaffs og M. Molo-
toffs, að Þjóðverjar flyttu rúss-
neska borgara vestur á bóginn.
40 þúsund danskir verka-
mennltlttttir f nauðungar-
„yinnujil Þýzkalands
Nazistar haía nýlega flutt
40 000 danska verkamenn til
Þýzkalands og eru búnir aö
ræna fimmta hluta af þjóöar-
auöi Danmerkur.
Neyöa þeir nú danskar verk
smiöjur til aö smíöa hluta í
kafbáta, skriödreka og flug-
vélar. Tala hænsna í Dan-
mörku hefur minnkað úr 20
millj. niöur í 7 millj. síöan
Danmörk var hernumin. Þess
ai staðreyndir sagöi Christ-
mas Möller fyrrv. verzlunar-
málaráöherra Danmerkur
enska blaöinu Daily Mail.
Lðgin um afnám kaupkúg-
unnarákvæðanna afgreidd
til 2..umr, og [nefndar í
efrideild
Fruouvarpið um dómnefud
cins og ríkisstjórnin ber það nú
fram, þar sem afnumin eru
kaupkúgunarákvæðin, var til 1.
umræðu áfram í efri deild í
gær og var síðan samþykkt til
2. umræðu og allsherjarnefnd-
ar. Þingmenn Framsóknar sátu
hjá við atkvæðagreiðsluna.
Eins og Steingrímur Aðal-
steinsson benti á í ræðu sinni í
fyrradag og oft hefur verið fram
tekið hér í blaðinu, þá er brýn
nauðsyn á að sett sé inn í þessi
lög ákvæði um að öllum samn-
ingum megi segja upp með ör-
stuttum fyrirvara. Hefur Al-
þýðuflokkurinn lýst sömu skoð-
un á þessu máli. Að vísu hafa
verklýðssamtökin í Reykjavík
Framhald á 4. síðu.