Þjóðviljinn - 02.09.1942, Blaðsíða 4

gHÓÐVILJINN
^&<sxs> ijarnarbíó ®*s><S3g
Vængjuð sfeíp
(Ships with Wings)
Ensk stórmynd úr ófriön-
um. Tekin aö nokkru leyti |
um borö í H. M. S. ARK |
ROYAL
Aöalhlutverk:
John Clementz, Leslie
Banks, Jane Baxter, Ann1
..........Todd............
Sýning kl. 5, 7 og 9
j Sala aðgöngumiöa hefst j
kl. 11. g
Börn innan 16 ára fá ekki ®
aögang. |
OC2E>00CEJC0C32>00<SE>00<S2>C0CS>O
Næturlæknir í nótt er Halldór
Stefánsson, Ránargötu 12, sími 2234.
Félagar! Munið að skila könnun-
arlistunum!
Tómas Jónsson verkamaður, Lauga
veg 17, á fimmtugsafmæli í dag.
Félagar! Munið að skila könnun-
arlistunum!
Útvarpið í dag:
20.30 Einleikur á píanó (Fritz Weiss-
happel); „Árstíðirnar", lagaflokk-
ur eftir Sigurd Lie.
20.45 Upplestur: „Vogrek“, sögukafli
eftir Remarque (Sverrir Kristjáns-
son).
21.10 Hljómplötur:Létt lög.
21.15 Erindi: Þáttur úr daglega líf-
inu (Guðmundur Friðjónsson —
V. Þ. G.).
21.30 Hljómplötur: Frægir söngvarar
syngja.
21.50 Fréttir. — Þingfréttir.
Félagar! Munið að skila könnun-
arlistunum!
Lúðrasveit Reykjavíkur leikur í
Hljómskálagarðinum í kvöld kl. 8V2,
ef veður leyfir. Stjórnandi Karl O.
Runólfsson.
Æ. F. R.
Æ. F. R.
; 000000
>00000-;
Æskulýðsfylkingin í
Reykjavík
fer í berjaferð að Tröllafossi um
næstu helgi. Lagt verður af stað
á laugardag og komið á sunnu-
dagskvöld. Þátttakendur gefi
sig fram á skrifstofu Sósíalista-
félagsins, Skólavörðustíg 19, op-
ið kl. 4—7. Farartími og brott-
fararstaður nánar auglýstir síð-
ar.
Stjórnin.
''■'^^O-OOOOOOOOOOOOOO
Flokkurinn
Sósíalistafélag Reykjavíkur
heldur fund limnitudaginn 3.
sept. kl. 8l/z í Baðstofu iðnaðar-
manna.
Ýms mikilvæg mál verða þar
til umræðu og er lagt ríkt á við
félagsfólk að mæta á fundinum.
Fundurinn verður auglýstur
nánar á morgun.
Innilegt þakklæti fyrir auðsýnda samúð við andlát og
jarðarför elsku litlu dóttur okkar,
HULDU H. PÉTURSDÓTTUR.
Alfreð H. Björnsson.
Til ' Alþýðublaðsíns
Afstaða Sósíalistaflokksins og Alþýðu-
flokksins til grunnkaupshækkunar
Alþýðublaðið var í gær að bera brigður á réttmæti þess, er
stóð í ritstjórnargrein Þjóðviljans á sunnudaginn um afstöðuna
til grunnkaupshækkunar. Vér finnum því ástæðu til að minna
á eftirfarandi ummæli frá báðum flokkunum:
Sósíalistaflokkurinn hvetur til
grunnkaupshækkunar.
10. sept. segir í leiðara í blaði flokksins:
„íslenzk verklýðshreyfing má ekki við því að láta beztu
tækifærin, sem hún hefur til að bæta kjör stéttarinnar ganga
úr greipum sér.
Aldrei hefur hún haft aðra eins möguleika til að vinna sigra
sína skjótt og vel“. — í þessum leiðara er höfuðáherzlan lögð á
8 tíma vinnudag og hækkun grunnkaups og þeirri baráttu síðan
haldið áfram, unnið að því að fá verklýðsfélögin til að segja
upp samningum og kre.fjast grunnkaupshækkunar.
En hver er svo afstaða Alþýðuflokksins?
Afstaða Alþýðuflokksins til '
grunnkaupshækkunar.
18. okt. 1941 skiptu ráðherrar þjóstjórnarinnar verkum með
sér, til þess að tala við stjórnir verklýðsfélaganna um afst.öðu
þeirra til grunnkaupshækkunar og uppsögn samninga. Ólafur
Thors talaði við stjórnirnar í Hlíf og Dagsbrún og fékk góðar
undirtektir. Stefán Jóhann talaði við stjórn Alþýðusambandsins
og skýrði frá málavöxtum í þingræðu 24. okt. sem hér segir:
„Mér er kunnugt um það að það er engin sérstök hreyfing í
þá átt að segja upp kaupsamningum með það fyrir augum að
hækka gruhnkaupið. Að því leyti, að engin yfirvofandi hætta
sýnist á því að slíkt skelli á, þá er þess vegna líka hægt að
segja það, að ef verðlag héldist óbreytt í landinu á innlendu
afurðunum og hægt væri að lækka eða halda niðri verðlaginu
á aðfluttum nauðsynjavörum, þá eru engar líkur til þess að
kaupgjald launastéttanna í landinu orkaði svo á dýrtíðina að
hún færi hraðvaxandi fyrir þær sakir“.„Þótt nokkur félög
óski endurskoðunar á samningum sínum við atvinnurekendur,
þá þarf það ekki að bera vott um tilhneigingu til almennrar
hækkunar á grunnkaupi“. (Auðkennt hér).
Skýringar eru óþarfar.
Verzlunarmenn fá
kjarabætur eins og
opinberir starfsmenn
Verzlunarmenn hafa sam-
þykkt aö fara fram á
að fá launabætur eftir
sömu reglum og starfsmenn
ríkisins. í gær skrifuöu marg-
ir kaupmenn undir samninga
viö verzlunarmenn á þessum
grundvelli og virðist enginn
ágreining-ur vera um samn-
inga þessa.
Starfsmenn Reykjavíkurbæjar
starfsmenn „KRON” og verzl
unarmenn hafa þá fengiö
kjarabætur eftir þehn reglum
sem Alþingi setti um kjara-
bætur starfsmann^i ríkisins.
Gerðardómslögin
Framhald af 1. síðu.
ir. Munu þessi mál verða tek-
in nánar fyrir í Þjóöviljanum
á sínum tíma. En hér skal aö-
eins fram tekið, aö stjóm
Dagsbrúnar mun hafa haft
gildar ástæöur fyrir því aö
hvetja verkamenn til þess aö
hverfa ekki úr setuliösvinn-
unni aö svo stöddu.
Nú, eftir aö búiö er aö und-
irrita lögin um afnám geröar-
dómsins, getur ekkert veriö því
til fyrirstööu, áö setuliðin fari
aö greiöa samkvæmt hinum
nýja sanmingi Dagsbrúnar og
gerist aöilar að honum. Þaö
er bæði landvarnavinnunni
og verkamönnum til gagns aö
þetta mál verði leyst þegar í
stað.
525252525252525252525252525252125252525252125252
n
52
1 DREKAKYN
§ Eftir Pearl Buck
52
52 nvers vegna ættir þú að koma með mér? spurði Ling Tan.
52 Eg hef ekki heyrt að í dag sé neinn hátíðisdagur.
52 Drengurinn gerði hring í sandinn með tánni, og varð nið-
írí urlútur.
vá Mig langar til að koma, sagði hann önuglega.
Ling Tan leit á hann og velti fyrir sér hvort hann ætti að
£j$ leggja út í deilu við þennan stálpaða dreng. Dagurinn var
^Isvo bjartur og fagur, að hann ákvað að gera það ekki, því
m hann hafði óbeit á illdeilum jafnvel á slæmum dögum og
52* reyndi ávallt að sneiða hjá þeim.
52 Komdu þá, bannsettur, sagði hann og hló. Sonur hans lyfti
52 höfði, og þeir héldu af stað, faðir og sonur, eftir steinlögð-
um veginum.
Daginn áður hafði verið skýjað loft, og þó ekkert rigndi,
52 héngu skýjabólstrarnir yfir húsaþökunum. En í dag var
i2 veðrið engu líkara en sem haust væri komið í stað hásum-
52
;a
J2
52
52
52
ars og áður en leið á löngu, gátu þeir ekki lengur bælt
niður gleði sína og fögnuð. Þeir glöddust yfir fegurð him-
insins og góðum uppskeruvonum.
Þeir fóru inn um suðurhlið borgarinnar og lituðust um.
í fyrstu var ekkert sem benti þeim á það sem skeð hafði
nema alvörusvipurinn á andlitum fólksins sem fór fram hjá
52' . þeim. Þessi borg var víðfræg fyrir glaðlyndi íbúa sinna.
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
52
Hún var gömul og öldum saman hafði hún verið aðseturs-
staður keisara og konunga og allra þeirra sem geta verið
iðjulausir og borðað góðan mat og eytt peningum fólksins
og gefið því þá svo aftur af frjálsum vilja. Hvarvetna
heyrðist hlátur og hljóðfærasláttur, bæði dag og nótt, og
þar voru ungar og fagrar konur handa hinum ríku og
jafnvel handa hinum fátæku, og á vatninu voru skemrati-
snekkjur úr útskornum viði og þar voru mikil musteri og
hof. Þetta voru menjar liðinna tíma.
Síðan eftir byltinguna höfðu ekki verið fleiri konungar
né keisarar, en enn voru þó drottnarar og þeir byggðu einn-
ig nýjar, fallegar hallir og nýtízku hús, þar sem vatnið
kom út úr veggjunum og eldur lá í leyni og þurfti aðeins
að styðja á hnapp svo hann kæmi í ljós. Þeir tóku einnig
peninga fólksins og gáfu því þá aftur af frjálsum vilja með
hátíðahöldum og skemmtunum. Þar var því enn gleðskapur
ríkjandi og fólkið lifði góðu lífi og nýjar stórar búðir voru
opnaðar um allt og í borginni mátti nú fá keypta hluti,
sem menn höfðu aldrei heyrt getið um fyrir nokkrum ár-
um. Almúgamenn sem drógu dráttarkerrur eða báru byrð-
ar á bakinu, gátu nú keypt ljós, sem engir vindar megnuðu
að slökkva, í stað kertaljósa í pappírsljóskerum. Slíkir
hlutir komu fólki í gott skap, því hver vissi hvaða nýjungar
næsti dagur mundi hafa í för með sér? Og allir vissu að
þessir hlutir komu handan um yfir hafið, og því fylltist
fólkið aðdáun á útlendingunum sem búið höfðu til slíka
hluti og áleit þá góða menn og aðdáunarverða. En þetta
var áður en að skipin fljúgandi komu yfir borgina.
Nú heyrði Ling Tan menn á götunum og á tekránni, þar
sem hann og sonur hans fengu sér hressingu, segja beizk-
lega, að þeir vildu heldur vera án allra nytsamlegra hluta
frá útlandinu ef slíkir atburðir sem þessi, að borgin þeirra
væri lögð í rústir, ættu eftir að endurtaka sig.
Hvar eru rústirnar? spurði hann veitingaþjóninn. Þjónn-
inn fór að hágráta og sagði síðan:
Eg átti lítið hús úr mold og hálmi, sem stóð næst við hús
52 ríks manns við Norðurbrúargötu. Nú eru hús hans og mitt
52 hrunin til grunna, og ég veit ekki hverjir fórust í húsi
52 hans, en allt mitt fólk fórst, og ég mundi einnig hafa far-
52 izt, ef ég hefði ekki verið hérna, og ég vildi óska að ég
52 hefði verið hjá þeim! Eg átti tvo litla syni, báða yngri en
52
52
52
tveggja ára.
Ling Tan gaf honum aukaskilding til þess að hugga hann
og síðan fór hann með syni sínum til þess að sjá rústirnar
52 með eigin augum. Allt sem hann hafði heyrt um eyðilegg-
52 ingu þá, sem orðið hefði, bliknaði við hliðina á því sem
hann sá, þegar hann kom að rústunum. Þó að margir menn
hefðu unnið að því í hundrað daga að brjóta húsin niður,
hefðu þeir ekki getað afkastað jafnmiklu og hér hafði verið
gert á andartakj.
52
52
52
52
52
52»JS52!2|2!2J252I2I2|2Ö 252525252525252J2525;