Þjóðviljinn - 03.01.1943, Blaðsíða 4

gUÓPVIUINN
Næturlæknlr: Úlfar Þórðarson,
Sólvallagötu 18, simi 4411.
Næturvörður er í Reykjavikurapó-
tkei.
Næturlækmir aðfaranótt þriðjud.:
Halldór Stefánsson, Ránargötu 12,
Sími 2234.
Trúlofun. Á gamlárskvöld opin-
beruðu trúlofun sína ungfrú Elísa-
bet Þórhallsdóttír frá Litlu-Brekku,
Skagafirði, og Bjarni Helgason, sjó-
maður frá Mel, Norðfirði.
Útvarp á íslenzku frá London verð
ur frá og með deginum á morgun
(4. jan.) hvem mánudag kl. 15.45 á
bylgjulengd 31.88 m.
Útvarpið í dag:
18.15 íslenzkukennsla; aukatími fyr-
ir byrjendur.
20.20 Einleikur á fiðlu (Þórarinn
Guðmundsson): Lög eftir
Sveinbjörn Sveinbjörnsson.
20.35 Erindi; Kristján Fjallaskáld
(Unnur Bjarklind skáldkona).
21.00 Upplestur úr kvæðum Kristj-
áns Jónssonar (Sigurður Skúla
son magister).
21.15 Einsöngur með undirleik á
gítar (frú Annie C. Þórðarson)
Útvarpið á morgun:
20.30 Erindi: Þættir úr sögu Skag-
firðinga: Jón Ögmundsson, I
Brynleifur Tobíasson mennta-
skólakennari).
21.00 Um daginn og veginn (Árni
Jónsson frá Múla).
21.20 Útvarpshljómsveitin: íslenzk
alþýðulög eftir Sigfús Einars-
Einsöngur (Pétur Á. Jónsson):
a) de Curtis: Sigling. b) Al-
næs: Síðasta ferðin. d) Leon-
cavallo: Mattinata. e) Schu-
mann: Hermennirnir tveir. f)
Puccini: Söngur úr óperunni
Tosca.
Lelkfélag Reykjavíkur sýnir Dans
inn í Hruna kl. 8 í kvöld.
O FÉLAGSLÍF.
Ármenningar!
Gleðilegt nýár og þökk fyrir það
liðna! Allar íþróttaæfingar hjá fé-
laginu hefjast aftur mánudaginn 4.
jan. Mætið nú öll strax á fyrstu æf-
ingunum.
Stjórn Ármanns.
Jólatrésskemmtun
Glímufélagsins Ármann verður
haldin í Oddfellowhúsinu miðviku-
dag 6. jan. (Þrettándakvöld) kl. 4
síðd.
KI. 10 verður jólaskemmtlfundur
Aðgöngumiðar að báðum skemmt-
ununum verða seldir í skrifstofu Ár-
manns í iþróttahúsinu (simi 3356)
mánudag og þriðjudag 4. og 5. jan.
kl. 8—10 sfðd._________________
Ausfurvígsfödvarnar
Framhald af 1. síSu.
nægan styrk til að veita Þjóð-
verjum stórkostlegt áfall.
Það er 1 sannleika furðulegt
atriði í sambandi við síðustu
sigra Rtássa, að þeir skuli hafa
mannafla og hergögn til að hefja
stórsókn á fjórum hlutum víg-
stöðvanna, og vel má vera að
tilkynningar Þjóðverja um árás
ir í stórum stíl suðaustur af Ilm-
envatni bendi til enn nýrrar
sóknar af hálfu rauða hersins.
Framkvæmd slíkra sókna á fá
um vikum, eftir sex mánaða
nær látlaust undanhald og ó-
sigra er afrek, sem á engan sinn
líka í hernaðarsögunni, og sýn-
ir slíka afburðaskipulagningu
í áætlun og framkvæmd að það
meira en staðfestir þau orð
Churchills er hann nefndi Stal-
ín „hinn mikla herstjórnanda".
Rússar hafa ekki einungis náð
landsvæði, heldur hefur þeim
unnizt tími til að skipuleggja
harðar árásir.
Það á því vel við, að síðasta
■Þ TJABNARBlÓ 4fl
Þjófurinn frá Bagdad
(The Thief of Bagdad)
Amerísk stórmynd í eðlileg
um litum, tekin af Alexander
Korda. — Efnið et úr
1001 nótt
CONRAD VEIDT,
SABU,
JUNE DUPREZ,
JOHN JUSTIN.
Kl. 3, 5, 7 og 9.
NÝJA BÍÓ
Tunglskin í Miami
(Moon over Miami)
Hrífandi fögur söngvamynd
* í eðlilegum litum.
Aðalhlutverk;
BETTY GRABLE.
DON AMECHE.
ROBERT CUMMINGS.
CHARLOTTE GREENWOOD
kl. 3, 5, 7 og 9.
Aðgm. seldir frá kl. 11 f. h.
&
LEIKFÉLAG REYKJAVÍKUR.
„Danslnn í Hrunau
eftir Indriða Einarsson.
Sýning í kvöld kl. 8.
Aðgöngumiðar seldir frá kl. 2 i dag-
Ásgeir Bjarnasons
Framh. af 1. síðu.
— Eg vann þar við Jordbruks-
forsökseinstalten, aðallega við
uppgjör á tilraunum. Þar var ég
þar til í apríl s. 1. og síðan við
Statens Centrala Frökontrollan-
stalt, unz ég fékk fararleyfi
heim, en slíkt leyfi er erfitt að fá
og tekur langan tíma.
— Hvað er í fréttum af þeim
(slendingum, sem nú dvelja í Sví
þjóð ?
— Þeim líður öllum sæmi-
lega vel, eftir því sem ástæður
Ieyfa.
— Fenguð þið miklar fréttir að
heiman ?
— Nei, við fengum mjög litlar
fréttir að heiman. Bréf að heim-
an voru mjög strjál og voru ekki
aðeins lengi á leiðinni, heldur
kom það mjög oft fyrir, að bréf-
um, sem til íslands voru send,
var ekki svarað fyrr en alllöngu
eftix að þau höfðu borizt viðtak-
anda í hendur. — Það er ósiður,
Bandalag alþýdu*
samtakanna
Framh. af 1. síðu.
að skapist upp úr þeim hildar-
leik, sem nú er háður: öryggi
gegn atvinnuleysinu og skortin-
um.
Hver einasti einn verður að
leggja höndina á plóginn. í því
felst hið sanna lýðræði, það að
fólkið ráði sjálft: ákvarði sjálft
og taki þátt í að framkvæma
sínar eigin ákvarðanir.
Verkamenn! Launastéttir! Al-
þýða!
Gerið bandalag alþýðusam-
takanna að homsteini lýðræðis-
ins á íslandi, að þeim grund-
velli, sem alþýðan getur byggt
raunveruleg völd og áhrif sín á
samhliða þeim ytri völdum, sem
áhrif á þing og stjórn flytja
henni.
dag ársins vottum vér Sovétríkj
unum virðingu; þeim mönnum
sem borið hafa þyngstu byrð-
arnar á liðna árinu- En aðdáun
vor á afrekum Rússa á árinu
1942 á að hvetja til samkeppni
um afi-ekin á árinu 1942 “
sem þarf að hverfa.
— Álítur þú að íslendingar geti
mikið lært af búnaðarháttum
Norðmanna og Svía ?
— Já, þeir geta áreiðanlega
mikið af þeim lært, bæði jarð-
rækt og húsdýrarækt. Bænda-
menningu hefur fleygt fram á
síðustu árum, bæði í Noregi og
Svíþjóð, enda eru þeir knúðir til
þess að afla eins mikils úr skauti
fósturjarðarinnar eins og tök^eru
á, þar sem ekkert er hægt inn að
flytja, og það er hægt að rækta
mikið meira, en menn höfðu
látið sér detta í hug áður, t. d.
eru Svíar farnir að rækta alls-
konar olíujurtir, sem þeir héldu
áður að ekki væri hægt. Ur þeim
eru unnar allskonar olíur, bæði
til matar og vélanotkunar.
— Er mikið um gervivörur í
Svíþjóð ?
— Afarmikið. T. d. um 150
tegundir af. gervikaffi, og te er
aðallega framleitt úr blöðum af
eplatrjám. Allt er skammtað í
Svíþjóð, matvörur, fatnaður og
tóbak. Matvörur hafa verið
skammtaðar frá stríðsbyrjun,
fatnaður í i ár og tóbak frá því
í sumar.
— Hver er afstaða Svía í
þessu stríði ?
— Þeirra æðsta ósk er að
halda sér algerlega utan við stríð-
ið.
— Hvernig finnst þér að vera
kominn heim ?
— Það er gleðílegt að vera
kominn heim. Margt virðist
breytt, e. t. v. bæði til ills og
góðs fyrir þjóðina. Það, sem
vekur eftirtekt við fyrstu sýn er,
að ekkert virðist hafa verið gert
til þess að koma í veg fyrir dýr-
tíðarölduna — dýrtíð er hér mik-
ið meiri en í Svíþjóð.
— Hvaða álit hefur þú á ís-
lenzkum landbúnaði ?
— Hann verður að taka mikl-
um breytingum, ef hann á að
geta notið sín með því fólki sem
nú er í sveitunum. Einkum þarf
að breyta framleiðsluháttunum
þannig, að vélanotkun geti notið
sín.
Að svo mæltu kvaddi Ásgeir.
Hann fer innan skamms veetur
að Ásgarði í Dölum.
DREKAKYN
Eftii Pearl Buck
Nóttinni varði hann til að taka saman íöggur sínar, og
það var komið undir dögun þegar hann komst út til að
ná sér i vagn. Vú Líen hlóð dóti sinu á vagninn og settist
sjálfur ofan á það. Þannig hélt hann inn um hlið óvinanna.
Mikil var gleði hans daginn eftir, er hann fór í beztu
föt sín og fór ásamt tveimur hermönnum að sækja h»nu
sína. Honum þótti verst að hann skyldi ekki geta leigt
erlendan bíl í stað gamla hestvagnsins, sem hann loks náði
í. En einnig í slíku farartæki var hann hinn höfðingleg-
asti, er ökumaðurinn stöðvaði gamla hestinn við hhðið.
Farðu niður! kallaði hann til ekilsins: Berðu að dyrum
og segðu að Vú Líen sé kominn til að sækja fólkið sitt.
— Og hann hallaði sér aftur í sætið eins og embættismað-
ur sem skipar þjóni.
En ekillinn kallaði aftur til hans: Eg þori ekki að skilja
við bykkjuna. Ef hún finnur ekki að ég haldi í tauminn,
sezt hún á rassinn eins og hundur til að hvíla sig, og þá
kem ég henni ekki af stað aftur nema að fá fjóra menn
til að lyfta henni.
Vú Líen yar enn hræddur við hermennina og þorái ekki
að biðja þá að taka í hest, og sjálfur gat hann það ekki, og
varð því að fara sjálfur og berja að dyrum, og þegar litli
glugginn á hurðiimi var opnaður og gamli húsvörðurinn
gægðist út, varð Vú Líen að segja, eins og vaeri hann sinn
eigin þjónn:
Eg er Vú Líen og kominn til að sækja fólkið mitt.
Húsvörðurinn leit með tortryggni á óvinahermennina
tvo, opnaði hliðið rétt svo að Vú Líen gat smeygt sér ínn,
en skellti því aftur fyrir hermönnunum, sem tóku að æpa
og berja hliðið utan með byssum sínum. Húsvörðurinn
sneri sér að Vú Líen.
Hvernig stendur á því að þú hefur þessa náunga með
þér? spurði hann alvarlega.
Eg er kaupmaður, sagði Vú Líen, og þessum tveimur
hefur verið skipað að vernda mig.
Vernda þig! át húsvörðurinn eftir honum og hló.
Eg ábyrgist þá sagði Vú Líen hátíðlega.
Eg má ekki sleppa þeim inn samt, þó það kosti hf mitt,
svaraði vörðui'inn: Fyrst verð ég að spyrja hvítu konuna.
Vú Líen varð að bíða þarna þangað til hvíta konan kom,
og þá varð hann að skýra þaið í löngu máli hvers vegna
ætti að hleypa inn þessum hermönnum, og þeir hættu
ekki að berja utan húsið, svo Vú Líen óskaði þess af heil-
lun hug að hann hefði ekki haft þessa verndara með sér.
En það var ekki að sjá að hvíta konan vissi aí neinum
hávaða. Hún var eins kuldaleg og róleg og mynd í út-
lendu musteri, og hún sagði með sinni útlendu rödd er
gerði sjálf orðin útlenzkuleg: ,
Ertu þá svikari?
Vú Líen var orðinn ergilegur og sagði í gremjutón:
Hvernig á ég að vita það, frú, hvað þér kallið svikara?
Að mínum dómi er ég ekki annað en maður, sem vill sjá
verzlun sinni boi'gið; ég hef fyrir fjölskyldu að sjá og er
eina fyrirvinnan.
En hún sagði með sömu kuldalegu röddinni:
Hefurðu ekki séð það sem gerzt hefur hér í borginni?
Hann svai'aði aíundinn: Það sem gerzt heíur er liðið
og það er ekki við öðru að búast en að erlendir sigurveg-
arar séu grimmari en innlendir, og það er mitt álit að því
fyrr^sem við gleymum slíku, þ\n fyrr öðlumst við frið.
Þá sagði konan: Eg heyri að þú ert svikari, og því fyrr
sem þú ferð með fólk þitt héðan, því betur. Hún sneri
sér að húsverðinum og sagði honum að hleypa hermönn-
unum inn- Vörðurinn opnaði hliðið treglega og hermenn-
irnir ruddust inn bláreiðir, en þeir stilltust er þeir sáu
háu, kuldalegu konuna með hvíta andlitið og gula hárið.
Þegið þið! sagði hún við þá eins og þeir væru börn. —
Hagið ykkur almennilega og bíðið þarna!
Vú Líen titraði af hræðslu og þakkaði sínum sæla að
hermennirnir kunnu aðeins sitt eigið mál og skyldu ekki
hvað konan sagði. En þeir skildu raddblæinn og voru eins
og barðir hundar en reiðir þó. Konan sneri sér að Vú Líen.
Eg býð þér ekki inn með þessum fylgifiskum, og skal
færa þér fólkið þitt hingað.

&
38S
&
&
38S
yx
yx.