Þjóðviljinn - 16.05.1943, Blaðsíða 2

2
? JÓÐVILJINN
Sunnudagur 16. maí 1943.
Verkamenn
09 trésmiðir
Næstu daga er óskað eftir að ráða 300 reykvíska
verkamenn og 20 trésmiði til fastrar vinnu, að minnsta
kosti til októberloka með 9 klst. daglegri vinnu.
Ráðning fer fram daglega kl. 7—8 f. h. í áhalda-
húsi Höjgaard & Schultz A/S við Sundhöllina og kl.
11—12 f. h. á skrifstofu félagsins, Miðstræti 12.
Hitaveitan.
KAUPIÐ ÞJÓÐVILJANN
Akveðíd hefur veríð
að selja hjólbarðaviðgerðaverkstæði Bifreiðaeinkasölu
ríkisins (vélar, áhöld og viðgerðarefni).
Tilboð miðuð við staðgreiðslu óskast fyrir 22. þ. m.
og er áskilinn réttur til að taka hverju tilboðinu sem
er eða hafna öllum.
Skilanefnd Bifreiðaeinkasölu ríkisins,
Garðastræti.2.
S. G. T. S. G. T.
Dansað i dag
í Listamannaskálanum kl. 3—5. — Aðgöngumiðar við
innganginn. — Hljómsveit Bjarna Böðvarssonar.
S.G.T.- dansleikur
í Listamannaskálanum í kvöld kl. 10. — Aðgöngumið-
ar kl. 5—7, sími 3240. Hljómsveit Bjarna Böðvarssonar.

Samkvæmt ákvæðum heilbrigðissamþykktar skal
hverju húsi fylgja nægilega mörg sorpílát úr járni með
loki.
Sömuleiðis er skylt að hreinsa af húslóðum allt
það er*valdið getur óheilnæmi, óþrifnaði eða óprýði.
Ber eigendum húsa að bæta úr því er ábótavant kann
að vera um þetta.
N.B. Vélsmiðjan Klettur í Hafnarfirði hefur nú á
boðstólum járnílát með loki.
HEILBRIGÐISNEFND HAFNARFJARÐAR.
AUGLÝSIÐ í Þ.IÓÐVILJANUM

Einn sem býr við „útburð-
arvæl“ spyr hvort hann
verði hengdur eða kross-
festur, ef hann flytur inn
í auða íbúð.
Herra ritstjóri!
Mönnum kami að finnast að
það sé að bera í bakkafullan
lækinn að skrifa um húsnæðis-
vandræðin. Það virðist svo sem
löggjafarvaldinu og þeim mönn-
um, sem við höfum falið stjóm
málefna bæjarins og þjóðfélags-
ins í heild, bresti skilning á
þessum málum og vilja til rót-
tækra aðgerða.
í þessum efnum, sem flestum
öðrum, er það hinn fátækari
hluti borgaranna, sem harðast
verður úti.
Stundum liggur við að við
miklumst af menningu vorri.
Einn mælikvarði á menningu
þjóða er húsakostur almennings
en sá mikli munur á húsnæði
einstakra manna, og fram til
seinustu tíma, heillra stétta í
þessu þjóðfélagi, finnst mér bera
þess vott, að menning vor standi
ekki á þeim hátindi, sem sumir
vilja vera láta. Eg v/il ekki
gleyma því sem vel hefur gert
verið þessu til úrbóta. T. d. var
’ og er bygging verkamaimabú-
sTaðanna okkur til sóma en ég
er þeirrar skoðunar, að meira
hefði mátt gera í þeim efnum
þessi seinus.tu ár, en að sjálf-
sögðu eru mér ekki allir sam-
dóma; um það. Um þetta ræði ég
þó ekki frekar, en ef einhver
kæmi með þær mótbárur, að
skort hafi byggingarefni og fé,
þá væri því fljótlegast svarað
með að benda á allar þær lúx-
usvillur og skrifstofuhallir heild-
salanna, sem byggðar hafa verið
nú nýlega. Hvort var okkur
nauðsynlegra að byggja þessar
hallir, eða byggja yfir okkur,
verkamenn, og það efnalitla fólk
sem nú er á hrakningi hingað og
þangað, líðandi allskonar vand-
ræði fyrir umhyggjuleysi stjóm-
enda þjóðfélagsins? Heildsölun-
um, sem spruttu upp, í skjóli
stjómleysis og stríðsástandsins,
sem gorkúlur, leyfðist að
byggja hallir, en þú, tyiesalings
verkamaður, verður að sætta þig
við að búa í kjallaraholu eða lé-
legum skúr, langt frá vinnustað
þínum, og sjálfsagt eru margir,
sem ekki fá að vera í friði í
þessum þokkalegu bústöðum. Hin
íslenzka hámenning á ekki að ná
til, þín. Þitt hlutverk er að skapa
auðinn, en heildsalans að njóta
hans. Þig dreymir um að eignast
heimili, þar sem þú getur lifað
óáreittur af húseigendum, og þig
langar til að þú og fjölskylda
þín fái að lifa hinu sanna menn-
ingarlífi en látir þú í ljósi að þú
sért misrétti beittur og viljir
kenna þjóðfélagsfyrirkomulaginu
um, þá ert þú kallaður kommi,
sem þýðir á máli borgaraflokk-
airna: þjóðhættulegur maður.
Þetta þykir þér snúið, þegar þú
veizt að 50—80% af þegnum
þjóðfélagsins gengur með sömu
„draumórana”.
Það kann að vera gagnslítið
að skrifa um þetta, en ég er
einn í hópi þessara „draumóra-
manna”, þó að ég sé ekki alveg
á götunni, en að vísu í mikilli
ónáð húseigandans, með fjöl-
skyldu mína, og föggur. Á sín-
um tíma (fyrir stríð) flutti ég
inn til þessa manns, með auð-
sóttu leyfi hans, nú vil ég
gjaman verða við hans óskum
og rýma úr húsi hans, en það
hefur reynzt mér þrautm þyngri.
Þessu til staðfestingar ætla ég
að segja litla sögu: Sunnudags-
morgun einn, nú fyrir skömmu,
gat að líta í einu dagblaðanna
auglýsingu um tvö herbergi og
eldhús til leigu. Þó að viðtals-
tími væri auglýstur frá kl. 1,30—
3, gerði ég mig strax tilbúinn til
að mæta á þeim auglýsta stað.
Konan er frekar næm fyrir „út-
burðarvæli” og hvatti mig til að
mæta þarna í fyrra lagi. Ég var
kominn á staðinn kl. 1. En hafi
mér dottið í hug að verða þar
fyrstur allra, varð ég strax fyr-
ir vonbrigðum. Á undan mér
voru komnir nokkrir og þeirra á
meðal nokkrar konur. Eg reyni
ekki að lýsa svip fólksins sem
þarna stóð og beið. Mér datt
helzt í hug að líkja honum við
svip, sem oft ' má sjá á fólki
meðan það bíður á biðstofu
lækna. En nú kom húsráðandinn
fram á tröppurnar. Eg vildi
fylgja hiimi sjálfsögðu kurteis-
isreglu, sem sé, Damene först,
en konumar ásamt mér og öðr-
um, fengu samtímis fljóta af-
greiðslu með handapati húsráð-
andans, sem um leið sagði: „Það
er leigt, það er leigt”. Erindi
mínu var lokið, en það var erf-
iðleikum bundið að komast burtu
sökum fólksstraums að húsinu
og bílafargans.
Kunningi minn sagði mér, að
þessi tvö herbergi, sem voru í
kjallara, hefðu verið leigð fyrir
400 krónur á mánuði og einar
litlar 10 þúsundir hefði þurft að
borga fyrir fram.
Þessi saga er ekki lengri. En
þær eru fæstar skráðar sögum-
ar um húsnæðisvandræði fólksins
og húsnæðisokrið í höfuðborg
vorri.
Nú vil ég spyrja húsaleigu-
nefnd: Verð ég hengdur eða
krossfestur, ef ég flyt inn í eina
fallega nýbyggða villu, sem stað-
ið hefur auð nærri heilt ár, ef
svo færi að ég yrði borinn út?
Virðingarfyllst
F.
Gleymið ekki Noreg'ssöfn-
un Rithöfundafélagsins.
Þið eflið Noregssöfnun Rithöfunda
félagsins með því að kaupa hina
ágætu bók Níu systur eftir Fr. A.
Brekkan. Hluti af andvirði hverrar
bókar gengur til Noregssöfnunarinn
ar, og allt sem inn kemur fyrir hana
fram yfir beinan útgáfukostnað renn
ur þangað. Höfundurinn gaf handrit-
ið; það er hans framlag til hjálpar
Norðmönnum, sennilega stærsta
framlagið sem nokkur íslendingur
hefur lagt fram í því skyni.
Aætlunarbílarnir ættu að
hafa viðkomustað í Innri-
Njarðvík — þar ætti einnig
að vera póstafgreiðsla.
Herra ritstjóri!
Við, sem búum í Innri-Njarð-
vík, teljum alveg óviðunandi það
fyrirkomulag, sem verið hefur s.
1. vetur, að áætlunarbílamir suð-
ur með sjó skuli ekki hafa við-
komustað hér.
Fólk verður að ganga héðan
upp á Suðurnesjaveginn og bíða
Um 140 þreyttu inn-
tökupróf við Mennta-
skólann — 25-30
þeir efstu fá inn-
göngu í skólann
Helmingur nemenda úr
hinni nýju undirbúnings-
deild Miðbæjarskólans
komst í Menntaskólann.
Síðan hið fráleita fyrirkomu-
lag að taka aðeins 25 þá sem
hæst fá á inntökuprófi í Mennta
skólann, hefur einn af kennur-
um skólans, Einar Magnússon,
haldið ' uppi undirbúnings-
kennslu fyrir þetta próf, og hef-
ur sú trú breiðst út að ekki væri
leiðin fær inn í skólann nema í
gegnum þetta kostnaðarsama
nálarauga Einars. í vetur voru
um 130 nemendur hjá Einari.
Síðastliðið haust tók Miðbæj-
arbarnaskólinn upp þá ný-
breytni að bjóða beztu nemend-
um sínum úr elztu bekkjum að
undirbúa þá undir inntökupróf
í Menntaskólann. Tólf nemend-
ur tóku þessu.boði, flestum þótti
öruggara að leita til Einars. Af
þessum 12 urðu 5 eða 6 meðal 25
hinna efstu við prófið og fá þeir
inngöngu í skólann. Hinir sex
náðu allir góðu prófi, þó ekki
kæmust þeir í Menntaskólann.
Með þessu ætti hin óheppi-
lega þjóðtrú um einkagetu Ein-
ars til að koma nemendum inn
í Menntaskólann að verða kveð-
in niður, og sú sjálfsagða leið,
að barnaskólarnir annist þenn-
an sjálfsagða undirbúning, að fá
viðurkenningu allra hlutaðeig-
enda.
þar eftir áætlunarbílunum stund-
um allt að því 2 klst., hvemig
sem viðrar, og vitanlega verður
það að tosa farangri sínum þessa
leið. Hér er nú starfandi verzlim,
hraðfrystihús, skipasmíðastöð og
vélsmiðja. Við þetta vinna hér
um 100 manns, og er nokkur
hlutinn aðkomumenn.
Þá er og að minnast þess, að
bréf og annar póstur er fluttur
til Keflavíkur og liggur þar þang
að til hann er sóttur. Vilji menir
koma bréfi í póstinn, verða þeir
að gera sér ferð til Keflavíkur,
eða fara út á Suðumesjaveginn
og hima þar til þess að reyna að
koma því með áætlunarbilnum,
Þetta fyrirkomulag teljum víð
alveg óviðunahdi og krefjumst
þess að því verði kippt í lag hið
bráðasta.
Hér þarf að koma póstaf-
greiðsla og áætlunarbílamir eiga,
að hafa viðkomustað hér. Það
er krafa, sem ekki verður mælt
á móti með nokkurri sanngimi.
Með þökk fyrir birtinguna.
N.jarðvíkurbúí.
Þjóðviljinn vísar þessari kröfu
Njarðvíkurbúa til réttra hlutað-
eigenda.
MUNIÐ
Kaffisöluna
Hafnarstræti 16