Þjóðviljinn - 10.06.1943, Blaðsíða 1

Þjóðstjórnarflokkarnír brutu stjórnarskrána!
Loftárásir á flug-
hafnir Þjóðverjs
á miðvígstöðvunum
. Sveitir rússneskra sprengju-
flug:véla gerðu í gær harðar árás
ir á flugvelli Þjóðverja á Orel-
og Briansksvæðunum.
Var þeim vel ágengt, stór-
skemmdu margar flughafnir
og eyðilögðu fjölda þýzkra flug-
véla á jörðu, einkuin á flugvelli
einum norðvestur af Briansk.
Þjóðverjar sendur öflugar
flugsveitir til árása á sovétborg-
ina Gorkí, í fyrrinótt. Aðeins
fáar flugvélanna komust inn yf-
ir borgina og sjö af þýzku flug-
vélunum voru skotnar niður.
Lögín um bann vid úfgáfu fornrífa
brgófa I bág víð sfgórnarskrána
taimm skora lí setolið
Hæstiréttur kvað í gær upp dóm í „Hrafnkötlumálinu“ svo
nefnda.
Voru útgefendur Hrafnkötlu, þeir Halldór Kiljan Laxness,
itagnar Jónsson og Stefán Ögmundsson, algerlega sýknaðir.
Með dóminum er því slegið föstu, að lögin um útgáfu forn-
ritanna brjóti í bág við stjórnarskrána.
Á síðastliðnum vetri var þó Alþingi gefið tækifæri til þess
að sjá að sér í þessu máli og samþykkja frumvarp Kristins
Andréssonar um afnám þessara laga — en þjóðstjórnarþing-
mennirnir kusu heldur að fylgja Hriflustefnunni.
Dómur Hæstaréttar fer hér á eftir.
„Bókin Hrafnkatla, sem
mál þetta er af risið', er end-
urprentun Hrafnkels sögu
Freysgoöa, aðallega útgáfu
Konráðs Gíslasonar frá 1847,
en fylgt er málmyndun ís-
lenzkrar tungu eins og hún
er rituð, og stafsetningarregl-
um þeim, sem boðnar eru í
auglýsingu dóms- og kirkju-
málaráðuneytisins 25. febr.
1929. Enginn hinna kærðu
ber höfundarábyrgð á bók-
inni, að því undanskildu að
Halldór Kiljan Laxness hefur
samið formála hennar, en ekki
hefur verið kært út af hon-
um í máli þessu. Halldór Kilj-
an Laxness hefur á titilblaði
bókarinnar lýst sig útgefanda
hennar, en kostnaðarmenn
eru þeir Einar Ragnar Jóns-
son og Stefán Ögmundsson.
Samkvæmt 3. gr. tilskipunar
um prentfrelsi frá 9. maí
1855 ber útgefandinn, Halldór
Kiljan Laxness, einn refsiá-
Brezka sýningin
framlengd tii 13. þ. m.
Brezka myndlista- og bóka-
sýningin verður framlengd
til sunnudagskvölds 13. þ. m.
Um frekari framlengingu
sýningarinnar verður þó ekki
að ræöa, og ættu þeir, sem
hafa hug á. áð sjá sýninguna,
en hafa þó ekki getaö komið
því viö ennþá, að nota þetta
tækifæri.
SÍÐASTI FÝRIRLESTUR
STEEGMANS
John Steegman flytur síð-
asta fyrirlestur sinn í kvöld í
Háskólanum kl. 8,30.
í kvöld talar hann um
brezka myndlist nú á dögum.
Sýnir hann fjölda skugga-
mynda til skýringar erindi
sínu.
byrgð, ef til refsingar væri
unniö samkvæmt 1- gr. laga
nr. 127 1941, og ber þegar af
þeirri ástæðu aö sýkna
kæröu Einar Ragnar og Stef-
án af kæru valdstjórnarinn-
ar, að því er þá gr. varðar. Hins
vegar tekur 3. gr. nefndrar
tilskipunar ekki til brots þess
er 2. gr. laga nr. 127 1941
fjallar um og varöar einka-
rétt til útgáfu ritaös máls.
Er því heimilt að sækja hina
kærðu sameiginlega til á-
byrgöar fyrir brot á ákvæð-
um þeirrar greinar.
Eftir uppkvaöningu héraðs-
dóms hefur veriö fengin um-
sögn kennara heimspekideild-
ar Háskóla íslands um með-
ferð efnis og máls í útgáfu
þeirri, sem kært ef út af.
Segja þeir, aö í útgáfunni sé
aöeins á örfáum stöðum vik-
ið frá oröalagi handrits og í
smávægilegum atriöum, en
reyndar að þarflausu. Einn
smákafli sé fluttur til, en
engum kafla sleppt. Sagan
sé að efni allsendis óbreytt í
útgáfunni og ekki breytt aö
meðferð né málblæ, svo að
neinu skipti, nema aö þvi er
til áðurnefndra orðabreytinga,
málmynda og stafsetningar
kemur.
í 1. gr. laga nr. 127 1941
segir, að þó að 50 ár eða
meira séu liöin frá dauða höf
undar, megi ekki hirta rita
hans breytt að efni, meöferö
né málblæ, ef breytingunum
er svo háttaö, að menning
eð'a tunga þjóðarinnar bíði
tjón af. Eigi megi heldur
sleppa kafla úr riti, nema
þess sé greinilega getið í "L-
gáfunni. Þar sem útgáfa bók-
arinnar Hrafnkötlu með þeim
hætti, er áður greinir, þykir
ekki brjóta í bág við ákvæöi
greinar þessar, þá ber einnig
áð sýkna kæröa Halldór Kilj-
an Laxness' af kæru vald-
Framh. á 4. síðu.
ii MM að leiasi m
Brczk herskíp og flugvélar gerðu
í gær harða hríð að hersfoðvum
fasfsfa á eyfunní
Öflug brezk flotadeild gerði stórskotaárás á ítölsku eyj-
una Pantellariu í gær. Komust herskipin mjög nálægt strönd-
inni og létu skothríð dynja á lielztu hernaðarstöðvum fasista
á eynni.
Samtímis gerðu sprengjuflugvélar Bandamanna, þar á með-
al sveit flugvirkja, árás á herstöðvar eyjarinnar.
Nokkru síðar vörpuðu brezkar flugvélar niður flugmiðum, þar
sem skorað var á setuliðið á Pantellariu að gefast upp skilyrð-
islaust, til að forðast óþarfar blóðsúthellingar. Áskorun þess-
ari var ekki svarað, og er búizt við að Bandamenn geri úr-
slitaárás á eyjuna næstu daga.
Lðgreglan iðkar skotæfing-
ar að staðaldri
Hver er tilgangurinn?
Almenningur krefst þess að þessu verði hætt ðn
tafar og skotvopnin tekin úr vðrzlu lögreglunnar
Á fundi bæjarráðs sem haldinn var í gær, upplýsti borgar-
stjóri, eftir viðtali við lögreglustjóra, að lögreglan iðkaði að
staðaldri skotæfingar inni í Vatnagörðum að næturlagi.
Þetta er hreinskilnasta játningin sem enn hefur fengizt um
vopnabrask lögreglunnar, sem mun hafa hafizít með vopnakaup-
um Hermanns Jónassonar, fyrrverandi dómsmálaráðherra.
Ilalldór Kiljan Laxness.
Til hvers er lögreglan
vopnuð? Hver er tilgangur-
inn með hinum stööugu skot-
æfingum hennar?
Þannig er spurt og þaö
með réttu.
Treystir lögreglan sér ekki
til aö stjórna umferð og
halda uppi ró og spekt á al-
mannafæri án þess að beita
vopnum?
Reynslan hefur sýnt, að
þaó er auðvelt fyrir lögregl-
una að1 vinna öll sín skyldu-
störf án þess aö grípa til
vopna.
Fyrir þeim, sem vopnakaup
in til handa lögreglunni og
heræfingum hennar standa,
hlýtur því að vaka að beita
lögreglunni til annarra verka
en henni eru ætluö.
Hver eru þessi vei'k?
Það' getur naumast verið
um annáð að ræöa en að
henni sé ætlað áð verja valda
áðstöðu og hagsmuna hinna
ráöandi stétta, ef svo skyldi
skipast að verkamenn og áðr-
ir sem svipaðar þjóðfélagsá-
stæöur hafa, fengju tækifæi'i
til aukinna áhrifa og bættrar
aðstöðu í þjóðfélaginu.
Þáð er engin skynsamleg
skýi-ing til á vopnabúnaði og
heræfingum lögreglunnar
önnur en sú, aö henni eigi
aö beita í vinnudeilum og
viö önnur svipuð tækifæri.
Þaö oi'kar ekki tvímælis að
allur almenningm- krefst þess,
að endir verði bundinn á
vopnaburö lögreglunnar, og
það án tafar, og vopnin tek-
in úr vörzlu hennar.
Vörn af hálfu strandvirkjanna
á Pantellariu var fremur lítil,
og komust öll brezku herskipin
ósködduð burtu.
Rétt áður en árásinni lauk,
komu nokkrar þýzkar spi'engju-
flugvélar til árása á herskipin,
en orustuflugvélum Banda-
manna tókst að hi'ekja þær á
brott.
Þetta er sjötta árásin sem her
skip Bandamanna gera á Pant-
ellariu, og sú mesta, að því er
segir í brezkum fregnum.
Brezkar liðssveitir réðust til
landgöngu á ítölsku eyjuna
Lampedusa í gær. Var þetta
könnunarferð, og tókst vel. Að-
eins tveir menn úr landgöngu-
liðinu fórust, hinir komust allir
um borð í lierskipin er fluttu þá.
Þjóðverjar og ítalir gerðu mik
ið úr þessari könnunai’ferð, og
sögðu að hér hefði verið um að
ræða innrásartilaun, er hefði
algei’lega misheppnazt.
^rmann efnír ftl
íþróffasýningar
Glímufélagið Ármann efnir
til íþróttasýningar á íþróttavell-
inum eitthvert kvöldið á næst-
i unni.
í sýningu þessari teku þátt
stúlknaflokkur, sem í eu 40—50
stúlkur og álíka stór flokkur
karla.
Taka því þátt í sýningunni 90
—100 fimleikamenn og konur.
Stjórnandi flokkanna vei'ður
Jón Þoi'steinsson, hinn þekkti
íþróttakennari félagsins.