Þjóðviljinn - 16.06.1943, Blaðsíða 3

(
Miðvikudagur 16. júní 1943. ____________________ÞJÓÐVILJINN _________________ 3
Framsókn ætlaði aldrei að taka upp
samstarf við Sósíalistaflokkinn
Samningarnir i níu manna nefndinni voru aðeins leikur í refskák, segir Tíminn
Skllyrði Framsöknar fyrir stjðrnarmyndun með „verkamannaflokk" er að „verkamenn sameinist“ í „Alþýflu-
flokk “, sem gengur að 30°|, grunnkaupslækkun, hðum tollum á raforku o. s. frv.
Nnflmiii
Útgefandi:
Sameiningarflokkur alþýðu —
Sósíalistailokkurinn
Ritstjórar:
Einar Olgeirsson (áb.)
Sigfús Sigurhjartarson
Ritstjórn:
Garðastrœti 17 — Víkingsprent
Sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingaskrif-
stofa, Austurstræti 12 (I. hæð)
Sími 2184.
Víkingsprent h.f. Garðastræti 17.
„Tveir og tveir
eru fjórir'*
Mikið dæmalaust fífl mætti
sá maður vera, sem ekki vildi
viðurkenna, að tveir og tveir
eru fjórir. Sá væri nú ekki þung
ur fundinn á vog almenningsá-
litsins. Líklega yrði hann sendur
á fávitahæli, ef það væri til, eða
á Klepp, ef hann væri ekki yfir
fullur, eða þá á þessa merki-
legu allsherjarstofnun, þar sem
íslenzka ríkið geymir glæpa-
menn, óknyttapilta, drengi, sem
ekki greiða meðlög með börn-
um sínum, geðveiklinga, fávita,
að ógleymdum hversdagslegum
borgurum, sem ríkisvaldinu er
illa við, af því að þeir vita, að
tveir og tveir eru f jórir og hegða
sér samkvæmt því. — Eg var
annars nærri búinn að gleyma
að taka fram hvað þessi stofnun
heitir, hún heitir Vinnuhælið að
Litla-Hrauni.
En það var ekki tilgangurinn
að tala um Vinnuhælið að Litla-
Hrauni, nei, tilgangurinn var að
skrifa nokkur orð urp — at-
vinnuleysi. —
Munið þið eftir atvinnuleysis-
tímunum? Þetta kann að vera
barnaleg spurning, en menn eru
furðu fljótir að gleyma.
Manst þú eftir þeim, verka-
maður? Manstu þegar þú varst
að labba niður á skýlið á morgn
ana. Þúbeiðstþarnokkraklukku
tíma, kannske allt að sex, svo
fórstu heim við svö búið. Heima
skorti allt, mat, föt eldivið; hús-
næðið var oft lélegt. Eg treysti
mér ekki til að lýsa þessum
píslargöngum verkamanna, það
væri móðgun við þá að gera það
í lítilfjörlegri blaðagrein, en mig
langar til að biðja góðfúsa les-
endur að hugsa um, hverju það
muni sæta, að verkamaður, sem
kominn er um fertugt, er orð-
inn lotlegur í útliti, hann ætti
þó sannarlega að vera á bezta
aldri.
Eg veit ekki nema að til kunni
að vera þeir verkamenn, sem
hafa gleymt þessum tímum, en
ég held, að það sé ekki til stór-
atvinnurekandi, sem hefur
gleymt þeim. Það eru góðir tím-
ar fyrir stóratvinnurekendur
þegar hundrað fyrir einn sækja
um hvert handtak, þá er tæki-
færi til að halda kaupinu niðri.
Hvernig stóð á atvinnuleysinu
fyrir stríðið! Skorti náttúru-
gæði til að framleiða nothæfar
neyzluvörur? Ekki var það. Var
þá ekki þörf fyrir þessar vörur?
íslenzku verkamennina skorti
Tíminn koni heldur en
ekki upp um sig i skrifum
sínum um „samningana um
vinstri stjórn“, s. 1. föstudag.
Þar er sagt hreint út að af
hálfu Framsóknar hafi samn-
ingarnir við Sósíalitaflokkinn
í 9 manna nefndinni, aldrei
verið hugsaðir öðru vísi en
blekking, sem leikur í refskák.
Refirnir l;afi ;;Óc_ns verið
skornir til þess að sýna kjós-
endum Framsóknarflokksins
fram á að ekki væri hægt að
vinna með Sósíalistaflokkn-
um. Blaöið skrifar orðrétt;
„Framsóknarmenn geröu
sér strax grein fyrir, hver
yrði árangnrinn af starfi níu-
mannanefndarinnar, ef komm
únistar réöu enn í Sósíalista-
flokknum, eins og reynslan I
hefur nú leitt í ljós. Þeir töldu
samt sjálfsagt að gera þessa
tilraun, bæði til þess að full-
nægja þeirri skyldu að láta
ekkert óreynt til alð mynda
þingTæðisstjórn og til þess aö
eyðileggja refskák Brynjólfs“.
Og á öðrum stað :
„í staö ákveöinnar neitun-
ar, sem hann hafði gert sér
vonir um að geta auglýst
landsfólkinu, var hann dreg-
inn að samningaborðinu .... “
Þetta a að vera „afsökun“
fyrir því að Framsókn neit-
aði ekki strax eindregið
tilboði Sósíalistaflokksins að
semja um samstarf að umbót-
um í þinginu.
Þá er vitnað í ummæli Her-
manns Jónassonar, þar sem
hann segir:
„Öðrum flokkum skal boðið
að eiga þátt í þessu viðreisn-
ar- og þróunarstarfi svo ekki
verði um villst, hvar þeir
standa í verki“.
Síðan var „viðreisnar- og
mat og föt, milljónir manna víðs
vegar um heim skorti mat og
föt, íslenzka verkamenn skorti
tækifæri til að framleiða mat og
föt, milljónir manna víðsvegar
um heim skprti tækifæri til að
framleiða mat og föt.
Og allt þetta átti sér stað af
því, að atvinnurekendur, hinir
svokölluðu eigendur framleiðslu
tækjanna, sáu sér ekki hag í að
framleiða þær lífsnauðsynjar,.
sem fólkið vantaði, og þar af
leiðandi heldur ekki í því að
veita fólkinu þá vinnu, sem það
skorti.
Þegar stríðið endar endurtek-
ur þessi saga sig, verði fyrir-
komulag atvinnulífsins með
sama eða svipuðum hætti og var
fyrir stríð. Fólkið verður ekki
breytt eftir hrynuna, þessvegna
gefur sama skipulag sama árang
ur, það er eins víst og tveir og
tveir eru fjórir.
þróunarstarfið“ skilgreint nán
ar af Jónasi Jónssyni og Ey-
steini. „Viðreisnin“ og „þró-
unin“ átti að vera í því fólg-
in aö lögfesta allt að 30%
grunnkaupslækkun, setja háa
tolla á raforku o. s. frv. —
Úr því að það sýndi sig að
Sósíalistar vildu ekki standa
með þessu „í verki“, var til-
gangnum náð. Tímimi sver og
sárt við leggur að tilgangur-
inn hafi ekki verið annar en
þessi. Yfirstéttin þarf ekk-
ert að óttast. Þetta var allt
heiðarlega meint hjá Fram-
sókn (!!)
Svo er nú varla von að Ey-
steinn vesalingurinn vilji
liggja undir því að hafa veriö
það barn, sem Jónas ber hon-
um á brýn í hiröisbréfinu.
Manni kemur i hug það sem
Þjóðviljinn skrifaði 8. þ. m-:
„En nú tekur stjórnlist Ey-
steins og Þórarins við.
Þeir ákveða að orðalagið
skuli vera óákveðið og al-
mennt. Þeir ætla að fara vel
að Sósíalistaflokknum og
„lempa“ hann með lægni og
löngum samningum inn á
grunnkaupslækkunina, inn á
stefnu Jónasar og Jóns Árna-
sonar.
Og sjá: Taugastríðið hófst.
Alþýðublaðiö tók undir meö
Tímanum. Margraddað var
sungið um ,,ábyrgðarleysi“
Sósíalistaflokksins, — bölvað-
ur gikkurinn að vilja ekki
ganga inn á grunnkaupslækk-
un fyrir tvo ráðherrastóla.
Og vesalings Eysteinn og
Þórarinn urðu fyrir svo sár-
um vonbrigðum, að þeir
komu hálfkjökrandi til föður-
húsanna og klöguöu: Komm-
arnir vilja ekki ganga inn á
grunnkaupslækkun, þó að viö
Auðvaldsskipulagið er úrelt,
það getur ekki lengur séð fyrir
lífsþörfum fjöldans, atvinnu-
leysi og ófriður fylgir því sem
rökrétt afleiðing, alveg e'us ó-
umflýjanleg eins og útkoman
fjórir, þegar saman eru lagðir
tveir iog tveir. Mannkynið rekur
ekki atvinnuleysið og skortinn
af höndum sér, nema það hverfi
að þeim úrræðum sósíalismans
að miða framleiðsluna við þörf
en ekki gróða, það rekur ekki ó-
frið og sundrung úr herbúðum
sínum, nema með því að grund-
valla atvinnulífið á samvinnu og
sameign í stað samkeppni og sér
eignar; þetta er alveg eins víst
eins og tveir og tveir eru fjórir,
en þeir eru furðu margir, sem
ekki viðurkenna þessa reikn-
ingslegu staðreynd.
Á hvaða hæli á að senda slíka
menn?
höfum oröalagiö óákveðið og
förum vel að þeim í byrjun,
þeir vilja bara byltingu!
Og Jónas klappar á kollinn
á þeim í hirðisbréfinu og seg-
ir: „enda uröu vonbrigðin
mikil fyrir þá menn, sem í
einlægni og alvöru höfðu
lagt trúnað á, að kommún-
istar ætluðu að koma fram
sem umbótaflokkur og vinna
meö öllum framfaraflokk-
um (!!) aö gagnlegum (!!)
þjóömálum“.
Sprenghlægilegustu sendi-
feröinni, sem farin hefur ver-
ið á íslandi var lokiö: sendi-
ferð Eysteins og Þórarins
litla yfir í verklýösherbúðirn-
ar til aö fá Sósíalistaflokkinn
inn á grunnkaupslækkun fyr-
ir Jónas!“
Og nú ber Eysteinn sig uppí
Tímanum: „Ég var ekki svona
blár. Þetta voru allt saman
klókindi hjá mér. Ég ætlaði
bara aö sýna bændum fram á
að Sósíalistaflokkurinn væri
„byltingarflokkur" úr því að
hann vill ekki ganga inn á
grunnkaupslækkunina og aðr-
ar róttækar umbætur ‘ ‘. (!!)
Án þess að blikna lýsa þeir
Þórarinn og Eysteinn því yfir
að allt glamur þeirra um
„vinstri stjórn“ fyrir kosning-
arnar í sumar, hafi verið tóm-
ar blekkingar ætlaöar kjós-
endum.
Við viljum fá Stefán Jóhann!
Því næst lýsir Tíminn því
allra mildilegast yfir, að hanu
sé reiöubúmn til samvinnu
við' vei'kalýðinn, ef hann sam-
einist í ,,ábyrgan“ stjórnmála-
flokk, sem vilji vinna að „um-
bótum“ í anda Framsóknar.
Áöur hefur blaðiö skilgxeint
þessa „ábyrgu umbótastefnu“
nánar. Þaö á aö vera sams-
konar stefna og tekin var upp
1939, þegar starfsemi verka-
lýösfélaganna aö hagsmuna-
málum sínum var bönnuö með
lögum, og kaupiö lögfest
þannig að það lækkaöi reglu-
bundið á þriggja mánaöa
fresti. — Ef verkalýðui’inn vill
sameinast undir forystu Ste-
fáns Jóhanns, flæma alla Sós-
íalistá út í yztu myrkur, leggja
sjálfur samtök sín í fjötra og
lækka grunnkaupið um svona
20—30% — þá er Eysteinn
og Tíminn reiðubúinn í al-
vöru!! „Þessa hreinsun veröa
verkamenn að gera“, stendur
þar.
Annars ætti Tíminn að tala
sem minnst um sameiningu
þessa stundina. Framsóknar-
flokkurinn er aö klofna 1 tvo
parta — og þaö versta er, aö
þann hlutann, sem er að
kljást viö Jónas, skortir mann
dóm til þess aö taka upp nýja
stefnu og leita bandalags við
verkalýðshreyfinguna. En
verkalýðshreyfingin er að sam
einast í margfalt voldugri ein-
ingu en dæmi eru til áður á
íslandi. Og hún lætur Eystein
og Co. vissulega ekki segja
sér fyrir verkum. Öll verka-
lýðsfélögin eru nú sameinuð
í eina heild. Síðasta vígi klofn-
ingsins, á Akureyri, sem Fram
sókn hefur gert allt sem unnt
var til að viðhalda, er nú fall-
ið. Það eru horfur á að öll
alþýðusamtök í bæjunum,
bæði almenn hagsmunafélög
og stjórnmálasamtök, muni
taka þátt í bandalagi alþýðu-
samtakanna. Og bændurnir
munu áreiðanlega finna leiö-
ir til þess að taka þátt í þess-
ari voldugu einingarhreyfingu.
Verkamenn, fiskimenn og
bændur munu bráðlega sam-
einast í samtökum sem hafa
yfirgnæfandi meirihluta þjóð-
arinnar innan sinna vébanda,
þrátt fyrir Eystein og Jónas.
Máninn aftrar ekki sínu
skeiöi þó að honurn sé gjamm-
að.
70 ára
Ólafur Kárason
Ólafur KáTason, verkamaö-
ur Samtúni 22, varö 70 ára
14. þ. m. Ólafur er einn af
stofnendum Dagsbrúnar og
hefur hann veri'ð í félaginu
alla tí'ö síöan þaö var stofnað,
og hefur hann veriö i fremstu
röö meöal stéttarbræðra sinna,
aö því er snertir félagsþroska.
Ólafur var ásamt öörum stofn
endum Dagsbrúnar kjörinn
’aeiðursmeölimur Da gsbrúnar
á 30 ára afmæli félagsins, ár-
ið 1936. Ólafur er hinn ern-
asti og stundar enn verka-
mannavinnu.
OOOOÍXXXKKXXKXKXVO
ÞJÓÐVILJANN
KALPIÐ
ooooooooooooooooo