Þjóðviljinn - 24.11.1943, Blaðsíða 2
2
ÞJÓÐVILJINN
Miðvikudagur 24. nóv 1943
Húsaleigunefnd hefur tapað málaþras-
inu gegn Steinþóri Guðmundssyni
HIN hatramma barátta húsaleigunefndar gegn Steinþóri Guð-
mundssyni f. h. Miðgarðs h.f., vegna þess að félag þetta, undir
forustu Steinþórs, gerði Sósíalistaflokknum kleift að hafa opna
kosningaskrifstofu við tvennar kosningar 1942, hefur fengið
skyndiendi á þann hátt, að húsaleigunefndin fellur frá öllum
sektarkröfum.
Eins og kunnugt er, fékk nefndin Miðgarð dæmdan í dag-
sektir, 100 kr. á dag, í undirrétti og var heildarupphæðin 7500
kr., því að svo taldist til, að skrifstofa sósíalista hefði dvalið þar
75 daga í forboði hinnar vísu húsaleigunefndar.
Nýlega barst Ragnari Ólafssyni, sem flutti málið fyrir hönd
Steinþórs, svohljóðandi bréf:
„Með tilvísun til samtals við yður, þá leyfi ég mér hér
með að tilkynna yður, að húsaleigunefnd hefur fallizt á að
- fella niður frekari málarekstur gegn h.f. Miðgarði, og er þá
jafnframt einnig fallið frá kröfu húsaleigunefndar um dag-
sektir skv. úrskurði fógetaréttar.
eitthvað af dóti. Að sjálfsögðu
hafði Sósíalistafélagið lykil að
því herbergi, sem það geymdi
dót sitt x og munu starfsmenn
þess eitthvað hafa unnið í her-
berginu við spjaldskrá og fleira
en allar auglýsingar um skrif-
stofu bœði úr gluggum og af
hurðum voru teknar niður þeg-
ar að afstöðnum kosningum.
Að lokum 23. jan. s. 1. skrif-
ar Jón Bjarnason mér bréf,
rskj. nr. 13, og tjáir mér, að
hann muni flytja inn í þetta
geymsluherbergi með hluta af
fjölskyldu sinni og hefur hann
nú gert það. Bæði herbergin,
sem Sósíalistafélagið hafði á
leigu eru því nú notuð til í-
búðar.
Eg verð þvi að álíta, að um-
bjóðandi minn hafi gert allt,
sem forsvaranlega er hægt að
krefjast af honum til að full-
nægja úrskurði húsaleigunefnd
ar frá 13. okt. s. 1. rskj. nr. 2,
enda er nú svo komið að hon-
um er fullnægt að öllu leyti.
í sambandi við þetta mál vil
ég leyfa mér að benda á eftir-
farandi atriði:
1. Við flutning á skrifstofu
Sósíalistafélagsins úr Lækjar-
götu 6 A á Skólavörðustíg 19,
var ekki þrengt að íbúðarplássi
bæjarins, því að jafnmörgum
herbergjum í Lækjargötu 6 A
var breytt úr skrifstofuherbergj
um í íbúðarherbergi eins og í-
Frh. á 5. síðu.
V irðingarf yllst,
S. Sigurjónsson."
Er þar með á enda kljáð þetta herhlaup húsaleigunefndar gegn
Steinþóri Guðmundssyni og Sósíalistaflokknum, og er ekki hægt
að segja, að það hafi orðið nefndinni til sóma. Ástæðan til þess,
að húsaleigunefnd hefur afturkallað þetta málabrauk sitt er sú,
að hún hefur tapað svipuðu máli fyrir hæstarétti og var þetta
mál hennar því með öllu vonlaust.
Til þess að rifja upp gang
þessa máls skal hér birt vörn
Ragnars Ólafssonar í málinu
fyrir fógetaréttinum í Reykja-
vík.
„Umbjóðandi minn keypti
húsið, Skólavörðustíg 19 12.
júní s. 1. af Pétri Sigurðssyni
'innheimtumanni eða nánar til-
tekið af konu Péturs, en Pétur
annaðist kaupin, enda mun
hann hafa haft alla umsjón með
húsinu. Þegar umbjóðandi minn
keypti húsið, hafði talazt svo
um milli Jóns Rafnssonar, þá-
verandi starfsmanns Sósíalista-
félags Reykjavíkur, og Péturs
Sigurðssonar, að Pétur léti
Sósíalistafélag Reykjavíkur fá
2 herbergi af íbúð sinni undir
skrifstofur, enda hafði Pétur
áður sannfært sig um, að þau
2 herbergi, sem Sósíalistafélag
Reykjavíkur hafði áður notað
undir skrifstofur í húsi Guð-
mundar Gamalíelssonar í Lækj-
argötu 6A yrðu tekin til íbúð-
ar. Þar eð íbúðarherbergjum
bæjarins fækkaði ekki og íbúða
pláss í bænum minnkaði ekki
við þessa ráðstöfun munu þeir,
sem að henni stóðu hafa talið
að anda húsaleigulaganna væri
fullnægt og því myndi ráðstöf-
unin heimil, þó að ekki væri
fengið leyfi húsaleigunefndar
fyrir breytingunni. Umbjóðandi
minn taldi sér ekki skylt og
raunar ekki heimilt að rifta
þessari ráðstöfun.
Húsaleigunefnd rannsakaði
málið í sumar og á fundi sínum
13. okt. s. 1. úrskurðaði hún um-
bjóðanda minn í kr. 100,00 dag-
sektir, ef hann yrði ekki búinn
að breyta herbergjunum, sem
Sósíalistafélagið hafði á leigu
í íbúðarherbergi innan 3 daga
frá birtingu úrskurðarins. Úr-
skurðurinn var birtur 14. okt.
Dagsektirnar áttu því að byrja
að falla á 18. október, sem virð-
ist mjög vel valinn dagur til að
loka höfuð skrifstofum stjórn-
málaflokks, því að þann dag
fóru fram alþingiskosningar um
land allt. En hvað um það, um-
bjóðandi minn ákvað að gera
sitt bezta til að fullnægja úr-
skurði húsaleigunefndar. Hon-
um datt að vísu ekki í hug að
loka skrifstofum Sósíalistafé-
lagsins á kosningadaginn. En
hann krafðist, að þegar að kosn
ingum loknum yrði skrifstofun-
um lokað, og félagið rýmdi her-
bergin. Jafnframt leigði hann í-
búð þá, sem fyrrverandi eigandi
hússins, Pétur Sigurðsson, hafði
búið í til Jóns Bjarnasonar
blaðamanns, sjá rskj. nr. 9, sem
var húsnæðislaus. Var húsa-
leigusamningurinn þegar afhent
ur til húsaleigunefndar til sam-
þykktar, en frá henni hefur
ekkert heyrzt síðan hún tók við
samningnum.
Þegar þetta gerðist bjó Pétur
Sigurðsson ennþá í eldhúsi í-
búðarinnar með fjölskyldu
sinni. En umbjóðandi minn
hafði leyft honum að búa í eld-
húsinu yfir sumarið enda hafði
hann gert kaupsamning um hús
sem laus íbúð átti að vera í 1.
október, sem Pétur þá ætlaði
að flytja í. Hús þetta er viö
Vitastíg nr. 11. Þegar til kom
losnaði ekki íbúðin 1. október
og fór svo að kaupin gengu til
baka. Pétur fór því aldrei úr
eldhúsinu en meðan svo stóð
taldi Jón sig ekki hafa full not
af íbúðinni og flutti því ekki í
hana. Hins vegar leyfði hann, að
Pétur tæki annað herbergið, er
Sósíalistafélagið hafði haft á
leigu til afnota, svo að Pétur
býr nú í eldhúsinu og öðru her-
berginu af sinni fyrrverandi í-
búð með fjölskyldu sinni, konu
og þrem börnum. í hinu her-
berginu, sem Sósíalistafélagið
hafði á leigu fékk það að geyma
Deila um Reykjavíkur-
drengina
Það stóð ekki á því að ummæli
„vegfaranda“ um „Reykjavíkur-
drengina", vekti athygli. Einn af
„gamla skólanum“ snéri sér þegar
til þess er þetta ritar og hellti úr
skálum reiðinnar, — og í þeim
skálum var mikið, — yfir götu-
strákana í Reykjavík. „Gamla skól-
ans“ vegna vil ég ekki hafa það allt
eftir, það er þeim heiðursmönnum,
sem þeim skóla fylgja ekki til sóma,
enda þekkja allir sóninn um hina
„gjörspilltu æsku“.
Eg er vegfaranda sammála
Eg er vegfaranda alveg sammála
um að Reykjavíkurdrengir séu
„röskir, sæmilega prúðir og alveg
lausir við ótuktarskap“ og ég gæti
af langri reynslu og miklu sam-
starfi við Reykjavíkurdrengi, bætt
mörgum lofsorðum við í þeirra
garð, en það er óþarfi, drengimir
bera sér sjálfir vitni. Hinsvegar er
það ekki annað en það sem vænta
má, eftir atvikum, að meðal mörg
þúsund drengja finnist ýmsir, sem
ekki hafa mótazt á æskilegan hátt,
og ekki eru eins vel gerðir og æski-
legt væri, og mönnum af gamla
skólanum hættir við að meta 99
drengi eftir einum, sem ekki er
þeim að skapi.
„Illt er að heita strákur og
vinna ekki til“
Það er mikil lífsspeki í g'amla
máltækinu: „Það er illt að heita
strákur og vinna ekki til“, og menn-
imir af „gamla skólanum", sem sí-
fellt em að nudda um spillingu
æskunnar, ættu að gera sér ljóst,
að með þessu nud^i vinna þeir
stórkostlegt ógagn, því að það er
margur æskumaðurinn sem verður
„strákur" af því hann er kallaður
það án saka.
Það er illt að kafna undir
nafni
Það er líka sagt, að illt sé að
kafna undir nafni, og margir eru
þeir, sem hafa komizt til frama, í
orðsins beztu merkingu, meðal ann-
ars af því að þeir vildu ekki bregð-
ast auðsýndu trausti, þeir vildu ekki
kafna „undir nafni“. Það er sann-
arlega rétt leið til uppeldis æsku-
i lýð þessa bæjar, að kenna hann við I
það bezta er í fari hans er, fremur
en hitt, sem verst er. Sé það gert,
þá er orðið „Reykjavíkurdrengur“
sæmdarheiti og hverjum reykvísk-
um pilti hvöt til að kafna ekki und-
ir nafni.
En „pörupiltarnir“
Mennirnir af „gamla skólanum"
halda áfram að nauða um „pöru-
piltana" og eru vel á vegi með að
láta orðið Reykjavíkurdrengur
þýða „pörupiltur“, en nú ætla ég að
segja þessum nöldrunarseggjum
eitt í fullri alvöru.
Börn okkar eru það sem þau eru
vegna þess upplags sem þau hafa
erft frá okkur, feðrum okkar og
mæðrum, öfum og ömmum, lang-
öfum og langömmum o. s. frv., og
vegna þess uppeldis sem við höfum
veitt þeim. Okkur, feðrum og mæðr-
um, okkur öllum sem komin eru af
æskuskeiði, ber því að svara fyrir
bróðurpart af því sem miöur fer :
fari æskunnar, sannarlega væri
okkur sæmra að snúa okkur að þiú
að greiða okkar skuld, en að láta
sitja við óskynsamlegar átölur í
garð æskunnar einar saman.
Þegar sekir stefna
Sáttafundurinn, sem haldinn var
í tugthúsinu í gær, mun vera nær
einsdæmi ef ekki fullkomið eins-
dæmi.
Þar mætti Sigurður Kristmsson
fyrir hönd S. í. S. Stefán Potursson
fyrir Alþýðublaðið, V.iltjr Stefáns-
son fyrir Morgunhlaðið og Sigfús
Sigurhjartarson f.vrir Þjóðviliann.
„Jón í bandinu" hafði fyrirskip-
að forstjóra S. í. S., Sigurði Krist-
inssyni, gömlum, ærukærum manni,
að krefjast þess að blöðin tæku a)lt
aftur sem þau hafa sagt um „Jóns
Ámasonar safnið" í Hafnarfjciröar-
hrauni. Ritstjóramir gátu með
engu móti fallizt á þetta, því að þeir
vita ekki betur en að allt sé rétt
sem þeir hafa sagt um kjötið og
S. f. S.
Það er sannarlega fáheyrt, sem
betur fer, að sekur maður fari i
málaferli þó að sagt sé frá sekt
hans. Sennilega mega ritstjórar
blaðanna búast við að þurfa bráð-
lega að mæta í tukthúsinu með bíl-
stjóra sem var tekinn ölvaður við
stírið, ef blöðin hafa sagt frá at-
hæfi hans og látið illa yfir, eða með
innbrotsþjófi, fyrir að hafa sagt írá
þjófnaði hans. Það gerast undarleg-
ir hlutir á vorum dögum.
Skólavörðustígur 19
Steinþór Guðmundsson hefur
með því að beita sér fyrir bygg-
ingunni á Skólavörðustíg 19,
unnið verk, sem sósíalistar fá
honum seiní fullþakkað.
Hann hefur nú tryggt Sósíal-
istaflokknum húsnæði fyrir
starfsemi sína, svo borgaramir
geta nú ekki lengur ofsótt
flokkinn á þann hátt, að láía
loka skrifstofum hans þegar
kosningabarátta stendur sem
hæst.
Látlausar persónulegar árásir
borgaranna út af máli þessu
hefur Steinþór ekkert látið á
sig fá, en unnið með sinni al-
kunnu þrautseiglu og festu að
settu marki.
En bót er það í máli
En bót er það í máli, að framkoma
hins drembiláta stofnanda Jóns
Árnasonar safnsins í Hafnarfjarðar-
hrauni, verður til þess að máliö
verður rætt margfalt meira en ella.
Fyrir hverja stefnu og fyrir hvert
orð í stefnunni mun þetta þjösna-
lega flón hljóta fyrirlitningu þús-
undanna.
Hann uppsker eins og hann sáir.
Lögmálin láta ekki að sér hæða.
Það hefur heyrzt að Vísir
ætli í mál
Gott dæmi þess hvemig á þettn
mál er litið, er gamansaga sem
höfð er eftir ritstjóra Vísis. Vísir
hefur eins og önnur blöð talað um
kjöthneykslin á þann veg sem viti-
bornir menn tala um þau, en rit-
stjóri fékk ekki þann heiður að
mæta á fundi sáttanefndar með
Sigurði forstjóra S. í. S. Ritstjór-
inn á að hafa sagt, að hann væri
að hugsa um að stefna S. í. S. fyr-
ir að hafa sig útundan, því að þa$
væri kreinkjandi fyrir sig og blað
sitt ef almenningur héldi að hann
hafi verið vægari í dómunum um
kjöthneykslið en hin blöðin.
Opið bréf til Jóns Árna-
sonar off S. í. S.
Af mildi og náð var þér mikið léð.
þinn máttur og dýrð eru tryggð, og
von
um ríkið, ef bændunum blessast
féð
Þú bústólpinn mikli, Jón Ámason.
Og len^i af hræi í hraunum vors
lands
meðan haustvindar blása, og sólin
rís
yfir íslenzkan bónda og erfiði hans,
mun ánga þín blessaða minning,
ó, Sís.
Bóndasonur að vestan.
MUNIÐ
Kaffisöluna
Hafnarstræti 16