Þjóðviljinn - 24.11.1943, Side 5

V
ÞJÓÐVILJINN — Miðvikudagur 24. nóv. 1943.
blÓÐVILJINH
Útgefmdi: Sameiningarjloh^ur alþúSu — Sósíalirfcjlokkurinn.
Ritstjóíi: SigurSur GuSmundnon.
Stjórnn álaritstjórar: Eir.ur Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartaraan
Ritstjórnarskrifetci'ur: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afcrfilaia og auglýsingar: SkólnvörSusiíg 19, sími 2154.
Prentsmiðja: Víkingsprent h. )., GarSastrœti 17.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
landi: Kr. 5,00 á mánuði.
Uti
Þjóðin þarfnast fleiri fiskiskipa
Sósíalistaflokkurinn flutti við aðra umræðu fjárlaganna tillögu
um að ríkið legði fram 10 milljónir króna til þess að kaupa fyrir
fiskiskip. Jafnframt lögðu svo þingmenn Sósíalistaflokksins fram
þingsályktunartillögu, þar sem skorað var á ríkisstjórn að
grennslast eftir möguleikum á fiskiskipakaupum í Svíþjóð og
síðar að athuga um innflutning efnisviðar til skipabygginga.
Þó að gömlu þjóðstjórnarflokkarnir dræpu þessa tillögu, þá
hafa þeir síðar veitt því eftirtekt að fplkinu muni ekki allskostar
lika slíkt framferði þeirra. Við 3. umræðu flytja því þingmenn
Alþýðuflokksins tillögu um 9 ¥2 milljón króna til kaupa og lána
í sambandi við fiskiskipaútveginn og fjárveitinganefnd leggur til
að heimila ríkisst'jórn að verja 5 milljónum króna úr framkvæmd-
arsjóði ríkisins tl fiskiskipakaupa.
Og Morgunblaðið fer af stað og þylur sinn gamla söng um
skattfrelsi fyrir stórútgerðina.
Það er ekkert undarlegt þó að þjóðin spyrji í því sambandi:
Megi engir fleiri eignast togara eða fiskiskip en Kveldúlfur
og einhverjir, sem höfðu fengið þjóðarauðinn að láni fyrir stríð,
til að kaupa skip fyrir?
Mega ekki sjómenn eða aðrir starfandi. menn þjóðfélagsins
eignast fiskiskip? Því má ekki eins lögleiða skattfrelsi fyrir þá?
Á það að vera einkaréttur vissra fjölskyldna í landinu að afla
togara á kostnað þjóðarinnar, — fyrst að fá lán til þess að afla
þeirra á áhættu þjóðarinnar, — síðan að fá skattfrelsi til að eign-
ast fleiri á kostnað þjóðarinnar, — og mikið má vera, ef ekki
verður svo að lokum farið fram á lögboðna kauplækkun, til þess
að þessar fínu fjölskyldur geti rekið þá á kostnað hinnar vinn-
andi þjóðar? Annað eins hefur þekkzt áður.
Og því skyldu ekki bæir og ríki eins mega eignast fiskiskipin.
Eða hvar er tryggingin, sem einkaréttarmennirnir leggja fram
fyrir því að fiskiskip verði nokkurntíma byggð fyrir nýbyggitigar-
sjóðina? — Og tryggingin íyrir því að þó byggt verði, þá verði
gert út, -t- en togararnir ekki alltaf öðru hvoru bundnir við
hafnargarðinn, til þess að reyna að svelta fólkið til undanhalds.
Nei, Morgunblaðinu er bezt að fara sér hægt. Ferill íslenzku
stórútgerðarinnar var ekki svo fallegur 1930—’39 að íslendingar
álíti það hið eina, sanna hjálpræði að Richard Thors eigi sem
flesta togara. Þjóðin vill gjarnan fara að hafa hönd í bagga með
því að atvinnulífið, grundvöllur tilveru hemíar, sé örugt og traust,
en ekki leikvöllur ófyrirleitinna braskara, þar sem lífshamingja
þúsunda er gerð að leiksoppi í tilraunum aðsópsmikillá fjár-
málamanna til að safna fé.
Það er eftirtektarvert mark um hve óskammfeilið Morgun-
blaðið er sem málgagn þessara fjáraflamanna að það skuli opin-
berlega reyna að hagnýta sér löngun þjóðarinnar og þörf á að
eignast fleiri fiskiskip, til að pranga út handa skjólstæðingum
sínum, ríkustu mönnum þjóðarinnar, meira skattfrelsi, á meðan
þingmenn Sjálfstæðisflokksins steindrepa á þinginu tillögu sósí-
alista um 10 milljón króna framlag til fiskiskipakaupa, en sam-
þykkja 20—30 milljón króna framlag til uppbótagreiðslna.
Skattfrelsi handa stórútgerðinni, 20—30 milljónir króna í upp-
bætur handa stórbændum, — en engin skip tryggð þjóðinni til
afnota, — það er pólitík Morgunblaðsins. Og svo þykist það bera
sjávarútveginn fyrir brjósti, — en meinar Kveldúlf!
Þjóðin man enn, þá stjórn á sjávarútvegi landsmanna að
fiskiskipastólnum fækkaði ár frá ári, en skrauthýsum stórútgerð-
armanna fjölgaði að sama skapi, — að sjómenn og smáútvegs-
menn urðu að lepja dauðann úr krákuskel og var bannað að
borða einu sinni saltfiskinn, sem þeir sjálfir höfðu veitt, af því
að hann var veðsettur bönkunum, en stórútgerðarmenn greiddu
ítölskum fiskbröskurum stórfé í mútur fyrir að lækka verð á
íslenzkum fiski.
Þjóðin vill fá að ráða því sjálf hvernig atvinnuvegum hennar
er stjórnað. Það skal gilda Iýðræði á því sviði sem öðrum. en
ekkert einræði örfárra braskara.
ísiendinoar vilium vér
Miðvikudagur 24. nóv. 1943. — ÞJÓÐVILJINN
vera
Um tivað er deilt í sjálfstæðismáiinu
ÖMURLEG ÁSTANDSBÓK
Þá er forsætisráðherra hafði
kunngert afstöðu ríkisstjórnar-
innar þann 1. nóv. s. 1. varð
ýmsum á að vona, að öllum
sundrungartilraunum væri þar
með lokið. Byggðist sú von ekki
sízt á þeirri staðreynd, að dr.
Björn Þórðarson hafði verið
einn meðal hinna fyrri áskor-
unarmanna, og auk þess flutt
ræðu á fullveldisdaginn 1 fyrra,
er síðar birtist í Helgafelli, þar
sem hann mjög greinilega hélt
fram málstað frestunarmanna í
lýðveldismálinu. Virtist ekki ó-
eðlilegt, að þeir hlíttu áfram
forsjá slíks manns, jafnvel þótt
hún væri breytt orðin til bóta.
En því var ekki aldeilis að
heilsa. Fáeinum dögum síðar
kom á markaðinn heil bók um
frestun á lýðveldisstofnun, þar
Jón Sigurðsson — hinn ógleym-
anlegi leiðtogi í frelsisbaráttu
Islendinga. — Það er ekki fyrir
undanhaldspólitík að íslending-
ar hafa kallað hann „sóma Is-
lands“ sverð þess og skjöld.
til eftir stríð, rituð og útgefin
af 14 helztu áhrifamönnum
hinna 270 áhrifamanna.
Bók þessi, sem heitir „Ástand
ið í sjálfstæðismálinu“ og er .104
bls. að stærð, hefst að loknum
formála á uppprentun sambands
laganna frá 1918. Þá eru birtar
hinar tvær innlendu áskoran-
ir til Alþingis, sem áður getur.
Verður þó að teljast harla vafa-
samt að þeim 23 undirskrifepd-
um hinnar fyrri, sem ekki settu
nafn sitt undir hina síðari, hafi
verið nokkur akkur í birtingu
hennar, eins og nú er komið
málum — eða voru þéir að
spurðir? Má ljóst vera, að þau
tíðindi gerðust í sjálfstæðismál-'71
inu á því rúma ári, sem leið
milli þessara tveggja áskorana,
er ærin voru til aðstöðubreyt-
ingar, og á ég þar við samkomu-
lagið í stjórnarskrárnefnd, sem
er einn höfuðpunkturinn í mál-
inu. /
staður hafi nokkurntíma verið
fluttur af 'annari eins auðmýkt
hjartans af Dönum sjálfum, eins
og þarna er gert af fjórtán ís-
lendingum. Verður öllum anda
ástandsbókar þessarar varla á
annan veg betur lýst, en með
því að tilfæra eina»eða fleiri
setningar hvers höfundar fyrir
sig og raða þeim einskonar
„svið“.
„Gerfimál án glæsibrags“, seg
ir Magnús Ásgeirsson rithöf-
undur.
„í skjóli við ofbeldið“, bætir
Tómas Guðrhundsson rithöf-
undur við.
„Við íslendingar gerðum sam
bandssáttmálann við Dani nauð
ungarlaust og fengum flestum
okkar kröfum fullnægt“, segir
Pálmi Hannesson rektor.
„Þjóðin má ekki láta blekkja
sig á ímyndaðri baráttu út á
við“, segir Sveinbjörn Finnsson
verðlagsstjóri.
„Hverskonar raunverulegt
sjálfstæði fengjum við nú, þótt
form sambandsins við Dani
væri afnumið?“ spyr Hallgrím-
ur Jónasson kennaraskólakenn-
ari.
„Samkvæmt því, sem ég hef
sagt hér að framan, getur hér
alls ekki verið um samnings-
rof að ræða af Dana hálfu“,
segir Jón Ólafsson lögfræðing-
ur.
„Og hversvegna ættum við að
beita vafasömum riftingarrétti
til þess að losna við $amning-
inn strax?“ spyr Þorsteinn Þor-
steinsson hagstofustjóri.
„Jáfnvel þótt íslendingar
gætu nú með ótvíræðum rétti
notað hernám Danmerkur af
hálfu Þjóðverja sem rök fyrir
skilnaði, — en um þann rétt er
ágreiningur, — fyndist mér það
viðbjóðslegur endir sjálfstæðis-
baráttu vorrar, ef vér þægjum
í rauninni hina síðustu frelsis-
skrá vora úr föðurhöndum böðla
Norðurálfunnar", segir Sigurður
Nordal prófessor.
„Mér finnst líka óviðurkvæmi
leg framkoma í garð Kristjáns
konungs X., að hann sé með
þessum hætti „afhrópaður“ um-
svifalaust“, segir Ólafur Björns-
son dósent.
„Okkur er skylt að koma- vel
og virðulega fram við konung
vorn og Dani“, tekur Guðmund-
ur Hannesson prófessor undir.
„Þetta er frekleg móðgun við
Dani“, hrópar Klemens Tryggva
son hagfræðingur.
„Við höfum sært þá, og voru
þeir þó særðir fyrir“, andvarpár
Jóhann Sæmundsson læknir.
„í þessu sambandi'skiptir það
engu máli, að sá tími er nú að
koma, sem sambandinu við Dani
hefði getað verið formlega lok-
ið“, segir Gylfi Þ. Gíslason hag-
fræðingur.
þann, er í sambandslögunum
felst, vel og virðulega í hvívetna
Loks skal ég með ljúfu geði
samþykkja, að hinn langi harm-
leikur danskrar kúgunar á ís-
landi heyri fortíðinni til, enda
þótt honum verði aldrei gleymt,
því það væri sama og að gláta'
sjálfri sögu þjóðarinnar.
Hér við bætizt, að hverjum
góðum íslendingi má vera það
mikið áhugamál að viðhalda
menningarlegum tengslum við
Dani og aðrar Norðurlandaþjóð-
ir, sem oss eru skyldastar að
uppruna, tungu og arfsögn, enda
þótt reynslan hafi að vísu sann
að, að túlkun slíkrar frændsemi
„Þá riðu hetjur um héruð og skrautbúin skip fyrir landi“.
Enn reisir íslenzk œska tjaldbúðir sínar á Þingvöllum.
SÍÐARI GREIN
Eftir Jóhannes úr Kötlum
Og loks spyr Ingimar Jónsson
skólastjóri: „Eigum við nokkuð
vantalað við Dani?“ Jú, heldur
en .ekkí. „Við eigum að fá aftur
okkar gömlu nýlendu, Græn-
land“, svarar hann sjálfum sér
háalvarlegur.
Sem sagt: tímabær endalykt
hinnar löngu og ströngu sjálf-
stæðisbaráttu vorrar, á að vera
orðið gerfimál, sem ódrengilegt
er að leysa án þess að tala við
Dani, vegna þess að herskarar
Hitlers tóku af þeim frelsið og
vegna þess að við þurfum að
taka af þeim Grænland. Ja, Jes-
ús minn góður í himnaríki!
MERGURINN MÁLSINS
Eg, sem þetta rita, get verið
hverjum, sem vera skal, sam-
mála um það, að Danir séu á
marga lund hin ágætasta þjóð,
slíkt hið sama hinn aldni kon-
ungur þeirra. Eg harma enn-
fremur örlög Danmerkur í yf-
irstandandi styrjöld, svo sem
annarra þeirra þjóða, er orðið
hafa fyrir ógnum hins þýzka
ofbeldis. Og ég dái mjög þá
þungu baráttu, sem bæði þjóð
og konungur hafa háð gegn of-
ureflinu, og það engu síður með
an sú barátta var hljóð og nið-
urbæld. Þá get ég einnig fall-
izt á, að framkoma Dana í vorn
garð, íslendinga, hafi yfirleitt
verið með ágætum í seinni tíð,
og að þeir hafi haldið samning
geti leitt nær brjáli múgæsing-
anna en hollt er lítilli þjóð. Og
vel ber oss að varast að eiga
hlut að hverskonar „norr-ænum“
einangrunartillögum, er standa
kynnu í vegi fyrir þróun al-
þjóðlegra samskipta.
En hversu ríkt sem vér dáum
nú Dani og æskjum við þá vin-
áttu, fæ ég ekki séð, að það
þurfi á nokkurn hátt að koma
í bága við fyrirætlun vora um
lýðveldisstofnun 17. júní 1944.
höfuðskilyrði fyrir fullgildri
Mér sýnist hún þvert á móti
hluttöku vorri í því samfélagi
frjálsra þjóða, sem vonir standa
til að styrjöldinni lokinni.
Skúli Thoroddsen, hinn frækni
baráttumaður fyrir frelsi og
sjálfstœði íslands.
Eg fæ aldrei nógsamlega harm
að það slys, að íslendingar sjálf
ir skyldu fara að deila innbyrð-
is um það keisarans skegg,
Pr'Á>30SB'r fsvyjwhbkjíWPF'. '~':5r4fk
' ■ ■
' ..

Á eftir áskorununum koma
svo misjafnlega langar ritgerð-
ir um málið, og er þar skemmst
af að segja, að eftir þann lestur
efast maður um, að danskur mál
Alþingishúsið í
Reykjavík — aðsetur
elzta þings álfunnar.
hvort vér hefðum rétt til sam-
bandsslita eða ekki, fyrr en vér
hefum „talað við Dani“. Eg er
alveg; sannfærður um, að ef vér
aðeins hefðum gætt þess að vera
sammála og einhuga um rétt
vorn, þá hefðu Danir viður-
kennt hann möglunarlaust. Hitt
er aftur dfur eðlilegt, að þeir
taki undir véfengingar og kröf-
ur íslenzkra manna fyrir þeirra
hönd, og fari svo, að þeir reyn-
ist oss þykkjuþungir vegna sam
bandsslitanna, þá verður það
bein afleiðing af þeim hérlenda
undirróðri, sem hafinn hefur
verið. Sannleikurinn er, að sá
dansk-íslenzki jarmur er eitt
hið viðsjálverðasta glæfraspil,
sem um getur í allri sjálfstæð-
isbaráttu ísjendinga, og gæti
hæglega endað með því, að þang
að til hefði verið úm þjóðina
vélt, að hún hefði týnt öllum
áttum og meirihluti hennar
snúizt öndverður gegn sinni eig-
in frelsishugsjón. Því hvað sem
segja má um ónógan og jafnvel
klaufalegan undirbúning þings
og stjórnar að fullri endurheimt
sjálfstæðis vors, hvað sem segja
má um vanmátt þessara aðila til
þess að tryggja hið innra sjálf-
stæði þjóðarheildarinnar og
hinna einstöku þegna, þá er eitt
víst: draumur íslenzkrar al-
þýðu um ítrasta stjórnarfarslegt
sjálfstæði má ekki glatast Og
sá draumur hefur alla tíð verið
sá, að hrista hinzta dust fornr-
ar kúgunar af fótum sér, strax
og auðið væri. En þetta dust
er hinn danski konungur og
dansk-íslenzku sambandslögin
frá 1918, og skiptir í því efni
engu máli, hversu meinlaust
þetta hvorttveggja hefur reynzt
oss um skeið.
Augljóst og einfalt mál er nú
búið að þvæla og flækja fyrir
augum almennings með dular-
fullum tilvitnunum í einhverja
þjóðréttarfræðiriga, sem enginn
skilur, og sézt það bezt á því,
að því meiri verður vafinn sem
lengur er vitnað. Hefði nú ekki
verið nær að halda sig við þá
bláberu staðreynd, að öllu sam-
bandi við konung og Dani var
af sjálfum örlögunum slitið fyr-
ég, að samtal þeirra við Dani
geti orðið mun vinsamlegra og
virðulegra, ef þar mætast tvær
algerlega jafnvígar þjóðir,
breyttar að vísu og merktar
sinni styrjaldarreynslunni hvor.
Að það verði Dönum efni til
sársauka og móðgunar að sjá
oss í þeim ham, sem vér hvort
, heldur var ætluðum á okkur
að taka, og öllum ber saman um
að þeir mundu samþykkt hafa,
ef til þeirra hefði náðst, — það
er hlutur, sem ég ekki skil.
Hitt gæti ég öllu betur skilið,
að þeim kynni að sárna allt
eftirstríðstal um „okkar gömlu
nýlendu, Grænland", jafnvel
bótt vér biðum þeim að fram-
lengja sambandslögin í annan
aldarfjórðung til. Er þó ekki
þar með sagt, að ég afneiti rétt-
mæti þeirrar kröfu með öllu.
Um Kristján konung er það
að segja, að ég hygg að honum
væri engu ókærara, að atvikin
„afhrópuðu“ hann, eins og þau
hafa raunar gert, en að þurfa
að afsala sér konungsdómi form
lega.
ir hálfu fjórða ári síðan? Þá
kusum vér ríkisstjóra í kóngs
stað, tókum landhelgisgæzluna
í eigin hendur, skiftumst á sendi
fulltrúum við aðrar þjóðir, hurf
um síðan frá ævarandi hlutleysi
voru — og þetta allt í himin-
hfópandi mótsögn við sambands
lagasamninginn. Með öðrum
orðum: samningur þessi er nú
búinn að hvíla það lengi í gröf
sinni, að jafnvel hinum 270
miklu áhrifamönnum dettur
ekki í hug að reyna að vekja
hann upp aftur. Hér á ofan er
samningstími vor við Dani út-
runninn um næstu áramót og
uppfrá bví getur enginn fs-
lendingur efast um siðferðileg-
an rétt vorn til að bíða ekki
lengur. Allt tal um ófullnæg-
ingu uppsagnarákvæða af vorri
hálfu, er eins og hvert annað
hálmsstrá, sem formælendur
Dana grípa til út úr vandræð-
um: hví skyldi það eina atriði
samningsins gilda, þegar öll hin
hafa ónýtzt?
HVERN ER VERIÐ
AÐ MÓÐGA?
Vissulega hefði verið ánægju-
legra, að enginn fasismi hefði
náð að festa rætur í heimi þess-
um, ekkert stríð skollið á, en
vér fengið að ganga frá mál-
um vorum við Dani í friði, þeg-
ar fylling tímans var komin.
En því miður var slíku ekki að
heilsa. Vér höfum nú beðið með
úrslitaátakið fram á tilsetta
stund, án þess nokkur viti enn
hvenær styrjöldinni lýkur. Þar
með er úr sögunni allt ákæru-
efni á hendur oss um það, að
vér höfum hraðað því „í skjóli
við ofbeldið“. Með nákvæmlega
sama rétti mætti segja, að oss sé
varnað þess í skjóli við ofbeld-
ið að fullgera og staðfesta þá
stjórnskipun, sem vér hlutum að
setja oss um sinn.
Það er auðvitað sjálfsagður
drengskapur að tala við Dani
að ófriðnum loknum. En ég fæ
ómögulega séð, að íslendingar
þurfi að verða að málleysingj-
um, þótt þeir stofni með sér
lýðveldi, — þvert á móti held
Hin danska þjóð og konungur
hennar hafa borið sitt erfiða
hlutskipti með sóma, og í lok
síðastliðins ágústmánaðar sýndi
það sig á hinn fegursta hátt,
hvernig frelsisþráin þar í landi
hristi alla fjötra, án alls tillits
til sársauka og móðgana og án
þess að taka nokkra samninga
í mál. Eg held, að sú sárasta
móðgun, sem vér getum sýnt
þessari frelsisstríðandi þjóð, sé
það að efast um ást hennar og
virðingu fyrir frelsishugsjónum
annarra þjóða. Að spyrja slíka
þjóð um leyfi til þess að vera
frjáls, bað er í mesta máta
vafasamur drengskapur. Slíkri
þjóð til verðugs heiðurs viljum
vér stofna lýðveldi á íslandi
17. júní 1944. Og vér viljum
gera það í fullvissu þess, að
skilningur hennar á óþolinmæði
vorri á síðasta áfanganum að
langþráðu takmarki verði dýpri
en þeirra samlanda vorra, sem
virðast líta svo á, að réttur vor
til sjálfstæðis sé dauður dansk-
íslenzkur bókstafur frá 1918.
Virðuleiki yor meðal annara
frjálshuga þjóða mun skammt
endast, ef vér gerumst tvíráðir
„snobbar“, hjalandi um Dana-
móðgun og Grænlandskröfu í
sömu andránni, og óminnugir
þeirra fórna, er liðnar kynslóðir
hafa fært drottnum kúgunar og
sundrungar. Og þegar sú tillaga
hljómar úr sjálfu musteri ís-
lenzkrar menningar, að þjóðin
tengi dýrmætan óskadag sinn
við afmæli Adolfs Hitlers, þá
finnst mér, „ástandið í sjálfstæð
ismálinu“ orðið beinlínis „við-
bjóðslegt", — þá fæ ég ekki leng
ur varizt því að verða bæði
særður og móðgaður. Og manni
verður á að spyrja með söngv-
aranum Eggert ’ Stefánssyni,
hvort Danir hafi slík forrétt-
indi til almennrar kurteisi, að
ekkert sé þar afgangs handa
íslenzkri alþýðu. Því „framar
öllu tel ég íslendingum nauð-
syn að halda virðingunni fyrir
sjálfum sér“, eins og tillögumað-
urinn, Sigurður Nordal prófess-
or, kemst fyrr í grein sinni svo
fallega að orði.
Hitt er svo annað mál, að flest
rrALDARHVÖT“ MATTHÍASAR
„Flytjum saman - - byggjum bæi66
(Um síðustu aldamót orti Matthías Jochumsson kvaeði sitt „Aldar-
hvöt“. Hann leggur þar á sín ráð um hvað gera skuli til þess að
stöðva fólksflóttann til Ameríku. Það er gott að rifja þau upp nú,
er sumir afturhaldsmenn í landi voru telja slík ráð óþjóðleg. Hér
eru prentaðar fjórar vísur úr ..Aldar-hvöt“):
Flýjum ekki, flýjum ekki,
flýjum ekki þetta land!
Það er að batna, böl að sjatna;
báran enn þó knýi sand!
Bölvan öll er blessun hulin;
bíðum meðan þverrar grand.
Flýjum ekki, flýjum ekki,
/
flýjum ekki þetta land!
Flytjum sáman, byggjum bæi;
bæir skópu hverja þjóð;
einangrið er auðnu-voði,
etur líf og merg og blóð.
Strjálbyggðin er stjórnarleysi,
steypir lýð á feigðarslóð.
Flytjum saman, byggjum bæi,
bæir skópu hverja þjóð.
Fjölmennið er fóstra þjóða.
færum saman kotin strjál!
Borgalíf er brunnur dáða,
borgir kveikja líf og sál,
leysa fólk úr deyfðar dróma,
dumbum gefa heyrn og mál.
Fjölmennið er fóstra þjóða,
færum saman kotin strjál.
Flýjum ekki, flýjum ekki,
flýjum ekki þctta land!
Flóttinn, óttinn, einmitt sannar
afturför og þrældómsband.
Mesta lán og lífsins yndi
landsins er að hefja stand:
Fiýjum því ei fóstru vora;
€»
flýjum ekki þetta land!
<•••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••••
Húsaleígunefndín hefur fapað . , «
Framhald af 2. síðu.
búðarherbergjum á Skólavörðu
stíg 19 var breytt í skrifstofu-
herbergi.
2. íbúðum á Skólavörðustíg
19 var ekki fækkað, því acj, Pét-
ur Sigurðsson, sem áður bjó í
báðum herbergjunum, sem Sósí
alistafélaginu voru leigð, bjó á-
fram með allri sinni fjölskyldu
í eldhúsi fyrrverandi íbúðar
sinnar og býr nú í eldhúsinu ög
öðru herberginu.
3. Umbjóðandi minn leigði
herbergin til íbúðar strax og
honum var birtur úrskurður
húsaleigunefndar frá 1S. okt.
og sendi húsaleigusamninginn
til húsaleigunefndar til staðfest
ingar, en húsaleigunefnd hefur
ar hugleiðingar frestunarmanna
um hið „innra sjálfstæði" vort
og ákærur þeirra á hendur þingi
og stjórn um lélegan undirbún-
ing hins ytra sjálfstæðis, hafa
við góð og gild rök að styðj-
ast. Það er mála sannast, að far-
ið hefur verið með þann mik-
ilvæga þátt málsins eins og
mannsmorð fyrir þjóðinni, hún
Framhald á 8. síðu
ekki enn svarað, hvort hún sam
þykkir þann samning eða ekki.
4. Bæði herbergin eru nú tek
in til íbúðar, sjá rskj. nr. 13.
Úrskurði Húsaleigunefndar er
því að fullu fullnægt og dag-
sektir þar af leiðandi væntan-
lega niðurfallnar.
Að lokum krefst ég þess að
umbjóðandi minn verði sýknað
ur af kröfum gerðarbeiðanda og
honum dæmdur málskostnaður
að skaðlausu.
V irðingarfyllst.
Reykjavík. 1. febrúar 1943.
Ragnar Ólafsson“.
Rétt er að geta þess að húsa-
leigunefnd kom því til leiðar,
að höfðað var sakamál gegn
Steinþóri fyrir að hafa hleypt
Sósíalistafélaginu í húsið á
Skólavörðustíg 19. Steinþór var
dæmdur í 300 kr. sekt í undir-
rétti fyrir það mál, en dómur
Hæstaréttar mun falla 1 því
nálægt áramótum.
Húsaleigunefndin hefur nú
hlotið þá skömm, sem henni
ber af þessu máli, svo hefur far
ið fleiri ofsækjendum gegn
Sósíalistaflokknum, og svo mun
þeim ölkim fara að lokum.
/