Þjóðviljinn - 16.08.1944, Side 5

í>JÓÐVILJINN — Miðvikudagur 16. ágúst 1944'
lisϒiJ!
Útgefandi: Sameiningarjlokkur alþýðu — SósíalUtajlokkurinn.
Ritstjóri: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjcrar: Einar Olgeirsson, Sigfi'is Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: SkólavörSustíg 19, sími 218i.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Úti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja: • Víkingsyrrent h.f , Garðastrœti 17.
Ráðstjórnarblöðin birtu eftir
farandi ávarp frá sextán þýzk-
um herforingjum til yfirmanna
þýzka hersins:
„Hershöfðingjar og liðsforingj
ar þýzka hersins!
Við hershöfðingjar og yfirfor
ingjar í hinúm áður skipu-
lögðu miðherjum, sem höfum
innt af höndum margra ára
þjónustu og tekið þátt í tveim
stórstyrjöldum, ávörpum ykkur
þóknast að fræða íslendinga á því að til skuli vera fólk í Sovét- á örlagaríkri stund fyrir hina
_ , ,, , , . , þýzku þjóð.
ríkjunum, þótt allir íbuarmr væru tvidrepmr her fyrrum daga.
lÆtlar Morgunblaðið ekki lengur að þola
yfirboðara sína?
Morgunblaðið er mjög áhugasamt um að fræða lesendur sína
nm Sovétríkin. Er það mjög virðingarvert að blaðinu skuli nú
Og ekki er það síður lofsvert -að Morgunblaðið skuli lofa hina
fyrrum bannfærðu bolsa fyrir ættjarðarást og trúrækni, — þessar
dyggðir sem Mogginn metur svo mikils í orði.
En það er einn stór galli á þeim þarna í Sovétríkjunum,
segir Morgunblaðið. Það er ekki nokkur jöfnuður þar í lífskjör-
um. Og það er ekki annað á Morgunblaðinu að skilja en íslend-
ingar yrðu samstundis að gera byltingu, ef það ætti að bjóða
þeim upp á eitthvað svipaðan ójöfnuð í lífskjörum og þann, sem
á sér sfað í Sovétríkjunum.
Morgunblaðið segir undir fyrirsögninni: „Mundu íslendingar
þola slíkan mun?“ eftirfarandi:
„Eftir frásögn kunnugustu manna eru launakjör svo misjöfn
f Rússlandi að sumir bera meir en tuttugufalt frá borði miðað
við það, sem gengur og gerist hjá samborgurum þeirra .... Á
íslandi þekkist ekki svo gífurlegur munur á lífskjörum. Og ís-
lendingar mundu ekki telja það hagkerfi til frambúðar sem því-
líkan mun þyrfti að gera á þegnunum“.
Vér skulum nú taka Morgunblaðið trúanlegt um þetta, það
virðist þekkja svo miklu betur til í Sovétríkjunum en þessir
ótætis kommar hér heima og vera svo hrifið af þeim, að það segir
líklega satt.
Vér skulum nú snúa oss að því sem vér þekkjum betur, lffs-
kjörunum á íslandi.
® *
Þar þurfum við engar frásagnir kunnugustu manna. Þar höf-
um við staðreyndir, skýrslur mannanna sjálfra og opinberar á-
kvarðanir um launagreiðslur og lífskjör. Og þetta er myndin sem
slíkar skýrslur gefa:
©
Ríkið er stærsti atvinnurekandinn í landinu. Það ákvarðar
laun kennara þannig að þeir lægst launuðu hafa nú 900 kr., en
höfðu 600 kr. grunnlaun á ári fyrir 2 árum síðan. Bankastjórar
við ríkisbankana hafa sumir um 25 þús. kr. grunnlaun, jafnvel
meira. Forsetinn hefur 50 þús. krónu grunnlaun.
Það er því algengt að sjálft ríkið borgi þeim hæstlaunuðu
þrítugfalt til fimmtug-falt á við þá- lægstlaunuðu.
©
En þó er þetta ekkert hjá þeim mun, sem er á lífskjörum
manna hér á landi, þegar þau eru athuguð almennt.
Þ'tð fólk, sem verður að sækja lífsframfæri sitt til hins opin-
bera í formi ellilauna og framfærslustyrks, hefur árstekjur, sem
fara allt niður í 1000 kr. og undir það, margt er með ellilaun, sem
eru t. d. 12—1500 krónur, og framfærslustyrkur eins og til tveggja
manna mun vera 1500—3600 kr. á ári þar, sem hann er hæstur, í
Reykjavík.
Mikill þorri verkamanna og millistéttafólks hefur tífaldar
árstekjur á við þetta fólk eða 15 þús. til 20. þús. kr. árstekjur.
En hvað skyldu svo vinir Morgunblaðsins, máttarstólpar þjóð-
félagsins, sem ekki vilja þola tvítugfaldan mun í lífskjörum, hafa?
Kveldúlfur mun hafa ca. 6 milljóna króna gróða síðasta ár.
Fimm bræður eiga hann. Það er 1.200.000 kr. á hvern þeirra. Auk
%
þess gefa bræðurnir sjálfir upp yfir 200 þús. kr. árstekjur sumir
hverjir. Einn Thorsari með 1.500.000 (eina og hálfa milljón) kr.
árstekjur hefur hundraðfaldar tekjur á við þorra verkamanna í
Reykjavík og þúsundfaldar tekjur á við gamla konu eða mann,
sem á að lifa af ellilaunum eða framfærslustyrk.
Morgunblaðicí getur svo sjálft reiknað út tekjur sumra eig-
enda sinna. Skyldu sumir þeirra ekki nálgast milljónina, ef tekj-
ur hlutafélaga þeirra eru teknar með.
19
ií
Sextán handfeknír þýzkír hershöídíngjar ávaepa þríðja ríkíð
Síðustu orustur okkar og sér-
staklega ósigur miðherjanna,
sem hefur til fulls ákvarðað
endalok stríðsins, hefur sann-
fært okkur algjörlega um von-
leysi áframhaldandi baráttu og
hvatt okkur til að gefa út þetta
ávarp.
1. Sannleikurinn um ástandið á
austurvígstöðvunum.
Þegar griða- og vináttusátt-
málinn við Sovétríkin var gerð
ur, um mánaðamótin ágúst-
september 1939, varp þýzka þjóð
in öndinni léttar, því að hún
mundi stjórnvizku Bismarks,
sem hafði sýnt sig rétta.
Til þess að réttlæta þýzku á-
rásina sumarið * 1941 var fyrst í
stað höfð að yfirvarpi ógnun
af hálfu rauða hersins. Þessi
staðhæfing var hrakin, þótt ekki
væri með öðru en því, að Sov-
étríkin taka ekki að kalla saman
herinn fyrr en veturinn 1941.
Þetta var ef til vill enn betur
afsannað með yfirlýsingu þýzka
áróðursins , sem staðfesti opin-
berlega, að styrjöldin í austri
væri háð í hagsmunaskyni af
Þýzkalands hálfu, þegar vel-
gengni okkar virtist vsem mest
snemma um haustið 1942.
í öllu falli er það staðreynd,
sveitir og varðliðssveitir úr
rauða hernum, meðan allsherjar
hervæðing Sovétríkjanna fór
fram.
í framsókn okkar varð hin
geysilega víðátta Rússlands
einnig óvinur okkar.
Og um veturinn 1941—1942
hófust ófarirnar, sem fóru hrað
vaxandi, og voru þær aðallega
markaðar af- eftirtöldum orust-
um og ósigrum:
(a) Veturinn 1941—42, Rost-
off, Moskva, Tikhvin.
Orsök: Það var þá fyrst, að
varalið, sem náðist með alls-
herjar hervæðingu í Rússlandi,
kom greinilega til skjalanna.
Samt sem áður var okkur sagt
vorið 1942, að rauða hernum
hefði blætt út í vetrarorustun-
um.
(b) Veturinn 1942—43. Slal-
íngrad-ófarirnar og hrun á'öll-
um Kákasus- og Don-vígstöðv-
unum.
Orsakir: Þrátt fyrir áfram-
haldandi vöxt rauða hersins,
sem mátt hefði búást við, hóf
þýzka herstjórnin stórsókn sum
arið 1942 í gleiðkandi línum í
áttina að olíuhéruðum Kákasus
og Volgu-ósum. Þannig dreifði
þýzka herstjórnin herjum sín-
um.
Sökum skorts á varaliði var
vörnin á Don-hliðararminum,
sem var þunnskipaður og átti
gagnsókn yfir höfði sér, fengin
í hendur hersveitum samherja
Þýzkalands einum saman, sem
voru illa útbúnar og duglitlar
í orustum.
(c) Sumarið 1943 brást þýzka
sóknin á Orel-Kursk svæðinu.
Guldu Þjóðverjar þar mikil af-
hroð, og fengu ekki reist rönd
við sóknarþunga Rússa að
Dnjepr.
Orsök: Þýzku sókninni var
(e) Rússneska sumarsóknin sama glappaskotið hvað eftir
1944 gegn miðherjunum, sem annað.
að upphafsins að falli okkar er stefnt.gegn stórum rússneskum
herjum, sem sjálfum hafði ver-
að leita í styrjöld leiðtoga okk-
ar við Sovétríkin.
Við höfum náð auðunnum
sigrum, sem voru þó í raun og
ið safnað saman til sóknar. Okk
ar beztu herfylki voru notuð
sem varalið við að hrinda rúss-
veru aðeins á yfirborðinu, eins neskri, sókn, og var þeim tvístr-
og til dæmis innlimun Austur-
ríkis og Súdetahéraðanna og
innrásin í Tékkóslóvakíu.. Við
unnum skjóta sigra, höfðum
hernumið Pólland, Danmörku,
Noreg, Holland, Belgíu og Frakk
land. Samt sem áður fundum
við alla alvöru styrjaldarinnar
aðeins í Rússlandi. Jafnvel sigr
arnir sumarið 1941, sem kost-
uðu okkur mikið, voru aðeins
blekkingar,' árangur, sem vannst
í orustum við landamæraher-
olli tortímingu 30 herfylkja (þ.
e. alls 4. hersins, meirihluta 9.
hersins og 3 skriðdrekaher-
fylkja), — í þessum orustum
handtóku Rússar 21 hershöfð-
ingja, að okkur meðtöldum.
Meir en 10 hershöfðingjar féllu.
Orsakir þessara nýju ósigra
eru: Rangt mat á ákvörðunum
og möguleikuni óvinanna, sú
staðreynd, að framlínunni var
ógnað frá hlið síðan í vetur,
skortur á* varaliði og loftstuðn-
ingi. — í stuttu máli, miðher-
irnir féllu sem fórnir í áhættu-
spili yfirherstjórnar okkar.
Þegar þessar línur eru skrif-
aðar hafa rússnesku herirnir
náð landamærum Þýzkalands
gegnum skarð, sem er yfir 500
km. á breidd. Þeir standa við
Dvinsk og Kaunas, í Grodno og
við Brest. — Nú hafa þeir einn-
ig hafið sókn sunnar, brotizt
yfir Vestur-Bug á talsverðu
svæði og hafa umkringt nokkur
herfylki og eru komnir að Lvoff. j endurnÝÍun þeirra. Um hjálp
Þess vegna lýsti hann yfir
því nokkrum sinnum 1941, og
1942, að algjör sigur hefði ver-
ið unninn í austri, og að sókn-
armáttur Rauða hersins hefði
verið algjörlega lamaður. Slík-
ar áætlanir um styrkleika óvin-
arins voru blekkingar fyrir þjóð
ina og herinn í hvert sinn.
(b) Á áliðnu hausti 1942 hrifs
aði rauði herinn endanlega
frumkvæðið úr höndum þýzku.
herstjórnarinnar. Síðan hefur
þýzka herstjórnin haldið þeirri
stefnu, að bíða og þrátt fyrir til
finnanlegan skort á varaliði, að
verja til þrautar hvern þuml-
ung lands, sér til óhjákvæmi-
legs tjóns. Reyndir og hæfir
hershöfðingjar, sem gátu ekki
vegna samvizku sinnar fallizt
á þessa röngu og þrákelknislegu
aðferð, voru reknir frá.
(d) Með slíkri hernaðarstefnu
voru beztu þýzku herirnir not-
aðir án nokkurra möguleika á
né
reisnar 1918, en þeir voru ger-
samlega eyðilagðir með vax-
andi undanlátssemi við stefnu
Þjóðernisjafnaðarmanna.
Ennþá eru möguleikar fyrir
hendi til þess að binda enda á
stríðið, áður en það flæðir inn
yfir Þýzkaland og eyðileggur
það. „Rýtingsstunga í bakið“ á
þýzku þjóðinni var gerð fyrir
löngu af stjórnmálalegri og
hernaðarlegri forustu Hitlers
og nánustu samverkamanna
hans sem færðu okkur þetta ó-
þar til mamma kæmi.
Þegar ég kom suðureftir er kon-
an að koma að siðasta flekknum,
en í því kemur dilkær upp á holt-
ið og ætlar út yfir flekkinn, en það
var deiglent undir flekknum og
heyið blotnaði ef gengið var ofan
í það, konan hleypur og hóar á
ána, en í sama bili er ærin komin
út í miðjan flekk, þegar hún heyrir
hljóðið og sér kpnuna stanzar hún,
reisir höfúðið hátt, stappar niður
fæti og hleypur upp allan flekkinn.
Ég held að konan hafi hugsað eitt-
hvað ljótt, en hún yar orðin móð
af hlaupunum og þagði.
„Þekkir þú hana þessa“, sagði
sigursástand, og því eru svik eS-
„Hvað ætli ég þekki þessa rollu-
skratta, maður hefur aldrei frið
Dagor é vionustað...
Framh. af 2. síðu. Jurs sá hann ekki neitt og kom svo
.. , , . . tsuður-eftir.
litlu systur sina, og vera nu inrn x ,
Við ílýttum okkur að drasla upp
Miðvikudagur 16. ágúst 1944. — ÞJÓÐVILJINN
þeirra fólgin.
Þess vegna á ekki að fórna
allri þýzku þjóðinni til þess að
með flckkpentu hér-fyrir þessu fé,
skapa ráðaklíkunni virðuleg j var nú ekki nóg með það, að
að snemma í viðureigninni.
(d) Veturinn 1943—44. Upp-
lausn á þýzku suður-vígstöðv-
unum. Dnjepr-línan tapaðist,
bugðan við Tsérkassí, Kirovo-
grad, Nikopol, Uman og Tarno
pol. Tapið á Krím.
Orsök: Við höfðum ekki lehg-
ur neinar fastar vígstöðvar. Aft
ur og aftur voru þýzkar her-
sveitir reknar á flótta, umkringd
ar og upprættar hver á fætur
annarri.
Þannig mætti lengi telja. Staðreyndirnar eru óþægilegar að
rekast á.
En hvað ætlar svo Morgunblaðið að gera?
Ætlar það að hefjast handa um að bylta þessu hagkerfi á
íslandi, sem það telur óþolandi og ekki eiga að þekkjast? Ætlar
það máske að reyna að færa það ofurlítið í það ójafnaðarhorf,
sem það segir vera í Sovétríkjunum, að munurinn sé aðeins tví-
tugfaldur? Og ætlar það máske að byrja á eigendum sínum og
yfirboðurum?
©
Eða ætlar það bara að þagna?
Þannig er óhjákvæmilegt
hrun á suðurhluta austurvíg-
stöðvanna einnig byrjað. Enn
sem komið er hefur það ekki
haft áhrif á rússnesku sóknina
við Dvinsk. Norðurherinn held-
ur enn víglínu sinni og á á
hættu að verða einangraður.
Þýzka yfirherstjórnin hefur
enn ekki sagt þýzku þjóðinni
eitt orð um eyðileggingu mið-
herjanna. Tilkynningar yfir-
herstj órnarinnar og aðrar frá-
sagnir hafa enn sem komið er
aðeins talað um yfirgefna staði,
nær og nær þýzku landamærun-
um, styttingu víglínunnar sam-
kvæmt áætlun, komið í veg fyr-
ir framkvæmd á áformum óvin-
anna og orustum á vesturleið
herja, sem ætluðu að samein-
ast aðalhernum. — Raunveru-
lega hefur samt allur þessi her
afh fyrir löngu verið umkringd
ur, upprættur eða handtekinn.
Fonnginn og þýzki áróðurinn
reynir samt sem áður að leyna
þýzku þjóðina hinu raunveru-
lega ástandi á austurvígstöðv-
unum í því skyni að hvetja
þýzku þjóðina að láta undan
óskum þeirra um að halda á-
fram stríðinu. — Síðustu frétt-
ir um banatilræðið við Adolf
Hitler sanna, að stríðskreppan
hefur þegar grafið um sig og
er jafnframt orðin að pólitískri
kreppu, og að til eru öfl í Þýzka
landi, sem eru þess megnug, að
ryðja veginn að brottrekstri
Hitlers úr forustusæti.
2. ORSAKIR ÞESSARA
ÓFARA
Aðallega liggja þær í hinu á-
hættusama eðli í pólitískri og
hernaðarlegri leiðsögn Adolfs
Hitlers.
(a) * Allt frá byrjun vanmat
hvíld hvorki er né var að ræða.
Hersveitirnar eru í stöðugri
ofþreytu andlegri og líkam-
legri.
Þannig hefur stjórnmálaleg
og hernaðarleg forusta Hitlers
og nánustu fylgifiska hans vald-
ið því, að skelfingu lostið Þýzka
land riðar til falls.
Hvað eftir annað hafa þeir
lofað Þýzkalandi ákveðnum
sigrum. Þeir blekkja þýzku
þjóðina með því, að leyna hana
hinum sönnu staðreyndum, sem
þeir geta ekki viðurkennt, yöld Himmlers og SS-sveita
vegna þess, að þeir eru að hylja ^ Qg Qestapo En , nafoi
endalok. Tryggð við hina „ei-
lífu þjóð“ á að vera hafin yfir
hlýðniþjónustu við hverfult og
gjaldþrota stjórnarfyrirkomu-
lag og ráðamenn þess.
Þess vegna er skylda þýzkra
hershöfðingja og liðsforingja:
a) að segja þegar í stað skil-
ið v-ið Hitler og félaga hans.
b) Neita að hlýðnast skipun-
um Hitlers og umboðsmanna
hans.
cj Hætta þegar í stað barátt-
unni og tilgangslausu blóðbaði.
Þetta verður að skýra djarf-
lega fyrir hermönnurium.
Hintr hraustu hermenn á víg-
stöðvunum og liðsforingjar
þeirra hafa orðið að bera afleið-
ingar hinnar-hrokafullu forustu
með hugprýði
í sameiningu viljum við halda
áfram að þjóna þýzku þjóðinni.
Hitler hefur nú enn aukið
mistök og glæpi sjálfra sín.
3. HVER ER LEIÐIN ÚT ÚR
ÓGÖNGUNUM?
Adolf Hitler og hans nánustu
fylgjendur halda styrjöldinni
áfram undir herópinu „Sigur
eða dauði“. Þetta heróp, sem
sérstaklega hefur verið notað að
undanförnu, sannar, að þeir
trúa ekki lengur sjálfir á sig-
ur. Það er alls ekki lengur mögu
legt að breyta ástandinu á aust
urvígstöðvunum og komast hjá
yfirvofandi hruni þar.
Hershöfðingjar og liðsforingj-
ar, sem skilja ábyrgð sína við
þýzku þjóðina, geta fundið þá
einu leið út úr ógöngunum, að
binda þegar 1 stað enda á stríð-
ið. Þetta er líka skoðun hinna
handteknu hermanna úr mið-
herjunum.
í ræðu sinni 20. júlí, eftir
banatilræðið, vitnaði Hitler í
„rýtingsstungu í bakið“, sams-
konar og 1918. En þessi tilvitn-
un í 1918 er ástæðulaus. Þá var
bakhliðin í austri tryggð. Þá lá
vesturveldunum sjálfum við ör-
mögnun. En í dag er ástandið
okkur miklu verra. Á öllum víg
stöðvum eigum við að verjast
Hitler mátt Sovétríkjanna. I árásum óvipaherja sem eru okk
Hann er undir áhrifum hinna ur sterkari.
fyrri, hleypidómakenndu skoð- Þrátt fyrir allt
ana sinna, óg- endurtók því noklcra
)
möguleika
áttum við
til endur-
þýzku þjóðarinnar verður hver
og einn að keppa að takmark-
inu, án þess að láta þetta á sig
fá.
Það hefur alltaf verið nauð-
synlegt að gera sér grein fyrir
þeirri staðreynd, að ráðandi yf-
irráðaklíkur muni ekki láta
völd sín af hendi af sjálfsdáð-
un. En áframhald stríðsins mun
bráðlega gera innanlandsástand
ið enn þungbærara. Allir hers-
höfðingjar og liðsforingjar, sem
gera sér grein fyrir ábyrgð
þeirri, er á beim hvílir, eiga um
tvennt að velja, að bíða, þar til
Hitler steypir þeim og allri
þýzku þjóðinni í glötun með
sér, eða láta sverfa til stáls við
Hitler og bjóða honum byrg-
inn, neita gð framkvæma skip-
anir hans, fella stjórn han^ og
binda enda á stríðið.
Bíðið ekki þess, að Hitler
steypi yður í glötun.
Baráttan gegn Hitler er bar-
átta fyrir Þýzkaland.
(Undirskriftir sextán
höfðingja þýzkra).
„Ávarpið var ritað af mér fyr-
ir hönd undirritaðra hershöfð-
ingja.
22. júlí 1944.
hún gengi heyið niður í bleytuna
heldur þurfti hún að skíta í það
líka. Það er samt nógu fallegt
lambið hennar“.
„Við eigum þessa á“, sagði ég.
„ðlanstu ekki eftir ánni, sem ég
kom með á hvítasunnudagskvöld
í vor, ég fann hana suður í flóa,
lambið var nærri dautt úr kulda,
því það var krapahríð og. það
komst ekki á spenann“.
„Var það sú, sem þú lézt inn
að eldavélinni, helltir heitri mjólk
ofan í lambið1 og lézt við það hita-
poka. Ilvort ég man ekki, og
skírðir gimbrina Sunnu og krökk-
unum þótti svo voða gaman. Þú
mátt til að láta hana lifa í haust“.
„Það fer nú eftir því hvað við
heyjum vel og hvað mér gengur
að borga skuldina í kaupfélaginu“.
Við vorum að enda við að binda
upp á hrossin það síðasta af liey-
inu, tig jiað var komið myrkur.
Nú heyrum við kallað. hátt en
stillt: „Mamma, mamma, hvar
ertu“.
„Guð almáttugur“, segir konan.
„Við erum hérna, vinur“, kall-
aði ég. Konan var hlaupin af stað.
Þetta var drengurinn okkar,
systir hans sagði honum að fara
upp á bæinn og vita hvort hann
sæi okkur koma, en vegna myrk-
Konur í stríðí
Framh.af 3. síðu
trúarbragða- og heimspeki-
kennslu.
Konur hafa umsjón með stöðv
um, sem ná erlendum útvarps-
fréttum og fyrir óbilandi þraut-
seigju þeirra, getur fólk í her-
numdu löndunum oft fylgst v . , , , ,
„ , . .„ J s að vera uppi a heyinu, þvi nu var
með heimsviðburðunum dag frán • . .
& |komm dynjandi ^ignmg og storm-
ur.
á hrossin og komast heim. Eldri
systirin hafði sofnað hjá þeirri
vngri þegar bróðir hennar kom
ekki inn aftur.
Þegar konan hafði hlynnt að
krökkunum sótti hún kýrnar og
mjólkaði þær. Ég spretti af hross-
’irnum og flutti þau.
Ég hafði hugsað mér að láta bíða
að koma fyrir sátunum til morg-
uns, því ég hafði engan stiga til að
ganga eftir upp í heyið með sát-
urnar, en vissi að konan var orðin
of þrcytt til að hjálpa mér. Þegar
ég var búinn að ganga frá því,
s*em ég jturfti úti í bráðina, fer ég
inn í bæinn og dreg loku fyrir bæj-
arliurðina.
Er ég kem inn í baðstofuna, fer
ég að öllu hægt. Ég heyri þungt
svefnhljóð í andardrætti konunn-
ar. Ég Jjreifá eftir matarbita á
borðinu, því það var aldimmt, ég
var ekki gráðugur í átmat, en
gerði mjólkinni góð skil.
Klukkan slær tólf, ég ætla að
fara að liátt. En hvað heyrist mér,
eru að koma regndropar á glugg-
ann? Það var ekkert efamál.
Nú eru góð ráð dýr, en hálf-
voðaleg, ég verð að vekja konuna
til að koma út og hjálpa mér, hey-
ið gat orðið hálf-ónýtt í tóftinni
og sáturnar rennandi. Konan fer
að hálf-skjálfa, er hún kemur fram-
an á rúmstokkinn og fer í vota
sokkana er hún var í um daginn.
Við erum komin ofan að tóft
eftir fáar mínútur. Nú tek ég eitt
reipið, klóra mig upp í heyið, rek
reipið sundur, kasta öðrum end-
anum niður, en held í hinn, konan
tekur til sín endann og greiðir lir
taglinu svo það liggur beint á jörð-
inni, þar með veltir hún sátu yfir
taglið og kastar svo eiidanum upp
til mín, stend ég nú á öðrum end-
anum en toga í hinn og veltur sát-
an þannig upp í heyið, en konan
passaði jafnvægið á sátunni í reip-
inu það sem hún náði að teygja
sig að neðan og lyfti undir. Þegar
við höfðurp komið sátunum þannig
f.vrir passaði það nokkurnveginn,
að nú var ekki lengur skál ofan í
heyið.
Nú fórum við að þekja. Lét ég
þá konuna fara upp á heyið. Ég tók
torfumar þar, sem þær voru hring-
aðar frá þvi um morguninn, ég
lyfti þeim upp það sem ég náði, og
velti þeim úr hringnuin þangað til
konan náði í þær, þá víslagði hún
endana yfir lirygginn á heyinu.
Eftir því sem nær dró kúlunni á
heyinu fór að verða erfitt að rétta
torfið, þ ví það var blaíitt og þungt,
8—10 fet hver torfa á lengd og 2
fet á breidd. Þó héfur verið verra
Bamle Lieutenant General
yfirforingi 12. fótgönguliðs-
herfylkisins".
degi.
Þannig starfa konur í leyni-
félögum Evrópu við erfið og
hættuleg skilyrði. Þær hafa
sýnt, að þegar á herðir, reynast
hers- þær ekki eftirbátar karlmann-
anna í baráttunni fyrir mann-
réttindum og frelsi.
Við íslenzkar kynsystur þeirra
getum lítinn skerf lagt þeim til
liðsinnis, nema á þann hátt að
dragast ekki aftur úr í barátt-
unni fyrir bættum kjörum og
auknum áhrifum kvenna um
allan heim að stríðinu loknu.
Þegar við vorum búin að þekja
heyið fór ég að reyna að líta til
lofts, cn sá hvergi himininn, það
var eitt svartamyrkui’. Ég leit of-
an á glímubuxurnar mínar þær
voru bjartar um morguninn eins
og veðrið, nú voni þær svartar eins
og torfið.
Þrátt fyrir allt:
Hvar um svörð, cr kyljan stinn, ,
köld, með geisar slögum,
mína ættjörð aðeins finn
MYNDAFRÉTTIR
Litla framka tstúlkan á myndinni vr að saumq amertskan
fána. til að nota á þjóðhátíðardegi Amerikumanná júlí s.l.
ð
Þessi m.ynd var tekin, þcgar ameriskir hermenn leituðu
þýzkra hermanná í La liaye du Puits. sem þe-ir tóku eftir
harða bardaga 8. júlí s.l. Þýzk.ur hermaður er að láta á sig
skóna, en tveir aðrir standa við vegginn og biða />ess að
vera fluttir burt.
Flutningaskip Bandamanna flytju nú. auk alls annars, mikl-
ar birgðir allskonar farartœkja handa innrásarherjunum á
Frakklandi. — Á myndinni sést. þitfar á einu slíku skipi.
úti’
í Sneisarhögum.

•WW'W*.