Þjóðviljinn - 26.11.1944, Qupperneq 4

ÞJÓÐVILJINN — Sunnudagur 26. nóvexnber 1944.
þJÓÐVIUINN
Útgefandi: Sarfieiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfíis Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, simi 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 218ý.
Askriftarverð: I Reykjavík og nágrenni: Kr. 6.00 á mánuði.
Úti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja: Víkingsjrrent h.f., Garðastrœti 17.
Leið „sálufélaganna” eða leið sameining-
arinnar
Það er aug'ljóst að á Alþýðusambandsþinginu skiptist algerlega í
tvö horn: Annars vegar eru þau öfl, sem sameina vilja krafta alþýðunn-
ar til þess að vinna hagnýtt starf, að því að tryggja afkomu hennar og
frelsi — hins vegar eru þau öfl, sem vilja sundra verklýðshreyfingunni,
til þess að leiða yfir hana vanmátt og niðurlægingu. Þessi sundrunaröfl
eða „sálufélagarnir", eins og Sæmundur Ólafsson nefnir þau, eru agentar
Framsóknar innan verfclýðshreylfingarinnar.
Fyrir alþýðu íslands liggur það, að velja á milli þessara afla.
•
Leið „sálufélaganna“ í kaupgjaldsmálum þekkir verkalýðurinn af
dýrkeyptri reynslu. Það var leið þrælalaga, leið lögþvingaðrar kaup-
lækkunar í skjóli gengislækkunar.
Leið sameiningaraflanna í kaupgjaldsmálum þekkir verka-
lýðurinn líka af eigin raun. í krafti einingarinnar í Alþýðusam-
bandinu síðustu tvö ár hefur íslenzkur verkalýður unnið stærstu
sigra sögu sinnar. Sú eining hefur þýtt hagsbætur og aukinn rétt
fyrir hvert verkamannaheimili á íslandi.
•
Leið „sálufélaganna“ — eins og HeJgi Ilannesson lýsti henni — í
stjórnmálum: sameining þriggja flokkanna gegn sósíalistum þekkir al-
þýðan líka af dýrkeyptri reynslu: Það var leið þjóðstjórnarinnar, — og
nú er það draumur Jónasar frá Hriflu og Vísis að feta þá braut með
hálfu verra framferði en»þjóðsljórnin sýndi. „Sálufélagarnir“ óska þess
að sá draumur rætist og vinna að því af öllum mætti.
Leið sameiningarinnar hefur leitt til mydunar þeirrar ríkis-
stjómar, sem nú situr, — þar sem Sósíalistaflokkurinn og Al-
þýðuflokkurinn starfa saman, og Alþýðusambandíð, Farmanna- og
fiskimannasambandið og Bandalag starfsmanna ríkis og bæja
lýsa fylgi sínu við stefnu stjómarinnar, sem er sú róttækasta sem
nokkur íslenzk stjóm hefur haft, að sögn Alþýðublaðsins. Gegn
slíkri stjóm börðust sálufélagamir og berjast enn.
•
Leið „sálufélaganna“ er að eyðileggja verklýðsfélögin, ef þeir geta
ekki ráðið þeim. Það voru þeir „sálufélagarnir“, sem heimtuðu Iðju
leysta upp, níddu Hlíf og rógbáru Dagsbrún. Sami rógburðurinn er nú
hajfinn af Hannibal Valdimarssyni um Alþýðusambandið, þegar hann
lýsir því sem „maðkaveitu innan frá og kalkaðri gröf að utan“. Þetta
eru sömu mennirnir, sem ekki hika við að falsa undirskriftir og falsa
kjörbréf, ef þeir halda sig geta grætt á því.
Leið sameiningarinnar hefur á tveim undanfömum áram
gert Alþýðusambandið að voldugustu samtakaheild á landinu.
Undir því að það vald haldist, á alþýðan framtíð sína og afkomu.
— Þess vegna reyna nú agentar afturhaldsins að eyðileggja þetta
vald alþýðunnar. Framsókn vinnur að því öllxun árum.
•
Sálufélag Sæmundar Ólafssonar og kumpána við Hrifluafturhaldið
er svo náið, að hvorugir hika við að svívirða sjómennina, einmitt þegar
þeir hætta mestu fyrir þjóð sína. Jónas frá Hriflu mótaði brennimerkið
,jhræðslupeningar“, þegar hann ætlaði að hindra kauphækkun sjómanna.
Sæmundur sálufélagi lýsti sjómennina „sökudólga“ að því að ofhlaða
skipin, — til þess þannig að reyna að hindra að sjómenn, samkvæmt
tillögum Alþýðusambandsstjórnarinnar, fengju sjálfir eftirlitið með
skipunum í sínar hendur.
Sjómenn í Hafnarfirði spurðu hins vegar hvorki Sæmund né Jónas
að, er þeir tóku raunverulega eftirlitið með hleðslunni í sínar hendur.
•
íslenzk alþýða veit að hún á allt sitt undir einingunni, undir
algerum sigri sameiningaraflanna.
Islenzka þjóðin á framtíð sína og frelsi undir því að öfl sam-
einingarinnar sigri með henni. Hún veit, að ef sálufélagar Hanni-
bals Valdimarssonar, — mannsins sem ekki svífst þess að sví-
hamsóknarðgenfarnir á AJþýðusainbaiidsþíngfmi aíhjápa sig;
Sunnudagur 26. nóvember 1944. — ÞJÓÐVILJINN

„Lskulýðsfylkingin heldur
Skilnaðarhóf
;

h,-’7 fl T •" / "■ ’> '7*'/

.Sameining gegn kommúnistiim1 er Iporð Kitiers, Krifiujónasar, Alþýðublaðsins og Vísis
Afluthaldsklíkan í Alþýðuflokknum lýsír því þanní$ scm fakmatkí sínu að sprengja núverandí
rikíssfjórn og koma á affurhaldssfíórn i anda Vísís gegn vetkalýðnum
Nokkru eftir að kosningar til þessa Alþýðusam-
bandsþings voru hafnar, gerðist það að atvinnurekend-
ur Alþýðuflokksins og Sjálfstæðisflokksins í Hafnar-
firði söfnuðu liði til þess að kjósa Alþýðuflokksmenn
á Alþýðusambandsþingið. Vísir — blað harðsvíruðustu
afturhaldsklíku atvinnurekendastéttarinnar — hrópaði
þegar um hinn mikla sigur, er unnizt hefði í Hafnar-
firði. Sigur hverra? Sigur afturhaldsaflanna. 11
Samtímis vitnaðist það, að hægri klíka Alþýðu-
flokksins hafði um allt land reynt að mynda bandalag
við Framsóknarmenn og Sjálfstæðismenn um að hindra
að verklýðssinnar og sameiningarmenn yrðu kosnir á
Alþýðusambandsþingið.
Þetta var ekkert leyndarmál, en Helgi Hannesson
— framkvæmdastjóri Alþýðuflokksins staðfesti þetta
enn betur á Alþýðusambandsþinginu í fyrradag með
því að skora á ALÞÝÐUFLOKKSMENN, FRAM-
SÓKNARMENN OG SJÁLFSTÆBISMENN AÐ SAM-
EINAST GEGN KOMMÚNISTUM, EN SVO KALL9
ÞESSIR HERRAR ALLA VERKALÝÐSSINNA.
\
Með þessari áskorun lýsti hann yfir að það er enn
stefna hægri klíkunnar í Alþýðuflokknum að reyna að
sameina afturhaldsöflin til þess að éyðileggja verk-
lýðssamtökin.
Framtíð Alþýðusambandsins og velferð verkalýðs-
samtakanna í landinu er undir því komin að samein-
ingarmenn, sósíalistar og Alþýðuflokksmenn, og allir
einlægir verkalýðssinnar, hvar í flokki sem þeir standa,
taki höndum saman um að hindra þau f jörráð við verk-
lýðshreyfinguna, sem afturhaldsöflin í landinu undir
forustu hægri klíkunnar í Alþýðuflokknum hafa á-
formað.
Um leið og þeir Jón Rafnsson
og Stefán Ögmímdsson lýstu
skemmdarstarfi Sæmundar Ólafs-
sonar í sambandsstjórn og „sálu-
félaga“ hans í samtökunum, fóru
þeir mjög lofsamlegum orðum um
samstarfið við forseta sambands-
ins, Alþýðuflokksmanninn Guðgeir
Jónsson, réttsýni hans og cinlægni
í samstarfinu, enda hafa flestar
ákvarðanir sambandsstjórnarinnar
verið gerðar mcð næstum einróma
samkomulagi.
SKEMMDARSTARF
SÆMUNDAR ÓLAFSSONAR
OG „SÁLUFÉLAGA“ IIANS.
Á þessu góða samstarfi sam-
bandsstjórnarinnar var þó ein und-
antekning: Sæmundur Ólafsson og
skemmdarstarfsemi hans.
Ákvörðun sambandsstjórnar um
að vinna að stofnun Bandalags
vinnandi stétta á íslandi var tek-
in einróma, en síðan snýst at-
vinnurekandinn Sæmundur Ólafs-
j son gegn þessari ákvörðun og hef-
I ur hatrammar árásir á hana og
j síðan frömdu 'Sæmundur Ólafssón
1 og „sálufélagar“ hans hvert
skemmdarverkið á fætur öðru, og
skal lítillcga drepið á nokkur
þeirra.
VEGAVINNUDEILAN.
Þegar Alþýðusambandið stóð í
harðvítugri deilu við ríkisstjórn
afturhaldsins um kaup og kjör
vcgavinnumanna, víkur Sigurjón
Á. Ólafsson — sem fyrir atbeina
Alþýðuflokksins var fulltrúi verka-
lýðssamtakanna í Félagsdómi —
virða minningu Jóns Sigurðssonar og Skúla Thoroddsens, —
hefðu ráðið, væri ísland ekki orðið lýðveldi.
Eining alþýðunnar er skilyrðið fyrir einingu þjóðarinnar.
Þess vegna þarf öll alþýða að fylkja sér um sameiningaröflin í
Alþýðusambandinu og varðveita einingu þess sem fjöregg sitt-
sæti í dóminum að tilefnislausu
og lætur varamann sinn fremja
það óhæfuverk að dæma verkfalls-
réttinn af Alþýðusambandinu.
Dómur þessi átti sér enga stoð
í lögum og var því hreinn stétt-
ardómur.
IÐJUDEILAN.
Þegar Iðja hafði staðið 3 vikur
í verkfalli til þess að bæta kjiir
meðlima sinna krefst Sæmundur
Ólafsson þess í Alþýðublaðinu, að
Iðja, félag iðnverkafólksins í
Reykjavík, sé leys,t upp, samtök
þessa fólks drepin.
Þetta var ósvífnari krafa en
harðvítugustu meðlimir Vinnu-
veitendafélagsins þorðu að bera
fram.
Samtímis þessu berst svo Sig-
urjón Á. Ólafsson fyrir því í Fé-
‘lagsdómi, að verkfallsbrot séu lög-
fest, í þeim tilgangi að auðveldara
yrði að drepa félag iðnverkafólks-
ins.
ÞÁTTUR ALÞÝÐU-
BLAÐSKLÍKUNNAR.
Alþýðublaðsklíkan var frá upp-
hafi miðstöð er stjórnaði skemmd-
arstarfseminni í verklýðshreyfing-
unni og er hér ékki rúm til að
rekja .feril hennar allan, aðeins
drepið á hinar fjandsamlegu og
skilyrðislausu árásir hennar á
verkamannafélagið Dagsbrún.
Þegar Dagsbrún sagði ekki upp
samningum lýsti Alþýðublaðið því
yfir, að „kommúnistar“ væru að
svíkja verkamennina um kjara-
bætur, og þegar Dagsbrún sagði
upp jamningum til þess að bæta
kjör meðlimanna sagði Alþýðu-
blaðið einnig, að „kommúnistar“
væru nú að svíkja verkamenn!
Þá má ekki gleyma hinni lúa-
legu árás Alþýðublaðsins á Verka-
mannafélagið Hlíf í Hafnarfirði,
þegar það átti í harðri deilu við
atvinnurekendur á síðasta hausti.
IJÆGRI KLÍKA ALÞÝÐU-
FLOKKSINS SAT FRÁ UPP-
HAFI Á SVIKRÁÐUM.
í umræðunum á Alþýðusam-
bandsþinginu hefur upplýstst mjög
mikilvægt atriði:
Sæmundur Ólafsson bar það á
Hermann Guðmundsson, að liann
hefði brugðizt.
Hverju hefur Ilermann Guð-
mundsson brugðizt? Hann hefur
starfað að hagsmunum verklýðs-
samtakanna samkvæmt samein-
ingarvilja 17. þingsins. Ilann hef-
!ur ekki brugðizt umbjóðéndum
sínum, íslcnzkum verkamönnum
og konum, en hann liefur brugðizt
— eins og hann orðaði það sjálfur
— „því hlutverki sem Sæmundur
Ólafsson og hægri klikan ætlaðist
til að hann ynni í sambandsstjórn“.
Fram að því að Hermann var
kosinn í sambandsstjóm var
hann Sjálfstæðismaður. Hlut-
verk það, sem Sæmundur Ól-
afsson og „sálufélagamir“ ætl-
uðust til að hann ynni, var það,
að hann — íhaldsmaðurinn —
tæki höndum saman við hægri
klíku Alþýðuflokksins og ynni
gegn sameiningarmönnum, m.
ö. o. hægri klíkan var, þrátt
fyrir allt einingarskraf, þegar
frá upphafi ákveðin í því að
svíkja hina stéttarlegu einingu.
Eftir þessar upplýsingar Sæ-
mundar Ólafssonar fer það að
verða skiljanlegt, hvers vegna
hægri klíka Alþýðuflokksins skar
upp herör til þess að tryggja aft-
urhaldinu mciri hluta á þessu
þingi. Eftir þessar upplýsingar er
það ofurskiljanlegt, hvers vegna
Sæmundur Ólafsson og „sálufélag-
a"r“ hófu hinar hatrammlegu árás-
ir í upphafi þessa þings á meiri
líluta sambandsstjórnar fyrir að
framkvæma ákvarðanir 17. þings-
ins.
Öllum verklýðssinnum hafa orð-
ið það sér vonbrigði, hvernig tíma
Alþýðusambandsþingsins hefur
verið eytt fram að þessu, að hægri
klíka Alþýðuflokksins hefur með
árásum sinuiri á meiri hluta sam-
bandsstjóirnar og pólitískum ill-
deilum tekizt að hindra þingið í
því að vinna að þeim úrlausnar-
efnum verklýðssamtakanna, scm
þingið var kvatt saman um. En
um það tjáir ekki að sakast, held-
ur verður að horfast í augu við þá
staðreynd, að slíkir skemmdar-
vargar eru enn innan verklýðs-
hreyfingarinnar, og þá jafnframt
að taka ^fleiðingunum af því og
berjast gegn þeim án allrar misk-
unnar.
ÁRÁSIR IIÆGRI KLÍK-
UNNAR Á MEIRI HLUTA
SAMBANDSSTJÓRNAR.
Það var Sæmundur Ólafsson og
„sálufélagar“, sem í upphafi þings-
ins hóf hatrammar árásir á meiri
hluta Alþýðusambandsstjórnarinn-
ar og starfsmenn sambandsins.
Þessar árásir yöktu furðu þing-
fulltrúanna, einkanlega fulltrú-
anna utan af landi, sem lítt eru
kunnir vinnubrögðum hægri klíku
Alþýðuflokksins hér í Reýkjavík,
og voru komnir um langan veg
víðsvegar að af landinu til þess að
starfa að velferðarmálum verk-
lýðssamtakanna.
Þessar árásir áttu sér vitanlega
sínar orsakir, sem hafa greinilega
komið fram í umræðum á þinginu
undanfarna daga og skulu nokkuð
raktar hér.
HVEÉNIG VAR ALÞÝÐU-
SAMBANDSSTJÓRNIN
MYNDUÐ?
Alþýðusambandsþingið 1942 var
fyrsta þingið eftir að flokkseinræði
Alþýðuflokksins í verklýðshreyf-
ingunni hafði verið afnumið.
Alþýðusambandsþingið 1942 var
háð undir merkjum einingarinnar,
þeirrar einingar að allir verklýðs-
sinnar, hvar í flokki sem þeir
stæðu, tækju höndum saman um
að vinna að hagsmunamálum
.stéttarinnar.
í stjórn sambandsins voru kosn-
ir 4 sósíalistar, 4 Alþýðuflokks-
menn og 1 Sjálfstæðismaður. Með
þessu var verið að framkvæma
vilja verkalýðsins í bæjum og
þorpum íslands, sem krafðist sam-
eiginlegra átaka um hagsmuna-
mál verklýðsstéttarinnar.
SIGRAR JIINNAR
STÉTTARLEGU EININGAR.
Sigrar Alþýðusambandsins og
hin margfölduðu áhrif þess síðustii
2 ár hafa sýnt að stefna hinnar
stéttarlegu einingar var rétt. Sigr-
arnir hafa fyrst og fremst unnizt
vegna þess, að verkamennimir
sjálfir í hinum ýmsu verkalýðsfé-
lögum stóðu saman og að ekki að-
eins hinir fjölmörgu ágætu Alþýðu-
flokksverkamenn í hinum ýmsu fé-
'lögum, heldur einnig Alþýðu-
flokksmenn í sambandsstjórn, voru
einlægir í starfi sínu.
„VERUM DRENGIR GÓÐ-
IR, SEGJUM SATT“. —
IIELGI IIANNESSON!
í ræðu sinni í fyrradag gerði
Ilelgi Hannesson sér tíðrætt um
baráttu hægri klíku Alþýðuflokks-
ins gegn einræði „kommúnista“.
Honum hefði verið nær að láta
það ógert. VerkaJýðurinn man of
vc4 flokkseinræði Alþýðuflokksins
í verklýðshreyfingunni áður en
sameiningin sigraði. Þá höfðu eng-
ir aðrir en Alþýðuflokksmenn full
réttindi innan verklýðshreyfingar-
innar.
Það er slíkt ,,lýðræði“ sem hægri
klíkan berst fyrir.
Hvað það er, sem vakir fyrir
hægri klíkunni með skemmdar-
starfseminni í sambandsstjórn,
árásunum á meiri hluta sambands-
stjórnar á þinginu, kemur bezt í
ljós ef athuguð er afstaða hægri
klíkunnar til núverandi ríkisstjórn-
ar. Hægri klíka Alþýðuflokksins
barðist hatramlega gegn því að
núverandi ríkisstjórn væri mynd-
uð. Tilgangur liægri klíkunnar með
tilraununum til þess að eyðileggja
verklýðssamtökin er því enginn
annar en sá, að sprengja núverandi
ríkisstjórn og hindra framkvæmd
xStefnuskrár hennar og koma á aft-
urhaldsstjórn er drottni í valdi
„hruns“ og atvinnuleysis. Með því
móti hugsar hægri kJíkan sér að
verða nokkurs konar „lénslierra“
auðvaldsins yfir beygðum, þræl-
bundnum verkalýð.
En íslenzkur verkalýður þekkir
of vel atvinnuleysistímana gömlu
og einræðistíð Alþýðuflokksins til
þess að slíkt megi takast.
fyrir fulltrúa á 4. þingi sambands
ungra sósíalista í kvöld kl. 9.30 í
Aðalstræti 12 uppi.
*
Ræður flytja:
Haraldur Steinþórsson-, Halldór Stefánsson,
Gísli Halldórsson og Magnús Torfi Ólafsson.
Upplestur:
Óskar Þórðarson frá Haga og Páll Bergþórs-
son.
Fjöldasöngur milli atriða.
Dans.
Öllum meðlimum í Æ. F. er heimill aðgangur,
meðan húsrúm leyfir.
Sósíalisfafélag Rðyfejavíbur

,■ ■ • v . A í,j-
. /.'S> ■
■?■■■■■ •?-■•/■:/y. ■£& /*//*
'J.y- . ° -'■-
Vy

Bréf fyrrverandi stjómar Verklýðsfélags Sléttuhrepps
um það, að félagið hafi verið dautt í tvö ár.
Uill> .smililagir1 ttægrl hingnr m
llss sm hli lalsada tliM
„Sálufélagarnir“ í hægri
klíku Alþýðuflokksins báru hin
ar þyngstu ásakanir á starfs-
menn Alþýðusambandsins, á-
sakanir sem þeir urðu síðan að
éta ofan í sig
Hefði þeim ekki verið nær
að upplýsa þingið um falsaða
kjörbréfið frá Verklýðsfélagi
Sléttuhrepps í stjómartíð
þeirra sálufélaganna á árinu
1942.
Á Alþýðusambandsþinginu I
nóv. 1942 mætir fuíltrúi frá
Verkalýðsfélagi Sléttuhrepps
með undirritað kjörbréf og sat
þingið með fullum réttindum.
Nokkrum mánuðum síðar eða
1 marz 1943, barst svo núver-
andi sambandsstjórn bréf frá
stjóm þessa félags, nokkurs-
konar dánarvottorð, þar sem
skýrt er frá því að félagið sé
uppleyst og hafi ekki haldið
fund — verið steindautt í tvö
ár.
Vilja „sálufélagar“ hægri
Framhald á 8. síðri.
boðar til
ALMENNS FUNDAR
í Listamannaskálanum þriðjud. 28. nóv. kl. 8.30 e.h.
Ræðumenn á fundinum verða:
*
Sigfús Sigurhjartarson, alþm.
Steingrímur Aðalsteinsson, alþm.
Gunnar Jóhannsson, verkam., formaður
verkamannafélagsins Þróttar á Siglufirði.
Haraldur Steinþórsson, forseti Æskulýðsfylk-
ingarinnar (samb. ungra sósíalista).
Elísabeth Eiríksdóttir, kennari, formaður
verkakv.fél. Einingar, Akureyri.
Jói Tímóteusson, sjómaður, formaður Verka-
lýðsfélags Bolungavíkur.
Skúli Guðjónsson, bóndi, Ljótunnarstöðum,
Strandasýslu.
Jóhannes úr Kötlum, skáld.
Hljómsveit hússins leikur í fundarbyrjun og á
milli ræðanna verða leikin sönglög á píanó.
Stjórn Sósíalistafélags Reykjavíkur.
■
Vér þökkum innilega fyrir þá
miklu samúð og hluttekningu, sem
oss hefur verið sýnd í sambandi
við „Goðafoss^-slysið 10. þ. m.

■