Þjóðviljinn - 07.12.1944, Blaðsíða 7

WÖÐVILJINN
Fimmtudagur 7. desember 1944.
«e ---:--—
IACK LONDON:
Skipsdrengurinn á Blossa
þessu, og þegar allt er komið 1 kring getur þú neitað
því þegar þú vilt.
Þeir tóku saman höndum til þess að staðfesta mál-
ið og fóru síðan að taka saman ráð sín um atlöguna.
En stormurinn, sem kom þjótandi úr norðvestri hafði
allt annað 1 hyggju handa Blossa og skipshöfn hans.
Þegar miðdegisverðurinn var snæddur, varð að rifa segl
in enn meira, og þó var stormurinn ekki kominn í al-
gleyming enn. Hafið var nú orðið að látlausum vatns-
fjöllum, tígulegum en hættulegum. Það var einungis
þegar svo bar við, að skúturnar urðu samferða upp á
einhvern ölduhrygginn, að þær urðu sýnilegar hvor
annarri. Við og við skullu sjóarnir yfir stýrisrúmið og
brotnuðu á káetunni. Jói var settur við litlu dæluna,
til að halda austurrúminu þurru.
Klukkan þrjú gaf Franski Pési Hreininum merki,
að hann gæti beitt móti vindinum og sett út rek-
akkeri. Það var stór segldúkspoki, sem haldið var opn-
um með þríhyrndri sperru. Við hann var fezt taug,
á sama hátt og við flugdreka, svo hann sneri þannig
við, að hann tæki sem bezt móti sjóunum. Þetta
gerði það að verkum, að skútan sneri bógnum móti
vindi og öldugangi og fór eins vel og unnt var í storm-
inum. Rauði Nelson veifaði til merkis um, að hann
skildi og hvetti hann til að halda áfram.
Franski Pési fór fram á til þess að kasta út rek-
akkerinu og fékk Friskó Kidda stýrið, til þess að hann
gæti í tæka tíð undið skútunni í vindinn. Frakkinn
stóð á hálu framþilfarinu og beið eftir góðu færi. En
í sama vetfangi hófst Blossi upp á háan ölduhrygg og
í því að hann fór yfir hæsta hrygginn og reyndi að reisa
sig á réttan kjöl, hreif hann áköf vindhviða. Eins og
á stóð, gat hann ekki látið undan hinum óvænta þrýst-
ingi stormsins.
Það heyrðist hár brestur og síðan ógurleg háreysti.
Stálreiðinn tók með sér rennikaðlana, siglutréð, fokkan,
stórseglið, trissur, rár, rekakkerið og Franski Pési —
allt steyptist útbyrðis. Af tilviljun náði skipstjórinn í
stag og hékk á bugspjótinu. Drengirnir hlupu framá,
til þess að bjarga honum, og Rauði Nelson, sem sá
slysið, sneri skjótt við og kom þeim til hjálpar.
XX. f háska.
Franski Pési var ómeiddur eftir byítuna, en rek-
akkerið hafði ekki sloppið eins vel. Greipiráin hafði
stungizt gegnum það, svo það varð nú ekki að miklu
liði. Rekaldið, sem hékk á skipshliðinni, dró skipið
sniðhalt móti öldunum. Það var raunar ekki hættulegt,
en hagstætt var það ekki.
Far vel, gamli Blossi. Þú aldrei framar nota vind.
Þú aldrei framar spreyta þig við ríkra manna lysti-
skútur!
Þannig voru harmatölur skipstjórans, þegar hann
leit úr stýrirúminu votum augum yfir skaðann. Jafn-
vel Jói, sem var illa við hann, vorkenndi honum.
Áköf vindhviða þreif í úfinn öldukamb og þeytti
honum yfir varnarlausa skútuna.
Er ekki hægt að bjarga henni? spurði Jói.
Friskó Kiddi hristi höfuðið.
Ekki peningaskápnum heldur?
Óhugsandi. Engin skúta, er svona væri stödd, mundi
komast lengd sína þótt allt gull heimsins væri í boði.
Eins og nú horfir við, verðum við að finna eitthvert ráð
til þess að bjarga sjálfum okkur.
VINIR

ERICH MARIA REMARQUE:
ur. En þá varð hann þess var
að „Karl“ var enn á hlið við
hann. Maðurinn rétti úr sér í
sætinu, brosti af meðaumkvun
og jók hraðann. En Karl“
fylgdi honum eftir. Hann var
eins og ófreskja við hliðina á
hinum bílnum, gljáandi og ó-
skemmdum.
Maðurinn greip fastar um
stýrishjólið. Það var auðséð, að
hann var orðinn óþolinmóður
og ætlaði að sýna okkur hvað
hann gæti. Hann jók enn hrað-
ann, en það dugði ekki. Þab var
eins og ófreskjan væri bundin
við hann.
Bílamir óku samhliða enn um
stund. Vörubíll kom á móti
okkur. Buickbíllinn varð að
dragast aftur úr og rétt á eftir
kom líkvagn, sem líka varð að
rýma fyrir.
Maðurinn í Buickbílnum
hafði misst kjarkinn. Hann var
eldrauður í andliti, laut höfði
og beit saman tönnunum, eins
og sáluhjálp hans væri undir
því komm, að hann kæmizt
fram fyrir bílgarminn, sem
rann við hlið hans. Við bárum
aftur á móti höfuðið hátt qg
vorum kæruleysislegir á svip-
inn, rétt eins og við hefðum
ekki hugmynd um Buickbílinn-
Við Köster horfðum fram á veg-
itm en Lenz upp í loftið og var
hann þó að springa af æsingu.
Köster deplaði til okkar aug-
unum og hægði ferðina lítið
eitt. Þá komst Buickbíllinn of-
urlítið á undan, skreið fram-
hjá okkur, • breiður og gljáandi
og blés blárri benzín gufu í
áttina til okkar. Eftir andartak
var hann kominn tuttugu metra
á undan. Þá gægðist andlit
mannsins út í gluggann,rautt,
sveitt og brosandi. Stærilætið
var horfið úr svipnum og bros-
ið lýsti ekki fyrirlitningu. All-
ur virðuleiki hafði sópast af
honum. Hann bara hrósaði sigri
ofsakátur. Hvað var orðið af
höfðingjanum?
En maðurinn lét sér ekki
nægja að líta á okkur. Hann
veifaði hendinni til merkis um,
að við skyldum koma á eftir-
Hann gerði það með sigurvissu
af sjálfsáliti.
„Otto“, sagði Lenz í hvatn-
ingartón. *
En þess þurfti ekki með.
„Karl“ tók sprettinn og hönd
mannsins í Buickbílnum hvarf
snöggt inn um gluggann aftur,
því að við höfðum fylgt bend-
ingunni og héldum áfram — og
það á fullri ferð. Fyrst nú
veittum við manninum sjálfum
athygli og litum sakleysislega
á hann. Hvers vegna hafði hann
gefið okkur bendingu um að
halda áfram? En maðurinn leit
undan, órólegur að sjá, en
„Karl“ brunaði framhjá honum
hulinn rykmekki.
„Vel af sér vikið, Otto“, sagði
Lenz við Köster. „Sá hefur
ekki góða matarlyst í kvöld,
spái ég.“
Við vorum vanir svona elt-
ingaleikjum. „Karl“ mátti ekki
koma út á þjóðveginn, án þess
að einhver færi að elta hann
uppi. Það var eins og hungraðir
kettir sæju vængbrotna kráku.
Ástæðan var sú, að „Karl“ var
fáséð skrifli í sjón að sjá. Menn
héldu, að hann færi ekki hrað-
ara en fjörutfu kílómetra á
klukkustund, í mesta lagi. En
hann náði hundrað og áttatíu.
Jafnvel gæflyndum mönnum,
sem komu akandi með fjöl-
skyldu sína, datt í hug að gera
sér það til gamans að fara fram
úi honum, og stundum greip
þessi sami gáski gamla, skeggj-
aða menn, þegar þeir sáu bíl-
ófreskjuna framundan á vegin-
^um. Hver gat varast það, að
kappakstursvél leyndist í þessu
hlálega farartæki?
-----Við námum staðar við
ofurlítið veitingahús og skreidd
umst út úr bílnum. Kvöldið var
kyrrlátt og bjart og fjólubláum
lit sló á óplægða akrana. Skýin
liðu eins og fuglar með þönd-
um vængjum um blágrænt him-
inhvolfið. Tunglið var að koma
upp. Brumið var að springa út
á nöktum greinum trjánna. Inn
an úr veitingahúsinu barst ilm-
ur af steiktri lifur og lauk. Við
urðum matbráðir.
Lenz flýtti sér inn í húsið.
Hann kom aftur hinn kátasti
og sagði: ,,Þið verðið að flýta
ykkur, ef þið viljið komast í
krásina, áður en það bezta er
búið.“
í sami bili kom Buickbíllinn
á fleygiferð og nam staðar við
hlið „Karls“.
„Hallo!“ sagði Lenz. Við stóð-
um kyrrir af forvitni. Maðurinn
steig út úr bílnum. Hann gaf
„Karli“ illt hornauga og dró
af sér gula svínsleðurhanzka.
Eftir dálitla umhugsun sneri
maðurinn sér að Köster og
spurði: „Hverskonar hjólatík er
þetta?“
„Voruð þér að segja eitt-
hvað?“ spurði Köster seinlega
eins og hann ætlaði að kenna
manninum kurteisi.
Manninum rann í skap og
hann hreytti út úr sér bæði
gramur og forvitinn: , Eg var
að spyrja um þennan bíl.“
Við vorum ekki farnir að
svara, þegar afturdyr Buick-
bílsins opnuðust, grannir fót-
leggir komu í ljós og stúlka
steig út úr bílnum. Hún kom í
áttina til okkar.
Við horfðum undrandi hver á
annan. Köster rétti úr sér. Gleði
svipur færðist yfir þeldökkt and
lit hans. Við fórum allir að
brosa. — Eg veit ekki hvers
vegna.
Maðurinn horfði undrandi á
okkur. Hann var enn á báðum
áttum. Að lokum kvnnti hann
sig. „Binding,“ sagði hann og
varð óðar aðgengilegri við að
nefna nafn sitt- Við urðum lika
allt í einu vingjarnlegir. „Otto,
blessaður, sýndu honum bilinn,“
sagði Lenz.
Binding virtist einmitt hafa
beðið eftir þessu. Hann bráðn-
aði eins og smjör, þegar Köster
opnaði vélhlíf bílsins og laut
ástúðlega niður að honum eins
og fallegri stúlku. Og Binding
hvarf hálfur ofan í vélarrúmið.
Unga stúlkan fylgdist ekki
með þeim. Hún stóð þegjandi
hjá okkur Lenz í forsælunni.
Yndisþokki hennar naut sín til
fulls þarna í hálfrökkrinu. Hár-
ið gægðist örlítið fram undan
húfunni hennar. Eg bjóst við að
Lenz mundi láta eitthvað til sín
heyra. Hann lét aldrei tækifær-
in ganga sér úr greipum. En.
hann virtist hafa misst málið..
Hann, sem annars var eins og
óðinshani! Nú stóð hann stein-
þegjandj og glápti á hana svo
að augun urðu eins og undir-
skálar.
„Við biðjum afsökunar,“ sagði
ég loksins. „Við tókum ekki eft-
ir yður í bílnum. Þá hefðum
við ekki farið í kappakstur.“
„Því ekki það?“ sagði hún
brosandi. „Það var ekki neitt
ægilegt.“
„Nei, kannski ekki beinlínis
ægilegt, en ekki nærgætni held-
ur. Okkar bíll hefur tvö hundr-
uð kílómetra hraða, eða því sem
næst. En það gátuð þið ekki
vitað.“ .
Hún laut áfram og stakk
höndunum í kápuvasana. „Það
er satt. En þegar við ætluðum
að komast á undan ykkur, héld-
um við að okkar bíll færi helm-
ingi hraðara en ykkar, svo að
við höfum ekki verið sérlega
nærgætin heldur. Eða hvað?“
„Hvað um það,“ sagði ég og
sparkaði til hliðar fallinni trjá-
grein. „Við stóðum 'betur að
vígi. Binding var víst orðinn
grarnur.1
Hún ypti öxlum. „Menn verða
að sætta sig við að tapa.“
„Að vísu, en —“
Nú varð þögn. Eg leit á Lenz.
En síðasti draumóramaður ald-
arinnar bara glotti um tönn.,
góndi heim að húsinu og kom
mér ekki til hjálpar.
Hægur þytur fór um birki-
limið. Hæna gargaði að húsa-
baki.
„Það er góða veðrið,“ sagði ég
út úr neyð.
„Yndislegt!“ sagði unga stúlk
an.
„Og milt,“ bætti Lenz við.
„Já, ákaflega milt,“ endurtók
ég-
Nú varð aftur þögn. Stúlkan
áleit sjálfsagt að við værum
meiri háttar aular. Lenz saug
upp í nefið. „Steikt epli,“ sagði