Þjóðviljinn - 02.03.1945, Page 4

ÞJÓÐVILJINN — Föstudagur 2. marz 1945
Ótgefandi: SaTneiningarjlokkur alþýðu Sósialistaflokkurinn.
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Sigurður Guðmundsson.
Stjórnmálaritstjórar: Einar Olgeirsson, Sigfús Sigurhjartarson.
Ritstjórnarskrifstofa: Austurstrœti 12, sími 2270.
Afgreiðsla og auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 2181,\.
Áskriftarverð: í Reykjavík og nágrenni: Kr. G.00 á mánuði.
Óti á landi: Kr. 5.00 á mánuði.
Prentsmiðja: Víkingsprent h.f., Garðastrœti 17.
Stærsti sigur launastéttanna
Launalögin verða afgreidd frá Alþingi í dag. Umræðu um
þau er lokið, aðeins atkvæðagreiðsla eftir, og tryggt að þau
verða samþykkt í því formi sem neðri deild skilaði þeim í. Án
þess að rökstyðja það frekar, skal sagt, að setning þessara laga
er stærsti sigurinn, sem launastéttirnar á íslandi hafa unnið,
ekkért eitt verkfall, engir einir samningar hafa fært syo stóran
sigur. Það er því vissulega tímabært að athuga hvernig þessi
sigur hefur unnizf.

Samvinna þeirra þriggja stjórnmálaflokka, sem styðja nú-
verandi ríkisstjórn, er byggð á samkomulagi meginstétta þjóð-
félagsins, launastéttanna annars vegar og eignastéttanna hins
vegar. Alþýðusamband íslands og Bandalag starfsmanna ríkis
og bæja eru samtök launastéttanna, og fulltrúar þeirra á vett-
vangi stjómimála eru Sósíalistaflokkurinn og Alþýðuflokkurinn.
Vinnuveitendafélag íslands er hins vegar samtakaheild eigna-
stéttanna og Sjálfstæðisflokkurinn fulltrúi þess á vettvangi
stjórnmálanna. Launalögin eru einn árangurinn af samstarfi
þessara stétta, þau eru árangur þeirrar stjórnarmyn'dunar, sem
fram fór í haust.
Fulltrúar launastéttanna hafa haldið fast á málum þeirra á
Alþingi, og fulltrúar eignastéttanna hafa mætt þeim með sann-
gimi, 1 samræmi við þann grundvöll sem stjórnarsamvinnan
hvílir á. Með þessu móti fengust launalögin fram, í þeirri mynd
sém þau nú eru, og þetta var eina leiðin til að fá slík lög sett
eins og nú standa sakir.
Stjómarandstaðan á Alþingi, utangátta kiennirnir, sem kenna
sig við Framsókn, sýndu launalögunum fullan fjandskap, svo og
stjómarandstæðingar" í Sjálfstæðisflokknum. Framkoma þessara
manna sýndi fullkomið ábyrgðarleysi. Þeir fluttu fjölda breyt-
ingartillagna, sem allar miðuðu í hækkunarátt, síðan, þegar búið
var að fella þessar yfirborðstillögur þeirra, greiddu þeir atkvæði
gegn lögunum með þeim forsendum að þau gerðu ráð fyrir of
háum launum. Það er gott að minna á þessi dæmi, það sýnir
svo ljóslega hvers eðlis „hin konunglega stjórnarandstaða“ Her-
manns Jónassonar er.
Ekki er heldur rétt að gleyma því, að nokkrir Sjálfstæðis-
menn, sem styðja ríkisstjórnina, greiddu atkvæði gegn launa-
lögunum, og aðrir sátu hjá. Sumum þessum mönnum skal sagt
það til afsökunar, að þeir hafa aldrei villt á sér heimildir. Þeir
tóku fram, er stjórnarsamvinnan var ráðin, að á þetta atriði
stjómarsamningsins féllust þeir ekki, en aðrir eru í þessum hópi,
sem enga slíka sérstöðu höfðu, þeirra framkoma er ekki afsak-
anleg.
Það orkar ekkþ tvímælís, að þær miklu kjarabætur, sem
fjöldi opinberra starfsmanna hefur fengið með setningu þessara
laga, horfa til heilla fyrir alþjóð. Góð lífskjör launastéttanna
örva viðskiptalífið, skapa öruggari markaði fyrir landbúnaðaraf-
urðir og 'iðnaðarframleiðslu. Þetta er mikils virði, en hitt er þó
meira um vert, að með því að gjalda góð laun þeim sem vinna,
er lagður hyrningarsteinn að menningu þjóðarinnar og skapáður
grundvöllur fyrir kröfu um mi'kil afköst og samvizkusemi í
starfi. Að öllu þessu athuguðu er óhætt að fullyrða, að setning
launalaganna sé einhver merkasti atburður, og að þess megi
vænta að þau verði þjóðinni til blessunar.
Afram til Berlínar
,¥íd munum sjáSfír dætna kvalara okkar « og ekkí
tráa öðrum fyrír pví"

yjg verðum að
Þýzkaland, af því
Grein þessa skrijaði Erenbúrg Jyrir rámum mánuði síðan
í blað rauða hersins. — Hafði hin stórfenglega sókn rauða hers-
ins frá Vislu þá staðið í vilcu. — Fyrirsögnin og greinin eru ekki
síður tímabœrar núna, þegar lierir Konéffs og Súkoffs eru á
bökkum Neisse og Oders,, 70—90 lcm frá Berlín, að búa sig
undir síðasta sprettinn til höfuðborgarinnar.

Hitler vonar, að andstæðingar
sínir deili innbyrðis og gleymi hon-
um. - Aðeins heimskur nazisti, sem
skilur ekki sálarlíf útlendinga, get-
ur alið slíkar vonir.
Þjóðirnar eru ekki börn. Menn
geta rætt og deilt um það, hvaða
vegur sé beztur, en þjóðirnar, vita,
að á öllum vegum eru hættur. —
Meðlimur í'haldsmannaklúbbsins -í
Coventry getur auðveldlega kom-
izt að Samkomulagi við meðlim í
félagi ungra kommúnista í Smo-
lensk að svo miklu leyti sem þörf
krefur til að útrýma brennúvörg-
unum og morðingjunum.
Borgarar Sovétríkjanna, Banda-
ríkjanna, Frakklands og Bretlands
líta mismunahdi augum á heiminn,
en þeim kémur öllum saman um
eitt, — ást á friði og hatur á stríði
og gróðrarstíu þess, Þýzkálandi
bófanna.
— í ungversku borgunum, þar sem
allt er svo ókunnugt rússnesku
hermönnunum, sakna þeir akranna
okkar, strætanna okkar, stúlkn-
anna okkar.
Og hver þeirra veit, að með því
að fœra hinum kúguðu frelsi og
baná kúgurúhum, er hann að berj-
ast fyrir akurinn, strœtið og stidk-
una, sem hann skildi eftir langt i
austri.
Enskur blaðamaður skýrði ný-
lega frá því, að Þjóðverjarnir á
Krítarey væru vígreifir, þó að að-
staða þeirra væi-i vonlaus. — Þctta
kemur mér ekki á óvart. Ég hef
oft sagt, að Fritzarnir gætu ekkert
lært af bréflegri kennslu.
Þeir eru vígreifir á Krít, áf því
að enginn rótar við þeim. Hernað-
araðgerðirnar á Grikklandi hafa
snert alla nema þá.
II vars vænta Þjóðverjarnir á
segír Ilfa Erenbúrg
Það byggist á mjög samsettum
og um leið einföldum hlutum:
þorsta eftir að hindra framgang
hins illa, að vernda siðmenninguna
og andardrátt barnanna.
Göbbels hamast til einskis. —
Vopnavaldið eitt ræður úrslitun-
um í stríðinu. og vopnin munu
skera úr um örlög Þýzkalands. Og
hin nýja glæsilega sókn rauða hers-
ins er tryggingin.
Nú eins og fyrr á rauði herinn í
höggi við meginherafla Þýzka-
lands. — Bardagarnir í Ardenna-
og Vosges-fjöllum virðast skærur
einar í samanburði við orusturnar
á auSturvígstöðvunum.
Ilugrekki og einbeittni Rúss-
lands er tryggingin fyrir því' að
það mun ásamt Bandamönnum
sínum koma Þýzkalandi á kné.
Það er ekki auðvelt að sigra
Þjóðverja. Og förin til Berlínar
verður engin skemmtiganga. Við
tölum hreinskilnislcga um hina
miklu erfiðleika, af því að við vit-
um, að við mun/um sigrast á þeim.
— Við munum komast til Berlínar.
Þetta veit öll Evrópa, og þetta
viip Þjóðverjar sjálfir. Það er ein-
mitt þess vegna að þeir verjast
eins og trylltir. — Kyndararnir frá
Maidanek hræðast komu dómara
sinna.
Þjóð okkar veit, að stríðin cru
ekki tvö, ’— það er aðeins eitt
stríð. — í Búdapest berjast hér-
sveitir okkar fyrir kornakrana í
Úkraínu. — I Austur-Prússlandi
sjá þær fyrir sér sár Leníngrads.
Krít? — Þess sama og Þjóðverj-
arnir í Berlín vænta. — Einn af
Berlínar-Þjóðverjunum skrifar
bróður sínum: „Fyrrum strikuðum
við með fögnuði hvern dag stríðs-
ins út á almanakinu, — enn einn
dagur liðinn. — Nú lítum við með
söknuði á hvern liðinn dag, af því
að eins og stendur erum við lifandi.
hvort sem það er gott eða éont
líf, og í framtíðinni er ekki neitt
nema tómleiki“.
Þeir vænta sér einskis. Þeir eru
blátt áfram að reyna að fresta
degi endurgjaldanna.
Sigrar eru ekki auðfengnir. Og
hver sá, sem heyrir dunur fagnað-
arsbotanna, ætti að minnast fórn-
anna. — Við sækjum ekki fram,
af því að það sé auðvéít fyrir okk-
ur að sækja fram, en af því að
við vökvuðum tré sigursins, vökv-
uðum það með blóði okkar. Og
við ætluðum okkur aldrei að koma
í lok boðsins og hrista tréð mcð
oíþroskuðum ávexti.
Við höfum farið alla leið frá
Vladikavkas (í Norður-Kákasus)
til Búdapests. Il.ver getur nú ef-
ast um að við munum komast til
Berlínar? — Ef maður lýkur ekki
við skylduverk sitt í stríði, gildir
það sama og maður hafi ekki unn-
ið neitt af því. Og við höfum þjáðst
of mikið og reynt of mikið til að
nema staðar án Jæss að ná tak-
marki okkar.
Við verðum að vera í Berlín, af
því að Þjóðvérjar voru í Stalín-
grad.
marséra yfir
að við sáum
öskueyðimerkur. — Við verðum
að finna morðingjana. — Hverjir
eru þeir meðal okkar, sem eiga
ekki ástvinagrafir?
Sérhvert land er stolt af ein-
hverju. — Við erum ekki stoltir
af þríforki Neptúnusar, af glæsi-
leik þokkagyðjanna eða af gulli
Krösusar. — Við erum stoltir af
rússnesku samvizkunni. — Þeir,
sem skilja þetta, vita, að við mun-
um koma til Berlínar.
Við getum ekki brugðizt hinum
dánu vinum okkar, gleymt fórn-
um hetjanna okkar og blóði hvít-
voðunganna. — Standa steinar
brunarustanna í Smolensk kyrrir?
Þeir ery á leiðinni til BerUnar! 1
Veturinn 1942, vetur Lenín-
grads, ber nú þegar með tærðri
heridi sinni á glugga þýzku höfuð-
borgarinnar. — Svipir barnanna,
sem kvaliu voru til bana í Babi
Jar („morðgjáin“ skannnt frá
Kíeff), svífa yfir sóknarherjum
okkar eins og englar hefndarinnar.
— Þeir eru að fljúga til Berlínar!
Við skiljum útreikninga Hitlers,
Göbbels, einhvers Maídanek-
kyndara eða einhvers mjög venju-
legs Fritza, sem hefur samkvæmt
eðli sínu, og áp þess að sæist, drep-
ið litla, Ijóshærða telpu í Hvíta-
Rússlandi.
Við skiljum ráðagerðir þeirra, —
að sleppa við endurgjaldið, að
fresta málinu, að kaupa sig frjálsa
fyrir eitthvað smáræði og byrja
s.vo aftur á þessu sama, — finna
upp ný „V“-vopn, pinhvers konar
„Tigris“-flugsprengjur, og skipa
svo fyrir eftir svo sem 2Ö ár: „Til
austurs! Áfram gakk!“
Þetta mun ekki verða, — hvorki
nú, eftir 20 ár, né ejtir 100 ár. —
Við skulum Ijúka viðskiptum olck-
ar við þá!
Getum við byggt Tsérnigoff,
Gomel, Víasma — og vitað það, að
fasistar séu að útbúa ný dráps-
tæki í Þýzkalandi undir því yfir-
skyni. að þeir séu að smíða sauma-
vélar? — Getúm við alið rólegir
upp börn og vitað, að uppfinnend-
ur morðbíianna hafi breytt vega-
bréfum sínum og séu að gera áætl-
anir um risastórar hergágnaverk-
smiðjur? — Okkur þvkir of vænt
um börn okkar til þess. — Við
munum koma til Berlínar!
Það er til einskis fyrir Þjóðverja
Knaítspyrmiþingiö
Framh. af 3. síðu.
fyrir að rætt vcrði um rtofnun
Knatíspyrnusambandr ísiands,
því. eins og kunnugt er, boðaði
ráðið til aukaþings um það mál
í haust.
Þá má gera ráð fyrir, að
nokkrar umræður verði um síð-
asta Waltersmót. Vafalaust
verður þar rætt um vallarmálið
í bænum, því alltaf er að
þrengjast um. Sennilega verður
innan tíðar farið að úthluta
byggingalóðum þar sem gamli
völlurinn er, og lausar fréttir
herma, að ef til vill verði haf-
izt þar handa þegar í vor. í
raun og veru getur þetta þing
ekki skilizt svo við þetta mál,
að eitthvað jákvætt liggi fyrir
að því loknu. Mörg fleiri mál
munu verða þar til umræðu
auk venjulegra þingstarfa.
Suðurganga Kristjáns
Guðmundssonar
?östudagur 2. marz 1945, — ÞJÓÐVILJINN
að reiða sig á gleymsku okkar.
Annálar þjáninganna eru ekki
skrifaðir með bleki, en með blóði.
— Það er ekki hægt að strjúka
Ietrið burt. — Við verðum að koma
til Berlínar! — Samvizka okkar
krefzt þess. —
Við munum sjálfir dœma kvalara
oklcar —- og ekki trúa meirimn öðr-
um fyrir því.
Þegar við vö’knum, hugsum við
um Berlín, og við leggjust til svefns
með sömu hugsun. — Þegar við
erum þögulir, erum við að hugsa
um Berlín, og við gleymum henni
ekki í svefni.
„Eruð þið ekki dauðleiðir á
þessu?“, kann einhver nýr friðar-
postuli að spyrja ókkur. — Jú við
erum dauðleiðir á þessu, og það er
einmitt þess vegna, að við kepp-
umst við að komast til Berlínar.
Menn eru ekki fæddir til að fara
í njósnaferðir, ,brjótast gegnum
varnir óvina eða ónýta skriðdreka.
— Menn eru fæddir til einhvers
annars, — til að rækta kornöx, til
að svífa á vængjum hugmynda-
flugsins, til að njóta vorsins, blóm-
anna, hamingjunnar.
Nazistarnir hafa neytt menn
okkar til að hverjja frá skapandi
störfum, frá fjölskyldum sínum og
föðurlandi, — þeir hafa neyðzt til
að grípa kalt stál í hönd. — Þetta
er mikil raun.
Og við erum dauðleiðir á nazist-
unum. Við höldum ekki, að út-
rýming fasista sé unaðslcgt við-
fangsefni. Þess vegna viljum við
uppræta þá. — Einmitt þess vegna
erum við að flýta okkur til Berlín-
ar.
Við viljum frið. og jafnframt
því sem við þráum frið hugsum við
um stríð. — Hermenn okkar
Þeir, sem sátu síðasta Alþýðu-
sambandsþing, munu minnast þess,
að meðal þeirra þingfulltrúa, er
Hannibalarnir æstu til að neita að
gegna trúnaðarstörfum fyrir sam-
bandið og fengu þar með til að
bregðast félagslegum skyldum við
samtökin, var eldri maður frá Eyr-
arbakka, Kristján nokkur Guð-
mundsson.
Við þetta tækifæri hreytti
Kristján þessi utanaðlærðum ill-
yrðum að hinum nýkjörna forseta
sambandsins, án hins minnsta til-
efnis. Sást það á, að maðurinn var
undir áhrifum sér verri manna,
svo flóttalegur varð hann eftir að
dreymir um frið, og einmitt þess
vegna fara þeir lengra frá heirnil-
um sínum og nær Berlín.
Auðséð er, að sóknin handan
Vislu líkist ekki Stalíngrad-dögun-
um. — Verið er að smíða hús í
Orel, og flóttafólk hefur snúið heim
til Minsk. — Á yfirborðinu virðist
svo sem lífið heima fyrir sé án
sambands við stríðið, eins og víg-
stöðvarnar hafi færzt burt frá
þessu lífi.
En þetta er aðeins á yfirborð-
inu. Hvernig geta konur lifað án
bréfa frá eiginmönnum sinum? •—
Hvernig getur föðurland okkar lif-
að án dagskipananna frá æðsta
hcrforingja okkar?
★
stríðsárið er erfitt. Mig
orð til að lýsa hugrekki
Fjórða
skortir
fólksins heima, verkamannanna í
Úral, námamannanna, sem eru að
opna námurnar aftur, samyrkju-
bændanna, vopnasmiðanna, plóg-
marinanna.
Ilvað veldur því, að þeir geta
þolað harðrétti, áhyggjur vegna
ástvina sinna, harrn eftir þá
horfna? — Þetta •—. vissan um,
að við erum á leiðinni til Berlínar,
— að blóð hetjanna hefur ekki
runnið til einskis, — að krafizt
verður endurgjalda. — að fri^nr
mun fást, —- varanlegur og góður
friður. en ekki þessi ersatz-friður
(gerfi-), Sem nazistar voru reiðu-
búnir að framleiða, •— raunveru-
legur friður, — ekki þýzlýur, held-
ur mannlegur.
1 nafni þeirrar jriðsœldar, sem
mun brátt snúa ajtur til jarðarinn-
ar, — í nafni brumknappanna, sem
sofa núna undir snjónum, — í
nafni komanda rors og komandi
hamingju — segjum við:
„Til Berlínar, til Berlínar!“
hafa skilao hinni utanað lærðu
„lexíu“ kratabroddanna.
Nú líður fram að árshátíð „Bár-
unnar“ á Eyrarbakka. Félagið fer
þess á leit við sambandið að það
leggkþví til ræðumann á skemmt-
unina. Að sjálfsögðu var orðið við
þeim tilmælum. Forseti sambands-
ins fer austur og flytur sína ræðu
til verkamanna. Var honum prýði-
lega tekið svo sem vænta mátti.
Á hátíðlegri stundu verður hinn
betri maður Kristjáns gamla Guð-
mundssonar yfirsterkari. Honum
geðjast vel að þeim boðskap ein-
ingarinnar, sem Hermann Guð-
mundsson boðar verkamönnum á
Bakkanum. Engir stældir Hanni-
balar eru til staðar til að spilla
innræti Kristjáns Guðmundssonar.
Hann gengur ótilkvaddur til for-
seta Alþýðusambandsins að aflok-
inni ræðu hans og biður afsökun-
ar á ..óhugsuðum reiðiorðum“ á
lokafundi. sambandsþings. Við ró-
lega yfirvegun virðist þessi gamli
verkamaður skilja að drengileg
framkoma Hermanns Guðmunds-
sonar og hvatning hans til stéttar-
legrar saniheldni væri ekki í ætt
við „íhaldsfasista“.
Seint i janúar á að halda aðal-
funrl „Bárunnar“. Kristján hefur
fengið fyrirskipun um að koma til
Reykja’víkur fyrir aðalfundinn.
Hin faglega forysta Hannibalanna
á við hann erindi. Hún veit að það
er hægt að treysta Kristjáni til
hvers sem er, ef aðeins hefur tek-
izt að kenna honum „rulluna“.
Eftir suðurgöngu Kristjáns er
aðalfundurinn fljótlega haldinn.
Ungur og áhugasamur verkamað-
uiv hefur undanfarið gegnt for-
mannsstörfum og með honum ver-
ið í stjórn ötulir félagsmenn alveg
án tillits til flokkslegrar afstöðu
þeirra að öðru léyti. Engum kem-
ur til húgar að stofna eigi til neinria
stórræða venju fremur. En suður-
ganga Kristjáns Guðmundssonar
er ekki til einskis gerð. Hann hef-
ur „sinn“ boðskap að flytja verka-
mönnum. Kexverksmiðjuforstjór-
inn, barnakennarinn frá ísafirði
og „sovétvinurinn“ við Alþýðu-
blaðið hafa sameiginlega undirbú-
ið gamla manninn og nú er hann
í stríðshugleiðingum: Ilann fær að
Islendingum í Dan-
mörku líður vel
Samkvæmt tilkynningu sem
utanríkisráðuneytið hefur feng-
ið frá Stokkhólmf hinn 27. febr-
úar, iíður öllum íslendingum
í Dahmörku vel.
(Frcttatílkynning jrú ríkisstjóminni).
Frá Yinnustöðvum
og verkiýdsfélögum
Til viðbótar þessari hreinskilnu
yfirlýsingu Kristjáris um rauri-
verulegar fyrirætlanir Hannibal-
anna í verkalýðsmálum, kryddaði
hann ræðu sína með kröftugustu
svívirðingarorðum tungunnar um
forystumenn Alþýðusambandsins.
Enn á ný var Hermann Guð-
mundssön orðinn „svívirðilegur
íhaldsfasisti“ og „launmorðingi,
með opinn rýting tilbúinn að reka
hann í bak verkalýðsfélagarina“
og annað eftir þessu.
Orðbragð þetta er að vísu ekki
eftir hafandi undir venjulegum
kringumstæðum. En vinnubrögð
sem þessi eru svo lærdómsrík og eft-
irtektarverð fyrir verkamenn, að
ekki er unnt um að þegja. Og þótt
Kris’tjáni Guðmundssyni tækist í
þetta sinn að rugla fundarmenn
svo, að prýðilega hæfum mönnum
væri ýtt úr forystu félagsins, þá
getur svo farið fljótlega að sá „sig-
ur“ snúist upp í herfilegan ósigur.
Kenning sú, sem Kristjáni er skip-
að að flytja, um að gera beri verka-
lýðsfélögin að flokkspólitískum
vettvangi„en ekkert beri að leggja
upp úr hagsmunum verkámanna
og nauðsyn stéttarlegrar einingar
meðlimanna, er ekki líkleg til að
vinna fylgi við rólega athugun. Og'
rógburður og illmæli um forystu-
menn Alþýðusambandsins, er þess-
um aldna manni á engan hátt sæm-
andi, þótt húsbændum hans kunni
að vera áhugamál að koma slíku
á framfæri innan stéttarfélaganna.
Ef til vill á Kristján Guðmunds-
son eftir að biðja enn á ný gott
fyrir frumhlaup sitt og hvatvísi.
En.gæta skyldi hanri þá þess, að
láta ekki óhlutvanda menn enn á
ný etja sér til svipaðra verka.
Verkalýðs'félögin þurfa á samvinnu
allra heiðarlegra verkamanna að
halda, hvar í flokki sem þeir ann-
ars standa. Þetta er flestum stétt-
arfélögum að verða ljóst. Verka-
menn í „Bárunni“ eiga einnig á-
reiðanlega eftir að kenna Kristjáni
taka til máls utan dagskrár um Guðmmvdssyni að skilja að boð_
stjórnarkosninguna og línan er
þessi:
„Ég heimta að stjórnarmeðlimir
'sýni réttan lit. Mig varðar ekkert
um hagsmuni félagsins og verka-
manna. Það er pólitíkin sem hefur
verið og verður að verða ofan á í
öllum verkalýðsfélögum“.

i->r*r~ —iir-rnrrn*-rrrriiijin_«
skapur Hannibalanna, boðskapur
'sundrurigarinnar, á ekki frjóum
jarðvegi að jfagna í þessu gamla
verkamannafélagi Eyrbekkinga og
að J>eir ætlast til að formaður
þeirra temji sér framvegis frum-
stæðustu mannasiði gagnvart
Jieildarsamtökum. verkalýðsins.
Aðalfundur Bakara-
sveinafélags íslands
Bakarasveinafélag íslands hélt
aðalfund sinn 27. febr.
I stjóm voru kosnir:
Formaður: Guðmundur Hers-
ir. Ritari: Árni Guðmundsson.
Gjaldkeri: Jón Árnason. Fjár-
■málaritari: Þórður Hannesson.
Varaform.: Þorgils Guðmunds-
son.
Samþykkt var að hækka
gjöld til félagsins úr kr. 5 í kr.
8 á viku.
Víkingur gerir nýja
samninga
Verikalýðsfélagið Víkingur í
Ví'k í Mýrdal hefur gert samn-
inga við Kaupfélag Vestur-
Skaftfellinga og Jón Halldórs-
son kaupmann.
Samkvæmt þessum samning-
um hækkar grunnkaup verka-
manna í dagvinnu úr kr. 2.10
á klst. í kr. 2.40 á klst.
Samningar þessir gengu í
gildi 1. þ. m.
Aðalfundur Verka-
mannafélagsins FRAM
á Sauðárkróki
Verkamannafélagið Fram á
Sauðárkróki hélt aðalfund sinn 27.
f. m.
Þessir voru kosnir í stjórn:
Formaður: Valdimar Pétursson.
Ritari: Friðrik Sigurðsson.
Gjaldkeri: Agnar Baldvinsson.
. Fjármálarit.: Ármann Helgason.
Varaform.: Alagnú’s Bjarnason.
Alþýðublaðið
samt við sig
Alþýðublaðið er samt' við sig.
Sleitulaust er haldið áfram róg-
burði og hnútukasti að verkalýðs-
samtökunum og forystumönnum
þeirra. í þessari þokkalegu iðju er
einskis svifist, bláber ósannindi eru
hiklaust á borð borin fyrir auð-
trúa lesendur. Ekki er hikað við
að segja hvítt svart og gagnkvæmt.
Síðasta dapnið er klausa um stjórn-
arkosriingu í Verkamannafélaginu
„Fram" á Sauðárkróki; sem birtist
í blaðsnepli þessum 1. marz s.l.
undir yfirskriftinni: „Verkamenn á
Sauðárkróki gera upp við svikar-
ann“.
í klausu þessari segir, að Skapti
SÓSÍAUSTAFÉLAG REYKJAVÍKUR
Magnússon, er var annar fulltrúi
„Fram“ á síðasta Alþýðusam-
bandsþingi, hafi verið kosinn „sem
andstæðingur kommúnista, en
fylgdi þeim hinsvegar að málum“.
A'f klausu þessari mætti ráða,
að um einhvern pólitískau undir-
búning hafi ])arna verið að ræða
af hálfu sakleysingjanna, sem
mest hafa hneykslast á hinu svo
nefnda „Brynjólfsbréfi", og kemur
]>að að vísu engum á óvart sem
þekkir sundrungarstarfsemi krat-
anna innan samtakanna.
Hins yegar er farið þarna með
vísvitandi ósannindi 'um kosningu
Skapta Magnússonar á sambands-
þing. Skapti var studdur og kos-
inn á sambandsþing af sameining-
armönnum, og stendur þetta jafn
óhaggað þótt kratarnir treystust
ekki til að stilla manni á móti
Skapta við kosninguna.
Köpuryrði piltanna við Alþýðu-
blaðið hrína ekki á manni eins og
Skapta Magnússyni. Gegnir full-
kominni furðu að samsafn flokks-
svikara (Stefán, Vaffessvaff og
Helgi Sæm.) skuli levfa sér að
klína samheiti sjálfra sín á heið-
arlega verkamenn. Og þótt linnu-
laus rógur og undirferli Magnúsar
Bjarnasonar og hans nóta hafi að
þessu sinni borið þann árangur að
verkamenn á Sauðárkróki hafa
verið sviptir ágætri forustu Skapta
Magnússonar, hins mesta dreng-
skaparmanns, mun að því draga
að þeim verði ljóst að þeir hafa
hafnað formennsku manns, sem
jafnan hefur unnið óeigingjarnt
starf fyrir félag sitt og verið því
hinn þarfasti maður.
Með löngum og ströngum undir-
búningi tókst samfylkingu Fram-
sóknar-, Alþýðuflokks- og Sjálf-
stæðismanna að ná stjórninni í
Verkamannafélaginu Fram á Sauð-
árkróki. Voru Alþýðuflokksmenn
kosnir í aðalstjórnina, en Fram-
sóknarmenn og Sjálfstæðismenn
flutu með í varastjórn og trúnað-
arráð.
Frásögn Alþýðublaðsins, með
hinni dramatísku fyrirsögn:
„Verkamenn á Sauðárkróki gera
upp við svikarann“, gefur tilefni
til að taka mál þetta til rækilegrar
frásagnar, og mun það verða gert
innan skamms.
Þess væri og full þörf að skrifa
nánar um „gæzlustarf“ Magnúsar
Bjarnasonar í sambandi við Al-
vþýðusambandsþingið og verður
það ef til vill gert við tækifæri.

Sósíalistafélags Reykjavíkur fyrir félagsmenn og gesti þeirra verður haldin í dag (föstudag) 2. marz í Lista-
mannaskálanum óg hefst kl. 8% e. h.
1. Ársæll Sigurðsson: Sósíalistafél. Reykjavíkur 6 ára.
2. Einar Olgeirsson: Krím-ráðstefnan.
3. Guitarsóló.
4. Sigfús Sigurhjartarson:
viljanum.
5. Sif Þórz: Listdans.
6. DANS.
Prentsmiðja handa Þjóð-
>
Aðgöngumiðar eru seldir í skrifstofu félagsins
Menn eru áminntir um að mæta stundvíslega!
í dag (föstudag) kl. 4—7.
NEFNDIN

Þeir sem kynnu að geta gefið upplýsingar um
ættingja eða vini Jóhanns Vilhelms Ólafs Sigurðs-
sonar, sem um nokkurra ára skeið hefur dvalið í
Teheran, eru góðfúsle^a beðnir að láta þær utan-
ríkisráðuneytinu í té.
Utanríkisráðuneytið,
Reykjavík, 1. marz 1945.
KAUPIÐ ÞJÖÐVILJANN
I