Þjóðviljinn - 20.03.1945, Page 8

27 Svíþjúðarbðtar verða byggðir þannig
Þióðviliinn
\ ‘ Y
, • . .ÍKtfflSfc fr

tx*-' 'li

yjuirff*'*» <■+. Antfiw
'■mStii*1

.
Æ. F. R.
Fundur verður haldinn í þriðju
sellu í kvöld á venjulegum stað
og tíma.
Teikningin er gerð af Þorsteini Baníelsspj skipasmíðameistara
Hér fer á eftir lýsing á fiskibát ásamt teíkningum og átýnngum á' i
þeim, sem Þorsteinn Daníelsson skipasmíðameisturi hefur gert.
Af þeim 30 bátum af 80 tonna stœrð, sem rm er verið asð smíða í
Svíþjóð verða 27 gerðir samlcbœmt þessari teikrdngu. Teiknmgim var |
gerð að tilhlutun sjávarútvegsnefndar Reykjavíkur og þykjm bátar
af þessari gerð hafa ýmsa kosti fram yfir fyrri tedmingu, sem sendi var
til Svíþjóðar, m. a. lœgri yfirbyggingu o. fl’. — Bátar eftir þessari
teikningu eru 10 þús. kr. (ísl.) dýrari en efiir þeirrm teikningu ev áður
hafði verið valin.
Báturinn er ætlaður til veiðsst hér
við land, og á að geta stumdað
hverskonar veiðar. Tví-mastrað-
ur, segliaus, að undantekinni þrí-
hyrnu á afturmastri. Yarahlufia-r
til aðalvélar fylgja iögboðnum regl-
um um ákvæði þessu viðvíkjands.
Viðhald á varahlutum til vélaæ
mun vera ódýrara en viðhald seghi...
Báturinn er eikarbyggður og smíð-
aður skv. reghim um smíði tré-
skipa. Framstefni hallast ca. 15a..
Afturstefni er „cruizerstern“.
Lengd frá frainkanti framstefnis
á afturkant afturstefnis verður
23,08 m ( á teikningunni 22,20), en
lenging um 0,88 m, leyfð og sami-
þykkt. Breidd er 5,60 m. Dýpt er
2,98. Rúmlestatala er um 80, aoik
rúmlestatölu yfirbyggingar. Óhhið-
inn ristir hann mest 2,80 m..
SKIPIÐ OFAN ÞILFABS
Yfir framskipi er „hvalbak“ úr
vstáli með nauðsynlegum festum og
tækjum. Það er rétt manngengt
aftast (1,85 m á hæð frá þilfari).
Undir því eru: Gangur niður í
hásetaklefa, geymsla fyrir mat og
annað, einnig W. C. Upp um þil-
far og hvalbak gengur loftvent-
ill úr hásetaklefa.
Við frammastur er hágluggi yf-
ir hásetaklefa. Aftan við það er
akkerisvinda og keðjúhólkar í
keðjugeymslu.
Lestarop er yfir miðri lest. Það
er 1,00X1.30 m. Á þilfari eru einn-
ig fiskikassastoðir. Það skal tek-
ið fram, að togútbúnaður er enn
óákveðinn.
Þá tekur við yfirbygging (case)
og liggur hún yfir vélarúmi og ká-
etu. Hún er byggð úr stáli.
Hæð frá þilfari er 1,35 m og
breidd 2,40 m, o'fan á þessari yfir-
skipstjóraklefi.. Framflötur stýris-
húss og yfirbygging (case) er bogai-
myndaður, ssömufeiðis vænguriira
til uppgöngu: í stýris'hús.
í stýrishúsi eru öll tæki til skips- l
og vélstjórimr: Öryggisgangúr
(lúka) er úr vélarrúmi í stýrishúsv
í skipstjóraMtífa er hvíla, skáp-
ur og dragkistíæ undir hvílunnii.
Við afturþil er legúbekkur, sem:
nær þvert yfir Mefann, en nokkur
hluti hans er uihIit hvílu. Gólfflöt-
ur klefans er 1,90X1,85 m og hæðí [j
er 1,90 m. í Méfanum er einnijg
fataskápur, þvwttaskál og korta-
borð. Þar er eifmig rúm fyrír öll
nauðsynleg skíþstjórnartæki (tal-
stöð, viðtækij. miðunarstöð, ekkó-
lóð, kostaborð. o. fl.).
Afturhluti ySrbyggingar er li,90
m. á hæð yfiii- þilfari. Þar er b®rð-
salur, sem nknar 8—9 manns í
sæti og eldtiús. Eldhús og borðsal-
ur óaðskiíið.. Einnig er þar gang-
ur niður í káetu og vélarúm.
Aftau við, yfirbyggingu: er gang-
ur þvert yfír skipið.
Þar fyrir aftan tekur við „Rass-
hús“ úr stáli. í því er geymsla fyr-
ir rnat, einnig W. C. vendilega
aðskilið með stálþili.
Á bátaþilfari eru 2 björgunar-
bátar (jullur). Það nær frá stýris-
húsi og aftur á ,,rasshús“.
SKIPIÐ UNDIR ÞILFARI
Hásetaklefi hefur ca. 4 ferrn.
gólfflöt og hæð undir þilfarsbita
er að meðaltali 1,90 m. í honum
eru 12 hvílur, 6 fataskápar, borð
og bekkir umhverfis það. Ennfrem
ur þvottaskál og ofn til upphitun-
ar. Undir hásetaklefa eru vatns-
geymar sem rúma ca. 1500 lítra í
hvorri síðu.
Lestin ca. 8,5 .m löng, hæð er
ca. 2,50 m. í lestinni eru 14 hlið-
byggingu fremst er stýrishús og arstíur og 7 miðstíur.
í vélarúmi er íunteiknuð Fair-
banks Morse Díeselvél ca. 250' H.
P„ en verður Polar Diesel 260 II.
P. Olíugeymar rúma cst. 8—9 smá-
lestir.
Affcan viö vélarrúm er káeta með;
gangi úr borðsal. í hen’ni eru 4
hvíhar, borð og bekkir umhverfis
það. 2 fataskápar og þvottaskál.
Óákvíeðið er hvort notuð verður
olíu- eða rafnœagnshitum.
Viðvíkjandi' stýrisútbúna'ði má
geta þtfss að stýrið er jafnivægis-
stýri úr stáli. stýrisás í tvennu lagi.
Hann nær ekki upp úr þilfari. Á
éfri enda' hans er fest olíu’knúintii
stýrisvél og þaxSi gert til uð fá
meira rúmtá þilfai-i. Þessvegntæ falla
í burtu venjulegav stýrisleiífelúr á
aðahþilfaríj en i stað þeirræ koma
olíurör sem: leggjai má livair sem
er.
Hagatín klýfur Rithöfundafélag Islands
Safnaði undirskriftum 12 manna um að
þeir gætu ekki lengcr verið í félaginu
.' . ; ‘ I
; Sagt að ,,prófessor“ Hagalín aetli að stofna nýtt
félag með fiinum ellefu
Á aðalfundv Rithófundafélags Islands gerðust þaw iíðindi, að fé-
íagið klofnaði.
Kosið var unv 2 í formannssæti: Halldór Stefánsson &g Guðmundl
MagaUn, fékk Halld!ár 15 atkvœði en Hagalín 10.
Þegar kasningn stjómar var lokvð siáð upp „prófessorGuðmund-
wr HagaMn og lýs.tii y/fir samvinnuslibum og brottsögn úr félaginu og
þrömmuðu síðan 10 menn undir fomstu Hagalíns af fwrulinum.
Nýjung í iðnaði
Verkstæðið Sýlgjir, Eaufasveg
19, hefur nýlega íengið margs-
konar vélar til að. brýna með
sagir og tenna þær upp að
nýju. Er Bér um nýjung að
ræða í iffeiaði, því verkstæði
þetta er eitt sinnar tegundar
hér á landi.
Verkstæðið brýrtir harrdsagir,
bandsagir og hjólsagir, auk þess
eru slitnar sagir tentar upp og
skekktar í þar til gerðum vél-
um. Brýnsluvélarnar, er ganga
fyrir rafmagni, skerpa 55—60:
tennur á mínútu. Vélar þessar
brýna sagir, sem eru frá þrem
tomnmm og upp í 16 tommur
í þvermál.. Tannskekkivélamar
eru bæði mikilvirkar og ná-
kvæmar, t. d. skekkir bandsag-
arvélin 2Q0 tennur á mínútu.
Von er á einni vél í viðbót,
en það er smergel-brýnsluvél,
sem brýnir hjólsagarblöð allt
upp í 24 tommur 1 þvermál.
Vélar þessar eru alveg ný-
teknar í notkun, en sú litla
reynsla, sem fengin er af þeim,
er hin bezta.
Verkstæðið Sylgja var upp-
haflega stofnað í því augna-
miði að framleiða sylgjur og
Þjöðviljinn átti í gæirtal við hinn
nýkjörna formann Rithöfundafé-
lagsins, Halldór Stefámsson, en
hann kvaðst að svo komnu máli
•ekki geta gefið ýtarlegar upplýs-
ingar nm klofning þennæ. Þar sem
vfirlýsing Hagalíns hefði aðeins
verið munnleg og engim greinar-
gerð verið gefin fyrir brottgöngu
hinna 10, auk þess var aðalfundi
•eigi lokið og verður haldínn fram-
haldsaðalfundur innan skamms.
Eftir því sem Þjóðviljinn hefur
frétt af fundinum gerðist þar eft-
Irfarandi:
Stungið var upp á tveim mönn-
um í formannssæti, þeim Halldóri
Stefánssyni og Guðmnivdi Haga-
líú. Fékk Halldór 15 atkv. en Haga
línu 10, 1 seðill var auður.
Friðrik Á. Brekkan, íyrrvei’andl
formaður, lýsti þá jd'ir að þeir,
sem staðið hefðu að kosningu
Hagaííns myndu ekki taka frekari
þátt í stjórnarkosningunni. Var
kosningunni síðan haldið áfram.
Rita.ri var kosinn Snorri Hjartar- •
son, gjaldkeri Lárus Sigurbjörns- x
hnappa, en vegna skorts á hrá-
efni varð verkstæðið að breyta
til og tók að gera við ýmsar
vélar, s. s. saumavélar, ritvél-
ar og bókbandsvélar. En nú hef-
ur verkstæðið tekið upp nýja
grein iðnaðar, sem er vissulega
hin nytsamasta. Vélamar eru
amerísk framleiðsla.
Eigandi verkstæðisins er Bald
vin Jónsson.
so-n1 qg Halldór Kiljan’ Litxhess og
Magnús Ásgeirsson meðstjórnend-
ur..
FuiTtrúar á I i s tamaren aj) i ngið
voru' kosnir: Halldór Kiljan Lax-
ness, Halldór Stefánsson, Magnús
Ásgeírsson, Sigurður Nbrdal og
Tómas Guðmundsson.
Endimskoðendur voru- kosnir'
Gunnar Benediktsson og; Ólafur
Jób. Sigurðsson.
Fúndarstjórinn, Friðrik á Brekk-
an, gaf Guðmundi Hagalín þá orð-
ið og lás hann upp skrifl'ega yfirlýs-
ingu undirskrifaða af 12 mönn-
um, þess efnis að vegira stefnu
þeirrar sem lýsti sér í vaE þessara
manna er kosnir voru, teldu þeir
sig ekki geta verið lengur í félag-
inu. Þessir 10 menn, undir forustu
Hagalíús, gengu því næst af fundi:
Ármann Kr. Einarsson, Davíð
Stefansson, Eliniborg Lárusdóttir,
Friðrik Á. Brekkan, Guðmundur
G. Hagalín, Gunnar M. Magnúss,.
Jakob Thórarensen, Kjartan Gísla-
son, Kristmann Guðmundsson og
Sigurður Helgason.
Auk þessara manna voru rituð
undir yfirlýsinguna, samkvæmt
um'boði, nöfn tveggja manna: Ósk-
ars Aðalsteins Guðjónssonar og
Þóris Bergssonar, en hvorugur þess
ara manna var á fundinum og sést
á því að Hagalín hefur undirbúið
klofningu félagsins fyrirfram.
Aðferð Hagalíns er hin sama og
Hannibals á Alþýðusambandsþing-
inu: Þola ekki að vera í minni-
hluta, taka ekki þátt í stjórnar-
kosningu, ganga svo af fundi. Haga
lín kórónar svo Haniiibalsaðferð-
ina með stofnun klofningsfélags.
Þeir, sem eftir voru á fundinum
og héldu fundarstörfunum áfram:
Barði Guðmundsson, Gunnar Bene
diktsson, Halldór Kiljan Laxness,
Halldór Stefánsson, Helgi Hjörvar,
Jóhannes úr Kötlum, Jón lir Vör,
Kristinn E. Andrésson, Lárus Sig-
uibjörnsson, Magnús Ásgeirsson,
Ólafur Jóh. Sigurðsson, Snorri
Hjartarson, Steinn Steinarr, Theó-
dór Friðriksson, Tómas Guðmunds
son og Þórbergur Þórðarson.
í Rithöfundafélaginu munu hafa
verið milli 40 og 50 manns, áður
én Hagalín og hinir ellefu sögðu
sig úr lögum við það.