Þjóðviljinn - 12.12.1945, Page 6

6
Miðvikudagur 12. des. 1945.
Bernskuminningar
laumulega og þær geta, til þess að við krakkarnir
verðum einskis varir. En við vitum það ósköp vel,
að þær ætla sér að búa til páskanorn.
Við vitum það vegna þess, að Maja barnfóstra
hefur sagt okkur það. Stúlkurnar taka stóran poka
ú+í á heyloftinu og troða í hann heyi og hálmi. Síð-
an klæða þær pokann í ljótasta og óhreinasta pils-
ið, sem til er í bænum og götótta treyju. Þær troða
líka heyi í ermarnar, svo að allt sé sem eðlilegast,
og eru ekkert að hugsa um það, þó að hey og hálm-
ur sjáist í staðinn fyrir hendur.
Þær búa til haus á kerlinguna úr grófgerðri
þurrku, með því að binda hana saman á öllum
hornunum, troða í hana heyi og mála á hana augu,
nef, munn og hár, með kol^tmola. Og seinast setja
þær á hausinn á henni hatt, sem ráðskonan er vön
að nota á sumrin, þegar hún er að reka býflugur
inn í býkúpuna.
Þegar páskanornin er fullgerð, bera þær hana
ofan af heyloftinu og heim að húsinu. Þær þora
ekki að fara með hana inn, heldur sækja þær stól
úr eldhúsinu og láta hana setjast við dyrnar. Síð-
an sækja þær stóra eldskörunginn og sóflinn og
reisa upp við stólinn, því að ef kerlingin hefði
ekki sóflinn og skörunginn, mundi enginn vita,
hver hún væri. Þær binda líka óhreint kýrhorn
við svuntuhaldið hennar og láta sem í því séu
galdrasmyrsl, eins og þau, sem sagt er, að galdra-
nornirnar hafi haft með sér, þegar þær riðu gand-
reið til Bláfjalls. Þær stinga stórri fjöður í horn-
ið og hengja gamlan póstpoka um hálsinn á henni.
Stúlkurnar fara inn í eldhús og ráðskonan
kemur inn í barnaherbergið til okkar og segir, að
ein af þessum ljótu galdrakerlingum, sem ríði
gandreið um loftið á laugardagskvöldið fyrir
Unglinga vantar strax
til að bera Þjóðviljann til kaupenda
við Bræðraborgarstíg-, og
Vesturgötu
og í Miðbænum ^
Talið strax við afgreiðsluna.
,i Afgreiðsla Þjóðviljans
Skólavörðustíg 19, sími 2184.
.---------------------------------------—
/
4
Röskur sendisveinn
óskast fyrir hádegi.
Þjóðviljinn
Skólavörðustíg 19, simi 2184
------------------------------------
ÞJOÐVILJINN
*
fr — John Galsworthy: ] l Bræðralag ■——j
láta sér detta í hug, hvernig
hann ætti að hugga dóttur
sína. Það eina, sem hunum
hugkvæmdist, var að klappa
henni á öxlina með skjálf-
andi hendi.
Hann fann hlýjuna frá lík-
ama hennar, þegar handlegg-
ur hans snerti hana og hon-
um virtist hún smám saman
verða rólegri. Ef til vill hafði
henni skilizt, að hann væri
jafn einmana og hann var
ráðþrota — einmana, eins og
hún. Hún hallaði sér nær hon
um. Tunglsljósið yfirgnæfði
daufa lampaljósið og nú var
orðið albjart inni.
„Eg vildi, að móðir hennar
væri komin“, sagði gamli
maðurinn. Dóttir hans sat
kyrr og hreyfingarlaus.
Þá datt gamla manninum
skyndilega í hug gömul að-
ferð til að hugga, sem hann
hafði fyrir löngu gleymt, og
hann lagði handleggina utan
um hana
,,Eg veit ekki, hvað ég á að
segja við þig“, hvíslaði hann
og vaggaði henni fram og aft-
ur í faðmi sínum.
„Hreyfingin hefur sef-
andi áhrif“, sagði hann.
Máninn leið hærra upp á
himinhvolfið. Hún, sem sat
við hlið föður síns, var hætt
að gráta og hann hætti að
vagga henni. Allt í einu fann
hann, að hún snerti enni hans
með vörunum.
Þá skildi hann örvæntingu
hennar til fulls og skjálfti
fór um allan líkama hans.
Hann bar höndina upp að
enninu, þar sem hún hafði
kysst hann, og horfði í kring-
um sig.
Hún var farin.
ÞRÍTUGASTI OG ÞRIÐJI
KAFLI.
Hilary tékur til sinna ráða.
Háttarlag þeirra Hilarys og
Biaöncu átti ekki aðeins rót
sína að rekja til tilfinning-
anna. Skoðanir þeirra á hjóna
bandinu kom þar líka til
greina. Þau áttu heima í
þeim fámenna hópi, sem
hafði varpað fyrir borð göml-
um og hefðbundum hug-
myndum um hjónabandið og
eignarréttarsiðfræði þess. Og
samkvæmt þessu voru þau
auðvitað í andstöðu við lög-
gjafana og litu með fyrirlitn-
ingu á þann meginhluta al-
mennings, sem hafði gert lög
in að trúarjátningu sinni.
En afstaða þessara frjáls-
lyndu manna og kvenna varð
mjög erfið, þegar þau gengu,
samkvæmt lögum, í eignarétt
arhjónaband. Þau áttu ekki
hægt með að fyrirlíta, þetta
hjónaband, ef þau voru ham-
ingjusöm.-----------
Þau voru aðeins dæmi um
þá stöðugu breytingu, sem
lífshræringar mannanna hafa
alltaf verið að taka frá ó-
munatíð, Þetta breytilega á-
stand, sem nefnt hefur verð
líf — eins og Stone gamli orð
aði það. Einhverntíma í
fyrndinni hafði núverandi
hjónabandslöggjöf verið hug-
sjón og draumur, sem hverg’
átti sér hæli. Nú var þessi
löggjöf orðin hismi án
kjarna. Og nýir draumar
höfðu fæðst, sem enn áttu sér
hvergi hæli.
Samtal þeirra Biöncu og
Hilarys var árangur þessara
heimilislausu lífsskoðana. Það
fór fram daginn eftir að
mr. Stone hafði setið á rúmi
sínu og séð tunglið renna
upp.
Bianca sagði stillilega: „Eg
er að hugsa um að fara að
heiman um stundarsakir.11
Hilary svaraði: „Viltu ekki
heldur að ég fari?“
„Nei, þín yrði saknað, en
ekki mín.“
Þetta kuldal.ega, greini-
lega svar var allt, sem þurfti
að segja.
„Þú ert þó ekki að fara und
ir eins“, sagði Hilary.
„í lok næstu viku, hafði ég
hugsað mér“.
Hún fann, að hann horfði á
hana og sagði:
„Við erum ekkert sælleg í
útliti, hvorugt okkar.“
„Mér fellur það illa.“
„Eg veit það.“
Þetta var allt og sumt. En
það var nóg til þess, að Hil-
ary komst ekki hjá því að
gera sér enn einu sinni full-
komlega ljóst, hvernig sakir
stóðu.
Einstök atriði málsins voru
í sjálfu sér óbreytt á yfirborð
inu. En væri skyggnst dýpra,
kom það gagnstæða í ljós.
Freistingar hins heilaga Ant-
oniusar urðu strangari með
hverjum degi. Hann hafði
aldrei sett sér neinar lífsregí
ur,.sem sögðu: Ringað og ekki
lengra. En hann hafði rót-
gróna óbeit á að gera öðrum
mein, og óljósa meðvitund
um, að ef hann gæfist upp
fyrir veiklyndi sínu, mundi
hann stofna sér í enn meiri
ógöngur.
Honum var ómögulegt að
taka þá afstöðu, sem mr.
Purcey hefði tekið, ef kona
hans hefði hrundið honum
frá sér og ung stúlka orðið
á vegi hans. Mr. Purcey hefði
'hvorki gert neitt hugarvil út
af því, að stúlkan var ung og
varnarlaus, né gert áhyggj-
ur af sambúð þeirra í framtíð
inni. Hann — þessi ágæti
maður — hefði „lifað stutt
og lifað vel“ og gat ekki látið
sér detta í hug að hugsa um
framtíð sina í sambandi við
kornunga stúlku úr alþýðu-
stétt. Að taka tillit til eigin-
konu, sem hefði forðazt hann,
mundi mr. Purcey aldrei hafa
dottið í hug. Þær áhyggjur,
sem Hilary hafði af öllu
þessu, sýndu aðeins, hver á-
gætismaður hann var.
En hvað, sem því leið, gat
hann ekki komizt hjá að ráða
málinu til lykta.
Hann hafði ekki talað við
stúlkuna, síðan daginn, sem
barnið var jarðsett. En hann
hafði í raun og veru sagt
henni allt, sem honum bjó í
brjósti, þegar hann horfði á
hana inn um gluggan: „Þú
tældir mig til þeirrar einu
kynningar, sem kemur til
greina á milli okkar.“ Og
augnarráð hennar svaraði
jafn greinilega: „Þú ræður,
hvað þú gerir við mig.“
Enn var það margt, sem
ekki varð gengið framhjá: Á
morgun mundi Hughs koma
heim úr fangelsinu. Fyrir-
myndin ætlaði sér áreiðan-
lega ekki að leggja niður
heimsóknir sínar ótilneydd.
Mr. Stone eat varla án henn-
ar ver ð. Bianca hafði gefið í
skyn, að hún væri rekin af
heimili sínu. ,
Hilarv sat frammi fyrir
höfðuðlíkneski Sókratesar og
hugleiddi þetta allt, sér til
mikilla þjáninga, og komst
hvað eftir annað að þeirri
niðurstöðu, að það væri hann,
en ekki Bianca, sem ætti að
fara. Og nú skammaðist hann
sín fyrir, að vera ekki farinn
fyrir löngu. -Hánn kallaði
siálfan sig Hamlet,- listasnáp,:
löðurmenni og öðrum nafn-
bótum, sem Marteinn .hafði
gefið honum. En því miðui;
var honum það engin hugg-
un.
Hann fékk heimsókn seinni
hluta dagsins. Mr. Stone kom
inn til hans með ■ matvöru-
körfuna sína í hendinni, nam'
staðar og ávarpaði hann for-
málalaust:
„Er dóttir mín hamingju-
söm?“
Þetta var óvænt spurning.
Hilary reis á fætur og gekk
yfir að ofninum.
„Nei“, svaraði hann að lok-
um. „Eg er hræddur um, að:
hún sé það ekki.“
„Hvernig stendur á því?“
Hilary horfði þegjandi á
gamla manninn og svaraði:
„Eg hugsa, að henni þætti