Þjóðviljinn - 11.10.1946, Qupperneq 8

r
Frá blysför nemenda menntastólans á 100 ára hátíðahöldunum nm daRÍnn. (Ljósm. S. G.)
Tíunda þing F. F. S. í. hófst í gær
Tíunda þing Farmanna- og fiskiniannasanibands Is-
Iands var sett í Tjamarcafé í gær.
Aðalmál þingsins eru nýsköpun utvinnuveganna og
dýrtíðarmálin.
Mættir voru 34 fulltrúar frá 13 félögum.
M(»kveMar gtiiévasÉ
vegna þess a3 Landsbankinn fæst ekki tl! a5
veita nauðsynleg lán út á aflaim.
Það er svo komið, að ástandið hjá smábátaút-
veginum við Faxaflóa og reyndar um allt land er
orðið mjög ískyggilegt. Síðan síldveiðinni lauk, hafa
dragnótabátar varla getað hreyft sig eða stundað
veiðar, vegna þess fyrst og fremst að enginn tekur
við afla af þeim. Hefur gengið sérstaklega illa að
losna við kolann, og hefur jafnvel orðið að fleygja
honum í sjóinn.
Ástæðan til þessa er sú, að ekki hefur verið hugs-
að um að tryggja markaði fyrir flatfisk, og í öðru
lagi lánar Landsbankinn svo lítið út á hann, að út-
vegsmenn geta ekki haldið bátunum úti. Er hart til
þess að vita, þar sem kolinn er ein verðmætasta út-
flutningsvaran og nægur markaður getur fengizt
fyrir hann. Af þeim ástæðum væri einnig hættu-
minnst fyrir Landsbankann að veita nægileg lán
út á þennan afla.
En hver er svo staðreyndin? Landsbankinn er
ófáanlegur til að lána meira út á kolann en hrað-
frystan þorsk, þó að verðmæti hans sé helmingi
meira. En út á hraðfrysta fiskinn og flatfiskinn
lánar hann 50 kr. á kassa. Gerir það um 80% mið-
að við hraðfrysta fiskinn, en aðeins 50% varðandi
kolann, sem er alltof lágt til þess, að hægt sé að
halda bátunum úti.
Framkoma Landsbankastjórnar í þessu efni er
algerlega óskýranleg út frá öðru sjónarmiði en því,
að um vísvitandi skemmdarstarf sé að ræða við
atvinnulíf landsmanna. Salan á flatfiskinum er
margfalt tryggari en á hraðfrysta þorskinum. Það
helzt í hendur, að nægilegur markaður er fyrir
hann og auk þess ríkisábyrgð fyrir verðinu til smá-
bátaútvegsins. Ef Landsbankinn hlýddi skyldu
sinni við atvinnulíf þjóðarinnar, bæri honum a m.
k. að lána 80% út á flatfiskinn í stað 50%, og
munurinn yrði þá sá, að útvegsmenn gætu látið
bátana ganga.
Nú er svo komið, að aðeins 1—2 bátar stunda
veiðar, héðan úr Reykjavík. Öll hin dýrmætu tæki,
sem keypt hafa verið til landsins, liggja þannig
athafnalaus fyrir skilningsleysi eða beina skemmd-
arstarfsemi þeirra manna, sem falið hefur verið
að stjórna f jármálalífi landsins. Otvegsmenn ganga
bónleiðir til Landsbankans dag eftir dag, án þess
að fá nokkru áorkað. Eins og gefur að skilja er
þetta sérstakalega illt fyrir þá, sem keypt hafa nýja
báta við margvíslega örðugleika og sjá nú ekkert
framundan að starfa fyrir þá. I öðru lagi leiðir af
þessu, að erfitt verður að halda sjómðmffiia _SBj|
skipin.
Ástandið með kolaveiðarnar er aðeins einn þátt-
ur af mörgum. Á morgun verður vikið að saltfisk-
veiðunum.
Forseti sambandsins Ás-
geir Sigurðsson skipstjóri
setti þingið. Minntist hann
sjómanna er látið höfðu líf
sitt við skyldustörf sín á
hafinu. Heiðruðu fundar-
menn minningu þeirra með
því að rísa úr sætum.
Funda'rstjóri var kosinn
Þorsteinn Árnason vélstjóri,
en til vara Ólafur Þórðarson
skipstjóri, Henrý Hálfáns-
son og Jón Axel Pétursson.
Ritarar voru kosnir Guðmund-
ur Jónsson loftskeytamaður
og Lúther Grímsson mótor-1
vélstjóri.
Forseti gaf skýrslu yfir i
störf stjórnarinnar, eftir
það voru reikningar sam-
sambandsins lesnir upp. Þá
var kosið í nefndir. Fram-
haldsfundur á að hef jast kl.
1,30 í dag.
Á morgun opnar Krist-
inn Pétursson, listmálari.
málverkasýningu í Lista-
mannaskálanum. Verður
efófiaimes
Mordal
látími
Jóhannes Nordal, fyrrverandi
íshússtjóri, lézt í sjúkrahúsi
Hvitabandsins sl. þriðjudagr.
Jóhannes var einn af kunnustu
borgurum Reykjavikur. Hann var
96 ára. Banamein hans var
hún opin frá kl. 11 til 22.
daglega.
Kristinn mun sýna þarna
oldumálverk, vatnslitamyndir,
pastelknyndir og teikningar,
alls um 100 myndir. Aðal'lega
landslagsmyndir, s. s. vatns-
htamyndir frá Vestfjörðum
og olíumálverk frá Þingvöl'l-
um, Siglufirði og víðar. Enn-
fremur andlitsmyndir o. fl.
Sýningin verður opin í 12
daga.
Sjö ár eru liðin síðan Krist-
inn hafði hér sýningu á verk-
um sínum, og mun því mörg-
um leika hugur á að sjá
hvað hann hefur nú fram að
færa. Kristinn er nú búsett-
ur í Hveragerði, hefur átt
þar heima síðan fyrir stríð,
og reist hús með bjartri og
rúmgóðri vinnustofu, svo
vinnuskilyrði hans mega
heita góð.
Sósíulistafé-
lagsfundur
einróma fylgjj-
andi ahvörð-
un miðstjjórn-
arinnar
Sósíalistafélag Reybjavíkur
hélt mjög fjölmennan fund í
gærkvöld.
Einar Olgeirsson flutti ýtar-
lega framsöguræðu um stjórn-
málaviðhorfið og atburði und-
anfarandi daga.
Samþykkt var einróma sú á-
kvörðun miðstjórnarinnar að
ráðherrar flokksins segðu af
sér í ríkisstjórninni. Voru ráð-
V.
FyrÍFspitrn
Sjálfstæðiskona hringdi til
Þjóðviljans í gær. Kvaðst hún
ekki hafa getað hlustað á þing
herrarnir hylltir og þeim þökk-
uð störf þeirra í ríkisstjórninni.
Ennfremur var ritstjórum
Þjóðviljans þökkuð drengileg
barátta í sjálfstæðismáflinu und
anfarið.
setningar-guðsþjónustuna í
gær, og spurði hvort það væri
rétt sem hún hefði hcyrt að
við það tækifæri hafi verið
sungið erindið: „Sjá hér hve ill
an enda ótryggð og svikin fá.“
Taldi hún það mikinn skort
á háttvísi ef svo hefði eigi ver-
ið gert.
Fréttamaður sá, sem frúin
átti tal við hafði heldur ekki
tíma til að hlusta á guðsþjón-
ustu þessa og gat því eigi svar
að frúnni þá. Nú getur hann,
upplýst. frúna um það að það
láðist að syngja þetta vers.
Skemmdarstarfsemi
eða hvað?
Um síðustu áramót bar fjármálaráðherra að
greiða 40 millj. kr. inn á nýbyggingarreikn-
ing, en hcfur ennþá ekki geri það.
Samkvæmt lögum átti Pétur Magnússon, fjár-
málaráðlierra, að greiða um síðustu áramót inn á
nýbyggingarreikning um 40 millj. Itr. af útflutn-
ingstekjum ársins 1945.
Þessu lagafyrirmæli liefur fjármálaráðhcrra ekki
hlýtt enn. Hvers vegna?
Þær 40 millj. króna, sem áttu aið flytjast á ný-
byggingarreikning samkvæmt skýlausum lagaá-
kvæðum, eru nú eyddar í annað. I stað þess að verja
þeim til eflingar nýsköpuninni, hafa heildsalar feng-
ið að sóa þeim, að miklu leyti til ónauðsjmlegs
varnings. Hversvegna er þetta gert?
Það verður að kref jast þess af f jármálaráðherra,
að hann greiði skilyrðislaust af gjaldeyristekjum
þeim, sem inn koma haustmánuðina, þær 40 millj.
kr., sem honum bar lögum samkvæmt að greiða
um síðustu áramót.
tJtflutningsverðmætið mun verða svipað í ár og
það var í fyrra. Um næstu áramót ber því enn að
leggja 40 millj. kr. til viðbótar á nýbyggingarreikn-
ing af tekjum ársins 1946. Það þýðir ekki að setja
lög til að brjóta þau.
Líf þjóðarinnar og framtíð nýsköpunarinnar er
háð því, að staðið sé við þær skuldbindingar, sem
upphaflega voru gerðar. Það er ekkert vit í þeirri
fjármálastefnu að gera allan gjaldeyri þjóðarinn-
ar að eyðslufé, í stað þess að verja honum til þeirra
framkvæmda, sem velferð fólksins byggist á.
lungnabólga.
Rristínia Pétursson opnar
inálverkasýMÍngii á ivtorgiaii