Þjóðviljinn - 05.01.1947, Side 1

12. árgangur.
Sunnudgaur 5. janúar 1947
3. tölublað
Deildarfundir verða í öllum
deildun? miðvikudaginn 8. jan.
kt. 8,30 á venjulegum stöðum.
Áríðandi rnál á dagskrá. For-
menn deildanna eru beðnir að
hafa sambanr* <ð skrifstofuna
sem fyrst.
Stjórnin.
ile Cpas|Mfcrl á
leið til Banda-
rikjaima
Forsætisráðherra ítalíu, dc
•(iasperi, er á leið til Bandaríkj
anna, og mnn ræða við banda-
rísk stjórnarvöld um viðskipta-
íiíál.
Talsvert atvinnuleysi er í ít-
a'.íu og er talið að forsætisráð-
lierrann muni ætla að fá samn
inga um aukinn hrácfnisinn
fiutning til lands síns til að
efla iðnaðinn.
in
i|isr 09
Flokksfélagar. hans sföéva öll störf Basida-
ríkjaþings nieé málþófi lil aö verja hann
Sameiffliiigarfiokknr þýzkra
sosialista vill samelnaá
Þýzkaland
Sésíaldemókmtmn Ofito Grotewohl deilir á snnár-
unartihaunir vesfiurveldanna
I Þýzkalandi vekur stjómarskrárfrumvarp það fyrir
„Jýðveldið Þýzkaland“ sem Samemingarflokkur sósíalista
hefur birt, mikla atliygli, og blaðaumræður.
Einn af aðalleiðtogum flokksins sósíaldemókratinn
Otto Grotewohl, ritar í Vorwarts, Berlín, og telur stjómar-
skrárfmmvarpið mikitvægt atriði í baráttunni um hið nýja
Þýzkaland.
Grotewohl lætur í ljós á-
hyggjur yfirþví hve ólílca lög-
gjöf sé verið að setja á hinum
ýmsu hernámssvæðum. „I vest-
ur- og suðurhluta landsins er
aðallega reynt að endurvekja
ástandið'frá árunum fyrir 1933
og áherzla lögð á lýðræðisform
ið, en í austurhluta landsins cr
aðaláherzlan lögð á aukið lýð-
Hið nýkjörna þing Bandaríkjanna er nú starfs-
laust nema hvað þingmenn öldungadeildarinnar
halda endalausar ræður og lesa upp kafla eftir kafla
úr hinum og þessum bókum til að hindra afgreiðslu
á kjörbréfskæru.
Meirihluti kjörbréfanefndar þingdeildarinnar
lagði til að neitað yrði að samþykkja kjörbréf eins
þingmanns Demókrataflokksins, að nafni Bilbo, frá
Missisippi, þar sem hann lægi undir kæru fyrir
mútuþágur og að hafa hrætt 99% af svertingjum
kjördæmis síns frá þátttöku í kosningunum.
Segir í kærunni að Bilbo | ingum og jafnvel bana, ef þeir
þessi hafi á framboðsfundum kæmu nálægt kjörstöðum. Hafi
liótað Negrum þeim sem í þetta haft þann árangur, að
kjördæmi hans búa, limlest- nær engir Negrar hafi þorað
að neita kosningaréttar síns.
Það eru Repúblikanar, sem
bera fram kærurnar á hendur
Bilbo, í þessu máli sem tví-
mælalaust er fram komið
vegna hinnar stórauknu bar-
áttu Negra gegn kynþáttaof-
sóknunum í Suðurríkjum Banda
ríkjanna, en ekki af hinu, að
Negrar hafi ekki áður verið
beittir hvers konar brögðum
til að hindra að þeir not'færðu
sér liosningarétt sinn og önnur
þau mannréttindi, sem þeir
hafa í ofði kveðnu í Bandaríkj
unum.
Með kærunni gegn Bilbo
standa einnig nánustu fylgis-
menn Roosevelts forseta í
flokki Demókrata, en þeir hafa
jafnan barizt gegn Negraof-
sóknunum og kynþáttahatrinu
sem veður uppi í Suðurríkjun-
•omery
á leiá til
Moskva
Montgomery marskálkur,
forseti herráðs Bretlands, fór
í gœr flugleiðis til Berlín, á svæoum
íe;ð til Moskva■
Montgomery sagði biaða-
ínönnum að hann færi til að
kynnast sovéthernum, og
vinna að nánara samstarfi
milli hans og brezka hersins.
Hann sagðist vona að sér tæk
ist að hitta Stalín.
ræði í atvinnumálum og stjórn
málum.“
Grotewohl deilir á Brcta og
Bandaríkjamenn fyrir þær
,,stjórnarskrár,“ er samdar
hafa verið að þeirra undirlagi
í hinum einstöku ,,löndum“
(Lánder) hernámssvæðanna.
og segir m. a.:
„Stór hluti þýzku þjóðarinn-
ar hefur ekki fylgzt áhyggju-
laust með stjórnarskrárbar-
áttu Bayernbúa, einkum þó
varöandi ákvæðið um hinn
nær einvalda forseta. Einmitt
vegna samskonar stjórnar-
skrárákvæða tókst fasisman-
um að afnema lýðræðisréttindi
Þjóðverja." Grotcwohl segir
að það sem hafi verið gert í
stjórnarsk.málefnum einstakra
hluta Þýzkalands á hernáms-
vesturveldanna, miði
að því ao skipta landinu.
„Stjórarskrárleikur" einstakra
landshluta þjc.i aðeins auð-
valdshagsmununum, en ekki
þýzkum þjóðarliagsmunum.
Andstætt þessum „stjórnar-
skrárleik" teiur Grotewohl
stjórnarskrárfrumvarp Samein
Framhald á 8. síðu
þætti í framkvæmd lýöi'æöis-
ins í Bandaríkjunum, sem svo
mjög er dáð af vissum blöðum,
einnig hér á landi.
Alexander
enn hæsiui* I
Hasiings
f brezka útvarpinu í gær-
kvöld var þess getið sérstak-
lega að skák Tartakowers og
Guðm. S. Guðmundssonar í
5. umferð hafi orðið jafntefli.
Um úrslit 6. umferðar sagði
BBC það citt, að eftir hana
væru efstir: Alexander (Bret-
land) með 514 vinning, Tarta-
kower (Póll.) 414 vinning og
Yanofsky (Kanada) með 314
vinning.
Á fieiri var ekki minnzt.
Grftmutulur hafði 3 vinninga
eftir fimm umferðir, og virð-
ist því annaðlivort hafa tapað
eða eiga biðskák úr 6. um
ferð.
Mo-Kína
Franska séslaldemokraia-
iln iirekar hoianir sin-
egm þjééfirelsishreyf-
ar
ingMiini
Harðir bardagar halda áfram víða í Indó-Kína milli
iranska nýlendutiersins og þjóðfrelsishers Viet Nam.
Segir í frönskum fregnum að ákafast sé barizt í Hanoi,
höfuðborg Viet Nam lýðveldisins, og hafi Frakkar beðið
mikið mannfall í bardögum sem háðir voru i gær í norður-
úthverfum borgarimiar. Hanoi hcfur á annan mánuð verið
einangruð frá liafnarbæ sínum nema loftleiðis.
Iiins vegar tók allstór liópur
öldungadeildarmanna upp
þykkjuna fyrir þessa banda-
rísku lýðræðishetju, og hófu
málþóf ef verða mætti til a.ð
eyða málinu, og standa mál-
þófsfundir látlaust yfir, mce
endalausum ræðum um allt
milli himins og jarðar og upp-
lestri úr bókum.
Repúblikanar hafa hins vcg-
ar hótað að halda óslitna þing-
fundi þar til málið sé afgreitt.
Mál þetta hefur m. a. þau á-
hrif að þingdcildirnar geta
ckki haldið sameiginlega fundi,
því öldungadeildia hefur ekki
formlega hafið störf, og getur
verið að ávarp Bandaríkjafor-
seta sem jafnan er haldið í
þingbyrjun, frestist. Ekki er
heldur hægt að afgreiða lög
meðan málþófio stcndur.
Bandarísk hlöð telja þetta
allalvarlegt ástand, sem geti
haft afleiðingar bæði innan
la.nds og utan.
Er ekki ólíklegt að fréttirnar
af þessu máli gefi mönaum
nokkra hugmynd um
Flutningaskip kom í gær
t:l Saigon með 1000 hermenn
úr nýlenduiher Frakka.
Hermálaráðherrann í stjórn
Leon Blum, sósíald&mókrati
eins og aðrir ráðherrar Blum
stjórnarinnar, kom til Saigon
í gær eftir stutta dyöl í
Hanoi. Hyggst hann að fara
tafarlaust heim til Frakk-
lands til að skýra stjórnmn'
frá ástandinu.
Ráfiherrann itrekaði þær
yfirlýsingar Leon Blum að
ekki yrði samið við leiðtoga
V.'et Nam fyrr en her þeirra
ihefði verið gersigraður.
Forseti indverska Þjóð-
'þingsflokksins, Kripalani.
lýsti því yfir í gær, að sam-
úð indversku þjóðarinnar
væri öll með þjóðfrelsisbar-
áttu Viet Nam gegn frönsku
heimsvaldastefnunni.
Lét hinn indverski stjórn-
málamaður í ljós furðu sina
yfir því að Frakkar, sem sjálf
ir hefðu löngum barizt fyr'.r
frelsi, skyldu ekki meta frels
isbaráttu annarra þjóða, en
reyna að bæla hana niður
með hervaldi-
Sainsæri i
L®
Innanríkisráðherra Ung-
verjalands hefur skyrt frá nð
komizt hafi upp um víðtœkt
samsœri gagn lýðveldinu og
stjórn landsins, og hafa S0
helztu samsœrlsmennirnir
verið handteknir.
Eru þeir flestir liðsforingj-
ar úr her Hortys
ingja, er stjórnaði
ler!
ium i
Stjórn Breta í Palestínu
hefur hótað samtökum Gyð-
inga því, að herlög verði sett
i gildi um allt landið, ef ekki
linni skemmdarverkunum og
vopnabaráttunni begn brezka
hernum í landinu.
Sir Alan Cunningham lard-
stjóri Breta í Palestínu., °r
kominn til London til v'ð-
flotafor- j rægna v'.ð brezku stjórnina
landinu um ástandið þar eystra, sc;n
með fasistisku e.nræði í tvo Verður Bretum erfiðara með
vissaáratugi. I hverjum degi.