Þjóðviljinn - 22.04.1947, Qupperneq 6

6 . ..... ÞJÓÐVILJINN , Þriðjudagur 22. apríl 1947

;;IIja Erenburg: 18.
Ðandaríhjaförin 1940
Verkamenn reyna að fá laun sín hækkuð til að
standast aukningu dýrtíðarinnar. Hermenn, er
hafa verið afskráðir úr hernum, eru komnir heim.
Landið minnir á upphitun eða byrjun skólaárs.
Folk hugsar með ánægju til morgundagsins, sem
verði áreiðanlega betri en dagurinn í gær. Það
hefur fyrir löngu gleymt gærdeginum og brýtur
ekki mikið heilann um daginn sem kemur eftir
morgundaginn. Ef einhver lætur sér verða það
einstöku sinnum á að hugsa um það að máske
komi kreppa og atvinnuleysi vísar hann fljótt
slíkum leiðindaþönkum á dyr. Þannig er fólk sem
óskar ekki að horfast í augu við framtíðina.
Margir þessara manna hafa oftar en einu sinni
X lifað breytinguna frá auðlegð til fátæktar og
X frá fátækt til auðlegðar. Þeir hafa tileinkað sér
4- sérkennilega örlagatrú og taka því sem verða
vill. Þeir vilja ekki fá breytingu og þeir vilja
ekki fá stríð. Blaðagreinar um „þriðju heims
styrjöldina" gera þeim gramt í geði. En slíkar
greinar og ræður sem eru endurteknar nógu oft
eru til þess gerðar að koma þeirri hugsun inn
hjá bandarískum almenningi að þriðja heims-
styrjöldin sé óumflýjanleg.
Það sem þeir óttast.
•• Iðnrekandi nokkur sem er ósættanlegur and-
;; -stæðingur Sovétríkjanna sagði við mig: „Við ;
förum ekki í stríð. Það er ekki utanríkismála- ;
stefna Sovétríkjanna sem okkur stafar hætta
af. heldur framtíð þeirra. Við viljum ekki að .
þið hækkið lífskjör almennings alltof mikið.“ ■
Já, mennirnir sem stjórna áróðrmum gegn ;
Sovétríkjunum eru áð berjast gegn rússneskum ;
steikarapönnum, rússneskum garðávöxtum, rúss- \
neskri velmegun. Ástæðuna til hinna blekkjandi ’
og andstyggilegu greina um þriðju heimstyrjöld-
ina er að finna í innanríkisstefnu Bandaríkjanna. -
Horfið frá stefnu Roosevelts ;
Innlendir fasistar hafa stungið upp kollinum. J
Þeir berjast gegn framförum, gegn eftirstöðvum ’ ■
af stjórnarstefnu Roosevelts, gegn fjálslyndum ••
menntamönnum, gegn verkamannastéttinni. Ku ;;
Klux Klan hefur vaknað til lifsins. Demokratar ;;
Suðurríkjanna, forsvarsmenn þrælahaldsins, hafa "
gerzt baldnir og víkja opinskátt frá fyrri stefnu X
flokksins. Þeir sem voru einangrunarsinnar í gær -r
krefjast nú íhlutunnar um málefni Evrópu. Hægri -•
mennimir undirbúa af fullu kappi komandi ;;
kosningar, og það verður að viðurkennast að ;;
• • fasisminn hér býst til að vinna á.
•• Margir fasistanna setja traust á hina þýzku £
;; skoðunarbræður sína, tvístraða en þó lifandi. ..
;; The German-American Republican League (þýzk- ••
ameríska Republikana sambandið), en forseti ;;
X þess er Kurt nokkur Mortig, krcfst þess að Tru- "
• • man forseti „komi í veg fyrir eyðileggingu sex J
■ ■ milljóna félagsmanna Nazistaflokksins í Þýzka-
;; landi.“ Blaðið Broom í San Diego og Pioneer Nev/ ••
;; Service í Chicago eru alla daga önnum kafin við
i; endurreisn Hitlerismans. Eftir lestur þessara ;;
X blaða er erfitt að vita hverjir eru hinir ákærðu "
• • í Númberg og hverjir eru ákærendurnir.
I stríði gegn bandarísku þjóðir.ni.
Hvað er svo meira að~segja? Kannski það ;;
að hér hafi verið eytt óhemju fjárhæðum til þess ;;
að bjarga svikaranum Mihailovits frá dauðadómi ?
Eða það að Bor hershöfðingja, forustumanni
pólskra hryðjuverkaflokka, hafi verið .tekið hér í
sem miklum hershöfðingja? Hinir duglegu for- ••
stjórar auðhringanna hafa ehgan áhuga, hvorki ;;
fyrir Chetnikum né stórættuðum Pólverjum; þeir ”
eru enn í stríði gegn bandarísku þjóðinni og vegna ri
þess reyna þeir að hressa upp á afturgöngur hvar- ;;
%
vetna í heiminum.
X
3-t
1 44. dagui
DULHEIMAR
Eftir Phyllis Boítome
„Eg held ég geti komið henni í burtu,“ sagði hann
hugsandi. „Eg hef ekki farið að neinu óðslega,
sjáið þér til, það er heill mánuður liðinn frá atburð-
inum, sem henti okkur í sjúkrastofunni. Eg lét und-
ir eins fara fram opinbera rannsókn, en felldi engan
úrskurð. Eg vildi láta hana hafa nægan tíma til að
átta sig, og tileinka sér hinar nýju starfsaðferðir
okkar, ef hún á annað borð gæti skilið þær. Eg vildi
ekki heldur, að það væri persónuleg áhrif frá mér, að
hún væri látin senda lausnarbeiðni, en eftir að ég
talaði við hana, átti hún ekki um neitt að velja. Eg
held að hún muni senda lausnarbeiðnina, en ef hún
ekki gerir það og spítalastjórnin lætur hana ekki
fara eftir skýrslu mína, sem ég sendi núna inn til
þeirra, mun ég sjálfur biðja um lausn.“
„Hún fer,“ sagði Jane stillilega, en með sann-
færingu í röddinni. „Hún mun sjá það, að hún
getur ekki unnið með yður og hún mun ekki kæra
sig um að verða- rekin. Gefið henhi sólarhrings-
frest, áður en þér sendið kæru yðar, og hún mun
senda inn lausnarbeiðnina.“
„Eg vona“ sagði Charles í spurnarróm, „að Mac-
gregors hjónin séu því ekki mótfallin. Eg ætlaðist
eiginlega til, að þetta yrði allt yfir staðið, þegar
þau kæmu til baka, og ný yfirhjúkrunarkona tek-
in við.“
Jane svaraði ekki. Charles tók eftir því, að hún
sváraði aldrei fyrir Alecs hönd. En ef til vill sýndi
það enn nánara samband þeirra að svara ekki,
jafnvel miklu nánara en ef hún hefði svarað þans
vegna. Vissi hún, ef hún reyndi aldrei að hafa á-
hrif á skoðanir Alecs, þá mundi hann alltaf að síð-
ustu vera samþykkur því, sem hún vildi. En hvað
vildi hún? Hún hafði sagt við Charles: „Það er
fjarstæða, að þér farið“. En vissulega hlaut hún,
sem vinur Alecs, að óska að hann færi?
Hvers vegna hafði hún beðið Charles að koma
með sér að vatninu eftir að hún þekkti sögu Myru?
Hún ætti ekki að breyta eins og vinur, ef hún væri
ekki vinur hans. Og gat hún bæði verið vinur hans
og Alecs?
„Þér eruð orðnar seinar fyrir,“ sagði Charles og
mundi allt í einu eftir hvað tímanum leið. „Sögðuð
þér ekki, að þér ættuð aðeins frí í tvær stundir?"
„Jú“, sagði Jane léttilega, eins og það skipti
engu. „Eg er orðin nokkuð sein fyrir, en dr. Bar-
nes verður bara að sjá um, að allt gangi sinn gang,
þar til ég kem aftur.“
Hún bauð ekki Charles að aka heim, og Char-
les tók eftir, og var ekki laust við að hann hefði
ánægju af, að Jane átti talsvert eftir að læra til
að geta keyrt Vel.
XV. kafli
Jafnvel þótt Alec hefði verið hamingjusamur, þá
hefði hann ekið vel bíl. Litli bíllinn hans þaut á-
fram með fimmtíu mílna hraða á klukkustund og
þandi sig upp í sextíu á beinum vegi. Aðrir urðu
fyrir árekstrum eða stöðugum skakkaföllum, af-
króaðir klukkutímum saman bak við heyvagna eða
kolavagna. En Alec sem treysti á lukkuna komst
venjulega kringum hindranirnar áður en þær fengu
tíma til að tefjg. fyrir honum. Beinn vegur, góður
vagn, dálítil áreynsla, augnabliks kynni, allt þetta
rann ofaní hann eins og volg nýmjólk. Menn með
forsjálni taka með kvíða á móti hamingjunni. Alec
tók hlutina eins og þeir komu fyrir, ef þeir ekki
komu þá greip hann til einhvers annars í staðinn.
Hann var svo hamingjusamur að hann hafði
enga þörf fyrir að tala. Það var desember og farið
að halla degi og vegurinn teygði sig sléttur og
skuggalegur í áttina til blárra hæða. Hann var að
hugsa hvort nokkrum manni áður hefði fundizt
frost, skógarreykur, og hrakin lauf ilma svona yndis
lega, eða sléttur venjulegur þjóðvegur gæti vakið
aftur þessa dökku draumtöfra? Hann langaði ekki
til að tala og Sally auðsjáanlega ekki heldur. Hún
var orðin blóð af hans blóði og hann vissi um hverja
hennar ósk. Síðasta mánuðinn hafði allt hans líf
í svefni og vöku, snúist um Sally. Hún beygði sig
fyrir áhrifum hans eins og litli bíllinn hans lét
stjórnast af snörum viðbrögðum heila hans og ör-
uggri <hendi. Ef eitthvað kom fyrir var hún reiðu-
búin að stökkva út á blautan veginn og hjálpa hon-
um við bílinn eins og væri hún karlmaður. Ef þau
lenntu í myrkri í forarbleytu, tók hún það sem
gaman.
Alec hafði hlaupið til í mörg ár að giftast en
honum hafði ekki dottið í hug að það gæti verið
svona dásamlegt. Hann hafði gengið í hjónabandið
með eftirvæntingu blandinni forvitni og kvíða. Önn-
ur mannvera hafði haft það hugrekki að taka hann
fram yfir alla aðra, en nú þegar hann var giftur
fann hann áð hjónabandið var meira en að verða
fyrir happi, það var í senn eitthvað laust og bundið.
BARNASAGA
\ inir Péturs litía segjja
sögur
Potturinn
tíu dögum og þar var borðað í einni mál-
tíð. En ekkert skil ég í því, hvernig ríka
fólkið getur borðað svona mikið, því að
það vinnur ekki. Og svo er það líka svo
matvant, það verður að búa matinn svo
vel til, og helst vill það éta eitthvað það,
sem ekki er til”.
„Hvað eigið þér við með þessu?” spurði
flaskan. „Hyernig er hægt að borða það,
sem ekki er til? Hvað eigið þér eiginlega
við?"
„Eg á til dæmis við ávexti, jarðarber og
kirsuber, sem á einhvern hátí er látið
þroskast óvenjulega snemma, og svo
grænmeti. Þetta er ákaflega dýrt, eða
fólkið er svona óþolinmótt, að það getur
ekki beðið eítir því, að það þroskist af
sjálfu sér.
„Eins og ég hefi áður sagt, þá var ég
í eldhúsinu. Þó komst ég að því, hvað
fram fór annarsstaðar í húsinu. Eg átti
nefnilega vinkonu, tekönnu úr silfri. Hún
var grönn og hávaxin, reglulega falleg
stúlka. Hún var ensk að uppruna og hafði
verið þar hjá gömlum manni, sem las mik-
ið af fræðibókum. Og hann var alltaf að
drekka te og kanpan stóð við hliðina á
honum og las líka. Og svo var hún orðin
svo lærð og vitur, gat talað um alla hluti,
og var ekki eins og aðrar ungar stúlkur,
sem hugsa ekki um annað en skraut og
skemmtanir. Oft sagði hún við mig:
„Það er óþægilegt, þegar sjóðandi hitu
vatni er helt ofan í mann, og þó var mér
ljúft að þola það fyrir gamla manninn.
Hann gat varla unnið, nema ég sæti við
hliðina á honum. Hann skrifaði viturlegar
bækur, til þess að gera heiminn betri og
mennina vitrari. Og með því að bera með