Þjóðviljinn - 15.07.1947, Blaðsíða 4

4
ÞJÖÐVIUINN
Þriðjudagur 15. júlí 1947.
þlÓÐVILJINN
Útgefandl: Sameiningarflokkur alþýðu — Sósíalistaflokkurinn
Ritstjórar: Magnús Kjartansson, Sigurður Guðmundsson, áb.
Fréttaritstjóri: Jón Bjarnason.
Ritstjórnarskrifstofur: Skólavörðust. 19. Símar 2270 og 7500
(eftir kl. 19.00 einnig 2184).
Afgreiðsla: Skólavörðustíg 19, sími 2184.
Auglýsingar: Skólavörðustíg 19, sími 6399.
Prentsmiðjusími 2184.
Askriftarverð: kr. 8.00 á mánuði. — Lausasöluverð 50 aur. eint.
Prentsmiðja Þjóðviljans h.f.
___________________________________________________________J
Yfirlýsing ulanríkisráðherra
Ráðstefnan í París er nú hafin. Tilgangur hennar er
í orði kveðnu sá að gera Bandaríkjunum kleift að veita
bágstcddum Evrópuþjóðum viðreisnarlán, en í rauninni eru
það fyrst og fremst Bandaríkin sjálf sem eru hjálparþurfi,
áður en kreppan ber að dyrum. Bandaríkin þurfa að losna
við framleislu sína, hið kapítalistíska hagkerfi starfar á svo
vísdómsfullan hátt að tortíming matvæla og hungur eru
þar hliðstæð fyrirbrigði, sívaxandi útþensla er skilyrði
þess að framleiðslukerfið stöðvist ekki. Og nú eiga þjóðir
Evrópu að gera Bandaríkjunum sama gagn og nýiendur,
taka við framleiðslu þeirra og veita þeim ítök í staðinn.
Þjóðir Evrópu hafa tekið þessari „viðreisnarráðstöf-
un“ á mismunandi hátt, og hún hefur óvíða vakið mikinn
fögnuð. Smáþjóðir þær, sem senda þangað fulltrúa svo sem
skandinavísku þjóðirnar, gera það flestar með hangandi
hendi og fullri gát. En ein ei' sú ríkisstjórn sem greip tæki-
færið með mikilli gleði og dillaði rófunni þegar skipunin
kom, en það var íslenzka ríkisstjórnin, stjórn hinna þrjátíu-
og tveggja.
íslenzkum almenningi hefur wrið spurn undanfarna
daga, hvað stjórnin ætli sér með því að senda fulltrúa á
„viðreisnarráðstefnu." Ætlar hún að sækja um viðreisnar-
lán, eða ætlar hún að hjálpa hinum bágstöddu þjóðum Ev-
rópu af mildi sinni, hlaupa- undir bagga, ef framleiðsla
Bandarikjamia verður ekki nægileg? Þannig hefur verið
spurt, og stjórninni hefur orðið svarafátt, þar til Bjarni
Benediktsson hefur upp raust sina í leiðara Morgunblaðs-
ins á laugardaginn var:
„Erindi Islands á ráðstefnu þessa er m. a. það, að upp-
lýsa fyrir þjóðum heims, að enda þótt Iiér á íslandi sé flokk-
ur manna, sem á sér enga ósk lieitari, en að Island lyti for-
ráðum afturhaldsklíkunnar í Moskva, þá er íslenzka þjóðin
fráhverf allri kúgun.“
Þarna er greinilega að orði kveði, utanríkisráðherra
íslands segir skýrt og skorinort, að stjórnin sendi mann
á „viðreisnarráðstefnuna" í því skyni einu, að „upplýsa fyr-
ir þjóðum heims“ að íslendingar skipi sér í flokk með
Bandaríkjunum, vilji umfram allt taka. þátt í að kljúfa
Evrópuþjóðirnar í tvent og lýsa yfir fullum fjandskap við
Ráðstjórnarríkin, sem utanríkisráðherra kallar „hina aust-
/
rænu arftaka nazismans.”
Sjaldan mun utánríkisráðherra nokkurrar þjóðar hafa
gefið flónslegri og glæfralegri yfirlýsingar. Jafnvel ofbeld-
isstjórnir Grikklands og Tyrklands láta sér ekki detta í
hug að lýsa yfir því að þau taki þátt í Parísarráðstefnunni
af fjandskap við Ráðstjórnarríkin. Einu hliðstæðurnar við
þessa orðsendingu Bjarna Benediktssonar munu vera yfir-
lýsingar ýmissa þeirra leppstjórna sem nazistar komu upp
í Evrópu á stórveldistímum sínum.
Það gildir einu frá hvaða sjónarmiði yfirlýsing utan-
ríkisráðherrans er íhuguð, einu skýringar hennar eru
flónska og liclnuka og stjórnlaust hatur. Stjórn minnstu
þjóðar heims lýsir yfir þvi að hún hafi gert sérstakar ráð-
stafanir til að fjandskapast við helztu viðskiptaþjóð okkar
eitt mesta stórveldi hcirns, að hún liafi hengt sig aftan í
pilsfald Bandaríkjanna og vilji gera sitt til að efla úlfúð í
heiminum, enda þótt það cé ínlenzku þjóðinni lífsskilyrði að
friður haldist! Manni verður crð<? \v.nt, þegar slík undur ger
UM LANDKYNNINGU
I tímaritinu Bretland og Is-
land, sem enskur kaupsýslu-
maður gefur út til að éfla kynn
inga og viðskipta milli þessara
landa og annara, er eftirfar-
andi grein (maíhefti 1947):
„Árangurslausar tilraunir
blaðafulitrúa frá heimsblöðun-
um eins og t. d. „The Times“
(einnig frá þessu tímariti), að
komast í samband við samninga
nefnd íslenzku ríkisstjórnarinn-
ar, sem er í London um þessar
mundir, vekur athygli í Fleet
Street. Hingaðtil hafa meðlimir
slíkra erlendra sendinefnda
sótzt eftir að fá tækifæri til að
útskýra erindi sín með blaða-
viðtölum í hinni víðlesnu
,,pressu“ Lundúnaborgar. Um
leið flétta þeir inn í viðræðurn-
ar margskonar upplýsingum
um land sitt og þjóð. I flestum
tilfellum geta þeir _ einnig um
framlag ættjarðar sinnar á
stríðsárunum, beint eða óbeint.
Á þennan liátt skapast almenn-
ar umræður um þjóð þá er
nefndarmenn koma frá og jafn-
framt um erindi þeirra og við-
horf gagnvart brezkum yfir-
völdum og þjóðinni, í heild
sinni.
★
„EKKEKT AÐ
FBÉTTA“
,,í einkaviðskipfum og verzl-
unarmálum er vanalega krafist
upplýsinga um hinn aðiljann.
Það er álitið nauðsynlegt að
vita nokkur Ndeili á væntanleg-
um viðskiþtavini. Þannig er og
viðhorfið, er um gagnkvæm við-
skipti milli þjóða er að ræða.
En svar íslenzku sendinefnd-
arinnar var stutt og laggott. ...
„Ekkert að frétta“. En kvöld-
blöðin birtu greinar um ís-
lenzka sendinefnd, sem væri
komin hingað „til að kaupa
kol“. Nefndin var eins og
kunnugt er send til að gera alls
herjar samninga við Breta, og
því Tyrst og fremst um sölu ísl.
sjávarafurða.
Álmenningur las fregnina við
kertaljós og skjálfandi af kulda
fyrir frarnan kulnaðan arin.
•ir
EKKEKT TÆKIFÆRI
ÖNOTAÐ
„Kennslubækur í skólum
minnast á ísland sem nýlendu
Danmerkur, ísbirnir sjást þar á
götum úti, íbúarnir búi í snjó-
húsum og nærist mestmegnis á
því, sem húsbændur veiða í soð-
ið. Margir hafa þær hugmyndir
að þjóðinni sé skipt í tvo
flokka þ. e. a. s. „innfædda"
(eskimóa) og „hvíta.“
Er ekki tími til kominn að hið
unga lýðveldi ísland hefji þeg
ar í stað Landkynning bæði í
þessu landi og erlendis. Ekkert
tækifæri má vera ónotað til
að gefa út réttar upplýsingar
—Síldarfréttir Gylfí, Rauðuvík Hafbjörg, Hafnarfirði 420 720
Frammhald af. 8. síðu Hafdís, ísafirði 1327
Fagriklettur, Hafnarf. 971 Hannes Hafstein, Dalvík 782
Farsæll, Akranesi 830 Hilmir, Keflavík 210
Finnbjörn, ísafirði 600 Hólmaborg* Eskifirði 354
Fiskaklettur, Hafnarfirði 536 Hrönn, Siglufirði 32
Flosi, Bolungarvík 90 Huginn I., ísafirði 385
Fram, Hafnarfirði 253 Huginn II., Isafirði 1129
Fram, Akranesi 636 Hugrún, Bolungavík 799
Freydís, ísafirði 280 Ingó'lfur (L.L.), Keflav. 188
Freyfaxi, Neskaupstað 1062 Ingólfur Arnars., Rvík 464
Freyja, Reykjavdk 1599 Jökull, Vestmannaeyjum 360
Fróði, Njarðvík 600 Kári, Vestmeyjum 642
Garðar, Rauðuvík 695 Kári Sölmundars., Rvík 104
Grótta, ísafirði 958' Keflvíkingur. Keflavík 1255
Grótta, Siglufirði 148 Keilir, Akranesi 1144
Græðir, Ólafsfirði 378 Kristján, Afcureyri 328
Guðbjörg, Hafnarfirði 432 Liv, Akureyri 1036
Guðm. Þórðars., Gerðum 637 Milily, Sigluf. 244
Gullfaxi, Neskaupstað 188 Muggur, Vestmeyjum 130
Gunnvör, Siglufirði 2167 Njáll, Ólafsf. 537
Annars er auðsætt, hvernig á þessari yfirlýsingu
stendur. Sú stjórn sem nú situr að völdum á íslandi er til
komin fyrir áhrif Bandaríkjanna, forsenda hennar er her-
stöðvasamningurinn. Á hinum stutta valdaferli sínum hef-
ur hún lagt sig fram um algera þjónkun við Bandaríkin,
lætur viðgangast dagleg lögbrot á Keflavíkurflugvellinum,
ráðstafaði Hvalfirði samkvæmt skipun Bandaríkjastjórn-
ar og lætur einskis ófreistað til að tjá hollustu sína. Nú
virðist ríkisstjórnin eftir hrakfarir sínar innanlands telja
það helztu lífsvon sína að nugga sér af ákafa utan í hið
vestræna auðvald. En það er hægt að ganga of langt í
smeðjuskapnum, og það má teljast mikið vafamál hvort
bandarísku stjórninni er nokkur akkur í jafn hundslegu
flaðri og opinskáum yfirlýsingum um hlutverk Parísar-
fundarins og fram kemur í orðum utanríkisráðherrans
,ast.
íslenzka.
um Island og Islendinga, fram-
lag þjóðarinnar á stríðsárunum,
bæði í mannslífum og skipa-
kosti (sem einnig komst langt
upp í töp einstakra hernaðar-
þjóða), verklegar framkvæmd-
ir til lands og sjávar, almenna
menntun, tryggingar, berklaeft
irlit, íþróttalíf og margt annað,
sem Island stendur ekki að
baki öðrum þjóðum í.
*
BORGAB SIG FLJÓT-
LEGA
„Við flestar erlendar sendi-
sveitir hér, starfa auk blaða-
fulltrúa, sérfræðingar í land-
búnaðar- og fiskimálum o. s.
frv. er stöðugt hafa- gætur á
markaðshorfum afurða þjóðar
sinnar og fylgjast jafnframt
með því hvað keppinautarnir
aðhafast. Auglýsingum, bækl-
ingum og blaðagreinum um af-
urðirnar, meðferð þeirra og
neyzlu, er dreift út á öllum að-
altungumálum. Slík upplýsinga
starfsemi kostar off jár í svipinn
en borgar sig fljólega með auk-
inni sölu framleiðsluvaranna.
Þýðingu auglýsinganna og út-
breiðslustarfseminnar ásamt
upplýsingaleitun um keppinaut-
ana, skilur jafnvel smákaup-
maðurinn í hliðargötunni, því
hann þarf að hugsa um það allt
til að halda lífinu í sér og sín-
um. Er íslenzkum framleiðend-
um fyllilega ljóst livernig mark
aðshorfur á afurðum þeirra eru
erlendis, og hvað keppinautar
þeirra aðhafast? Hafa upplýs-
ingar verið prentaðar' á erlend-
um tungumálum er skýra
Framhald á 7. síðu.
Narfi, Hrísey 313
Njörður, Akureyri 304
Ól. Magn., Keflav. (120) 580
Ragnar, Siglufirði 216
Reykjaröst, Keflavík 1088
Richard, ísafirði 198
Rifsnes, Reykjavík 428
Siglunes, Siglufirði 1341
Sigurður, Siglufirði 1057
Síldin, Hafnarfirði 1147
Skíðblaðnir, Þingeyri, 500
I Skjöldur, Siglufirði 180
Skógafoss, Vestm.eyjum 536
Skrúður, Fáskrúðsfirði 158.
Snæfell, Akureyri 352
Súlan, Akureyri 697
Svanur, Akranesi 221
Sædís, Akureyri 570
Sæfaxú, Súðavík 276
Sæfinnur, Akureyri 146
Sæhrímnir, Þingeyri 1636
Særún, Siglufirði 490
Valbjöm, ísafirði 434
Valur, Akranesi 130
Valþór, Seyðisfirði 972
Víðir, Eskifirði 1124
Viktoría, Reykjavík 909
Vilborg, sama stað 1013
Vísir, Keflavík 1568
Þorsteinn, Reykjavík 624
Þorsteinn, Dalvík 264
MÓTORBÁTAR
(2 um nót)
Arngrímur Jónsson og
Baldvin Þorsteinsson 106
Ásdís og Hafdís 268
Barði og Pétur Jónsson 205
Frigg og Guðmundur 134
Freyja og Hilmir 124
Gunnar Pálsson
Vestri 586