Þjóðviljinn - 24.02.1948, Blaðsíða 1

FLOKKSSKÓLINN
13. árganKnr.
Þriðjudaftur 24. febrúar 1948.
mmmsasœasz
45. töiublað
verðsir ekki í kvöld, ve'gna
félagsfundar Sóaíalistafélags
Reykjavíkur. Næst á firamtu-
dagskvöki: Saga verkalýðs-
hreyfingarinnar.
KommBEiistaávarpið 109 ára
--.V- .3' ‘ X: 2 _
4 Vr^ ^ 5/" iríVV-WlrV
ítM4^ v--5- -v
!>•
fch*-w*a- .*#-^ 4^ tÍ *s(._ ^
:-*YT
M.vnd af þvi eina blaði sem eftir er af handriti Karls Marx
að kommÚMÍstaávarpinu. — Þjóðviljinn birtir í dag á 5.
rúðu grein um þetta kunnasta stjórnmálarifc sögunnar eítir
Sverri Kristjánsson.
Sigrar Kommnn-
ista i Mansjúrín
Hersveitir kínverskra komm-
únista hafa tekið stáliðnaðar-
borgina Anshan suður af Muk-
den í Mansjúríu. I gær tóku
þeir ko’anámuborg við járn-
brautina frá Anahan til Muk-
den. Barizt er um hafnarborg
við Liaotungflóa. I gær bann-
aði flugher Sjang Kaiséks all-
ar flugferðir til Mukden og
skýrðu blöðin frá því, að komm
únistar hefðu tekið aðalflugvöll
borgarinnar, 2V2 ltm. suðaustur
af henni. Verðgildi kínverska
dollarsinn fellur enn í Sjanghai.
Jafngildir einn Bandarikjadoll-
ar nú 250.000 kínverskum doll-
urum á móti 9.500 fyrir ári síð-
an.
Gyðingar kenna
Bretum bermd-
arverk
Umboðsráð Gyðinga í Pale-
stínu sakar Breta eð'a raenn í
þjónustu Breta um að hafa átt
þátt í sprengingu þeirri, sem
varð í Gyðingahverfi Jerúsalem
á sunnudagsmorgun og kostaði
50 maniis iífið en særði á annað
himdrað. Sprengiefninu var ekið
á sprengingarstaðinn í brezkum
herbilum af mönnum í brezku-
um einkennisbúningum. Hermd-
arverkaflckkurinn Irgun zwai
Leumi hefur drepið níu brezka
hermenn í hefndarskyni.
Henry Walia.ce, frambjóðandi
„þriðja flokksiha,“ í forsetakosn
ingunurn i Bandaríkjunum í ár
sagoi á-fundi í New York í gær
Skoðanamunur miili Benes og Gottwalds að jafnast
Borgaraflokkur undirbjó uppreisn
Klement Gottwald, forsætisráðherra Tékko-~'
slovakíu skýrði frá því á fundi í gær, að ný stjórn
yrði mynduð í landinu á næs.tu dögum eða jafnvel
næstu klukkustundum. Hann kvað skoðanamun
milli sín og Benes forseta um sarrisetningu stjóm-
arinnar hafa minkað í viðræðunum í gær.
Er lögreglan gerði húsrannéókn í aðalstöðvum
Þjóðlega sósíalistaflokksins, stærsta borgaraflokks
Tékkoslövakíu, í Prag í gær, fann hún miklar
vopnabirgðir og áætlanir um að steypa ríkisstjórn-
inni og hrifsa völdin i landinu með vopnavaldi.
Gottwald sagði í ræðu sinni, gær að vera rólega. Kvaðst
að engir af þeim ráðherrum
borgaraflokkanna, sem sögðu af
sér, myndu fá sæti í hinni nýju
stjórn. Kvaðst hann neita að
eiga skipti við þá flokksforingja
sem eiga sök á stjórnarkrepp-
unni. Gottwald endurtók fyrri
yfirlýsingu sína, að kreppan
yrði leyst á stjómskipunarleg-
um, lýðræðislegum og þingræðis
legum grundvelli.
Hervörður við opinberar bygg-
ingar
f gærmorgun var hervörður
settur við opinberar byggingar
í Prag. Lögreglan gerði um há-
degið húsrannsókn í skrifstof-
um Þjóðlega sósíalistafilokksins.
Að henni lokinni gekk Nosek
innanríkisráðherra á fund Ben-
es forseta, og skýrði honum frá
árangri húsrannsóknanna. Síð-
an var gefin út tilkynning, um
að fundizt hefðu vopnabirgðir
og áætlanir um þátttöku í vopn-
aðri uppreisn.
hann myndi ávarpa hana í út-
vari bráðlega. Miðstjórn sósíal-
demókrata sat á fundi í allan
i gærdag, að reyna að finna mála
miðlun milli kommúnista og
borgaraflokkanna. Tveir sós-
íaldemokratar, sem höfðu opin-
berlega lýst fylgi sínu við til-
lögu kommúnista um samstjóm
verkalýðsflokkanna, voru gerðir
flokksrækir. f Slóvakíu hefur
forseti þjóðráðsins vikið full-
trúum Slóvakiska lýðræðis-
fiokksins úr ráðinu og skipað
kommúnista og sósíaldemokrata
í sæti þeirra.
Skæruliðar
bjarga félögum
sínum
Skæruliðar réðust í gær á
fangelsi í smábæ á Pelopsskaga
sy-ðsta hluta Grikkland. Yfir-
buguðu þeir setuliöið og fanga-
verðina og frelsuðu 15 fanga.
Aþenustjómin iét í gær skjóta
6 handtekna skæruliða í Norð-
ur-Grikklandi.
Hvað burfa þeir að
felaf
Á síðasta fimdi samvinnu-
nefndar Bandamanna í Berlín.
lagði fulltrúi Sovétríkjanna til,
að saraeiginlegar eftirlitsnefnd-
ir allra hemúmsrikjanna fengju
aðgang að ílotastöðvum í Þýzka
landi til að líta eftir, að þær
séu eyðilagðar eins og Pots-
damsáttmálinn mælir fyrir. Full
trúar Breta og Bandaríkja-
manna lögðust gegn tillögunni.
Sljornin á IieraámssvæSi Bandaríkja-
masina í Kóreu ekki í samræmi vi5
viija fólksins
segir Kóreunefnd SÞ*
Iiídverjinn Menon, formaður Kóreunefndar SÞ, hefur
gefio hinu svonefnda „Litla allshertarþingi“ skýrsíu um
störf nefndaxinnar. Var þar ófögur lýsing á ástandinu á
Atkvæðagreiðsla um semcnts-
verksraiðju?rum¥,a~nið fór frar?
í gær í nofSri deilrl. og var þri
vísað tö S unrneí með sam-
hljrða
AHar breytingacillögur voru
teknar aftur til 3. umræðu, en
eindregin ósk haíöi komið frar.
um það í umræouiiur:!, svo :
var við þe33a umrmou gi
atkvæði um þá tiliögu Áka
Jakobssonar að láta Albingi ai
ráða aö sementsverksmi jar
ekuli byggð og verkið hefjast
þegar á þessu ári.
'íð Trumansí jórnin ræki blygð-
unarlausa ihlutun í borgara-
ityrjöldinnj í Kína. Verið væri
að kcmti upp baadarískum her-
3töðvum í Tshigtá og á Form-
asa og bandarískir foringjar
æfa nýja heri fyrir Sjang Kai-
sék. Skoraði Wallace á þingið
an félia tiilögu stjórnarinnar
iint 500 millj. dollara fjárveit-
•ugu tíl Sjang Kaiséks..
Ráðstefna Frakka, Breta eg
Bandaríkjamanna um Vestur-
Þ'ýzkalánd hófst í London í gær.
Á fyr ’a fi-.ndinum var gengið
frá dagskrá ráðstefnunnar og
ákveciö að bjóða fulltrúum frá
Beneluxlöndunum þáttöku.
Samsærisforiij/gjar handteknir
Uppreisnin átti að hefjast í
hemum í ýmsum borgum
Tékkoslovakíu. Síðan ætluðu
uppreisnarmenn að ná útvarps-
stöðvum landsins á sitt vald.
Tveir liðsforingjar og sex hátt-
settir menn í Þjóðlega sósíal-
istaflokknum voru handteknir í
Prag í gær. Stjóm flokksins gaf
út yfiriýsingu þar sem hún sak
aði lögrcgluna um að hafa fals-
að uppreisnaráætlanimar, sem
fundust á skrifstofum flokks-
ins. öll vegabréf í Tékko-
slovakíu voru iýst ógild í gær
og ferðalög úr Iandi bönnuð
nema með leyfi yfirvaldanna.
Benes biður menn sýna
síillingu
Benes forseti bað þjóðina í
bandaríska hernámssvæÖinu i
Menon sagði, að skipting
Kóreu í tvö hernámssvæði hefði
haft hörmulegar afleiðingar.
Hemámssvæði- Bandaríkjanna í
Suður-Kóreu, þar sem aðalat-
vinnuvegurinn er landbúnaður,
gæti alls ekki komizt af skilið
frá iðnaðarhéruðunum í norðri.
Þrá einingn og sjálfsteði
Menon kvað augljóst, að allir
Kóreubúar þrái ekkert heitar
en einingu og algert sjálfstæði
landsins. Hafa Sovétríkin gert
það að tillögu sinni, að allt her
námslið fari frá Kóreu, svo að
Kóreubúar geti haldið kosning-
ar og ákveðið stjórnskipun
lands síns án erlendrar íhlutun-
ar. Hinsvegar krefjast Banda-
ríkjamenn, að kosningar fari
fram áður en hemámsliðið er
Kóreu.
flutt á brott.
Bendaríkjamenn hindra einingu
Fréttaritari brezka útvarps-
ins í Lake Success, aðseturstað
SÞ, segir að Kóreunefndin beini.
allhvössum atliugasemdum að
hernámsstjórn Bandaríkjanna.
Segir hún, að vel gæti orðið að
gagni, að láta kosningar fara.
fram í suðurhluta landsins. Sam
vinna við norðurhlutann kynni
að verða auðveldari, ef stjó.rn-
arvöldin í suðurhlutanum væni
meira í samræmi við viija þjóð
arinnar, Segist nefndin l'.'Ta.
ýmislegt að athuga vi<- r'yvn
Bandaríkjamanna í I'c |;ó
að hernámsstjórnin i" ’ pt
þá ásökun þvætting aó ] ■ ■? ’s
svæðinu sé stjómað mcð lög-
regluríkis aðferðum.