Þjóðviljinn - 13.04.1948, Side 1

Fl^kkuriiiii
13. árgongnr.
Þriðjuclagur 13. apríl 1948.
83. tölublað
Her Markosar
Tilkynnt er í aðalstöðvum
Markosar, foringja grískra
skœruliða, að skærusveitir hafi
tekið virkisbæinn Kalifonia í
Þrakíu af stjórnarhernum. Voru
47 hermenn og’ liðsforingjar
teknir til fanga. Á Pelopsskaga
réðust 500 skæruliðar á borgina
Kovarissos og höfðu brotið sér
leið inn í hana er síðast frétt-
ist.
Eleanor afhjiípar
styttu F. D. R.
Frú Eleanor Roosevelt af-
hjúpaði í gær myndastyttu af
manni sínum Franklin D. Roose-
velt, hinum látna forseta Banda
ríkjanna, á Grosvenor torgi í
London. Bretakonungur var við
staddur og flutti ræðu.
Italskir verkanieiin ntéÉmæla með allslier|-F
arverkfalll inoréiiiit á verkalýésleiétogiiBia
Franskir komnmn
istar vinnaá
f gær varð kunnugt um úr-
slit aukakosninga til bæjar-
stjórnar í bæ einum í Seine
héraði í Frakklandi. Fengu
kommúnistar 10 fulltrúa kjörna,
unnu einn, en afturhaldsfylki.ig
de Gaulle fékk 7 fulltrúa, tapaði
tveimur. Kaþólskir fengu 6 full-
■ trúá og sósíaldemókratar tvo.
Til að fylgja eftir þeirri ógnun Trumans og
Marshalls, að sigur Lýðræðisfylkingar kommún-
ista og sósíaldemókrata 1 kosningunum á Ítalíu
næsta sunnudag g'eti þýtt nýja styrjöld, hafa Vest-
urveldin sent flotadeildir, flugvélaskip og flug-
sveitir til Ítalíu til að reyna að ógna ítölskum kjós-
endum. Jafnframt reyna þau að hafa áhrif á kosn-
ingarnar með ýmiskonar eftirlátssemi við núver-
andi afturhaldsstjórn De Gasperis á Ítalíu.
Þjóðviljahátíðiu í gæckvöld
fór fram með miklum ágætum,
sem vænta mátti, og var öllum
atriðum mjög vel fagnað: 1
upphaíi lék K.K.-sexettinu nokk
ur lög en síðan setti Jón Múli
Árnason hátíðina með stuttri
ræðu.
Þá flutti Einar Olgeirsson
mjög sn jallt erindi: Hver ógnar
íslandi? Rakti hann hinn djöf-
ullega leik auðhringanna og
ríkja þeirra sem þeir stjórna í
sambandi við tvær síðustu heims
styrjaldir og sýndi fram á hvern
ig auðkóngar Bandarikjanna
virðast nú stefna markvisst að
nýrri styrjöld. Lýsti hann því
hver hætta ísl. þjóðimsi væri
búin ef til styrjaldar kæmi og
rakti varnaðarorð hinna ágæt-
ustu manna, svo sem Ólafrs Lár-
ussonar háskólarektors.
Guirnar Egilsson, Friðgeir
Gunnarsson og Haukur Gunn-
laugsson léku af mikilii prýði
kafla eftir Mozart, en síðan
flutti Sigurður Þórarinsson fróð
Iegt og skemmtilegt erindi: Af
sjónarhóli náttúrufræðings. —
k Bandarísk flotayfirvöld
hafa tilkynnt, að tvær fullskip-
aðar, bandarískar flotadeildir
verði að æfingum á Miðjarðar-
hafi undan Italíuströndum í
þessari viku og þeirri næstu.
★ 1 gær kom til Feneyja brezkt
13.000 tonna flugvélamóður-
skip. Hafa Bretar tilkynnt, að
J>að muni liggja þar í höfn til
I 20. þ. in., tveim
kosningarnar,
! Trieste.
og
dögum eftir
fara þá til
Benti hann á að afrek íslend
inga í náttúrurannsóknum hefðu
verið meiri og merkari á iiðnum
öldum en haldið hefði verið á' ★ * fyrradag Iauk fjTsta þæíti
loft, og hefði þjóðin alla tíð1 sameiginlegra æfinga banda-
verið furðu laus við firrur og | rískra, franskra og ítalskra
hjátrú í þeim efnum. En þó væri hernaðarflugvélasveita yfir
stolið í ýmsum E\TÓpulömlum á
stríðsárimum.
k Franska stjórnin hefur til-
kynnt að hún mur.i láta ítölum
eftir orkuver, er átti að falla
í hlut Frakklands samkvæmt
friðarsamningunum.
í gær gerðu verkamenn um
alla Italíu einnar kiukkustundar
allsherjarverkfall til að mót-
mæla morðum á verkalj'ðsleið-
togum á Sikiiey. Segja frétta-
ritarar í Róm, að umferð í Róm
hafi stöðvazt og símastöðvum
og pósthúsnmu verið lokað. Alis
herjarverkfallið fór allstaðar
friðsamlega fram.
DEILDAFUNÐIR vcrða í
kvöld kl. 8,30 á venjulegum
fundarstöðiun. Dagskrá: 1.
Frá ráðstefnu sósíalista í
Reykjavík. 2. Þjóðviljasöfn-
unin. 3. Önnur mál. Ath.
Fundur Valladeildar verður
annað kvöld og fundur Laug
arnesdeildar verður auglýst-
ur á morgun.
gerir sig að
aðhlægi
Stjórn Suður-Ameríkuríkisins
Kólumbíu tilkynnti í gær, að
hún hefði ákveðið, að slíta
stjóramálasambandi við Sovét-
ríkin. Sem ástæðu tilfærði hún,
að af 15 útlendingum, sem hand
teknir hefðu verið í sambandi
við óeirðirnar í landinu undan-
farið hefðu tveir reynzt vera
Rússar! Nú hefur verið mynduð
i Kólumbíu samsteypustjórn í-
haidsmanna og frjálslyndra, en
óeirðirnar hófust er einn af for-
ingjum hinna síðarnefndu, ':r
voru í stjórnarai^dstöðu, var
myrtur. Tilkynnt var í gær, að
ráðstefna Ameríkuríkjanna
myndi halda áfram í Bogota,
höfuðborg Kólumbíu. Telja
fréttaritarar, að erfitt reynist
að halda áfram ráðstefnunni.
þar sem skjöl hennar og tæki
hafi eyðilagzt.
það svo að nú á 20. öidinni virt-
ist allskonar kulcl brelða um
sig í landinu á ískyggilegan hátt
og í beinu sambandi við for-
heimskvunarherferð þá scm nú
stæði sem hæst. Hvatti hann
menn til hlutlægs mats og trúar I ve)rið áthlutað 31 millj. dollara
á landið og þjóðina, þegar sjálf-. virði af sulli {)ví;
er fannst í
stæðið væri í mikiili og yfir\ of- p.ýzkalandi og Þjóðverjar höfðu
andi hætiu.
Italíu. Tilkynnt er, að æfingun-
um verði haldið áfram síðar í
vikunni.
★ Bandaríska utanríkisráðu-
neytið tilkynnti í Washington
í gær, að ítösku stjórninni hefði
Bevin étur ofan í sig:
Að lokum var sýnd hin stór-
glæsilega rússneska íþróttakvik
mynd. Hinir 800 þátttakendur
Þjóðviijahátíðarinnar höfðu átt
lærdómsríka og ánægjulega
kvöldstund.
FLOKKSSKÓLINN verðnr
næst á fimmtudagskvöld að
Þórsgötu 1 kl. 8,30.
oL
John L. Lev/is, foringi banda
rískra kolanámumanna, lýsti
því yfir í gær, að fengizt hefði
framgcngt kröfum námumanna
um eftirlaun og lyki því verk-
falli þeirra. Verkfa!:ið hefur náð
til 400.000 námumanna og stað-
ið í mánuð.
ar a<
a raiestiiiti
reSas ©f!
i v:
Bófitæídsí stuöeFjíau,
eldrl og yngri! FjöímenniS á 15
ára afmælishóf félagsins í
kvöld. Hefst að Röðli kl. 9.
AMulIah konungur í Transjordan líefur lagt íil við
Arababandalaglð, að hersveitir 3Ínar verði látnar hernema
Palestínu 16. maí, daginn eftir að Brctar aísala sér um-
boðsstjórn í landinu.
Stjórnmálanefnd Arababanda
lagsins situr nú á fundi í Kairo
og ræðir tillögu Abdullah.
Fréttaritari fréttastofunnar-
„Telepress“ í London skýrir frá
því, að þar sé talið, að banda-
ríska utanríkisráðuneytið hafi
nú fallizt á þá skoðun brezka
utanríkisráðuneytisins, að olíu-
hagsmunum Vesturveldanna í
Mið-Austurlöndum muni bezt
borgið, ef Abdullah sé látinn
hernema Palestínu og hindra
stofnun Gyðingaríkis í nokkrum
hluta landsins, sem SÞ höfðu
ákveðið.
Bretar hafa notað eina af
herdeildum Abdullah, „Araba-
herdeilaina“ til löggæzlu í Pale-
stínu. Hafa þeir búið allan her
hans vopnum og æft hann, svo
að hann mun nú einna öflugast-
ur af herjum Arabaríkjanna.
Falsariim, þýzfcac artdkomKiÚKÍsli’ handtekíttE
Stórblaðið „Times“ í London skýrir frá
því, að brezka utanríkisráðuneytið hafi nú
komizt að raun um, að ,,fundargerð M“ um
..skemmdarstarfsemi þýzkra kommúnista í
Ruhr, sé helber fölsun. Jafnframt skýrir
..Times frá því, að brezku hernámsyfirvöld-
in hafi handtekið falsarann, sem er þýzkur
andkommúnisti.
„Fimdargerð M“ var birt 16. janúar í vetur af
brezka utanrílíisráðuneytmu, og Hector MaeNeil,
aðstoðarráðhcrra Bevins lýsti því yfir, að utanríkis-
ráðuneytið „áliti skjalið ófalsað.“
Sorpblöð Vesturveldanna gripu „fundargerð M“ fegins-
fíendl sem árásarefni á konunúnista, en merkari biöð (i
Bretlandi „Tribune“, „Manchester Guardian“, „New
Statesir.au aud Nation“) ýmist töldu fundargerðina falaða
eða sýudu iííilrirðingu sína með því að miitnjast ekki á
hana einn orði.
Ekki þarf að taka það fram, að öll íslenzku borgara-
biöðin síiipuðu sér i hóp sorpblaða með því liverjiig þau
fjölluðu um „fmidargerð M“. Alþýðöbl. lagöist þó lægst
því það biríí skjalið prðrétt og Fiimur Jónsson ítafði þt itr.
faispíagg seni aðalvopn í útvarpsumræöum frá Alþ;i:g.!
Þjóoviljicn sagðí þegar að „fundargerð M“ myndi vera
fölsuð, elns og nú er komið á daginn.